Onderscheid in drievoud
Uitleencijfers bibliotheek
centrale weer fors gestegen
Waarom een bezoek
aan Flevohof?
Vier de zomer met
een koel glas wijn
APARTHEID (2)
In West-Overijssel
Wedstrijd-
programma
Holten I
PV De Bergviiegers
Financiering
Programma ZVV
„Blauw Wit"
Zomeractiviteiten
in Enschede
Een veilige en
verantwoorde
insecticide
VAN HET ERF DER KERK
.Kerk moét wel spreken
HOLTENS NIEUWSBLAD 23 JULI 1976 PAGINA 5
Wie over Zuid-Afrika praat of
schrijft kan er niet onderuit, dat
terstond het woord .apartheid"
valt. Dat is vooral onder niet Zuid.
afrikanen het geval, maar het is
opvallend' hoe zeer op dit moment
men ook in Zuid-Afrika zelf met
deze ongelukkige politiek bezig is.
Het verschil tussen daar en hier
is wel dit: hier meent iedereen
terstond te weten wat „apartheid"
betekent (rassendiscriminatie, on
derdrukking, ongelijke behande
ling, aparte ingangen voor blan
ken en niet-blanken, enz). Daar, in
Zuid-Afrika, komt een lawine van
vragen op je af, omdat deze uiter
lijke en soms zeer kwalijke
verschijningsvormen van de apart
heid 'n veel groter en ingewikkel
der probleem overschaduwen, dat
in feite veel moeilijker op te los
sen is. Het merkwaardige is dat
de niet-Zuidafrikaan de apartheid
beoordeelt en veroordeeld op een
aantal uiterlijke kenmerken, in
Afrika zelf de „petty-apartheid"
genoemd, terwijl hij tot de werke
lijke problemen en de oplossing
daarvan niet doordringt.
Dat maakt ieder gesprek erover
soms ook moeilijk: het wordt in
de emotionele sfeer getrokken en
men komt aan de essentie en
daarmee de weg naar de oplos
sing, zo die er al mocht zijn, niet
toe.
En toch zou juist Nederland, in
welker calvinistisch-dogmatische
boezem de beginselen van de
apartheid zijn ontstaan, zich wat
belangstellender, genuanceerder
en met meer echte verantwoor
delijkheid moeten opstellen.
DRIE SOORTEN
Apartheid kan in grote trekken
onderverdeeld worden in drie
soorten: de culturele apartheid, de
politieke apartheid en de sociale
apartheid.
De eerste is het uitgangspunt:
de totaal verschillende culturen
en eigen aai-d van blank (westers-
europees) en bantoe leidden tot
de overweging, dat integratie niet
mogelijk zou zijn zonder verlies
van de fundamentele eigen aard
der verschillende bevolkingen. Om
die eigen aard, die bovendien de
bet is aan de economische en so
ciale verhoudingen, in het land te
behouden werd een systeem van
wetten bedacht, dat gezamenlijk
de omineuze titel van „apartheid"
meekreeg. Reeds in 1826 verklaar
de dr. John Philip, een Engelse
missionaris die zeer voor de be
scherming van de zwarte bevol
king ijverde dat segregatie (apart
heid) nodig was wilde de zwarte
bevolking cultureel en sociaal niet
ten onder gaan. Hij bepleitte de
stichting van aparte staten voor
de verschillende stammen.
DE VELE VOLKEN
VAN ZUID-AFRIKA
Men mag hierbij niet uit het oog
verliezen, dat de bevolkingsstruk-
tuur van Zuid-Afrika bijzonder ge
compliceerd is. Blank is al ver
deeld tussen Afrikaanders en En
gelsen, voortspruitend uit Neder
landse boeren en Britse immi
granten, tezamen thans rond 4
miljoen. Voorts is er een zeer gro
te groep kleurlingen, afstammelin
gen van vooral Hottentotten en
blanken (rond 2 miljoen).
De bantoebevolking wordt door
gaans in Europese publikaties ge
makshalve als één groep be
schouwd, de z.g. zwarte natives.
Maar dat is ongeveer even onge
nuanceerd als te praten over de
blanke Europeaan en daarmee
Nederlanders, Engelsen, Italia
nen, Spanjaarden, Duitsers, enz.
als één volk over één kam te
scheren. De Europese geschiede
nis heeft wel geleerd, dat onder
linge oorlogen en ruzies meer aan
de orde van de dag waren dan een
vredelievende opbouw van een ge
meenschappelijk Europa.
In Zuid-Afrika was het niet an
ders: de Zoeloe's, de Xhosa's, de
Sotho's, de Swazi's, het zijn alle
maal verschillende volkeren met
een eigen taal, een eigen cultuur
en eindeloos veel stammenoorlo-
gen.
Die bantoebevolking van Zuid-
Afrika valt om precies te zijn uit
een in 10 verschillende volkeren.
De grootste ervan zijn de Zoeloes
met rond 4 miljoen, de Xhosa's
(3.9 miljoen), de Tswana's (1.7
miljoen), en de Noord Sotho's (1.6
miljoen) en de Zuid-Sotho's (1.4
miljoen) en voorts nog vijf kleine
re volkeren. Behalve die Bantoe
bevolking zijn er ook nog ruim
600.000 Indiërs.
De verhouding tussen de zwarte
bevolking en de Indische, die
vooral in Natal (Durban) is ge
vestigd, is ronduit slecht. Dat is
bijna overal in Afrika zo en Oe-
•ganda's potentaat Idi Amin's eer
ste bestuursdaad was dan ook al
le Aziaten zonder enige vorm van
proces het land uit te zetten.
De kleurlingen horen ook ner
gens bij, alhoewel rond 85 pet.
Afrikaans spreekt (en niets an
ders) en aangesloten is bij de Ne
derlands Hervormde kerk.
Dat de blanke bevolking deze
kleurlingen zo in de kou heeft ge
zet met haar apartheidswetgeving,
is een van de grootste blunders
en heeft niets met de culturele
ideologie van de „homelands" te
maken.
DE GESCHEIDEN STRATEN
De politieke apartheid is geba
seerd op de gedachte, dat alle
zwarte volkeren in Zuid-Afrika
hun eigen stamland hebben en
feitelijk daar gedomiliceerd die
nen te zijn. Die „Homelands"
moeten streven naar een eigen
identiteit en uiteindelijk onafhan
kelijkheid. Daarmee zou dan de
politieke, staatsrechtelijke proble
matiek zijn opgelost: de Zoeloes
zijn burgers van Zoeloeland en
hebben daar hun bui-ger(stam)-
rechten. Werken ze in b.v. Johan
nesburg, dan zijn het daar „..gast
arbeiders" zoiider Zuidafrikaanse
burgerrechten.
Zo is voor de Xhosa's de Transkie
het eigen home-land waar zij en
niet de blanken de bestuurlijke
dienst uitmaken. Met deze politie
ke apartheid, welke is gebaseerd
op historische en culturele grond
slagen, wilde de Nationale Partij
in 1948 een oplossing vinden voor
het bijna onoplosbare probleem
van de blanke minderheid, die in
De gemiddelde stijging van het
aantal uitleningen in de 58 aange
sloten bibliotheken bedroeg in de
eerste helft van 1976 12 pet. t.o.v.
1975. Totaal aantal uitleningen:
1.846.833 tegen 1.660.796 in 1975.
Deze 12 procent betekent dat
a. de explosieve stijging van de
uitleencijfers als gevolg van
de contributievrijdom voor
jeugdige lezers tot 18 jaar
(voorlopig) voorbij is en de
groei zich weer heeft genor
maliseerd (ter vergelijking:
eerste drie kwartalen 1975 stij
ging van 25 pet., jaarstijging 18
procent)
b. strenge winters, natte zomers,
zachte winters of tropische zo
mers: het maakt allemaal niet
veel uit. Het aantal uitleningen
blijft met een ijzeren regel
maat omhoog gaan, zoals blijkt
uit het volgende overzicht van
af 1972:
1972: plus 11 pet: 1973: plus 14 pet;
1974: plus 16.3 pet; 1975: plus 18
pet; le helft 1976: plus 12 pet.
Het enige wat hierbij vaststaat
is dat steeds meer mensen de weg
naar de bibliotheek weten te vin
den. Voor het overige kan men
slechts gissen: verbeterde accom
modatie, grote vraag vanuit het on
derwijs, breder aanbod van titels?
Zonder 'n verantwoord onderzoek
is deze vraag niet te beantwoor
den.
Zeker is wel dat deze alsmaar
voortgaande stijging van het aan
tal uitleningen en de al eerder ver
melde toeloop van jeugdige lezers
tot gevolg heeft dat er een steeds
grotere inspanning van al het per
soneel wordt gevraagd om aan de
toegenomen vraag te voldoen.
Men wordt geconfronteerd met
de krappe openigsuren en een te
kort aan mankracht (voor 1976 zijn
er door het ministerie van CRM
voor het hele land maar 200 ar
beidsplaatsen méér toegekend), en
door het toemende gebruik met 'n
tekort aan boeken. In gemeenten
waar de begroting voor 1976 in
middels zonder wijziging is aange
nomen trad er in het laatste geval
enige verbetering op.
Ais men de uitleencijfers per bi
bliotheek afzonderlijk bekijkt,
blijkt dat bij de meeste koplopers
van het eerste kwartaal de groei
zich heeft voortgezet. Ook nu
weer is Lemelerveld eerste met 34
pet., gevolgd door Schalkhaar met
33 pet.. Kloosterhaar 31 pet., Daar-
le en Diepenheim 30 pet., Staphorst
29 pet.. Oldemarkt 26 pet., Zwart
sluis 25 pet., Kuinre 24 pet., Hee-
ten. Holten, St. Jansklooster en
Wijhe 23 pet. en Heino, Hoonhorst
en Nieuw Heeten met 22 pet.
De invoering van de bibliotheek
wet had ook zijn gevolgen voor 't
centrale apparaat in Berkum.
Naast intensief overleg met de be
sturen van de lokale stichtingen
en gemeentebesturen, moesten tal
van zaken administratief op een
andere leest worden geschoeid.
Door het aanvankelijk moeizaam
op gang gekomen overleg met de
provincie kon eerst in januari van
dit jaar de begroting voor 1976 aan
de gemeentebesturen worden aan
geboden. De verwachting dat de
algemene maatregelen van bestuur
waarin kardinale zaken als ope
ningsuren. boekenbezit en perso
neelsbezetting vóór het opstellen
van de begroting 1977 bekend zou
den zijn, kwam niet uit. De con-
cept-AMvB's worden waarschijn
lijk in augustus bekend. De begro
ting van 1977 zal evenwel een de
zer dagen worden verstuurd.
De absolute cijfers voor de Hol-
tense bibliotheek zijn: le halfjaar
1975: 49.651 uitleningen, le half
jaar 1976: 60.877 uitleningen.
Zuid-Afrika toch de politieke lei
ding wenst te behouden.
DE „KLEINE APARTHEID"
De sociale apartheid, de derde
vorm, is eigenlijk van oudere da
tum en stamt uit de historische
sociale verschillen. Wij wezen al
op de mines- and works-act van
1911, toen het woord „apartheid"
nog niet was uitgevonden. Het is
vooral dit stuk wetgeving, dat in
het buitenland in feite als „de
apartheid" wordt beleefd en als
zeer kwetsend wordt ervaren. Het
ongenuanceerde onderscheid b.v.
in „blankes-nie blankes" is vanuit
menselijk oogpunt onverdedig
baar.
Ook vanuit het culturele idealis
me, dat juist in Afrika zelf de ge
nuanceerdheid tussen de eigen
culturen van de verschillende ban
toes zo hoog noteert. Terwijl de
volstrekt andere geaardheid en
oorsprong van de kleurlingen, de
Indiërs, de Chinezen, evenmin er
kend wordt. Door alles als „nie-
blankes" op een grote, minder
waardige, hoop te gooien heeft
Zuid-Afrika zichzelf onvoorstel
baar veel schade berokkend. Het
heeft er bij voorbaat een geïnte
resseerde discussie over andere
aspekten, zoals de verschillende
culturen, de verschillende geaard
heid en de politieke problematiek
door afgesneden. Het heeft de vij
anden van dit land een sterk wa
pen in handen gespeeld, waarmee
het vele positieve, dat in Zuid-
Afrika te vinden is en niet het
minst ook voor de niet-blanke be
volking, wordt overschaduwd.
(wordt vervolgd)
De eerste helft van het wed
strijdprogramma 1976-1977 ziet er
voor Holten I als volgt uit:
5 sept.: HoltenOmmen.
12 sept.: USC—Holten.
1.9 sept.: HoltenSchalkhaar.
3 okt.: HoltenSC Overwetering.
10 okt.: Bekerwedstrijden?
17 okt.: RaalteHolten.
24 okt.: HoltenHeino
31 okt.: LemelerveldHolten.
7 nov.: De HovenHolten
14 nov.: HoltenKon. U.D.
21 nov.: vrij of bekerwedstrijden?
23 nov.: SallandiaHolten.
5 dec.: OmmenHolten.
Een leuk tafreeltje op Flevohof.
Er bestaat in de vakantiedagen een meer dan normale belang
stelling voor Flevohof in de polder Oostelijk Flevoland zonder
dat dit voor de bezoeker echter hinderlijk is. Ook vanuit
Holten kan men gemakkelijk een trip maken naar Bidding
huizen.
Gebleken is, dat de opzet van Flevohof, zowel in de ruimte
als de architectuur, volledig blijkt te voldoen aan de eisen
die het moderne toerisme stelt. De harmonische spreiding
van de diverse onderdelen over het gehele terrein van 150
hectaren blijkt zeer goed te voldoen. Er is voldoende ruimte
om op topdagen zo'n 18.000 tot 20.000 bezoekers te ontvangen.
De exposities stegen in de afge
lopen jaren in aantal en in kwa
liteit. Zo zijn er in 1976 drie spe
ciale tijdelijke exposities aan de
permanente tentoonstelling toege
voegd, hl. een zuivelexpositie, een
tentoonstelling over 100 jaar Pro
vinciale Waterstaat en een Zwit
serse inzending.
Bij voortduring wordt er naar
gestreefd om tezorgen vopr ver-
Men beweert wel eens dat wijn
geen goede dorstlesser zou zyn.
Maar liet tegendeel is waar.
Een koele, frisse witte wyn of
een lichV rosé zyn zomerdranken
bij uitstek. En niet alleen om
dat ze lekkere dorst lessen zon
der een vol gevoel achter te la
ten, maar óók omdat het feestelij
ke dranken zijn. Wijn geeft sfeer
-of het nu thuis is, in de tuin of
op de camping, wijn brengt stem
ming en gezelligheid.
Tips om flessen te koelen
Als u bij uw slijter wat witte
wijn of rosé gehaald heeft, be
denk dan dat deze soorten wijn
bij voorkeur gekoeld moeten wor
den gedronken. Dan immers, ko
men hun verfrissende eigenschap
pen het best tot hun richt. Let
echter wel: koel betekent geens
zins ijskoud of halfbevroren.
Want een vrieskoude wijn slaat
als ijs op tanden, waardoor je er
helemaal niets meer van proeft.
Hoe .ie flessen wijn het best kunt
koelen? Hier bestaan verschillen
de manieren voor met èn zonder
koelkast.
In de koelkast: om de juiste
temperatuur te bereiken mag de
fles ongeveer 2Va u. in het groen
tevak van de koelkast of een
uurtje in het melkvak.
In de ijsemmer: als de dorst
tè groot is om een uur te wachten,
gebruik dan een ijsemmer. Vul el
ke huis-tuinenkeuken emmer met
koud waiter en ijsblokjes, en
plaats hier de fles (sen) in. Binnen
circa 10 minuten hebt u dan de
zaak perfekt gekoeld. Het kan
helpen om .tegelijkertijd óók de
glazen even in de koelkast te
plaatsen, zodat, de lang verbei
de eerste slok extra wordt ver
frist.
In de thennoskau: voor wie
gaat picknicken is een thermos-
kan vaak ideaal. Eerst koelt men
èn de fles èn de thermoskan op
normale wijz.e waarna de wijn in
de kan wVrdt overgeschonken. Ve
le uren daarna geniet men dan
nog van een koel glas.
Zonder ys of stroom: wie in de
caravan, tent of zomerhuis hele
maal niet over een koelkast of
ijsblokjes beschikt, hoeft daar
om geen traan te laten. Men kan
de wijn dan toch redelijk koelen
door er een kletsnatte doek om
heen te slaan en de fles vervol
gens op een flink tochtige plek
neer te zeüten. Verdamping doet
dan het werk en na circa een uur
hebt u een aangenaam drinkbare
wijn.
Soorten in overvloed
In het assortiment van uw slij
ter liggen heel wat wijnen om de
zomer mee ite vieren. Men zou
er zelfs vanuit de leun- of ligstoel
een hele reis mee kunnen maken
langs de europese wijngebieden:
met elke vakantiedag een andere
wijn. Om enkele ideeën te geven
van heerlijk zomerse wijnen, zo
maar wat namen uit verschillende
landen en streken:
een geurige Riesling en Sylvaner
uit Luxemburg; een lichte, milde
wijn uiit het Moezelgebied; een
waf. kruidige, blanke Sylvaner uit
de Elzas: de altijd smakelijke Ro
sé d'An jou: een verkwikkende wijn
uit het wijngebied Genève: een
licht mollige Oostenrijkse witte
wijn; een speelse rosé uit Noord-
Portugal; een witte Entre-Deux-
Mers uit Bordeaux.
Eenzovoorts, enzovoorts
het aantal mogelijkheden is enorm
- en uw slyter zal u ongetwijfeld
graag wégwijs maken in zijn zo-
merassortiment
De jonge duiven (218) van de
Holtense p.v. De Bergviiegers wer
den voor de wedvlucht Breda (136
km) om 7.30 uur gelost. Eerste
duif binnen om 9.51.02 uur.
1, 6. 10. 14. 16. 22, 29, 33, 34 en 43
J. W. Willems; 2, 3, 17. 24, 25. 26<
30 en 31 A. ten Dam (2); 4. 5. 12^
32 en 39 M. Lodeweges; 7, 9 en 11
A. ten Dam (1); 8, 15. 19. 21. 23,
28, 36. 37 en 40 G. J. Egberts; 13 en
27 H. J. Aaftink; 18 A. Aanstoot;
20, 35, 38 en 42 comb. Schuppert-
Kreijkes; 41 E. Veneklaas; 40 H. J.
ten Velde.
Deze tweede wedvlucht met jon
ge duiven werd door de leden van
De Bergviiegers met bijzondere be
langstelling tegemoet gezien aan
gezien enkele waardevolle prijzen
behaald konden worden. Zo be
stond o.a. de eerste prijs uit een
dames- of herenrijwiel en de twee
de prijs uit een prachtige 12-vaks
duivenmand. In totaal werden er
20 prijzen vervlogen, die een to
tale waarde vertegenwoordigden
van ongeveer f 575. Deze prijzen
konden vervlogen worden omdat
de leden zelf tijdens een onderlin
ge verkoop van een 17-tal be
schikbaar gestelde duiven ruim 700
gulden bijeenbrachten. Men kan
hier dan ook van eensgezindheid
spreken, wanneer men bedenkt, dat
deze vereniging, die maar 18 leden
telt, geen enkele subsidie ontvangt
en alles zelf moet betalen. Waar
treft men dit in de tegenwoordige
tijd nog aan?
nieuwing en verbetering van het
geheel.
Uit onderzoek blijkt dat de
opzet van de agrarische bedrijven
een schot in de roos is geweest; zij
worden bezocht door 95 pet. van
de bezoekers. De combinatie van
een rendabele exploitatie met een
toeristische opzet bleek in de
praktijk mogelijk te zijn.
De educatieve waarde van de
agrarische bedrijven en de exploi
tatiepaviljoens gaat op Flevohof
hand in hand met de groei van het
pai-k. Meer dan 20 grote en kleine
inzendingen uit de sierteeltsector
gaven gestalte aan Flevohof. Een
attractiewaarde, die met name
door de buitenlandse bezoekers
zeer wordt gewaardeerd.
Naast het stuk eductatie treft men
de recreatie op Flevohof aan. In
overleg met het reiswezen en het
onderwijs werd uitbreiding gege
ven aan het kinderdorp, zodat op
Flevohof inderdaad „een dagje uit"
betekent voor het gehele gezin, ge
tuige de gemiddelde verblijfsduur
van 4>> tot 6 uur. In 5 jaar tijds
bezochten 4 miljoen bezoekers de
Flevohof. Het aantal buitenlandse
bezoekers steeg met de dag.
Het restaurant biedt plaats aan
1000 personen. In de winter wordt
daarvan druk gebruik gemaakt
voor het houden van vergaderin
gen, dealerdagen en andere bijeen
komsten.
De stichtingskosten van het ge
hele Flevo-project bedroegen in '71
f 17.5 miljoen. Daaronder vielen de
tentoonstellingsgebouwen, de agra
rische bedrijven, het restaurant, 't
kinderdorp, maar ook alle bijko
mende kosten voor het grondver
zet, de parkaanleg en de energie
voorzieningen.
Immers, Flevohof werd gebouwd
in een geheel nieuwe polder, waar
van dat alles toendertijd niets
aanwezig was.
In de aanloopjaren is daar nog
zo'n 5 miljoen bijgekomen, eigen
lijk ten gevolge van het succes van
de Flevohof en vanwege de eisen,
die het moderne' toerisme stelt.
Er werden aanvullende voorzie
ningen getroffen^ die niet direct
in het oog vielen, zoals drinkwa-
terkelders, waterzuiveringsinstalla
ties. parkeerplaatsen, etc. In de
laatste twee jaar is er zeer veel
bijgekomen aan directe toeristi
sche voorzieningen. Zo werd er 'n
grote speeltuin ingericht in 't kin
derdorp, het park werd voorzien
van vele speciale sierteeltinzendin
gen en de exposities werden uit
gebreid en gemoderniseerd.
Flevohof is geen gesubsidieerde
overheidsinstelling. Meer dan 3/ï
van 't benodigde kapitaal van 22,5
miljoen gulden werd geleverd door
de landbouworganisaties en het
agrarische bedrijfsleven. Het laat
ste betekent, dat Flevohof ,op eigen
benen' naar een rendabele exploi
tatie streeft.
Uit onderzoek bleek dat de opzet
van Flevohof bijzonder goed aan
slaat bij de stedeling uit binnen-
en buitenland.
Hoewel er reeds 4 miljoen be
zoekers zijn geweest, blijkt dat het
grote publiek nog te vaak veron
derstelt, dat Flevohof alleen maar
een soort van proefboerderij is,
heigeen echter geenszins het geval
is. Flevohof biedt educatie naast
recreatie voor het gehele gezin tij
dens een dag uit. Naast de toeris
tisch ingerichte landbouwbedrij
ven met honderden biggetjes, kalf
jes en koeien en de prachtige tuin
bouwkassen, valt er op Flevohof
te genieten, van prachtige parken
en tuinen, van een kinderdorp met
de kinderboerderijen, 'n indianen
dorp en een grote speeltuin.
En niet te vergeten een groots
opgezet expositiecentrum, waar
aan naast de permanente tentoon
stelling dit seizoen 3 tijdelijke ten
toonstellingen zijn toegevoegd over
de waterstaat, het milieu en de re
creatie, een Zwitserse presentatie
alsmede een nieuwe, boeiende zui-
veltentoonstelling.
De training van de junioren be
gint voor de junioren Dl op maan
dag 9 aug. van 17.30-18.30 uur.
Voor de Cl junioren op zaterdag
9 aug. van 18.45-19.45 uur, voor
de junioren BI op donderdag 12
aug. van 7.00-8.00 uur, voor de
junioren Al op donderdag 12 aug.
7.00-8.00 uur. De junioren Cl ne
men op 13 aug. deel aan een
tournooi in Goor (vertrek 11.45
De komende vier zaterdagen; 24.
31 juli, 7 en 14 aug. worden op de
Oude Markt te Enschede zomer
activiteiten ontplooit, tenzij een
andere plaats is aangegeven.
24 juli:
14.00-16.00 uur: Een kinderfeest m.
de enige echte Pipo en Mammeloe.
16.30-13.00 uur: optreden van John,
José en Angely met muziek in
close harmony sfeer.
17.00-18.15 uur: orgelconcert in de
Grote Kerk door Simon C. Jansen
uit Amsterdam.
19.30-21.00 uur: optreden van niets
minder dan The Dutch Swing
College Band.
31 juli:
10.30-11.30 uur: „Voor kleine potjes
met grote oren" origineel kinder
programma met Ad Rommens, de
komische pottenbakker.
14-00-17.00 uur kindermiddag vol
verrassingen met slangenmens
Maurisce Delmonte en Jan van de
Belt.
19.30-20.45 uur: orgelconcert in de
Grote Kerk door de Groninger
Charles de Wolff.
Het verdere programma de vol
gende week.
De meeste insektendodende mid
delen zijn vaak erger dan de
kwaal, iets waarvan men zich in
toenemende mate bewust wordt.
Het toegepaste gif is vaak een
lang leven beschoren, zowel in als
buiten ons lichaam. En over de
drijfgassen, die nodig zijn om het
insekticide uit de spuitbus te ver
nevelen, zijn de meningen erg ver
deeld. De freon-gassen worden er
van beschuldigd de ozonlaag rond
de aarde aan te tasten met moge
lijke consequenties op lange ter
mijn.
Er is thans een nieuw insekten-
dodend middel ontwikkeld onder
de naam Pestex. Als insekticide is
het plantaardige pyrethrum toege
past, goed afbreekbaar en slechts
giftig voor koudbloedïgen, dus on
gevaarlijk voor mens en huisdier
zoals hond, kat etc. Er is in dit
middel geen gassoort gebruikt die
de dampkring zou kunnen aantas
ten. Het toegepaste drijfgas, pro
paan/butaan, heeft geen milieu
invloed, terwijl de brandbaarheid
laag is gehouden door gebruikma
king van een hoog watergehalte
als oplosmiddel.
Een belangrijk onderdeel van de
spuitbus is de nieuwe kinderver-
gréndeling. De speciaal ontwikkel
de kap is alleen te openen door de
volwassene die even weet hoe het
moet.
Een insektendodend middel zonder
onaanvaardbare risico's blijkt dus
ook mogelijk. Het is bij drogist en
apotheek verkrijgbaar.
uur) en op vrijdag 20 augustus
gaan Al en BI naar Goor voor
deelname aan een tournooi (ver
trek Al 13.15 u. vertrek BI 10.30
u.).
55
In een gesprek met Siard
Dwarsleus van Het Parool zegt dr.
H. Fiolet, secretaris van de Raad
van kerken in Nederland, op de
vraag in hoeverre politieke uit
spraken van (inter) kerkelijke zij
de gerechtvaardigd zijn:
'Ik wil ten sterkste ontkennen dat
wij in het beleid van de Neder
landse regering zouden willen tre
den. Maar als bepaalde waarden
bedreigd worden - zoals nu door
mogelijke kernleveranties aan
Zuid-Afrika - dan moeten wij onze
stem laten horen. Al in een veel
eerder stadium, nog voordat be
paalde toezeggingen aan het be
drijfsleven waren gedaan, hebben
wij in een gesprek met de minis
ters Van der Stoel, Duisenberg en
Lubbers ons standpunt onder de
aandacht van de regering ge
bracht. Meer kunnen en willen wij
niet doen; het nemen van een be
sluit is hün verantwoordelijk
heid.'
De kerken roeren zich de laatste
jaren politiek gezien toch meer
dan vroeger. Die maatschappelij
ke kant van het geloof was veel
minder zichtbaar. Welke verkla
ring heeft prof.. Fiolet voor deze
koersverandering?
'Wij hebben dit ontdekt, denk ik,
doordat wij Israël weer serieus
zijn gaan nemen. De uittocht uit
Egypte, toen een troep rechteloze
nomaden, slaven eigenlijk, een re
volutie begon, die lukte, en zij heel
duidelijk ervoeren dat zij dit niet
uit eigen kracht konden doen
Die gedachte dat de Godsontmoe
ting niet louter in het persoonlijke
vlak ligt - Exodus, Deuteroni-
mium. al die boeken van het Ou
de Testament staan vol wetten die
ons bijna niets meer zeggen.
Maar dat is wel een uiting hoe
Israël zyn geloof in God helemaal
maatschappelijk heeft weten te
vertalen. Dat brengt ons op 't
spoor. Niet om Israël te imiteren,
maar je kunt wel onderzoeken met
welke motieven Israël geprobeerd
heeft, de samenleving zó in te
richten.'
'Het moet in elk geval een samen
leving zijn waarin de armsten van
de armen en de meest misdeelden
een volwaardige plaats krijgen.
Voor de kerken moet dat de toets
steen zijn. In Israël was elk zeven
de jaar een sabbatjaar. In dat
jaar moesten alle goederen terug
naar de oorspronkelijke eigenaars,
alle schulden vereffend, alle sla
ven vrijgelaten worden. Vanuit die
visie was eigendom niet iets voor
louter privégebruik, maai' een
middel voor maatschappelijk ver
keer. Ik weet wel, het jubeljaar
na zeven sabbatjaren, een totale
sanering van de menselijke ver
houdingen, dat is in Israël nooit
gerealiseerd. Maar als ideaal wil
ik het toch proberen te herleiden
naar de Nederlandse situatie.'
'Bij economisch handelen mogen
immers niet enkel economische
motieven meespelen, maar moet
je je goed realiseren dat je met
mensen omgaat en met morele
waarden. Waarden die niet alleen
n:et aangetast, maar die gediend
moeten worden.'
'Het is de verantwoordelijkheid
van anderen, de beslissing daar
over te nemen. Maar wij moeten
proberen, de ontwikkelingen crea
tief en waar nodig kritisch te vol
gen. Die maatschappelijke opstel
ling komt rechtstreeks uit de bij
bel voort.'
De Stichting Bevordering Cheque-
verkeer te Amsterdam heeft "on
langs een brochure „Eurocheque-
Tips" het. licht doen zien.
Deze brochure bedoelt in kort be
stek een overzicht te geven van
de vele mogelijkheden om Euro
cheques te gebruiken in Neder
land en het buitenland.
Het verschaft bijvoorbeeld ook,
gedetailleerde informatie over
geld opnemen bij banken in de
37 landen die bij het project zijn
aangesloten, de provisietarieven,
en over de mogelijkheden om
met Eurocheques in sommige lan
den te betalen bij winkels, hotels,
e.d. Verder praktische aanwijzin
gen hoe te handelen bij verlies of
diefstal van cheques.
„Eurocheque-Tips" is dusdanig
uitgevoerd dat de Eurocheque-
gebruikers de brochure in het
chequemapje kunnen meedragen.
De banken en spaarbanken heb
ben enkele weken geleden een aan
vang gemaakt hun cliënten die ge
bruik maken van Eurocheques in
het bezit te stellen van de brochu-