Onderscheid in drievoud Uitleencijfers bibliotheek centrale weer fors gestegen Waarom een bezoek aan Flevohof? Vier de zomer met een koel glas wijn APARTHEID (2) In West-Overijssel Wedstrijd- programma Holten I PV De Bergviiegers Financiering Programma ZVV „Blauw Wit" Zomeractiviteiten in Enschede Een veilige en verantwoorde insecticide VAN HET ERF DER KERK .Kerk moét wel spreken HOLTENS NIEUWSBLAD 23 JULI 1976 PAGINA 5 Wie over Zuid-Afrika praat of schrijft kan er niet onderuit, dat terstond het woord .apartheid" valt. Dat is vooral onder niet Zuid. afrikanen het geval, maar het is opvallend' hoe zeer op dit moment men ook in Zuid-Afrika zelf met deze ongelukkige politiek bezig is. Het verschil tussen daar en hier is wel dit: hier meent iedereen terstond te weten wat „apartheid" betekent (rassendiscriminatie, on derdrukking, ongelijke behande ling, aparte ingangen voor blan ken en niet-blanken, enz). Daar, in Zuid-Afrika, komt een lawine van vragen op je af, omdat deze uiter lijke en soms zeer kwalijke verschijningsvormen van de apart heid 'n veel groter en ingewikkel der probleem overschaduwen, dat in feite veel moeilijker op te los sen is. Het merkwaardige is dat de niet-Zuidafrikaan de apartheid beoordeelt en veroordeeld op een aantal uiterlijke kenmerken, in Afrika zelf de „petty-apartheid" genoemd, terwijl hij tot de werke lijke problemen en de oplossing daarvan niet doordringt. Dat maakt ieder gesprek erover soms ook moeilijk: het wordt in de emotionele sfeer getrokken en men komt aan de essentie en daarmee de weg naar de oplos sing, zo die er al mocht zijn, niet toe. En toch zou juist Nederland, in welker calvinistisch-dogmatische boezem de beginselen van de apartheid zijn ontstaan, zich wat belangstellender, genuanceerder en met meer echte verantwoor delijkheid moeten opstellen. DRIE SOORTEN Apartheid kan in grote trekken onderverdeeld worden in drie soorten: de culturele apartheid, de politieke apartheid en de sociale apartheid. De eerste is het uitgangspunt: de totaal verschillende culturen en eigen aai-d van blank (westers- europees) en bantoe leidden tot de overweging, dat integratie niet mogelijk zou zijn zonder verlies van de fundamentele eigen aard der verschillende bevolkingen. Om die eigen aard, die bovendien de bet is aan de economische en so ciale verhoudingen, in het land te behouden werd een systeem van wetten bedacht, dat gezamenlijk de omineuze titel van „apartheid" meekreeg. Reeds in 1826 verklaar de dr. John Philip, een Engelse missionaris die zeer voor de be scherming van de zwarte bevol king ijverde dat segregatie (apart heid) nodig was wilde de zwarte bevolking cultureel en sociaal niet ten onder gaan. Hij bepleitte de stichting van aparte staten voor de verschillende stammen. DE VELE VOLKEN VAN ZUID-AFRIKA Men mag hierbij niet uit het oog verliezen, dat de bevolkingsstruk- tuur van Zuid-Afrika bijzonder ge compliceerd is. Blank is al ver deeld tussen Afrikaanders en En gelsen, voortspruitend uit Neder landse boeren en Britse immi granten, tezamen thans rond 4 miljoen. Voorts is er een zeer gro te groep kleurlingen, afstammelin gen van vooral Hottentotten en blanken (rond 2 miljoen). De bantoebevolking wordt door gaans in Europese publikaties ge makshalve als één groep be schouwd, de z.g. zwarte natives. Maar dat is ongeveer even onge nuanceerd als te praten over de blanke Europeaan en daarmee Nederlanders, Engelsen, Italia nen, Spanjaarden, Duitsers, enz. als één volk over één kam te scheren. De Europese geschiede nis heeft wel geleerd, dat onder linge oorlogen en ruzies meer aan de orde van de dag waren dan een vredelievende opbouw van een ge meenschappelijk Europa. In Zuid-Afrika was het niet an ders: de Zoeloe's, de Xhosa's, de Sotho's, de Swazi's, het zijn alle maal verschillende volkeren met een eigen taal, een eigen cultuur en eindeloos veel stammenoorlo- gen. Die bantoebevolking van Zuid- Afrika valt om precies te zijn uit een in 10 verschillende volkeren. De grootste ervan zijn de Zoeloes met rond 4 miljoen, de Xhosa's (3.9 miljoen), de Tswana's (1.7 miljoen), en de Noord Sotho's (1.6 miljoen) en de Zuid-Sotho's (1.4 miljoen) en voorts nog vijf kleine re volkeren. Behalve die Bantoe bevolking zijn er ook nog ruim 600.000 Indiërs. De verhouding tussen de zwarte bevolking en de Indische, die vooral in Natal (Durban) is ge vestigd, is ronduit slecht. Dat is bijna overal in Afrika zo en Oe- •ganda's potentaat Idi Amin's eer ste bestuursdaad was dan ook al le Aziaten zonder enige vorm van proces het land uit te zetten. De kleurlingen horen ook ner gens bij, alhoewel rond 85 pet. Afrikaans spreekt (en niets an ders) en aangesloten is bij de Ne derlands Hervormde kerk. Dat de blanke bevolking deze kleurlingen zo in de kou heeft ge zet met haar apartheidswetgeving, is een van de grootste blunders en heeft niets met de culturele ideologie van de „homelands" te maken. DE GESCHEIDEN STRATEN De politieke apartheid is geba seerd op de gedachte, dat alle zwarte volkeren in Zuid-Afrika hun eigen stamland hebben en feitelijk daar gedomiliceerd die nen te zijn. Die „Homelands" moeten streven naar een eigen identiteit en uiteindelijk onafhan kelijkheid. Daarmee zou dan de politieke, staatsrechtelijke proble matiek zijn opgelost: de Zoeloes zijn burgers van Zoeloeland en hebben daar hun bui-ger(stam)- rechten. Werken ze in b.v. Johan nesburg, dan zijn het daar „..gast arbeiders" zoiider Zuidafrikaanse burgerrechten. Zo is voor de Xhosa's de Transkie het eigen home-land waar zij en niet de blanken de bestuurlijke dienst uitmaken. Met deze politie ke apartheid, welke is gebaseerd op historische en culturele grond slagen, wilde de Nationale Partij in 1948 een oplossing vinden voor het bijna onoplosbare probleem van de blanke minderheid, die in De gemiddelde stijging van het aantal uitleningen in de 58 aange sloten bibliotheken bedroeg in de eerste helft van 1976 12 pet. t.o.v. 1975. Totaal aantal uitleningen: 1.846.833 tegen 1.660.796 in 1975. Deze 12 procent betekent dat a. de explosieve stijging van de uitleencijfers als gevolg van de contributievrijdom voor jeugdige lezers tot 18 jaar (voorlopig) voorbij is en de groei zich weer heeft genor maliseerd (ter vergelijking: eerste drie kwartalen 1975 stij ging van 25 pet., jaarstijging 18 procent) b. strenge winters, natte zomers, zachte winters of tropische zo mers: het maakt allemaal niet veel uit. Het aantal uitleningen blijft met een ijzeren regel maat omhoog gaan, zoals blijkt uit het volgende overzicht van af 1972: 1972: plus 11 pet: 1973: plus 14 pet; 1974: plus 16.3 pet; 1975: plus 18 pet; le helft 1976: plus 12 pet. Het enige wat hierbij vaststaat is dat steeds meer mensen de weg naar de bibliotheek weten te vin den. Voor het overige kan men slechts gissen: verbeterde accom modatie, grote vraag vanuit het on derwijs, breder aanbod van titels? Zonder 'n verantwoord onderzoek is deze vraag niet te beantwoor den. Zeker is wel dat deze alsmaar voortgaande stijging van het aan tal uitleningen en de al eerder ver melde toeloop van jeugdige lezers tot gevolg heeft dat er een steeds grotere inspanning van al het per soneel wordt gevraagd om aan de toegenomen vraag te voldoen. Men wordt geconfronteerd met de krappe openigsuren en een te kort aan mankracht (voor 1976 zijn er door het ministerie van CRM voor het hele land maar 200 ar beidsplaatsen méér toegekend), en door het toemende gebruik met 'n tekort aan boeken. In gemeenten waar de begroting voor 1976 in middels zonder wijziging is aange nomen trad er in het laatste geval enige verbetering op. Ais men de uitleencijfers per bi bliotheek afzonderlijk bekijkt, blijkt dat bij de meeste koplopers van het eerste kwartaal de groei zich heeft voortgezet. Ook nu weer is Lemelerveld eerste met 34 pet., gevolgd door Schalkhaar met 33 pet.. Kloosterhaar 31 pet., Daar- le en Diepenheim 30 pet., Staphorst 29 pet.. Oldemarkt 26 pet., Zwart sluis 25 pet., Kuinre 24 pet., Hee- ten. Holten, St. Jansklooster en Wijhe 23 pet. en Heino, Hoonhorst en Nieuw Heeten met 22 pet. De invoering van de bibliotheek wet had ook zijn gevolgen voor 't centrale apparaat in Berkum. Naast intensief overleg met de be sturen van de lokale stichtingen en gemeentebesturen, moesten tal van zaken administratief op een andere leest worden geschoeid. Door het aanvankelijk moeizaam op gang gekomen overleg met de provincie kon eerst in januari van dit jaar de begroting voor 1976 aan de gemeentebesturen worden aan geboden. De verwachting dat de algemene maatregelen van bestuur waarin kardinale zaken als ope ningsuren. boekenbezit en perso neelsbezetting vóór het opstellen van de begroting 1977 bekend zou den zijn, kwam niet uit. De con- cept-AMvB's worden waarschijn lijk in augustus bekend. De begro ting van 1977 zal evenwel een de zer dagen worden verstuurd. De absolute cijfers voor de Hol- tense bibliotheek zijn: le halfjaar 1975: 49.651 uitleningen, le half jaar 1976: 60.877 uitleningen. Zuid-Afrika toch de politieke lei ding wenst te behouden. DE „KLEINE APARTHEID" De sociale apartheid, de derde vorm, is eigenlijk van oudere da tum en stamt uit de historische sociale verschillen. Wij wezen al op de mines- and works-act van 1911, toen het woord „apartheid" nog niet was uitgevonden. Het is vooral dit stuk wetgeving, dat in het buitenland in feite als „de apartheid" wordt beleefd en als zeer kwetsend wordt ervaren. Het ongenuanceerde onderscheid b.v. in „blankes-nie blankes" is vanuit menselijk oogpunt onverdedig baar. Ook vanuit het culturele idealis me, dat juist in Afrika zelf de ge nuanceerdheid tussen de eigen culturen van de verschillende ban toes zo hoog noteert. Terwijl de volstrekt andere geaardheid en oorsprong van de kleurlingen, de Indiërs, de Chinezen, evenmin er kend wordt. Door alles als „nie- blankes" op een grote, minder waardige, hoop te gooien heeft Zuid-Afrika zichzelf onvoorstel baar veel schade berokkend. Het heeft er bij voorbaat een geïnte resseerde discussie over andere aspekten, zoals de verschillende culturen, de verschillende geaard heid en de politieke problematiek door afgesneden. Het heeft de vij anden van dit land een sterk wa pen in handen gespeeld, waarmee het vele positieve, dat in Zuid- Afrika te vinden is en niet het minst ook voor de niet-blanke be volking, wordt overschaduwd. (wordt vervolgd) De eerste helft van het wed strijdprogramma 1976-1977 ziet er voor Holten I als volgt uit: 5 sept.: HoltenOmmen. 12 sept.: USC—Holten. 1.9 sept.: HoltenSchalkhaar. 3 okt.: HoltenSC Overwetering. 10 okt.: Bekerwedstrijden? 17 okt.: RaalteHolten. 24 okt.: HoltenHeino 31 okt.: LemelerveldHolten. 7 nov.: De HovenHolten 14 nov.: HoltenKon. U.D. 21 nov.: vrij of bekerwedstrijden? 23 nov.: SallandiaHolten. 5 dec.: OmmenHolten. Een leuk tafreeltje op Flevohof. Er bestaat in de vakantiedagen een meer dan normale belang stelling voor Flevohof in de polder Oostelijk Flevoland zonder dat dit voor de bezoeker echter hinderlijk is. Ook vanuit Holten kan men gemakkelijk een trip maken naar Bidding huizen. Gebleken is, dat de opzet van Flevohof, zowel in de ruimte als de architectuur, volledig blijkt te voldoen aan de eisen die het moderne toerisme stelt. De harmonische spreiding van de diverse onderdelen over het gehele terrein van 150 hectaren blijkt zeer goed te voldoen. Er is voldoende ruimte om op topdagen zo'n 18.000 tot 20.000 bezoekers te ontvangen. De exposities stegen in de afge lopen jaren in aantal en in kwa liteit. Zo zijn er in 1976 drie spe ciale tijdelijke exposities aan de permanente tentoonstelling toege voegd, hl. een zuivelexpositie, een tentoonstelling over 100 jaar Pro vinciale Waterstaat en een Zwit serse inzending. Bij voortduring wordt er naar gestreefd om tezorgen vopr ver- Men beweert wel eens dat wijn geen goede dorstlesser zou zyn. Maar liet tegendeel is waar. Een koele, frisse witte wyn of een lichV rosé zyn zomerdranken bij uitstek. En niet alleen om dat ze lekkere dorst lessen zon der een vol gevoel achter te la ten, maar óók omdat het feestelij ke dranken zijn. Wijn geeft sfeer -of het nu thuis is, in de tuin of op de camping, wijn brengt stem ming en gezelligheid. Tips om flessen te koelen Als u bij uw slijter wat witte wijn of rosé gehaald heeft, be denk dan dat deze soorten wijn bij voorkeur gekoeld moeten wor den gedronken. Dan immers, ko men hun verfrissende eigenschap pen het best tot hun richt. Let echter wel: koel betekent geens zins ijskoud of halfbevroren. Want een vrieskoude wijn slaat als ijs op tanden, waardoor je er helemaal niets meer van proeft. Hoe .ie flessen wijn het best kunt koelen? Hier bestaan verschillen de manieren voor met èn zonder koelkast. In de koelkast: om de juiste temperatuur te bereiken mag de fles ongeveer 2Va u. in het groen tevak van de koelkast of een uurtje in het melkvak. In de ijsemmer: als de dorst tè groot is om een uur te wachten, gebruik dan een ijsemmer. Vul el ke huis-tuinenkeuken emmer met koud waiter en ijsblokjes, en plaats hier de fles (sen) in. Binnen circa 10 minuten hebt u dan de zaak perfekt gekoeld. Het kan helpen om .tegelijkertijd óók de glazen even in de koelkast te plaatsen, zodat, de lang verbei de eerste slok extra wordt ver frist. In de thennoskau: voor wie gaat picknicken is een thermos- kan vaak ideaal. Eerst koelt men èn de fles èn de thermoskan op normale wijz.e waarna de wijn in de kan wVrdt overgeschonken. Ve le uren daarna geniet men dan nog van een koel glas. Zonder ys of stroom: wie in de caravan, tent of zomerhuis hele maal niet over een koelkast of ijsblokjes beschikt, hoeft daar om geen traan te laten. Men kan de wijn dan toch redelijk koelen door er een kletsnatte doek om heen te slaan en de fles vervol gens op een flink tochtige plek neer te zeüten. Verdamping doet dan het werk en na circa een uur hebt u een aangenaam drinkbare wijn. Soorten in overvloed In het assortiment van uw slij ter liggen heel wat wijnen om de zomer mee ite vieren. Men zou er zelfs vanuit de leun- of ligstoel een hele reis mee kunnen maken langs de europese wijngebieden: met elke vakantiedag een andere wijn. Om enkele ideeën te geven van heerlijk zomerse wijnen, zo maar wat namen uit verschillende landen en streken: een geurige Riesling en Sylvaner uit Luxemburg; een lichte, milde wijn uiit het Moezelgebied; een waf. kruidige, blanke Sylvaner uit de Elzas: de altijd smakelijke Ro sé d'An jou: een verkwikkende wijn uit het wijngebied Genève: een licht mollige Oostenrijkse witte wijn; een speelse rosé uit Noord- Portugal; een witte Entre-Deux- Mers uit Bordeaux. Eenzovoorts, enzovoorts het aantal mogelijkheden is enorm - en uw slyter zal u ongetwijfeld graag wégwijs maken in zijn zo- merassortiment De jonge duiven (218) van de Holtense p.v. De Bergviiegers wer den voor de wedvlucht Breda (136 km) om 7.30 uur gelost. Eerste duif binnen om 9.51.02 uur. 1, 6. 10. 14. 16. 22, 29, 33, 34 en 43 J. W. Willems; 2, 3, 17. 24, 25. 26< 30 en 31 A. ten Dam (2); 4. 5. 12^ 32 en 39 M. Lodeweges; 7, 9 en 11 A. ten Dam (1); 8, 15. 19. 21. 23, 28, 36. 37 en 40 G. J. Egberts; 13 en 27 H. J. Aaftink; 18 A. Aanstoot; 20, 35, 38 en 42 comb. Schuppert- Kreijkes; 41 E. Veneklaas; 40 H. J. ten Velde. Deze tweede wedvlucht met jon ge duiven werd door de leden van De Bergviiegers met bijzondere be langstelling tegemoet gezien aan gezien enkele waardevolle prijzen behaald konden worden. Zo be stond o.a. de eerste prijs uit een dames- of herenrijwiel en de twee de prijs uit een prachtige 12-vaks duivenmand. In totaal werden er 20 prijzen vervlogen, die een to tale waarde vertegenwoordigden van ongeveer f 575. Deze prijzen konden vervlogen worden omdat de leden zelf tijdens een onderlin ge verkoop van een 17-tal be schikbaar gestelde duiven ruim 700 gulden bijeenbrachten. Men kan hier dan ook van eensgezindheid spreken, wanneer men bedenkt, dat deze vereniging, die maar 18 leden telt, geen enkele subsidie ontvangt en alles zelf moet betalen. Waar treft men dit in de tegenwoordige tijd nog aan? nieuwing en verbetering van het geheel. Uit onderzoek blijkt dat de opzet van de agrarische bedrijven een schot in de roos is geweest; zij worden bezocht door 95 pet. van de bezoekers. De combinatie van een rendabele exploitatie met een toeristische opzet bleek in de praktijk mogelijk te zijn. De educatieve waarde van de agrarische bedrijven en de exploi tatiepaviljoens gaat op Flevohof hand in hand met de groei van het pai-k. Meer dan 20 grote en kleine inzendingen uit de sierteeltsector gaven gestalte aan Flevohof. Een attractiewaarde, die met name door de buitenlandse bezoekers zeer wordt gewaardeerd. Naast het stuk eductatie treft men de recreatie op Flevohof aan. In overleg met het reiswezen en het onderwijs werd uitbreiding gege ven aan het kinderdorp, zodat op Flevohof inderdaad „een dagje uit" betekent voor het gehele gezin, ge tuige de gemiddelde verblijfsduur van 4>> tot 6 uur. In 5 jaar tijds bezochten 4 miljoen bezoekers de Flevohof. Het aantal buitenlandse bezoekers steeg met de dag. Het restaurant biedt plaats aan 1000 personen. In de winter wordt daarvan druk gebruik gemaakt voor het houden van vergaderin gen, dealerdagen en andere bijeen komsten. De stichtingskosten van het ge hele Flevo-project bedroegen in '71 f 17.5 miljoen. Daaronder vielen de tentoonstellingsgebouwen, de agra rische bedrijven, het restaurant, 't kinderdorp, maar ook alle bijko mende kosten voor het grondver zet, de parkaanleg en de energie voorzieningen. Immers, Flevohof werd gebouwd in een geheel nieuwe polder, waar van dat alles toendertijd niets aanwezig was. In de aanloopjaren is daar nog zo'n 5 miljoen bijgekomen, eigen lijk ten gevolge van het succes van de Flevohof en vanwege de eisen, die het moderne' toerisme stelt. Er werden aanvullende voorzie ningen getroffen^ die niet direct in het oog vielen, zoals drinkwa- terkelders, waterzuiveringsinstalla ties. parkeerplaatsen, etc. In de laatste twee jaar is er zeer veel bijgekomen aan directe toeristi sche voorzieningen. Zo werd er 'n grote speeltuin ingericht in 't kin derdorp, het park werd voorzien van vele speciale sierteeltinzendin gen en de exposities werden uit gebreid en gemoderniseerd. Flevohof is geen gesubsidieerde overheidsinstelling. Meer dan 3/ï van 't benodigde kapitaal van 22,5 miljoen gulden werd geleverd door de landbouworganisaties en het agrarische bedrijfsleven. Het laat ste betekent, dat Flevohof ,op eigen benen' naar een rendabele exploi tatie streeft. Uit onderzoek bleek dat de opzet van Flevohof bijzonder goed aan slaat bij de stedeling uit binnen- en buitenland. Hoewel er reeds 4 miljoen be zoekers zijn geweest, blijkt dat het grote publiek nog te vaak veron derstelt, dat Flevohof alleen maar een soort van proefboerderij is, heigeen echter geenszins het geval is. Flevohof biedt educatie naast recreatie voor het gehele gezin tij dens een dag uit. Naast de toeris tisch ingerichte landbouwbedrij ven met honderden biggetjes, kalf jes en koeien en de prachtige tuin bouwkassen, valt er op Flevohof te genieten, van prachtige parken en tuinen, van een kinderdorp met de kinderboerderijen, 'n indianen dorp en een grote speeltuin. En niet te vergeten een groots opgezet expositiecentrum, waar aan naast de permanente tentoon stelling dit seizoen 3 tijdelijke ten toonstellingen zijn toegevoegd over de waterstaat, het milieu en de re creatie, een Zwitserse presentatie alsmede een nieuwe, boeiende zui- veltentoonstelling. De training van de junioren be gint voor de junioren Dl op maan dag 9 aug. van 17.30-18.30 uur. Voor de Cl junioren op zaterdag 9 aug. van 18.45-19.45 uur, voor de junioren BI op donderdag 12 aug. van 7.00-8.00 uur, voor de junioren Al op donderdag 12 aug. 7.00-8.00 uur. De junioren Cl ne men op 13 aug. deel aan een tournooi in Goor (vertrek 11.45 De komende vier zaterdagen; 24. 31 juli, 7 en 14 aug. worden op de Oude Markt te Enschede zomer activiteiten ontplooit, tenzij een andere plaats is aangegeven. 24 juli: 14.00-16.00 uur: Een kinderfeest m. de enige echte Pipo en Mammeloe. 16.30-13.00 uur: optreden van John, José en Angely met muziek in close harmony sfeer. 17.00-18.15 uur: orgelconcert in de Grote Kerk door Simon C. Jansen uit Amsterdam. 19.30-21.00 uur: optreden van niets minder dan The Dutch Swing College Band. 31 juli: 10.30-11.30 uur: „Voor kleine potjes met grote oren" origineel kinder programma met Ad Rommens, de komische pottenbakker. 14-00-17.00 uur kindermiddag vol verrassingen met slangenmens Maurisce Delmonte en Jan van de Belt. 19.30-20.45 uur: orgelconcert in de Grote Kerk door de Groninger Charles de Wolff. Het verdere programma de vol gende week. De meeste insektendodende mid delen zijn vaak erger dan de kwaal, iets waarvan men zich in toenemende mate bewust wordt. Het toegepaste gif is vaak een lang leven beschoren, zowel in als buiten ons lichaam. En over de drijfgassen, die nodig zijn om het insekticide uit de spuitbus te ver nevelen, zijn de meningen erg ver deeld. De freon-gassen worden er van beschuldigd de ozonlaag rond de aarde aan te tasten met moge lijke consequenties op lange ter mijn. Er is thans een nieuw insekten- dodend middel ontwikkeld onder de naam Pestex. Als insekticide is het plantaardige pyrethrum toege past, goed afbreekbaar en slechts giftig voor koudbloedïgen, dus on gevaarlijk voor mens en huisdier zoals hond, kat etc. Er is in dit middel geen gassoort gebruikt die de dampkring zou kunnen aantas ten. Het toegepaste drijfgas, pro paan/butaan, heeft geen milieu invloed, terwijl de brandbaarheid laag is gehouden door gebruikma king van een hoog watergehalte als oplosmiddel. Een belangrijk onderdeel van de spuitbus is de nieuwe kinderver- gréndeling. De speciaal ontwikkel de kap is alleen te openen door de volwassene die even weet hoe het moet. Een insektendodend middel zonder onaanvaardbare risico's blijkt dus ook mogelijk. Het is bij drogist en apotheek verkrijgbaar. uur) en op vrijdag 20 augustus gaan Al en BI naar Goor voor deelname aan een tournooi (ver trek Al 13.15 u. vertrek BI 10.30 u.). 55 In een gesprek met Siard Dwarsleus van Het Parool zegt dr. H. Fiolet, secretaris van de Raad van kerken in Nederland, op de vraag in hoeverre politieke uit spraken van (inter) kerkelijke zij de gerechtvaardigd zijn: 'Ik wil ten sterkste ontkennen dat wij in het beleid van de Neder landse regering zouden willen tre den. Maar als bepaalde waarden bedreigd worden - zoals nu door mogelijke kernleveranties aan Zuid-Afrika - dan moeten wij onze stem laten horen. Al in een veel eerder stadium, nog voordat be paalde toezeggingen aan het be drijfsleven waren gedaan, hebben wij in een gesprek met de minis ters Van der Stoel, Duisenberg en Lubbers ons standpunt onder de aandacht van de regering ge bracht. Meer kunnen en willen wij niet doen; het nemen van een be sluit is hün verantwoordelijk heid.' De kerken roeren zich de laatste jaren politiek gezien toch meer dan vroeger. Die maatschappelij ke kant van het geloof was veel minder zichtbaar. Welke verkla ring heeft prof.. Fiolet voor deze koersverandering? 'Wij hebben dit ontdekt, denk ik, doordat wij Israël weer serieus zijn gaan nemen. De uittocht uit Egypte, toen een troep rechteloze nomaden, slaven eigenlijk, een re volutie begon, die lukte, en zij heel duidelijk ervoeren dat zij dit niet uit eigen kracht konden doen Die gedachte dat de Godsontmoe ting niet louter in het persoonlijke vlak ligt - Exodus, Deuteroni- mium. al die boeken van het Ou de Testament staan vol wetten die ons bijna niets meer zeggen. Maar dat is wel een uiting hoe Israël zyn geloof in God helemaal maatschappelijk heeft weten te vertalen. Dat brengt ons op 't spoor. Niet om Israël te imiteren, maar je kunt wel onderzoeken met welke motieven Israël geprobeerd heeft, de samenleving zó in te richten.' 'Het moet in elk geval een samen leving zijn waarin de armsten van de armen en de meest misdeelden een volwaardige plaats krijgen. Voor de kerken moet dat de toets steen zijn. In Israël was elk zeven de jaar een sabbatjaar. In dat jaar moesten alle goederen terug naar de oorspronkelijke eigenaars, alle schulden vereffend, alle sla ven vrijgelaten worden. Vanuit die visie was eigendom niet iets voor louter privégebruik, maai' een middel voor maatschappelijk ver keer. Ik weet wel, het jubeljaar na zeven sabbatjaren, een totale sanering van de menselijke ver houdingen, dat is in Israël nooit gerealiseerd. Maar als ideaal wil ik het toch proberen te herleiden naar de Nederlandse situatie.' 'Bij economisch handelen mogen immers niet enkel economische motieven meespelen, maar moet je je goed realiseren dat je met mensen omgaat en met morele waarden. Waarden die niet alleen n:et aangetast, maar die gediend moeten worden.' 'Het is de verantwoordelijkheid van anderen, de beslissing daar over te nemen. Maar wij moeten proberen, de ontwikkelingen crea tief en waar nodig kritisch te vol gen. Die maatschappelijke opstel ling komt rechtstreeks uit de bij bel voort.' De Stichting Bevordering Cheque- verkeer te Amsterdam heeft "on langs een brochure „Eurocheque- Tips" het. licht doen zien. Deze brochure bedoelt in kort be stek een overzicht te geven van de vele mogelijkheden om Euro cheques te gebruiken in Neder land en het buitenland. Het verschaft bijvoorbeeld ook, gedetailleerde informatie over geld opnemen bij banken in de 37 landen die bij het project zijn aangesloten, de provisietarieven, en over de mogelijkheden om met Eurocheques in sommige lan den te betalen bij winkels, hotels, e.d. Verder praktische aanwijzin gen hoe te handelen bij verlies of diefstal van cheques. „Eurocheque-Tips" is dusdanig uitgevoerd dat de Eurocheque- gebruikers de brochure in het chequemapje kunnen meedragen. De banken en spaarbanken heb ben enkele weken geleden een aan vang gemaakt hun cliënten die ge bruik maken van Eurocheques in het bezit te stellen van de brochu-

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1976 | | pagina 5