Wintersport in Finland
Met de eigen caravan
naar de wintersport
Voor mensen die rust zoeken Wat heeft de maand november
Hiswa '72
ziét u wel
te bieden
Weekendje
Denemarken
Reizen naar Finland
Centr. verwarming
Speciale voortent
In het zuiden
Sneeuw-wandeling
Verwarming
Oliekachel
"dag november 1971
j
Koolsoorten: Alle koolsoorten zullen
deze maand ruimschoots te koop
zijn, dat wil zeggen dat u kunt
vragen naar rode kool gele en groe
ne savooiekool, wittekool en boe
renkool.
Koolraap: Koolraap bevat vrij veel
vitamine C en kan met wat pittige
ingrediënten voor een welkome af
wisseling in het menu zorgen.
Wortelen: Wortelen zijn een veelge-
geten groente in Nederland en dit
is niet verwonderlijk, daar wortel
tjes het gehele jaar door ruim
schoots verkrijgbaar zijn tegen la
ge prijzen.
Prei: in november zal er weer
veel prei worden aangevoerd, al
is het reeds mogelijk dat vorst
het oogsten zal belemmeren.
Knolselderij: De oogst van deze
smakelijke groente vindt in de
maanden oktober november plaats.
Er zal dus een ruim aanbod zijn
van dit produkt.
Spruiten: In november wordt onge
veer een kwart van de spruiten-
oogst aangevoerd. Dit ruime aan
bod kan bij normaal weer voor re
delijke prijzen zorgen.
Witlof: Het witlofaanbod wordt nu
snel groter. Witlof neemt in no
vember reeds een belangrijke
plaats in op de groentemarkt.
Beschuitbollen gevuld met vruch
tencompote.
500 g verschillende vruchten,
o.a. appel, peer, blauwe en
witte druiven, sinaasappel, sui
ker naar smaak, 3 beschuit-
bollen, boter of margarine, ci
troensap, (aardappelmeel)
van de beschuitbollen het kapje af
snijden. De bollen uithollen en van
binnen en buiten met boter of mar
garine bestrijken. De beschuitbollen
in een oven krokant bakken. Onder
tussen het vruchtenslaatje maken.
Hiertoe de vruchten schoonmaken en
zo nodig in blokjes snijden. Een
stroopje koken van wat water met
suiker en hierin de appelblokjes wel
len. De verschillende vruchten met
het suikerstroopje overgieten, even
laten intrekken en daarna de vruch
ten goed laten uitlekken. De nog
warme beschuitbollen met dit vruch
tenmengsel vullen en direkt opdie
nen. Het sap later als drank serve
ren. Eventueel kan het sap. bijge
bonden met wat aangemengd aard
appelmeel, ook over de vruchten
worden gedaan.
Spruitenschotel met knakworstjes
1 kg aardappelen, 'h kg sprui
ten, 1 blik knakworstjes, (100
gram geraspte kaas), 20 g bo
ter of margarine. 1 dl melk,
peper, nootmuskaat.
De spuiten schoonmaken en 'gaar ko
ken in water met wat zout in plus
minus 15 minuten. Van de gekookte
aardappelen, melk, vocht van de
knakworstjes, boter of margarine,
zout, peper en nootmuskaat een
aardappelpuree maken en hier door
heen de spruiten roeren, zó dat ze
nog heel blijven. De massa overdoen
in een vuurvaste schaal en er boven
op de knakworstjes leggen. Desge
wenst-geraspte-kaas erover stromen
pn de schotel in de oven'vlug grati-
..ner.en.
Sla van witlof met wortel en appel.
4 struikjes witlof, 1 winterwor
tel, 1 appel, mayonaise of sla
saus, wat peper, zout, (ci
troensap), peterselie.
Het witlof schoonmaken door even
tuele bruine plekjes weg te schrap
pen. De stronk zover afsnijden, dat
het struikje juist heel blijft. Het
stronkje nog iets uithollen om een
bittere smaak te voorkomen. De
groente wassen en zeer fijn snijden.
De wortel schrappen of schillen en
raspen. De appel schillen en in blok
jes snijden of eveneens raspen. Alle
groenten en de appel direkt met de
slasaus vermengen daar anders
bruinverkleuring optreedt. De sla op
smaak brengen met peper, zout en
desgewenst citroensap. Er op het
laatst wat fijngesneden peterselie
over strooien.
Savooiekool met pindakaas.
1 kg savooiekool, I ui, 1 thee
lepel pindakaas, 50 g geraspte
kaas, boter of margarine, zout.
De kool schoonmaken door de bui
tenste bladeren en een deel van de
stronk weg te snijden. De kool i*as-
pen, snipperen of schaven. Een ui
tje schoonmaken en eveneens fijn-
snipperen. De kool met ui, wat ker
rie en zout vermengen. Een klontje
boter of margarine en weinig water
toevoegen en het gerecht aan de
kook brengen. Daarna het vuur tem
peren en de kool ongeveer een half
uur stoven. Vervolgens de pindakaas
door het gerecht roeren. De massa
in een vuurvaste schotel overdoen
en met geraspte kaas bestrooien.
Het gerecht nog even in een hete
oven verhitten. Als u geen oven
hebt kunt u dit gerecht met geraspte
kaas bestrooien en nog even boven
op het vuur verwarmen.
Kado-idee voor sinterklaas.
In 1968 werd het boekje ,,175 fruiire-
cepten" uitgegeven en eind vorig
jaar kwam ,.175 groenterecepten"
van de pers. Beide boekjes kunnen
inmiddels tot de bestsellers worden
gerekend.
Ze zijn uitgevoerd in vier kleuren
boekdruk en de recepten en kleuren
foto's zijn gedrukt op fraai glanzend
papier. De boekjes bevatten recep
ten van warme gerechten, salades,
soepen, koude voorgerechten, warme
voorgerechten, toespijzen, stamppot
ten en stoofschotels.
In het fruitreceptenboekje en het
groentenreccptcnboekje treft men
verder een voedingsmiddelentabel
aan en in het betreffende boekje een
aanvoertabel van alle fruit- en groen-
tensoorten, terwijl de voornaamste
appel- en pererassen in aparte ta
bellen staan vermeld.
He formaat van beide boekjes is
zeer handig. Belangrijk is ook de
overzichtllijke inhoudsopgave. Het
zijn boekjes, die in geen enkel ge
zin mogen ontbreken. Ze helpen het
dagelijks weerkerende probleem, wat
nu weer op tafel te brengen, op te
lossen. Bovendien zijn er veel recep
ten in opgenomen, die juist even
buiten het alledaagse liggen, maar
niet kostbaar zijn en niet moeilijk
klaar te maken.
De prijs van f 4,25 per exemplaar
maakt deze boekjes tot een aantrek
kelijk St. Nikolaasgeschenk.
Ze kunnen rechtstreeks worden be
steld bij het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen. Javastraat 80,
Den Haag, door f 4.25 per boekje
over te maken op girorekening
34.34.00. Dit bedrag is inclusief
B. T W. en verzendkosten.
geen moeilijke of kostbare zaak is zo
als in andere wintersportgebieden.
Wie acht of meer dagen in het be
sneeuwde Suomi, zoals het land in
het Fins heet, doorbrengt, kan zich
alleen al geweldig vermaken door
het maken van wandelingen in de
frisse, verkwikkende winterlucht.
Men dient echter niet uit het oog
te verliezen dat wintersport in Fin
land iets totaal anders is dan die in
Oosterijk of Zwiterland. Het is niet
te vergelijken, het is gewoon anders.
Finnair heeft voor het eerst dit
jaar een speciale arrangement voor
de wintersporters die bovendien rust
willen. Een reis die acht dagen
uit en thuis in beslag neemt, in
clusief de vliegreis van twee en een
half uur.
De reizen vinden «plaats tussen 15
februari en 15 april, waarin men bo
vendien twee dagen de tijd heeft om
zich in Helsinki te amuseren. De
prijs zal onder de zevenhonderd gul
den liggen op half-pension basis.
Een laag bedrag om een van de
laatste rustige landen te bezoeken,
want rustige gebieden met zuivere
lucht en een uitgestrekt winters
landschap worden zo langzamerhand
zeldzaam.
Peren: Naast stoofperen zijn er ver
schillende soorten handperen te
koop. De belangrijkste rassen zijn:
Bonne Louise, Conference, Doyen
ne du Cornice, Légipont en Beurré
Alexandre Lucas.
Behalve naar de genoemde groen
ten kunt u vragen naar: andijvie,
champignons, bietjes, schorseneren,
kropsla en uien.
PRODUKT VAN DE
MAAND
APPELEN
Snoep verstandig, eet 'n appel"
luidt de bekende slagzin. Inderdaad
is het verstandig snoepen met een
appel, want deze fruitsoort biedt ve
le voordelen:
a. appelen bevatten veel vitamine C
b. appelen zijn goed voor de tanden
c. appelen bevatten weinig kalorieën
en nemen toch snel het hongergevoel
weg.
Vooral punt b. is heel belangrijk
voor kinderen. Het is momenteel zo,
dat slechts 3 op de 100 kleuters nog
een goed melkgebit heeft. Een appel
na het eten of een appeltje tussen
door geeft de bakteriën geen kans
hun verwoestende werk te doen. Er
zijn in november een aantal heerlij
ke appelsoorten verkrijgbaar, waar
van de belangrijkste zijn:
Cox's Orange Pippin: De Cox is een
tamelijk kleine appel, enigszins
platrond van vorm en in rijpe toe
stand geel van kleur me,t een
oranje-rode blos en strepen. De
vrucht is zeer sappig en heeft een
aangename smaak.
Goudreinette: Deze bekende hand
en moesappel is groen tot groen
geel gekleurd en heeft vaak een
blos. De schil is roestig en soms
ruw. De Goudreinette is friszuur
van smaak. Er komen ook rode
variëteiten voor.
GoldenDelicious: Dit ras wordt veel
geteeld. Het is een middelmatige
grote appel, meestal geel gekleurd
en met een zeer lange steel. Het
vruchtvlees is soms bijna zoet van
smaak.
In de winkel kunt u voorts appels
aantreffen van het ras Ingrid Ma
rie, Lombartscalville, Jonathan, Lax-
ton's Superb en Winston.
L
De verbrandingsgassen worden door
'n kleine schoorsteen op het dak af
gevoerd, zodat er niets in het cara
vaninterieur komt. Dit. betekent ab
solute veiligheid en afwezigheid van
condens door de kachel. Die veilig
heid wordt trouwens ook nog bevor
derd door de vlambeveiliging. Uit
waaien kan niet. maar mocht de vlam
onverhoopt doven, dan wordt de gas-
toevcer automatisch afgesloten, zo
dat geen gas in de carvan komen
kan.
Dit type truma gebruikt, voor een
nuttig rendement van 2000 kcal. ca.
180 gram gas, hetgeen in vergelij
king andere typen bijzonder zui
nig is. Voor grotere wagens is trou
wens ook een type leverbaar met een
nuttig rendement van 3000 kcal.
Alle truma's zijn leverbaar met een
De internationale watersporttentoon
stelling HISWA 72 wordt van 10 t-m
19 maart 1972 gehouden in het RAI-
gebouw in Amsterdam. Het is de 17e
keer, dat deze expositie de meest
veelzijdige op dit gebied ter wereld
plaats vindt.
Ongeveer 300 exposanten zullen er
meer dan 1000 vaartuigen exposeren.
Naast vaartuigen van roeiboten tot
de meest luxueuze jachten worden
er watersport-, kampeer- en hengel
sportartikelen uit ongeveer 25 landen
getoond.
Vorig jaar trok de HISWA ruim
225.000 bezoekers.
Door samenwerking van zes eerste
klas hotels in Jutland is thans van
uit Nederland ook een weekendje De
nemarken mogelijk.
Een kort weekend duurt van zater
dagmiddag tot zondag na de lunch
en kost bijna f 50.,een lang week
end befint vrijdagmiddag en eindigt
zondag na de lunch (kosten bijna
f 100.en een langer weekend van
vrijdagmiddag tot maandag na het
ontbijt kost plm. f 140.—,
De hotels naar keuze zijn het
Munkebjerg Hotel in Vejle, Hotel
Jutlandia in Frederikshavn, Hotel
Britannia in Esbjerg. Hotel Randers
in Randers, Hotei du Nord in Grenaa
en Hotel Stavrbe Skov in Middelfart.
Men kan het weekend in één hotel
doorbrengen, maar ook bijv. over
nachten in het ene hotel, de lunch
gebruiken in het volgende hotel, het
diner in het derde hotel en overnach
ten in het vierde hotel. Inlichtingen
Deens Verkeersbureau in Amster
dam, Keizersgracht 518, telef. 226717.
Bomen die bijkans bezwijken
onder 't gewicht van de sneeuw.
Stilte, zoals in het drukke wes
ten nauwelijks te vinden is en
vriendschap van gemoedelijke
Finnen die, in geval zij uit de
industriële gebieden komen, net
zoals wij uit het westen op zoek
zijn naar rust. Bust heeft Fin
land in grote mate te bieden.
Wie het „après-ski gebeuren" als
't belangrijkste element van de win
tersport beschouwt moet niet naar
Finland gaan. In dat geval zijn
Zwitserland en Oostenrijk betere
oorden.
Wie echter genoeg heeft van la
waai, „smog" en dergelijke kan zijn
schreden richten naar Finland, waar
zuivere lucht en stilte nog gemeen
goed zijn.
De stilte en de sneeuw die het land
schap bedekt werken kalmerend op
de overwerkte, pillenslikkende mens.
Juist die zal onder de indruk komen
het indrukwekkende landschap
dat Finland ook in de winter heeft
te bieden.
Een gebied waar men eindeloos
kan wandelen of, indien men de Fin
se wintersport wil beoefenen, kan
ski-lopen.
Wat zijn nu interessante wintersport
gebieden? Wie naar Rovaniemi gaat
vindt -.een uitgestrektheid, die zo im
mens is-,- dat men-ademloos naar zijn
eigëiL,ii.artslag- luistert, ,-Veyder is er
de geweldige stilte. Wie nog noorde
lijker gaat, vindt in Lapland niet al
leen een nog grotere stilte en rust,
maar vooral ook een wat bergachti-
Goed voor op reisdit modieu-
flaneerpak voor zonnige
herfstdagen. Bij de honingkleu-
rige, langvallende blazer die uit
een soepele velours is gemaakt
wordt een donkerbruine pof
broek uit 100 pet. katoenfluweel
gedragen. Dezelfde tint bruin
komt terug in de blouse.
Wel dient uw caravan geheel geïso
leerd te zijn, dus niet alleen dak
en wanden, ook de vloer. Uw eigen
caravandealer kan dat, indien nodig,
voor een bedrag van ca. f 100,- rege
len.
Aan de verwarming worden wel de
zwaarste eisen gesteld. Een bloempot
op het gasstel is onvoldoende!
Het gaat er nl. om, de gehele cara
van, dus niet alleen het middenge
deelte, behaaglijk warm te houden.
Dat aluminium als warmte-afgever
bij uitstek, goed bekend is weet ie
dere berijder van een brommer, waar
het motorblok vaak van dit metaal is
vervaardigd. de motor blijft koel,
ook bij stationair draaien.
Zo ook bij de truma, de warmte
blijft binnen inplaats van de ruimte
via de schoorsteen te verlaten.
antwoorden. Hier speelt echter hét
gewicht een ongunstige rol yoor toër-
caravans. De kachel is, samen met
een kleine voorraad olie, ca. 3x zo
zwaar als een normale trumagaska-
chel.
Wie gaat trekken, zeker in de win
ter, heeft belang bij een minimum
gewicht van de combinatie, dan telt
elke kilogram!
Zowel het zojuist genoemde type
truma als de Warstein oliekachel kun
nen worden omgebouwd tot een c.v.
De Warstein zal althans binnenkort
als zodanig leverbaar zijn, de truma
is dat nu reeds.
Een bijzonder sterke en degelijke
spaltpolmotor drijft bij de truma
een ventilatator aan, waarna deze
ventilator de warmte van de kachel
via (vederlichte) buizen door het
hele caravaninterieur verspreid.
De spaltpolmotor kan worden aan
gedreven door een 12 volts-auto-accu,
maar is ook leverbaar voor 220 volt
welke hiervan nauwelijks behoeft te
lijden, aangezien de motor maar 0.3
amp. bij de volstand gebruikt. Bij
de halfstand (gebruikt indien de tem
peratuur in de caravan behaaglijk is)
neemt de motor slechts 0.15 ampère
af!
Mocht u overigens uw licht eens
willen opsteken over doeltreffende
caravanverwarming, wendt u dan bv.
tot „Neerlandia", Keizersgracht 370
te Amsterdam, telef. 020-224977. Men,
zal' u 'graag uitvoerig" vgn advies' die
nen;
Wie de sprong naar de sneeuw wil
wagen, wordt met klem aangeraden
om een speciale, kleinere voortent
mee te nemen. Deze heeft een zwaar
der frame om de sneeuwlast te tor
sen. Die voortent fungeert als warm-
tesluis, tussen interieur en buiten
lucht en u kunt er tevens de skikle
ding drogen. Gebruik van een venti
latorkachel is meestal mogelijk, door
dat er op de wintercampings in de
berglanden overal netspanning aanwe
zig is. Deze kan als drooginstrument
extra nuttig zijn.
Overleg met de ANWB of u. voor
uw reisdoel, kunt volstaan met X-
banden of dat u sneeuwkettingen no
dig hebt.
mee. om uw wagen zonodig op weg
te helpen.
Neem een schopje en een oud matje
Isoleer uw ramen zonodig met stuk
ken styropor. verkrijgbaar in elke
verfwinkel.
U kunt ook met latjes en zg. crêpe
band (verfhandel) stukken doorzich
tig plastic aan de binnen- of buiten
zijde van uw ruiten maken, waar
door een ideale isolatie tegen koude
ontstaat.
Vergeet uw reis- en kredietbrief
van de ANWB ook nu niet en sluit
een speciale wintersportreisverze
kering af.
Het gaat er ook om een verwarming
te kiezen die praktisch geen condens
geeft. Het gaat om een verwarming,
die het maximum aan rendement uit
uw olie of pfepaangas haalt! Ja, pro
paan, want Buta werkt niet beneden
temperaturen van O graden Celsius.
ger landschap: gebieden waar men
nog hele kudden rendieren tegen
komt.
Finland heeft tal van wintersport
attracties te bieden. Wie de slalom
wil beoefenen moet vooral in het zui
den blijven, in de buurt van Tampe
re of Jevaskyla of, zoals ook moge
lijk is, in de buurt van Helsinki.
Heel Finland is nu eenmaal een aan
tal maanden onder de sneeuw bedol
ven. Wie vreest enigszins geïsoleerd
te worden hoeft niet bang te zijn,
want de meeste Finse wintersport
plaatsen liggen altijd wel in de buurt
van een grote stad, zoals bijvoor-
beeld Tampere, dat bijzonder .gezel
lig is. Verder kan men zijn intrek
in een hotel nemen om de winter
sportgenoegens naast de deur te vin
den.
Wie van „langlauf" houdt moet
eens denken aan een ski-trektocht.
Men trekt van de ene hut naar de
andere om na een verkwikkende
tocht de volgende hut te bereiken
aan het einde van de middag, waar
men in alle rust en in vrede met de
wereld een pijp kan roken en een
biertje kan drinken na de gezonde
lichamelijke inspanning, waar zoveel
mensen thans behoefte aan hebben.
Het is bovendien mogelijk om de
hut als-uitgangspunt te nemen; men
kan dan door de' dichte wouden en
.over bevroren meren prachtige toch
ten ondernemen'om daarna naar'dé
hut terug te keren. Echte trekkers
nemen hun bescheiden bagage in een
rugzakje mee om al skiënde naar de
volgende hut te trekken.
Wie van comfort houdt kan natuur
lijk altijd zijn intrek nemen in ho
tels, die ook in de winter hun gast
vrije deuren wijd geopend houden.
Wie het winterse Finland wil bele
ven hoeft helemaal niet de lange lat
ten onder te binden, alhoewel dit
Wintersport... het woord heeft nog steeds een magische klank.
Steeds groter wordt, het aantal mensen dat een deel van de zomer
vakantie „opoffert" (de opoffering is zo zwaar niet) ten behoeve
van een kort of langer verblijf tussen de besneeuwde bergen.
Steeds meer mensen, ook voor wie het woordje sport maar bijzaak
is omdat ze doodeenvoudig geen zin in skieën hebben. Voor hen is
een verblijf in de onbezoedelde berglucht en een paar frisse wande
lingen ruim voldoende. Men gaat per trein, eigen auto of vliegtuig
en boekt voor 10 dagen of langer.
Een type caravanverwarming dat
bij de meeste, ervaren caravanners
goed staat aangeschreven is bv. de
Truma.
Deze bezit een nuttig rendement van
98 procent. Dat komt omdat het type
truma een warmtecirculator van zui
ver aluminium heeft, van een uitge
kiende vorm.
Men kan echter ook per eigen cara
van de hogere sferen zoeken en deze
wijze van doen neemt van jaar tot
jaar toe. De oorzaak is duidelijk.
Men neemt het onderdak en ook de
keuken mee. Een duidelijk geringere
kostenfactor.
Maar het diepste geheim is wellicht,
het avontuur. Kinderen vooral vinden
caravannen in de winter iets uit een
sprookjesboek.
Wie zelf nu ook eens die sprong
wil wagen, eerst dit.
Als u nog nooit getrokken hebt
met eigen caravan, blijf dan liever
wat in de buurt. Zuid Limburg, de
Eifel of het Sauerland zijn ook heel
mooi en u stelt zich dan niet meteen
voor de zwaarste opgaaf.
U hoeft trouwens helemaal niet naar
het buitenland, want ook de Veluwe
en Twente zelf is in de winter
een bezoek best waard.
speciale thermostaat, die zorgt dat
de kachel afslaat, zodra een ingestel
de temperatuur is bereikt.
Het is bekend dat de bezitters van
een grotere caravan, in het bijzonder
de zg sta-caravans, de hele winter
door hun weekends in de carvan ver
blijven, tot zelfs de kerstmis en oud
jaar toe. Hier dus een ander type win
tersport nl. in eigen land.
Het is belangrijk te weten dat
olieverwarming aanmerkelijk zui
niger is dan verwarming met pro
paan.
Een gunstig bekend staand type is
hier de Warsteinkachel. Deze kachel
is klein en handig van formaat en in
elke caravan in te bouwen.
Is die oliekachel geschikt voor trek
kende caravans? Dat. is een logische
vraag, die wij met ja kunnen be-
