Een halve eeuw geleden
kende Holten watersnood
SUCCES MET
PUZZELACTIE
RODE KRUIS
verhuizingen
Handwerkhuis
BOS
De Schipbeek trad buiten haar oevers
Een Kerst-vakantie in Alaska
„De Schure
transporten
Nieuws van de
„Fieiipreuvars"
Scliaakprestaties
Scholengemeenschap
Bedreigde Markelose boeren staken
opgeworpen dijken door en
werden voorgeleid aan
Officier van Justitie te Zutphen
Plezier
Ellende
Bewaking
Hoornsignaal
Hulp
HOLTEN 23 JAN. 1976 PAGINA 5
Te kaap:
Taun«s1? M
bouwjaar 1970
Telefcicla 05483-1305
VOOR VAKKUNDIGE
EN
Fa. H. Müller
en Zoon
Kerkplein 1 - Holten
Telefoon 05483 - 1300
Agentschap:
Van Gend Loos
Parley Speciaalzaak voor
IRAN - SOEDAN
BORDUUR- EN
BREIWOL
Verder alles op
HANDWERKGEBIED
Larenseweg 26 - Holten
Telefoon 05483-1981
De 18c december vloog ik om 5.30 uur met de KLM
naar de kinderen in Alaska. Het was de 10e maal
dat ik deze trip maakte, maar nu in de winter en
dat was weer een heel andere gewaarwording. Nu
ging ik naar een witbesneeuwd land en zou alles
heel anders vinden dan met m'n zomervakanties.
Ten eerste de Poolvlucht was al een hele belevenis,
je ziet ver voor je uit een poort van zwak licht die
niet in te halen is. Dit is de Poolnacht waar je door
heen vliegt en waar in geen vier maanden de zon
schynt, terwijl in de zomer de zon er niet ondergaat.
Ale we Alaska binnen gevlogen zijn, zien we onder
ons de stad Fairbanks liggen, de noordelijkste plaats,
in een zee van licht, en ongeveer een half uur later
Anchorage. Het is een fantastisch gezicht omdat de
extra feestverlichting het doet lijken of de steden
veel groter zijn dan in werkelijkheid. De passagiers
warén dan ook enthousiast over het gebodene.
Na een hartelijke begroeting door de kinderen zou
ik de volgende dagen kennis maken met de wonderen
der natuur, zoals je alleen op deze breedtegraad
kunt bewonderen. De vanuit zee binnendrijvende
mistbanken zorgen ervoor dat de bomen bij een lage
temperatuur veranderen in sprookjesachtige gedaan
ten en ais dan de zon er nog op schijnt, krijg je de
wonderbaarlijkste kleurschakeringen, deze zijn van
roze tot rood en oranje. Door de lage temperatuur
kun je overdag soms heel kleine ijsdeeltjes aan je
zien voorbijgaan en dit alles bij een maandenlange
windstilte, voor Holland een ongekend genot,
's Morgens om vier uur maakte m'n zoon me wak
ker met de mededeling ,,Pap, kom vlug uit je bed,
er is Noorderlicht te bewonderen." Nu, dat laat je je
geen twee maal zeggen en ik zat al heel vlug op
een stoel voor het raam de lichtflitsen en flarden
die door de lucht schoten te bewonderen. Het is zo
moeilijk te beschrijven van welk een pracht dit na
tuurverschijnsel is; verticaal en horizontaal schoten
de lichtbundels door het luchtruim en na een klein
uur was het weer verdwenen.
Nu ik dit artikel zit te schrijven is de temperatuur
voor Hollands begrip 26 graden onder nul en als je
dan in een auto zit en je moet stoppen op een kruis
punt, zie je praktisch geen andere wagen meer door
de stoom die de wagens produceren.
Wat hier veel gedaan wordt is het ijsvissen. Dat is
een klein gat in het ijs hakken en dan met een heel
korte hengel het aas laten zakken en lekkere zalm
naar boven halen. Van een vriend van de kinderen
kregen we vier van die zalmen en hebben er heerlijk
van gesmuld.
Ik zit hier voor het raam te tikken en heb het mooi
ste uitzicht wat je maar bedenken kunt, alles wit
en aan de bomen is het soms net Brussels kant, zo
fijn is het vast gevroren. Zoëven vlogen er een Paar
raven voorbij, dit zijn vogels die wij ook niet meer
zien, maar hier zie je ze bij tientallen en zij zorgen
ervoor dat de dieren die door kou of op een andere
manier in de bossen omkomen, worden opgegeten.
Zij zijn dus de vogels die de wouden schoon houden.
Over het binnenvliegen van Alaska vergat ik nog te
vertellen dat we over de trans-Alaska oliepijpleiding
vlogen, die in aanleg is en die van Pmdhoe Baai
(de noordelijkste baai van Alaska) dwars door de
bergen en dalen naar Valdez gaat, waar een ijsvrije
haven is. Het is voor ons onbegrijpelijk dat mensen
kunnen werken bij zo'n lage temperatuur. De lengte
van de pijpleiding is ongeveer 98 miles, is ruim
1283 kilometer., en in Valdez worden al tanks ge
bouwd om al die olie op te slaan voor verder trans
port met reuzentankers naar de andere staten van
Amerika.
Met m'n zoon heb ik mooie trips kunnen maken als
hij winterfoto's ging maken, die hij dan geplaatst
ziet in de krant. Op die trips heb ik wel de mooiste
gedeelten van de omgeving gezien en ik heb heel
wat uitroepen van bewondering geslaakt en voor
gesteld om de „Diessenplas" ook maar eens naar
Alaska te laten gaan en mee te genieten. Ik zal
proberen met foto's en dia's zoveel mogelijk aan de
bewoners te laten zien hoe mooi Alaska is.
Anchorage, 14 januari 1976 D. KOPER
Bejaardencentrum „Diesseplas"
f 18 miljoen zal nooit kunnen wor
den gehaald. Maar de wens van
deze vrouw zal voor iedereen een
opwekking zijn om deel te nemen
aan de marathon-puzzelactie, zodat
zoveel mogelijk geld wordt ver
kregen voor de vakantieprojecten
van het Rode Kruis voor chronisch
zieken en invaliden. Doe dus mee!"
De Rode Kruis-puzzel van de 2e
ronde oplossing „Uw deelname
is ons doel" heeft 35.866 brief
kaarten en giro-overschrijvingen
opgeleverd. De stand van de aktie
is nu f 113.474,—.
Volgende week zaterdagavond pre
senteert jeugdsociëteit De Schure
een live-optreden van de jazz-rock-
formatie Fontein. Na het horen
van een proefbandje waren alle
vrijwilligers het eens: deze groep
verdient een optreden in De Schu
re. De mensen, die Fontein gestal
te geven zijn: Paul Schoenmaker#
bas-gitaar); Gerard Scheurink
(drum); Ruud Konings (gitaar);
Evert van Twisk (sax en fluit);
Arnold Wessel (piano). Onthoudt
dus. gén datum:'31 januari; één tijd
20.30 uur; één plaats: De Schure
en één naam Fontein.
Afgelopen zaterdagavond heeft
prins Teun de Zwarte met zijn ge
volg de gewestelijke prinsenbij
eenkomst in Goor bijgewoond.
Het was een gezellige avond
waarop de. Buut'nreder van de
Fienpreuvers - Jan Oosterkamp -
ondanks zijn blessure, mede de
feeststemming verhoogde. Zoals
u in het inmiddels verspreide car
navalsboekje hebt kunnen lezen,
barst a.s. zaterdag in Holten het
carnaval los. In Residentie „Ami-
ticia" wordt dan het traditionele
prinsenbal gehouden, waar diver
se Holtenaren hun humorvolle
kunsten zullen tonen. Aanvang
20.30 uur. Gezien het te bieden
.programma doet u er goed aan
tijdig aanwezig te zijn. Muzikale
omlijsting is in goede handen van
het Trio Ben Lansink.
Gaarne tot a.s. zaterdag..De kleur-
wedstrijd voor kinderen belooft
een groot succes te worden. Er
zijn al stapels mooi gekleurde pla
ten terug. De jury krijgt een druk
ke taak, en zo boort het ook,
Het schaakteam van de Scholenge
meenschap Holten speelde vorige
week onder leiding van de heer
Broere voor de regionale school-
schaakcompetitie een wedstrijd te
gen de R.-k. scholengemeenschap
De Grundel uit Hengelo (O). De
Holtenaren wonnen met 3»/i-lVa.
Taco Franssen, Johan Jansen en
Berry Beijer wonnen hun partijen;
Erik Gervedink Nijhuis speelde re
mise. De enkel dagen eerder ge
speelde wedstrijd tegen 't Twickel-
college uit Hengelo (O) ging met
3-2 verloren. Alleen Taco Franssen
en Jook Spijker konden toen tot
winst- komen.
De bewakers van het overstroomde gebied en met name
van de grintioeg, v l'.n.r.: gemeenteveldwachter M. Heijenk,
overste Boelaard, broer van de echtgenote van burge
meester Baron van der Borch van Verwolde, 6e van links,
gem.veldwachter H. J. Bruins, tegen de boom rijksveld
wachter J. van Est. Verder wachtmeestei's en opperwacht
meesters van de Brigade Goor.
De puzzelactie van het Rode Kruis
is voor de heer J. Klunder, Cana
dastraat 14, alhier, een succes ge
worden. Hij won met de oplossing
van de eerste puzzel een koffiezet
apparaat ter waarde van f 125.-,
beschikbaar gesteld door Douwe
Egberts te Utrecht.
Deze eerste puzzel leverde 34.866
briefkaarten en giro-overschrijvin
gen op met een waarde van maar
liefst f 56.288.-.
Tot onze spijt is door een mis
verstand op de zetterij de tweede
puzzel te laat gepubliceerd, moeten
nu de overige puzzels later ge
plaatst worden dan oorspronkelijk
in de bedoeling lag en wordt de
termijn van inzending wat korter.
De oplossing van de derde puzzel
moet uiterlijk 30 januari a.s. in Den
Haag zijn. Als men niet terstond
de oplossing inzendt, kan men be
ter van een briefkaart gebruik ma
ken en niet van een giro-over
schrijving. Misschien kunnen we
de termijn weer wat vergroten
door twee puzzels tegelijk te plaat
sen. We zullen dat nog nader in
beschouwing nemen.
„De kop is er af, van onze puzzel
actie voor het Nederlandse Rode
Kruis, dat de opbrengst zal ge
bruiken voor vakanties voor steeds
nieuwe groepen chronisch zieken
en invaliden. Het Rode Kruis is al
geruime tijd bezig met de voorbe-
reiedingen voor de vakantieweken
in 1976 op de Henry Dunant, in
zijn speciale tehuizen bij Wezep
en De Steeg en voor bijzondere
dagtochten zoals een vliegreis met
Martinair en een boottocht met
Northsea Ferries. En bij die voor
bereidingen gaat men er van uit,
dat de puzzelactie een groot succes
zal worden!
Bij de oplossingen die na de eer
ste puzzels bij het Rode Kruis zijn
binnengekomen bevonden zich veel
brieven van deelnemers, die dat
succes van harte toewensten. Op
vallend daarbij was, dat een groot
aantal brieven afkomstig was van
gehandicapten, die zich natuurlijk
in het bijzonder in hun lotgenoten
kunnen verplaatsen. Maar dat moet
toch vooral ook een stimulans zijn
voor alle gezonde lezers om hun
steentje bij te dragen. Door uw op
lossingen in te zenden maakt u in
de eerste plaats gehandicapten ge
lukkig, in de tweede plaats kan 't
geluk u ook zelf toelachen, in dl'
vorm van één van de unieke prij
zen die zijn uitgeloofd.
Om u een indruk te geven van de
inhoud van de post die het Rode
Kruis in december ontving, twee
citaten. Eén vrouw schreef: „Daar
ik zelf ook al jaren gehandicapt
ben en nooit zonder pijn wil
ik, hoewel wij het financieel niet
zo breed hebben, toch iets bijdra
gen voor andere zieken mensen.
Het spijt mij dat ik niets extra's
kan doen. Door de hoge huur heb
ben wij een beetje bijstand. Ik ben
altijd thuis en heb veel pijn in heu
pen en knieën. Maar als dan op
plaatjes die arme mensen zie die
in wagentjes worden gereden, dan
dank ik God dat ik nog zo ben..."
De ander stuurde een heel ge
dicht op, waarin o.m. stond: „Als
iedereen doet mee, kan er gebeu
ren heel veel. Want het Rode Kmis
staat voor iedereen klaar, dat is
zo al menig jaar" en verder: „Alles
wat u voor de mensheid doet en
heeft gedaan, heeft u niet voor
niets gedaan. Daarom succes met
deze puzzelactie, ik hoop dat het
wordt een miljoen of achttien".
Dat laatste moest natuurlijk een
beetje rijmen, want een bedrag van
PUZZEL U RIJK MET DE MARATHON
RO(N)DE KRUISWOORDPUZZEL ACTIE T.B.V.
Di VAKANTIEPROJECTEN VOOR CHRONISCH
ZIEKEN EN GEHANDICAPTEN.
Ook U kunt o.a, deze fantastische prijzen winnen f
Vyftig jaar geleden, om precies te zijn op zondagavond
3 januari 1926, trad de anders zo rustige Schipbeek buiten
baar oevers en overstroomde grote delen van het Markelose
Broek, Verwolde en van de lager gelegen gebieden van de
buurtschap Beuseberg. Het water stond aan de kruin van de
grintweg Holten-Laren en zette tal van landerijen en boer
derijen blank, zodat deze met have en goed ontruimd moesten
worden. De kinderen kwamen na schooltijd kijken hoever het
water in de richting van het dorp Holten gevoerderd was en
dat was een heel eind, want de boerderij van de familie J. G.
Hoiterman, tegenover de Aaltinksweg, bleef zelf van water
overlast gespaard maar er rondomheen stond alles blank. Dat
was tot bijna aan „de Haar", die nu volgebouwd staat met
woningen.
Een roeiboot vertrekt om hulp te verlenen, op de achter
grond de boerderij van de heer J. G. Wansink en het vlot.
13 SINGER-STARLET
naaimachines
Deze kompakte superlicht
gewicht Singer Starlet kan
zigzaggen en blindzomen
Maakt moeiteloos knoopsgaten
en zet razendsnel knopen aan
Nu ook met flexisteek, voor
rekbare stoffen.
Winkelwaarde f 649.-.
Deze naaimachines worden U
aangeboden door
SINGER B.V.
AMSTERDAM
Politie, marechaussee, jachtopzichters en twee vrouwen
bemanden vlot en roeiboot.
Het Iiolterbroek kwamdan. ook
geleidelijk geheel onder water te
staan.
Dc heer Wansink vertelde nog,
dat zijn vader hem wel eens had
gezegd, dat dit heel vroeger zo
vóór de eeuwwisseling regel
matig gebeurde. Dat deze waters
nood geen sinecure was, mag wel
blijken uit het feit dat het water
op sommige plaatsen wel twee
meter hoog stond en dat het bij
sommige boerderijen over het
raamkozijn naar binnen stroom
de.
Nu een t^eel van het water van de
Schipbe'ek het Twente-Rijnkanaal
voedt en de Bolksbeek is geregu
leerd en nog maar een armetierig
stroompje is, dat met een duiker
Sr. de Schipbeek komt, is tegen
woordig een dergelijke overstro
ming niet meer te vrezen.
De overstroming was voor de ge
troffen gezinnen een heel moei
lijke tijd. Toch hebben veel jonge
mensen er ook nog veel plezier
aan beleefd. Want toen het water
begon te zakken, viel de vórst in
en ontstond er een geweldig grote
ijsvlakte. Op de weilanden bij de
boerderij van de familie Cats
kwam een prachtige ijsbaan tot
stand, met koek en zoopje, waar
van velen hebben geprofiteerd.
Misschien is dit wel de vonk ge
weest die geleid heeft tot oprich
ting van de ijsclub ,,De Noord
pool" op 10 januari 1930. Want
verschillende van de toenmalige
organisatoren van deze ijsbaan op
Catsweide waren later de mede
oprichters van de ijsclub.
SINGER
Deze watersnood bracht een emo
tioneel geladen incident mee. Zes
tien Markelose boeren, die veel
last hadden van het water, voel
den zich bedreigd door dat water,
omdat men. in de omgeving van
het erve „Buisweerd" aan de zui
delijke oever van de Schipbeek
dammen had opgeworpen om het
wassende water te keren. Zij kwa
men naar ,,,De Wappert" toe om
deze opgeworpen dammen door te
steken om zodoende hun gebied
van het steeds stijgende water te
ontlasten. Zij werden door de po
litie gearresteerd, gevankelijk
naar het gemeentehuis in Holten
overgebracht en vandaar later op
de dag, dat was op maandag 4
januari, per autobus naar Zutphen
vervoerd om daar voorgeleid te
worden voor de officier van jus
titie. Zijn we goed ingelicht, dan
zijn drie hunner gestraft met een
korte gevangenisstraf. Door de
ari'estatie van deze zsetien men
sen raakten de gemoederen, onder
de boeren nogal vei-hit, maar dat
.nam al gauw weer af, omdat men
met man en macht aan het werk
moest om de overstroomde boer
derijen uit de misère te helpen.
Het was een gruwelijke ellende,
zegt de heer J. G. Wansink
Boers Johah aan de Tolweg,
wiens boerderij dik in het water
zat. Omdat men al moeilijkheden
zag 'aankomen het had in de
maand december ontzettend veel
geregend en de beken en sloten
waren overvol had men de var-
kéns en de kippen 's middags al
in veiligheid gebracht, 's Avonds
om elf uur waren de poppen aan
het dansen. Men had het water
nog buiten het huis kunnen hou
den, maar toen stroomde 't door
de gierkelder naar binnen. De
koeien moesten, geëvacueerd wor
den. Men bond de beesten op de
deel achter een kar en zo plons
den ze door het water naar de
grintweg toe.
Toen op maandag 4 januari de
overstroming grote vormen had
aangenomen, werd onmiddellijk
een' -groot-vlot- in elkaar getim-.
merd om het vee en eventueel
noodzakelijk huisraad te vervoe
ren en verschenen er in hef over
stroomde gebied i-oeiboten.
De toenmalige burgemeester, A.
P. R. C. Baron van der Borch
van Verwolde, trok zich het lot
van de getroffen mensen sterk
aan. Hij liet tal van maatregelen
nemen en was regelmatig in het
overstroomde gebied te vinden.
Omdat men van overheidszijde
bang was, dat nog weer pogingen
tot verlichting van de waterover
last zouden worden gedaan door
b.v. de grintweg door te steken,
werd een scherpe bewaking inge
steld. De gemeenteveldwachters
Heijenk en Bruins en de rijks-
Wansink.
veldwachter J. van Est werden
versterkt met de plaatselijke
jachtopzieners en verder werd een
groep marechaussees uit Goor in
het dorp gestationeerd, die bivak
keerden in hotel Hoiterman. Deze
politiemensen waren ook bestemd
om eventueel hulp te verlenen.
Het oude tolhuis aan de Larense
weg deed dienst als een soort
wachtlokaal en onderkomen. De
dienstdoende politiemensen wer
den daar door hotel Holtei-man
gefourageerd.
De familie Vorkink van de boer
derij ,,'t Nöst" had direct nog
geen last en was nog op haar be
drijf gebleven dat overigens rond
om in het water stopd. Maar het
water kon nog stijgen en dan
moest er hulp geboden worden.
De heer Wansink was nog vol lof
over de hulp van de jonge mensen
uit Holten, die, hoewel ze mis
schien nog nooit een schop of
greep gehanteerd hadden en nog
nooit een koe geleid hadden,
merkwaardig goed met de beesten
overweg konden. Zijn koeien wer
den ondergebracht in loodsen
achter de woning waar nu kapper
Drent woont -en waar de joodse
kooplieden en slagers hun vee
altijd stalden. Zijn pinken had hij
ondergebracht in Laren.
Zo is bekerfd dat de familie Cats,
van de kaasboerderij, haar hon
derd stuks groot vee had onder
gebracht in de boerderij van de
familie Rijlaarsdam in de Look,
die later uit Holten is vertrokken.
Zelf logeerde men bij de familie
W. Hoiterman in het hotel. Ande
re gedupeerden brachten hun vee
elders onder dak en vertoefden
dan vaak in de nabijheid.
Met het vlot
wordt juist een
koe geëvacueerd
met op de
achtergrond
de boerderij
