Begin de dag gezond met
trimoefeningen (slot)
t
Zïi_ j"KX
Houdt Uw gewicht
in evenwicht
Electriciteitsgebruikers betalen mee
in ontwikkeling snelle kweekreactor
T 4t
„Valhelm - hoofdzaak"
Ornithophilia-V aruva
Vakbeurs veredelings-
landbouw
Mammoet op sleep
Bouw in Kalkar (West-Duitsland)
WAAR GAAN WE HEEN?
(Xm)
a! tP/si iP
0
Druipsteengrotten
Mandril probleem
<xvi) P O 0
jsnf
Inventiviteit is
groot in de
pluimvee
houderij
insecten en veidflora
in Westfries museum
Ziekenfondswet
en AWBZ
Vrijdag 21 september 1973
X
Rompoefening rug. Hielenzit, ronde
rug, neus op de knieën, armen ge
strekt naar voren. Schuif de kin langs
de grond naar voren (holle rug) tot
buiklig en kom met een bolle rug te
rug (armen strekken, handen laten
staan). Doe deze oefening 5 maal.
Kom poef enig buik. Hurkzit op de
voorvoeten, armen gestrekt naar vo
ren, hoofd omlaag ronde rug. Rol
vanuit deze positie langzaam achter
over en kom snel terug tot uitgangs
houding. Herhaal de oefening vijf
maal. Enkele dagen.
Rompoefening heupen. Kleine spreid-
stand, armen langs het lichaam.
Veer afwisselend tweemaal links en
tweemaal rechts zo diep mogelijk
door. Handen op de buitenkant van dc
benen. Herhaal de oefening vijfmaal.
Enkele dagen.
Van de meer dan 4000 druipsteen
grotten in Oostenrijk zijn er nu 21
toegankelijk voor belangstellende toe
risten. Onlangs kwam er namelijk
een nieuwe" bij, de Gassl-druip-
steengrot bij Ebesee am Traunsee
(Sajzkammergut). Als extra attrac
tie heeft deze alleen op zaterdag en
zondag tussen 9 en 16 uur onder lei
ding van een gids te bezichtigen grot
een onderaardse waterval.
Wist u overigens, dat de grootste
toegankelijke ijsgrot ter wereld zich
óók in Oostenrijk bevindt? Die is te
vinden in Werfen in het Tennenberg-
gebied (Land Salzburg). De grotleng
te bedraagt 42 km. De grotingang
ligt 1000 meter boven het Salzachdal
en is bereikbaar met een kabelbaan.
De Oostenrijkers hebben alle voor
het publiek toegankelijke druipsteen
grotten opgesomd in een informatie
ve folder („Schauhöhlen in Oster-
reich"), die op aanvraag gratis ver
krijgbaar is bij het Oostenrijks Toe
ristenverkeersbureau, Herengracht
437, Amsterdam, tel. 020-239178.
RHENEN In Ouwehands Die
renpark hadden de mandrils, een
prachtig gekleurde apensoort, zéér
sterk van constitutie, 'n plaatsje ge
kregen in het vorig jaar geopende
overdekte gedeelte van het park.
Daar zaten ze gedeeltelijk achter een
bijzonder dik soort glas.
Maar al gauw ontdekten de slimme
rikken, dat glas maar glas is en op
een góede dag sloeg het wijfje met
een steen een grote ster in de door
zichtige wand. Het apenpaar werd
tijdelijk overgebracht naar de qua
rantaine-afdeling in afwachting van
het gereedkomen van een nieuw en
veiliger verblijf.
In die quarantaine-afdeling kreeg
datzelfde weerbarstige wijfje intussen
een welgeschapen jong. Wellicht een
verklaring voor haar daarvóór zo
agressieve optreden. Als dit jaar
het tweede en laatste deel van de
overkapping klaar komt, krijgt de
mandrilfamilie daar een geheel nieuw
tehuis, dat naar wordt gehoopt
niet meer kapot is te krijgen. In elk
geval zal er géén glas meer worden
gebruikt.
Spieren armen-romp. Kniestand han-
den gevouwen op de grond. Zak door
de ellebogen tot met de kin op de han
den en strek weer tot uitgangspositie.
Tienmaal. Enkele dagen.
Ontspanning armen-romp. Voeten bij
elkaar, armen gestrekt. Zwaai beide
armen langs het lichaam (met een
lichte kniebuiging) naar achteren en
weer terug, romp meedraaien, voe
ten stil. Vijfmaal links, vijfmaal
"hts. En'"-1? dagen.
Ontspanning benen-heupen. Sta op
één been, armen zijwaarts gestrekt.
Zwaai het andere been losjes zij
waarts en terug voor het standbeen
langs. Houd uw evenwicht met de
armen. Vijfmaal links en idem rechts.
Enkele dagen.
(XVDK
(XVffl)
Rompoefening rug. Ga op uw hielen
zitten, handen om de enkels,.
Breng nu de heupen naar voren (hol
le rug), maar houd uw handen om de
enkels. Herhaal deze oefening min
istens vijf maal. Enkele dagen.
Lenigheid benen-heupen: Sta op één
been, armen gestrekt, andere been
losjes achter. Schop het achterste
been krachtig naar de handen. Vijf
maal links, vijfmaal rechts. Enkele
dagen.
Romoeiinmg buik. Rugng, opgetrok
ken kniën, voeten uit elkaar, ar
men langs het hoofd. Breng de neus
tussen de knieën en tik met de han
den de grond aan. Zover mogelijk
naar voren. Minstens vijfmaal. Enke-
*- dagen.
(XIX)
Ontspanning armen-romp. Kleine spr
Ontspanning armen-romp. Kleine
spreidstand armen beide links zij
waarts. Zwaai de armen krachtig
voor langs naar rechts en terug.
Romp meedraaien. Voeten stil. Tien
maal. Enkele dagen.
(XXI)
Er zijn in Nederland ruwweg twee miljoen bromfietsen, die vast of
beurtelings door drie miljoen mensen worden bereden. Voor een mil
joen Nederlanders is de bromfiets het dagelijkse vervoermiddel in het
woon-werkverkeer. Honderdduizenden doen er hun boodschappen mee,
gaan er mee naar school of gaan er mee op vakantie.
Schaduwzijde van de bromfiets als uitermate nuttig en handig ver
voermiddel is de kwetsbaarheid van de berijder en zijn duopassagier.
Een paar trieste cijfers: in 1970 werden 510 bromfietsers en 30 duo
passagiers bij een ongeval gedood. In 1971 waren het er 561 bestuur
ders en 40 passagiers. Zeer hoog is ook het aantal gewonden: in 1970
21.937 bestuurders en 2.749 passagiers, in 1971 23.542 bestuurders en
2.973 passagiers.
De statistieken vertellen ons dat in de afgelopen tien jaar bijna 5.000
bromfietsers in het verkeer omkwamen en dat er een kleine 250.000
gewond raakten.
Welk aandeel jonge mensen leveren in deze ongevallenbalans blijkt
uit het feit dat 46,9% van de omgekomen bromfietsbestuurders in 1971
jonger was dan 25 jaar; het sterkst vertegenwoordigd is hierbij de
leeftijdsgroep 16 t.m. 19 jaar.
Spieroel'ei.ing benen. Sta rechtop, ar
men losjes omlaag. Maak nu afwis
selend kleine sprongetjes op de lin
ker- en rechtervoet, terwijl u het an
dere been gebogen heft. Tienmaal
links, tienmaal rechts. Enkele dagen.
Ontspanning knieën-benen. Ooievaars
stand, linker bovenbeen horizontaal.
Beschrijf met de vrije voet steeds
grotere cirkels: eerst vanuit de knie,
later met het hele been. Tienmaal
links en rechts. Enkele dagen.
M(XXIU) 0
Lenigheid benen-heupen. Sta op het
linkerbeen (naast tafel of stoel) en
houd de rechtervoet vast met de rech
terhand. Strek dit been nu krachtig
achterwaarts omhoog zonder los te la
ten en kom terug tot uitgangshou
ding. Herhaal dit vijfmaal rechts en
links. Enkele dagen.
Rompoefening buik. Zitten met ge
strekte benen, handen achter de rug.
Hef de benen, breng de armen naar
voren en klap in de handen achter de
knieën. Rustig terug tot uitgangszit.
Doe deze oefening vijfmaal. Enkele
dagen.
Rompoefening. Handen- en knieën-
stand. Zwaai de linkerarm krachtig
zijwaarts omhoog, terwijl u naar deze
opgezwaaide arm blijft kijken.
Terug tot uitgangspositie. Herhaal de
oefening tienmaal links, tienmaal
rechts. Afwisselend. Enkele dagen.
„Met ingang van 1 juli 1973 is in werking getreden de Wet financiering
ontwikkeling snelle kweekreactor. Krachtens deze wet is vanaf genoemde
datum door de elektriciteitsbedrijven aan de overheid een heffing van 3%
verschuldigd terzake van leveringen van elektrische energie en van de
daarmee samenhangende leveringen van goederen en diensten. De op
brengst van de heffing komt ten goede aan een fonds, uit de middelen
waarvan de uitgaven van de Staat in verband met de Nederlandse deel
neming in de ontwikkeling van een mei natrium gekoelde snelle kweek
reactor zullen worden gefinancierd.
De kweekreactor zal worden gebouwd in Kalkar (West-Duitsland). Het
project is opgezet in samenwerking tussen de regeringen van de Bonds
republiek Duitsland, België en Nederland en wordt uitgevoerd door de
betrokken elektriciteitsbedrijven in die landen". Aldus schrijven burge
meester en wethouders aan de raad in een voorstel tot verhoging van de
el ektriciteitstarieven.
DEVENTER
DEVENTER SCHOUWBURG telef.
11500, Grote Kerkhof, maandag 20
uur, modeshow fa. Penninkhof. Kaar
ten verkrijgbaar bij de fa.
E.D.B. Theater, Smedenstraat telef.
13615.
donderdag 20 sept. t.m. woensdag 26
sept. Meisjes die denken dat alles
mag (2e week) 18 jaar.
vrijdag en zaterdag 21 en 22 sept.
23.30 u. Het mooiste speelgoed 18
jr.;
zaterdag en zondag 22 en 23 sept.
matinee 14.00 u. Duel der kampioe
nen a.l.
Aanvangstijden; wd. 20 u. za. 14,
18.30, 21 u. zo. 14, 16, 18.30, 21 u.
nachtvoorst, vrij. en za. 23.30 u.
CINEMA, Lange Bisschopstraat tel.
11100.
donderdag 20 sept. t.m. woensdag 26
sept. Macbeth 18 jr.;
zaterdag, zondag en woensdag mati
nee 22, 23. 26 sept. Winnetou het gro
te opperhoofd a.l.
vrijdag en zaterdag 21 en 22 sept.
nachtvoorst. 24 u. The birds 18 jr.
Aanvangstijden: werkd. 20 u. za. 14-
20-24 u. zo. 14-16-20 u. Vrij. 20-24 u.
LUXOR, Brink tel. 18662.
donderdag 20 sept. t.m. woensdag 26
sept. 13 zonen van de gele draak
18 jr.;
zo. 23 sept. matinee: Tarzana de
jungle kat.
Openingstijden: werkd. 20 u. za. 18.30
21.00 u. zo. 14.00 (mat) 16-18.30-21
uur.
OPENBARE LEESZAAL, Brink tel.
13506.
tot 1 oktober Johannes M. Ellenbroek
kleurtechnieken.
Openingstijden, di. t.m. vr. 10-17.30
en 19-21 u. za. 10-17 u. zo. en ma.
gesloten.
GOETIEK DE ROZIJNENKORF, As
senstraat 4 tel. 11848 b.g.g. 15016.
tot 18 okt. Jan van Krieken, kledr-
potloodtekeningen.
Openingstijden: ma. t.m. za. 14-18 u.
vrij. d.e.b. 19-21 u. zo. gesloten.
GALERIJ LENTEN WEERDWEG 9-
11, Epse tel. 21815 Tentoonstelling
nieuwe aanwinsten schilders grafici
en beeldhouwers.
Openingstijden: di. t.m. za. 10-18 u.
zo. 14.00-17.00 u. ma. gesloten.
ATI-IENAEUM BIBLIOTHEEK, Kloos
ter 3 tel. 16512. Keuze uit 20 jaar
aanwinsten van de Stads- of Athe
naeum Biblioth.
Openingstijden: ma. t.m. vrij. 10-12
en 13-17 u.
MUSEUM DE WAAG, Brink telef.
14556. Antieke fietsen, zilver, aarde
werk en antieke keuken.
Openingstijden: di. t.m. za. 10-12.30 en
14-17 u. zo. 14-17 u.
MUSEUM DE DRIE HARINGEN,
Brink tel. 14556 gesloten tot voorjaar.
SPEELGOED, Noordenbergstraat 5
tel. 19739.
WEEKENDROOSTER VOOR TAND
ARTSEN.
22-23 sept. za. 17.30-18 en zo. 11.30-12
en 17.30-18 u. M. v. Harte, Singel tel.
13117.
LITERAIR CAFE, Menstraat 2 tel.
11637 25 sept. 20 u. gebracht door
Gerrit Eilander en Annemarie Strep-
P-l;
POP CAFE, Menstraat 2 tel. 11637, 21
sept. 20-23 o.l.v. Joban en Willem;
JAZZ CAFE, Menstraat 2 tel. 11637,
28 sept. 20.30-24 u.o.l.v. Nanda Cools-
ma;
OPEN ATELIER. Menstraat 2 tel.
11637, 28 sept. 20-22 u. o.l.v. Arno
Kramer.
MUNTENTOREN. Achter de Muren,
tot 7 oktober Ekspositie van Miep
Spee (Batik-wandkleden) Wilfried Put
beeldhouwwerk) Arno Kramer (te
keningen en etsen).
Openingstijden: di. t.m. za. 10-17 u.
vrij. 19-21 u. zo. 14-17 u. Ma gesloten.
ALMELO
VAROSSIEAU
Do. vrij. ma. di. wo. 14.30 en 20 u.;
Frank en Eva, 18 jaar;
zaterdag 18.45 en 21 u. Frank en Eva
18 jaar;
zaterd. nacht 23.15 u. Sex in kantoor
tijd 18 jaar;
zondag 14.30 u. Satans monster: 14
jaar;
zondag 16.45, 18.45 21 u. Frank en
Eva 18 jr.
CINEMA PALACE:
Do. vrij. ma. di. 14.30, 18.45 en 21
u. The Big Boss: 14 jr.;
Wo. 18.45 en 21 u. The Big Boss 14
jaar;
zo. 16.30. 18.45 en 21.00 u. The Big
Boss 14 jr.;
zondagmiddag 14.15 u. Achilles a.l.
woensdagmiddag 14.30 u. Achilles a.l.
De heffing wordt geheven en inge
vorderd door het Ministerie van Eco
nomische Zaken bij de electriciteits-
bedrijven; niet de verbruikers doch
de electriciteitsbedrijven zijn de hef
fing verschuldigd. Om de heffing aan
de verbruikers door te berekenen is
in dë wet een bepaling opgenomen,
waardoor ten aanzien van bestaande
overeenkomsten de prijzen met de
heffing kunnen worden verhoogd. B.
en W. zijn van mening, gelet op het
advies van de Vereniging van Exploi
tanten van Electriciteitsbedrijven in
Nederland, dat van deze bevoegdheid
gebruik dient te worden gemaakt en
dat voorts ook aan de nieuwe ver
bruikers de heffing moet worden door
berekend.
B. en W. stellen de raad derhalve
voor in de tarievenverordening een
bepaling op te nemen, dat het tarief
voor de levering van electnsche ener
gie verhpogd wordt met de heffing
ingevolge de Wet financiering ont
wikkeling snelle kweekreactor. Een
concept-raadsbesluit ligt op de ge
bruikelijke wijze ter inzage.
De energiecommissie kan zich met
dit voorstel verenigen.
Wat de veiligheid van de bromfiets
als vervoermiddel betreft dient er op
gewezen te worden dat de remcapaci-
teit van de bromfiets niet berekend
is op de extreme snelheden die door
het opvoeren nogal eens worden
ontwikkeld. Proeven hebben uitgewe
zen, dat de remweg van bromfietsen
onder bepaalde omstandigheden
twee maal zo lang is als die van
personenauto's. Overschatting van
deze remcapaciteit leidt er dan ook
toe dat te hard rijdende bromfietsers
in het bijzonder bij duisternis
geen kans meer zien plotseling opdoe
mende obstakels, onverhoeds over
stekende voetgangers, onverwachts
geopende autoportieren etc. te ontwij
ken dan wel hun bromfiets nog net
op tijd tot stilstand te brengen.
Met. andere woorden; bijna-onge-
lukken' met bromfietsers zijn uitzon
deringen, ze zijn vrijwel altijd fataal.
Wat het letsel betreft is vast ko
men te staan dat de doodsoorzaak
van 80 procent van de verongelukte
bromfietsers hersen- en schedellet
sel is. Voorzover deze verwondingen
niet de dood tot gevolg hebben, ver
eisen zij vaak langdurige, soms le
venslange verpleging in ziëkerihuizen
en inrichtingen
Voorlichtingscampagne
Veilig Verkeer Nederland is vori
ge week donderdag begonnen met
een grootscheepse voorlichtingscam
pagne, die tot doel heeft het dragen
van helmen door bromfietsers en duo
passagiers te bevorderen; die toi
doel heeft mensen te leren hun her
sens te gebruiken door ze te bescher
men.
Motto van deze actie is: „Valhelm
hoofdzaak", twee woorden, die over
duidelijk het nut van de helm aange
ven.
„Valhelm-hoofdzaak" alle brom
fietsers en hun duopassagiers die
nog geen helm gebruiken, doen er
verstandig aan dit advies nu al op te
volgen en er niet mee te wachten tot
dat de aangekondigde wettelijke helm
draagplicht van kracht wordt.
„Valhelm-hoofdzaak" is een zaak
van blijven leven.
Valhelm hoofdzaak
Valhelmen zijn in. Je ziet ze steeds
meer. Bijna de helft van de drie
miljoen bromfietsers heeft er al
een. En dht aantal wordt met de dag
groter. Gelukkig maar. Want valhel
men beschermen bij een ongeval be
rijder en duo-passagier tegen ernstig
hoofd- en hersenletsel. Nogmaals de
cijfers: in de afgelopen tien jaar
kwamen bijna 5000 bromfietsers in
het verkeer om het leven. Een klei
ne 250.000 raakten gewond. Geble
ken is dat de dood van 80 procent
van de verongelukte bromfietsers te
wijten was aan hersen- en schedel
letsel. We noemen die cijfers niet om
somber te doen, maar gewoon om
dat we er niet omheen kunnen. En
om duidelijk te maken dat het dra
gen van een valhelm door bromfiet
sers een hoofdzaak is. Een zaak van
blijven leven.
Ongelukken maken wil niemand.
Toch gebeuren ze. Tegen wil en
dank. Een verkeersongeval loopt in
veel gevallen beter af als u zich met
een helm beschermt. Voor uw eigen
bestwil.
Goedgekeurde en du^s goede
valhelmen voor iedereen
Valhelmen beschermen. Waarom zet
iedere bromfietser 'm dan nog niet
op? „Omdat ze zo zwaar zijn", zegt
de een. „Omdat ze je uitzicht beper
ken", zegt de ander. Laat u niets
wijsmaken.
Een goedgekeurde en dus goede
valhelm beschermt niet alleen, maar
is licht van gewicht, garandeert een
behoorlijk gezichtsveld, is sierlijk bo
vendien en zonder meer sportief.
Goede valhelmen zijn aan de bin
nenzijde voorzien van een keurmerk.
Koopt u een nieuwe helm, neem dan
een specifieke bromfietshelm met
het TNO-keurmerk x)
x) Aangezien met de produktie van
de bromfietshelm kortgeleden is ge
start, kan het nog enige tijd duren,
alvorens alle verkooppunten in ons
land bevoorraad zijn.
Er is voor iedereen een valhelm.
Voor jong en oud. Voor man en
vrouw. Belangrijk is dat de helm
goed past. Net zöals schoenen lekker
behoren te zitten zonder te knellen.
Pasvorm
Een juiste pasvorm van de helm
is van belang voor een goede be-
scherming en voor het draagcomfort. i
Let daarbij op de volgende punten: I
De een wordt dik van suiker, een
ander van aardappelen en een derde
van brood, tenminste dat beweert
men.
Toch maakt geen enkel voedingsmid
del u zonder meer dik en evenmin
bestaan er voedingsmiddelen die een
vermagerend effect hebben. De ware
oorzaak van dik worden ligt in de
totale hoeveelheid voedsel, die per
dag gegeten wordt. Het is bekend,
dat ieder mens dagelijks een bepaal
de hoeveelheid calorieën nodig heeft
om arbeid te kunnen verrichten, zo
als lopen, fietsen, werken, sporten,
ademhalen, warmte produceren e-d.
Een overmaat aan calorieën wordt
opgeslagen in de vorm van vet, als
reserve voor dagen, die er misschien
niet voldoende calorieën toegevoerd
worden, doordat er minder wordt
gegeten dan verbruikt.
Het evenwicht is zoek
Het lichaamsgewicht berust dus op
'n evenwicht tussen aanvoer van ca
lorieën en het verbruik ervan. Wordt
dit evenwicht verstoord, door b.v.
voortdurend meer te eten dan er
verbruikt wordt dan worden alle over
tollige calorieën opgeslagen. De vet-
reserve neemt toe en men wordt dik.
Eet men te weinig, dan worden de
aanwezige vetreserves opgebruikt en
men vermagert.
Per dag heeft u, om gezond en in
goede conditie te blijven, niet meer
nodig dan: liter melk, karnemelk
of yoghurt, 100 g. vlees, vis of peul
vruchten, 1 plak kaas, plm. 250 g.
groente en enkele aardappelen: plm.
50 g. boter, margarine of dieetmarga-
rine (voor het „dun" besmeren van
brood en het bereiden van de warme
maaltijd); plm. 6 sneden bruinbrood
of roggebrood of een portie grove
graanprodukten b.v. havermout. 1
vrucht of 100 g. fruit, 2 a 3 eieren
per week.
Dit lijkt een redelijke hoeveelheid
voedsel. Uw lichaam haalt er vol
doende eiwitten, vitamines en mine
ralen uit voor een goede gezondheid.
Toch is het vrijwel zeker, dat u da
gelijks nog eens bijna dezelfde hoe
veelheid calorieën extra gebruikt.
Zo gaat u dagelijks
over de schreef
De 100 gr. vlees die nodig is,
wordt dikwijls bij de warme maaltijd
gebruikt en op het. brood komen dan
nog extra vleeswaren, laten we zeg
gen 30 gr. boterhamworst, 114 cal.
En één plakje kaas vindt u vast
wat weinig. U neemt er nog wel een
en een stukje kaas uit het vuistje fs
ook niet te versmaden (samen plm.
50 gr.) 172 cal.
's Morgens neemt u een extra be
schuitje 39 cal.
met jam 25 cal.
en natuurlijk doet u suiker 32 cal.
in uw kopje thee. Bij de twee kopjes
koffie om II uur met suiker 64 cal.
en koffiemelk 27 cal.
en u gunt zich vandaag een zure ha
ring 199 cal.
Ook de lunch gaat weer vergezeld
van een kopje koffie mei suiker en
koffiemelk 32 plus 14 cal.
en u gunt zich vaandaag een zure
haring 199 cal.
Het kopje thee 's middags mét
suiker 32 cal.
wordt opgeluisterd met een koek
je. 49 cal.
Voor het eten neemt u een glaasje
sherry 59 cal.
en wat nootjes. 300 cal.
Na de warme maaltijd wordt er
koffie gedronken (2 kopjes met sui
ker 64 cal.
en koffiemelk 27 cal.
met een koekje 49 cal.
en chocolaatje 26 cal.
erbij.
Later op de avond drinkt u nog
een glaasje frisdrank. 96 cal.
want T.V. kijken maakt nu eenmaal
dorstig.
Totaal 1469 cal.
De voedingsmiddelen, noodzakelijk
om u gezond te houden leveren sa
men plm. 1650 calorieën. Extra erbij
en er tussendoor heeft u nog eens
plm. 1450 calorieën gebruikt. Totaal
plm. 3100 calorieën. De meeste vol
wassenen hebben maar 2200-2400 ca
lorieën per dag nodig. Wie meer ma
len per week zoveel eet, ziet zijn
vetreserves groeien!
Herstel van het evenwicht
Om een goed evenwicht te bewaren
tussen de benodigde hoeveelheid voed
sel en de hoeveelheid arbeid, die
't lichaam verricht, moet u een keu
ze maken. Verbruikt uw lichaam
weinig, dan moet u „naar verhou
ding". dus niet te veel, eten en voor
al zuinig zijn met tussendoortjes, om
dat die weinig gezonde voedingsstof
fen bevatten. Vergt u een dag veel
meer arbeid van uw lichaam, dan
kan de hoeveelheid voedsel ook wat
groter zijn. Op de manier houdt u
uw gewicht in evenwicht.
Bent u vele kilo's te zwaar, dan zult
u de deskundige hulp van een diëtist
in moeten roepen, om het verloren
gegane evenwicht met een goed dieet
te herstellen.
De maat die in de helm is aan
gegeven moet overeenkomen met het
aantal centimeters van de hoofdom-
trek. (Meten ter hoogte van de
wenkbrauwen en het „knobbeltje" op
het achterhoofd, het punt waar de
schedel naar binnen wijkt). Afge
zien van de juiste maat moet de
helm rondom het hoofd goed aan
sluiten, zonder te knellen. De
helm moet zodanig gedragen worden,
dat deze op het voorhoofd tot iets bo
ven de wenkbrauwen doorloopt; daar
bij mag de helmrand door de dra
ger maar juist gezien worden. Op
het achterhoofd moet de helm tot
aan het „knobbeltje" doorlopen, zon
der dat bij achterover buigen van het
hoofd de harde helmschaal nek of
rug raakt. Wanneer de kindband
gesloten is. mag de helm niet of
nauwelijks met de hand heen en
weer geschoven kunnen worden ten
opzichte van de hoofdhuid. H Bij
het dragen van de helm moet de kin
band altijd gesloten zijn met zo min
mogelijk speling.
Denk cr om
Iedere verandering aan de goed
gekeurde helm houdt het gevaar in
dat de beschermende werking verlo
ren gaat. Daarom wordt het aan
brengen van veranderingen ten sterk
ste afgeraden. Wanneer de helm bij
een ongeluk een klap heeft gehad,
kan de schokdèmpende werking, ook
als uitwendig geen beschadiging
zichtbaar is, zodanig zijn vermin
derd, dat vervanging van de helm
noodzakelijk is. Aangeraden wordt in
dat geval tot vervanging over te
Dit open transport gaf de inwoners
van Los Angeles een indruk van pre
historische tijden. De man achter het
stuur van de kever is Howard Ball.
Hij houdt zich bezig met het ver
vaardigen van al dan niet monster
achtige „toestanden" uit glasachtige
stoffen. Over het algemeen hebben
deze een achtenswaardig postuur, zo
als deze mammoet. Dit moderne
„paard" van Troje het beest is
hol van binnen is ongeveer acht
meter hoog. Het gevaarte weegt, hoe
wel lang niet zoveel als de mammoet
eertijds moest meetfrógén, toch nog
altijd zo'n duizend kilo.
Howard rekent, aan „produktie-" en
materiaalkosten het lieve sommetje
van twaalfduizend gulden.
De mammoet is in eerste instantie
gemaakt voor een park in Los Ange
les. Het dier is daar geplaatst temid
den van „kollega's" uit lang vervlo
gen tijden. De grootte van de bees
ten maakte het open vervoer achter
de kever van de maker noodzake
lijk.
De Amerikaanse voedingsdeskun
dige M. Kroger is ervan overtuigd,
dat in de nabije toekomst steeds
meer levensmiddelen aan de markt
zullen komen, die met verpakking en
al gegeten kunnen worden. In de eer
ste plaats denkt hij aan kippepootjes
die met verpakking gebraden en ge
geten kunnen worden. Dankzij deze
methode blijft de smaak beter be
houden. Ofschoon deze vinding ver
rassend nieuw lijkt, is ze al eeuwen
oud want, zegt Kroger, we eten im
mers al sinds onheuglijke tijden
worst met een velletje.
Voedingsdeskundigen als Kroger
en de creatieve geesten die zich in
Nederlandse bedrijven bezig houden
met het bedenken van nieuwe moge
lijkheden om pluimveevlees nog aan
trekkelijker te maken, bevinden zich
aan het. einde van een lange keten die
begint op een van de 14 fokbedrijven
die Nederland telt (in 1971 waren het
er nog 15). Daar worden de moeder-
dieren gefokt van slachtrassen die
naar vermeerderingsbedrijven gaan
waar ze de broederijen produceren
die op kuikenboederijen uiteindelijk
de eendagskuikens en slachtkuikens
leveren.
Een handval fokbedrijven speelt
een zeer voorname rol in dit geheel.
80 procent van alle moederdieren
worden namelijk door slechts 5 fok
bedrijven geleverd. De grote kosten
en risico's die aan het fokwerk zijn
verbonden hebben er namelijk toe
geleid dat er op de gehele wereld
slechts een betrekkelijk gering aan
tal zeer grote ondernemingen op dit
gebied bestaat, die in vele landen
nederzettingen hebben. Er hebben de
laatste jaren heel wat. concentraties
plaatsgevonden, maar het is nog
steeds niet rustig in deze sector van
de pluimveehouderij. Nog steeds wor
den grote fokbedrijven overgenomen
door een concern, gesloten of derma
te ingekrompen dat hun voortbestaan
twijfelachtig is. In het afgelopen laar
leverden buitenlandse vestigingen in
Nederland 52 procent van de moe
derdieren. De rest werd geleverd
door Nederlandse fokbedrijven.
De volgende schakel in de keten,
de vermeerderingsbedrijven, telt.
aanzienlijk meer ondernemingen. Ook
daar zijn echter veranderingen gaan
de. De 949 vermeerderingsbedrijven
die er in 1971 waren, zijn in aantal
teruggelopen tot. 848 eind 1972. Ze
produceerden 457,5 miljoen broedeie-
porteerd. Het grootste deel hiervan
ging naar West-Duitsland, want Ne
derland zorgt voor een belangrijk
deel van de broedeieren die de Duit
se braadkuikenindustrie nodig heeft.
Verder zijn er de broederijen waar
van er 112 in Nederland bestaan of
wel 12 minder dan in 1971. Hiervan
zijn er 69 die samen 95 procent van
de produktie voor hun rekening ne
men.
Nederland produceerde in 1972
443.382 ton slachtpluimvee (levend
gewicht) een hoeveelheid die niet uit
sluitend bestond uit slachtkuikens.
-kippen en -hanen, maar bovendien
uit pekingeenden, kalkoenen, ganzen
en parelhoenders. Het mesten van
ganzen is in Nederland van weinig
betekenis en parelhoenders worden
maar op een enkel bedrijf gehouden,
echter volledigheidshalve noemen we
ze hier even. In totaal eet men in Ne
derland per hoofd van de bevolking
7 kilo pluimveevlees per jaar, waar
van 6,2 kilo braadkuiken.
De pekingeenden, waarvan in Ne
derland ruim 8 ton levend gewicht
wordt geproduceerd, gaan voor het
grootste deel naar Duitsland. Daai
ondervindt de Nederlandse expor
teur steeds meer concurrentie van
Polen en Hongarije, waar men ook
een goede eend weet te telen.
Ook van de 4,75 miljoen kalkoenen
die in Nederland voor de slacht wor
den opgefokt gaat een aanzienlijk
deel naar het buitenland en vooral
naar Duitsland. De produktie bestond
vorig jaar uit 907.000 zware kalkoe
nen van 6 tot 9 kilo levend gewicht,
1.250.000 kalkoenen van 3 tot 5 kilo
en 2.593.000 kalkoenen van 1tot 2,/s
kilo.
Het gebruik van pluimveevlees per
hoofd van de bevolking is de laatste
jaren geleidelijk toegenomen. De 7
kilo van thans werden voorafgegaan
door 6,3 kilo in 1971 en 6 kilo in 1970.
In tegenstelling tot de opvallende stij
ging van de prijzen van varkensvlees
en vooral van rund- en kalfsvlees, zijn
de consumentenprijzen van pluim
veevlees constant gebleven. Dit zal
er ongetwijfeld toe bijdragen dat het
verbruik wordt gestimuleerd. De
slachterijen laten het echter niet van
de wisselvalligheden van de prijzen
afhangen om hun produkt in steeds
ruimer mate af te zetten. Voortdu
rend zijn zij attent op mogelijkheden
om pluimveevlees een rol te laten
spelen in het Nederlandse (en buiten
landse) menu. Daarbij sluit men aan
bij de veranderende leefgewoonten.
Steeds meer gehuwde vrouwen
werken buitenshuis, het aantal stu
denten is sterk uitgebreid, kinderen
worden eerder zelfstandig en gaan
op kamers wonen, het aantal warme
maaltijden dat in bedrijfskantines
wordt geserveerd neemt hand over
hand toe, studentenmensa's, bejaar
dentehuizen ziekenhuizen zoeken
naar mogelijkheden om hun keukens
zo efficiënt mogelijk te laten werken
en dit alles leidde tot de ontwikkeling
ren waarvan 18 procent werd geëx- van convenience foods,levensmidde-
„Noord-Holland" is de titel van
een expositie van schilderijtjes en
composities van insecten en veidflo
ra van Erna van Mondfrans, die tot
24 september te bezichtigen is in het
Westfries Museum in Hoorn.
Erna van Mondfrans (1931) werkt in
Annapaulowna en vindt de inspiratie
voor haar werk overwegend in het
landschap en de flora van Westfries
land en de rest van de kop van Noord
holland. In een aantal van haar schil
derijtjes verwerkt zij op zeer origine
le wijze vlinders en andere insecten
uit dit gebied. Zij is in Hoorn voor
het eerst met haar werk in de open
baarheid getreden en werkt in een
zeer eigen, sterk poëtisch aanspreken
de stijl, die zekere verwantschappen
vertoont met het magisch-realisme
van schilders als Pyke Koch en Ca-
rel Willink en in zeker opzicht ook
met het werk van de Naieven.
De expositie is dagelijks geopend
van 10-17 u., zondags van 12-17 u.
Bij het bureau van de Federatie
van door Verzekerden en Medewer
kers bestuurde Ziekenfondsen VMZ
te De Bilt is door overschrijving van
f 1.op postgiro 39696 een brochu
re „Vertrouwd met het Ziekenfonds"
verkrijgbaar, die een overzicht geeft
van de Ziekenfondswet en de AWBZ.
len die snel en zonder veel moeilijk
heden klaargemaakt kunnen worden.
Het woord convenience foods is ook
in de pluimveewereld niet onbekend.
Het verpakte kippepootje van Kroger
is er een voorbeeld van. Maar ook in
de supermarkten getuigen de vries-
bakken van de inventiviteit van de
slachterijen. Er is een verscheiden
heid aan worstjes en kroketten, aan
schnitzels, hele en halve haantjes en
hennetjes, gevulde kip, paella, goe-
lash van kalkoenevlees, sjaslik. kal
koenfilet. Veel ervan is al voorgebak
ken en kan na een korte behandeling
in de keuken geurig op tafel ver
schijnen.
Het is duidelijk, dat de inventivi
teit van de pluimveehouders en de
technici die hen terzijde staan, ge
ëvenaard wordt door de fantasie en
vindingrijkheid van de voedingsdes
kundigen.
Van alle facetten van de verede-
lingslandbouw en haar randgebieden
is de Vakbeurs voor de Veredelings-
landbouw ORNITHOPHILIA-VARU-
VA een afspiegeling.
De vakbeurs wordt gehouden van
woensdag 3 tot en met zaterdag 6 ok
tober 1973 en heeft de volgende ope
ningstijden: woensdag 3 tot en met
vrijdag 5 oktober van 10.00-18.00 uur
en zaterdag 6 oktober van 10.00-17.00
uur.
