VIERDAAGSE STAD NIJMEGEN
heeft internationale bekendheid
KOM OVER
DE BRUG
iMaMaft
Ideaal uitgangspunt
voor wandelen in
een rijke natuur
Vermaak en
ontspanning
Bergen en dalen
Stad aan rivier
Wandelen
Geschiedenis
Spelevaren
Heilige land
Musea en
tentoonstellingen
Enige tienduizenden wandelenthousiasten zullen van 18 tot
en met 21 juli „het Kijk van Nijmegen" belegeren. In voor
gaande jaren waren er meer dan vijftienduizend deelne
mers, afkomstig van all over the world, die de Vierdaagse
afstandsmars volbrachten. En minstens tienduizend toe
schouwers willen getuige zijn van de intocht van de tippe
laars. Ook zullen er onder onze lezers en lezeressen zijn,
die de wandelsport een warm hart toedragen en of zelf gaan
deelnemen of de huldiging van hun favorieten willen vol
brengen. Redenen voor ons om de Keizerstad eens wat meer
publiciteit te geven.
Het is vorstelijk binnenkomen in
het Rijk van Nymegen. De machtige
Waalbrug spant hoog boven de ri
vier zijn sierlijke boog naar de stad
op de heuvels, ook wel genoemd de
oude keizerstad Nijmegen. De speel
se Stevenstoren wenkt van over het
water: ,,kom over de brug en ga het
Rijk in, dat zo rijk is". Inderdaad
rijk, zowel aan natuurschoon en ste-
deschoon, als aan schatten van
schoonheid, verborgen in de dorpen
rond de stad.
En hij of zy, die over de brug komt,
vindt daar eigenlijk alles wat maar
Ie wensen valt: een aantrekkelijke
stad met internationaal verkeer (dus
levendig en attractief), maar ook rui
ge bossen waar nog rust en ruimte
ls, met hei en heuvels om te dwalen,
weiden en sloten, dromerige vennen,
kerken en kastelen, laag- en hoog
land.
Twintig eeuwen geleden huisden daar
de Bataven en Romeinen en Keizer
Karei de Grote woonde in dat Numa-
ga (later Nieumeghen), waar de le
gendarische Mariken haar avonturen
beleefde. Het Nijmegen van thans is
niet alleen de oudste stad van Ne
derland, maar ook de grootste van 't
Gelre. Het is de charme van Nijme
gen, dat het oud en nieuw zo won
derwel heeft gecombineerd. En het
stoort niet, dat de monumenten van
het rijke verleden temidden van de
moderne nieuwbouw van het stads
centrum staan.
Het oude Nijmegen is dan ook niet
versteend in vergane glorie. Met zijn
na-oorlogse nieuwe winkelcentrum,
concert- en congresgebouw, schouw
burg, universiteitscomplex, sportvel
den-complex met stadion, haven- en
industriegebied vinden wij Nijmegen
met zijn circa 150.000 inwoners echt
vooruitstrevend en dynamisch.
Maar Nijmegen is zuinig op zijn
oude monumenten. Op het hooggele
gen Valkhof (wat toch een geweldig
entree is dat daar rechts achter de
Waalbrug), waar eens Karei de Gro
te resideerde, spreekt nog de histo
rie. De nabijgelegen eeuwenoude Bel
védère doet zijn naam eer aan: ner
gens bijna heeft men zulke machtige
vergezichten.
Een juweeltje van oude bouwkunst
is het herbouwde raadhuis. Hier
hangen zeldzame wandtapijten en
zijn unieke kunstschatten te bewon
deren.
Op en rond de Grote Markt met
het machtige Waaggebouw, Stevens-
kerk, toren en boog zijn nog oude
trapgevels te vinden. Met een beet
je fantasie waant men zich een mo
ment in het verleden. Ook staat daar
„Mariken van Nieumeghen" (in
brons) met haar boodschappenmand-
je. Zij nodigt de gasten om te gaan
winkelen iets verderop naar de wa
renhuizen, winkels, café's en andere
gelegenheden tot vermaak en ont
spanning, waar vele gemeentebestu
ren jaloers op zijn.
Tussen de vele parken en plantsoe
nen van Nymegen neemt het stads
en sportpark „De Goffert" met sta
dion en openluchttheater (samen 80
hectare) wel een heel aparte plaats
In. Naast speelweide, bos- en water
partijen, vindt men er ook nog een
kinderboerderij en een siertuin.
Toch is deze grote oase van groen
tussen de nieuwe woonwijken eigen
lijk nog zeer bescheiden in vergelij
king met de 8000 hectaren bos, die 't
Rijk van Nijmegen rijk is. Hoewel de
grenzen niet zo nauwkeurigzijn te
bepalen, vormt het wel een eenheid.
De oude benaming stamt nog uit het
verleden, toen koningen en keizers
er hun jachtgebied hadden.
Daar liggen de oude „heerlijkhe
den" Beek en Ubbergen op de hoge
beboste heuvelhellingen met weidse
panorama's over de Nederrijnse laag
vlakte. Daar leunt Groesbeek tegen
n 9**9 B u -De vlaggmparade aan de
K IB" 1 WfinflAlAVOnAmünT vooravond van de Vierdaagse
JUyl BIJ W O B syclü W CS ICS l HWI l li i,ee.i spectaculairschmiwspel
de Duitse grens en het uitgestrekte
„Reichswald" aan.
Een echt heuveldorp is Groesbeek,
met rondom bossen en glooiiende vel
den en akkers. De naam „Berg en
Dal" zegt al genoeg; te kust en te
keur zijn ze er. Overasselt heeft in
de stille bossen vele verscholen ven
nen, waar omheen men rustig kan
dwalen. Ook een bezoek waard is 't
verderop gelegen Heumen. Hier vlak
bij ligt Mook, met zijn roemruchte
historie, denk maar aan de slag op de
Mooker heide.
Er is nog zoveel meer te zien In
en om de Keizerstad, er valt nog zo
veel meer te genieten. Men kan daar
in stad en streek alle kanten uit en
men raakt er niet gauw uitgekeken,
omdat het natuurschoon daar zo veel
zijdig en gevarieerd is. Hoog en laag
zijn vol verrassingen. Vreemdelin
gen zijn welkom en wie er eens komt.
komt er graag weer. Wie er meer
van weten wil, moet zich wenden tot
de Streek-VVV Nijmegen en omge
ving, tegenover het NS-station no. 10.
Een belangrijke schakel in het druk
ke transito-verkeer over de Rijn tus
sen de zeehavens en buitenlandse in-
Op het
historische
Valkhof, waar
omstreeks 800
Karei de GroU
z'n burcht hac
bevindt zich
de (geheel ge
restaureerde
Karolingische
kapel.
De feestelijke intocht van het voetvolkwordt ieder jaar door vele tienduizenden gadegeslagen
Wij hebben op onze speurtocht slechts
een globale indruk kunnen geven van
de Vierdaagse stad Nijmegen. Wie
er meer van wil genieten, geven wij
de raad: Laat de auto eens staan en
ga ook wandelen! Wandelen is
goed, ook voor U en wandelen in de
vrije natuur is nog beter. Gelukkig
is het Rijk van Nijmegen nog niet
overspoeld door massatoerisme en
daarom een echt gebied, waard
om eens nader te leren kennen.
dustriecentra is de Waal, breedste
en drukst bevaren rivier van Neder
land. Dag-in-dag-uit biedt deze rivier
voor Nijmegen een beeld van ruste
loze bedrijvigheid, machtige duw
bootcombinaties, enorme tankers,
zwoegende sleepboten, stoere coas
ters, lange rijnaken en zeer wendbare
Oud
stedeschoon
in Nijmegen:
Het Waag
gebouw op de
Grote Markt
en een frag
ment van de
ze architecto
nische pracht.
en actieve parlevinkers (boot-win
kel). De vlaggen van vele nationali
teiten wapperen dagelijks Nijmegen
voorbij. Men vertoeft graag aan
de rivier om uit te zien over de Waal
en het omringende landschap of om
esn kleintje koffie of pilsje te drin
ken.
Meer dan tweehonderd jaar ge
schiedenis hebben hun sporen in de
stad achtergelaten. Op het Valkhof
staat nog de kapel, die eens deel
uitmaakte van de burcht van Karei
de Grote. De romantische ruïne ver
derop herinnert aan de dagen dat
Frederik Barbarossa daar op het
Valkhof resideerde. Belvédère, eens
een verdedigings-bolwerk, nu café
restaurant, biedt een wijds uitzicht
over de rivier. Het 14e-eeuwse raad
huis aan de Burchtstraat kreeg zijn
aanzien in 1553.
Op de naiar de rivier afdalende hel
lingen, waar het middeleeuwse Nij
megen zijn grote bloeiperiode beleef
de, bleef de „Ottengas" bewaard,
evenals het Besiendershuis (1525), 't
Brouwershuis (1621), het Glashuis
(1452) en nog een aantal andere his
torische panden.
Meer gegevens over historische
andere bezienswaardigheden ver
schaft de plattegrond van de stad,
die verkrijgbaar is bij het VVV-kan-
toor, telefoon P8800224520.
Van het moderne Nymegen begint
de gescMedenis-t na de tweede we
reldoorlog. In 1944 werd het stads
centrum door een fataal bombarde
ment, gevechtshandelingen en brand
stichting verwoest. Nymegen heeft
er e1/» nieuw hart door overgehou
den met als middelpunt een prome
nade, afgesloten voor alle rijdend
verkeer, rijk gestoffeerd met banken,
bloemen en aanlokkelijke vitrines.
Wetenschappelijke allure dankt Nij
megen aan de katholieke universiteit
en koortsachtig bouwt men aan een
zogenaamde cité universitaire, die
in 1980 aan zo'n 17.000 studenten
plaats zou moeten bieden.
Een belangrijke rol in het Nij
meegse gezelligheidsleven, dat zich
goeddeels ontwikkelt in de meer dan
150 cafè's, restaurants en bars, spe
len de studenten.
Een mooie combinatie met een be
zoek aan Nijmegen is een bezoek aan
het café-waterpaviljoen „Waalorama"
onder het motto „spelevaren op de
Waal met de Keizerstad". Tijdens
de vierdaagse zijn er minstens drie
rondvaarten van zo'n anderhalf uur
in da.richting Beuningen-Oosthout of
Eriecom. Zo'n boottocht op zo'n le
vendige 'rivier verveelt niet gauw en
de kinderen vinden het fijn. De Kei
zerstad is een mooie snelle boot, net
niet te. groot en niet te klein. Als er
minstens tien passagiers zijn, gaat
de rondvaart reeds dnor. Vertrektij
den om half tien, twee en vier uur,
van de Waalkade, langszij of naast
het drijvend paviljoen „Waalora
ma". Volwassenen betalen f 2.50 en
kinderen tot 12 jaar f 1.75.
Verspreid in een prachtig bos van
plm. 45 hectare ligt de Heilige Land
Stichting, een groot bijbels openlucht
museum, waarin 'n bedoeïnentent
(lijkt wel op een stallen-tent van
een circus), karavansrail, oosters
woonhuis met timmerwinkel, herders-
veld met wachttoren, schaapskooi,
oosters dorpje, synagoge, hof van
olijven, sanhedrin, paleis van Pila-
tus, staudspoort en de caevarieberg
met graf. De opzet van dit museum:
achtergrond-informatie geven voor 'n
beter begrip van de bijbel. Deze
stichting is een wereld-unicum. Dit-
bijbelse openluchtmuseum ls ge
opend van 9.00 tot 17.30 uur en de
entreeprijs is f 1,50 per persoon, kin
deren half geld.
Gemeentemuseum: De voormalige
15de-eeuwse kloosterkerk bevat met
zorg opgesteld aardewerk vanaf de ro-
meinse tijd tot de 18de eeuw, belang
rijke gildestukken w.o. gildekannen
en de stadsschenkkan, fraai oud ste
delijk zilver, glas, prenten van oud-
Nijmegen en munten.
Afrika museum: In een modern
museumgebouw in de Berg en Dal-
se bossen zijn kostelijke schatten van
Afrika verzameld. Nergens in Neder
land leert men de Afrikaanse mens,
zijn kuituur en kunst, godsdienst en
riten beter kennen, 'n Natuurgetrouw
negerdorp vormt mc' het museum
een boeiend geheel. Open: mei-sep-
tember.
Rijksmuseum G. M. Kam: Wie al
les weten wil van de vroegste bewo
ners der lage landen, hoeft maar rond
te neuzen in het museum Kam, waar
eeuwenoude bodemschatten vergaard
zijn. Als stille getuigen uit het ver
re verleden brengen zij op boeiende
wijze het prille begin van menselijk»
bewoning onder onze aandacht.
Tentoonstellingen worden regelma
tig gehouden in het Waaggebouw
(Grote Markt), het Besiendershuis
(Steenstraat), Galerie Lenten (v.
Welderenstraat), Galerie Pluymen
(Ziekerstraat) en Atelier De Wester
helling (Sophiaweg).
