IN DE GREEP VAN
DE GRIEP!....
W ereld
spaardag
VILE TOEPASSINGEN
VAN PLASTICS
Zorg voor goed licht
op de fiets
Betekenis van
verkoudheid,
griep en influenza
Influenza-
epidemieën
Angst voor
influenza?
VENTILATOR
Vaccineren
Kerstpakketten
voor overzee
Voorzichtig
met taxus
Machines en
apparaten
In auto's
Soldaatjes-actie
komt op gang
jdere winter opnieuw is de
riep in het nieuws. Men kan
e opmars van een griepepi-
emie in de kranten volgen,
[eestal worden meldingen
it het buitenland gevolgd
oor berichten over het op
reden van griep in Neder-
aid zelf.
[s een „griepje" nu werkelijk
o belangrijk, dat ook de pers
peent de opmars van deze
jekte met argusogen te moe-
pa volgen
lm op deze vraag een goed
ntwoord te kunnen geven,
poeten eerst een paar alge
peen heersende misverstan-
len uit de weg worden ge-
uimd.
„Griep" is een volksuitdrukking,
je al honderden jaren oud is en uit
iet Russisch is afgeleid. Gemakshal
ve noemt men een flinke verkoud-
ield met hoesten, keelpijn of hoofd
pijn een „griepje". Komt er koorts
Mj, dan wordt het „griep". Wordt
iet nog erger en is de patiënt echt
Bek, dan heet het „zware griep".
Het is duidelijk dat de medische
trereld met deze aanduidingen moei-
jjlc kan werken. Alleen indien de
aandoening wordt veroorzaakt door
aen influienzavirus, mag terecht van
griep of beter: influenza gesproken
worden. Enkele van deze virussen
hebben bijzondere bekendheid gekre-
als verwekkers van de Spaanse,
de Aziatische en de Hong-Kong
griep. Om alle verwarring in termi
aologie te voorkomen, gebruikt de
medische wetenschap het woord
griep of griepachtige aandoeningen
helemaal niet meer.
De vrij onschuldige, griepachtige
jandoeningen van de bovenste lucht
wegen, ook wel acute respiratoire
riekten (ARZ) genoemd, moet men
alen als meer of minder ernstige
vormen van verkoudheid, die veelal
vel door een virus worden veroor-
Bakt, maar niet door een influenza-
virus. Deze komen het gehele jaar
Toor, veelal met een verheffing tij
dens de wintermaanden. Influenza is
daarentegen een uitermate besmet»-
lelijke ziekte, die zich met sneltrein
vaart over de wereld kan verbrei
den en, na plotseling opduiken, in
wer korte tijd. een deel van het nor
male leven kan verlammen.
Hét gevplg van da„zoor snelle,
ipreiding van het "influenzaviruS kan
rijn, dat openbare diensten, vervoers
bedrijven, ziekenhuizen en produktie-
bedrijven plotseling geheel of gedeel
telijk stil komen te liggen. Conse
quenties: economische ontwrichting,
noodtoestanden in ziekenhuizen,
aardoor zelfs ernstige patiënten
et opgenomen kunnen worden.
Deze gevolgen van een influenza-
epidemie zijn op zichzelf dus al aan
leiding, om het verloop ervan nauw
lettend te volgen. Niet voor niets ia
de „griep" wereldnieuws.
Iedere vrouw kan er
over meepraten hoe on
aangenaam het is, dat
„keukenluchtjes" zich
door het hele huis ver
spreiden. Siemens ver
vaardigde een nieuwe
inbouw-ventilator, die
een capaciteit heeft voor
een keuken van tien
vierkante meter. De
ventilator is ook ge
schikt voor douche-cel
len en toiletten.
Hoe is de mens individueel bij de
influenza betrokken? Moet hij er
bang voor zijn? Nee en ja.
Een influenza-patiënt voelt zich
echt ziek, hij heeft soms hoge
koorts, hoofd- en gewrichtspijn, dik
wijls ook „pijn op de borst", al of
niet gepaard gaand met hoesten. Is
de koorts over, dan is de patiënt
veelal nog zo slap, dat volledig her
stel één of twee weken kan vergen.
Een gezond mens wordt dan ge
lukkig in de regel helemaal beter.
Maar nu komt de adder onder het
gras.
Influenza tast de bovenste lucht
wegen aan. De luchtpijp en de vele
fijne vertakkingen in de longen (de
bronchiën) worden beschadigd en
verliezen hun beschermende functie
tegen bacteriën en andere ziektever
wekkers.
Een influenza-patiënt is dus uiter
mate kwetsbaar voor allerlei infec
ties. Daarom is longontsteking een
zeer vaak voorkomende complicatie
van influenza.
Bijzonder riskant voor een influen-
zapatiënt zijn ook de bacteriën, die
o.a. steenpuisten veroorzaken (stafy-
lokken). Als een patiënte met in
fluenza in bed ligt en haar echtge
noot lijdt aan steenpuisten, dan kan
hij de bacteriën op de zieke over
brengen, die bij haar een zeer ern
stige longontsteking kunnen veroor
zaken.
influenza voor veel
mensen gevaarlijk
Er zitten nog meer influenza-
adders onder het gras. In Nederland
staan de volksgezondheid, de sociale
zorg en de stand van de geneeskun
de op een zodanig niveau, dat de
mensen gemiddeld steeds ouder wor
den. Ook mensen die aan een meer
of minder ernstige chronische kwaal
lijden (astma, andere longziekten,
hart- en vaatziekten) en bijv. suiker
zieken, worden meestal zó goed me
disch begeleid, dat ze redelijk nor
maal kunnen leven. Daardoor zijn er
nu véél meer bejaarde en niet-hele-
maal gezonde mensen dan in de ach
ter ons liggende perioden. Het zijn
er honderdduizenden.
Voor deze mensen is influenza ex
tra gevaarlijk. U kunt dat, zonder in
gewikkelde medische beschouwing,
gemakkelijk begrijpen. Een periode
van hoge koorts met versnelde pols
slag is zeer ongewenst voor een
hartpatiënt. Een extra aandoening
van de luchtwegen van een astma
patiënt brengt hem in grote moeilijk
heden. Bovendien is gebleken, dat
zich bij deze patiënten t.g.v. het
doormaken van een influenza-infec-
tie, eerder ernstige complicaties zo
als longontsteking voordoen. Bij dit
alles komt een geweldig probleem:
wie een - inflyenza-infentte heeft,
móet deziekte doormaken. Er fcijn
geen geneesmiddelen-tegen -alle in--
fluënza-virussen. De mensheid hoéft
echter niet machteloos tegenover de
ze bedreiging te staan. Als een ziek
te niet kan worden genezen, kan
men proberpn hem te voorkómen.
Dit is in de medische wetenschap
;een denk- en werkrichting geworden,
die reeds ontzaglijke betekenis heeft
gekregen voor de gezondheid en „le
vensduur" van de mens.
Denkt u maar aan cholerg, pok
ken, kinkhoest, difterie, tetanus
We lev.en beschermd, dankzij de vac
cinaties met entstoffen, die de mens
ongevoelig maken voor ziekten, die
vroeger wereldrampen met miljoe
nen doden veroorzaakten. Om bij in
fluenza te blijven: de geweldige we
reld 1 influenza-pandemie in 1918 (De
Spaanse Griep) eiste meer dan 20
miljoen doden, méér dan de Eerste
Wereldoorlog aan gesneuvelden tel
de.
Ook nu is influenza een over de
hele wereld voorkomende besmette
lijke ziekte, die zelfs bij kleine
epidemieën, steeds weer duizenden
slachtoffers maakt. Op de ranglijst
van „gevaarlijke ziekten' komt in
fluenza op de vijfde plaats. Daarom
heeft de Wereldgezondheidsorganisa
tie in samenwerking met specialis
ten en vaccinfabrikanten in vele lan
den, een groot influenza-werkpro-
gramma ter hand genomen, waarbij
de ziekte en de verschillende virus
soorten die hem veroprzaken, wor
den opgespoord. Op grond hiervan
kunnen de vaccinfabrikanten entstof
fen maken, die bescherming geven
tegjen mogelijk optredende influenza-
virus-soorten.
Men kan zich in zeer belangrijke
mate tegen influenza beschermen.
Zoals bij inenting tegen pokken en
andere virusziekten, kan door vacci
natie een immuniteit (ongevoelig
heid) voor influenza worden bereikt.
De Wereldgezondheidsorganisatie
gaat vanzelfsprekend ook na, wat de
resultaten zijn van de vaccinatie te
gen influ.enza. En het is wel nuttig
erop te wijzen, dat deze onafhanke
lijke en gespecialiseerde instantie
kan stellen, dat door vaccinatie met
een vaccin, afgeleid van de juiste
virusstammen, een hoge bescher
mingsgraad wordt verkregen.
Vertaald in termen van ons gewo-
ne dagelijkse leven: tijdige vaccina
tie tegen influenza kan vele, vele le
vens sparen. En dit dan nog afge
zien van de economische en sociale
ontwrichting, die door ieen epidemie
kan worden veroorzaakt. Ook deze
kan door groepsgewijze vaccinatie
worden voorkomen. Inenten tegen in
fluenza moet door een dokter gebeu
ren. Het is met deze vaccinatie als
met alle andere: het gaat altijd op
basis van vrijwilligheid, niemand
kan gedwongen worden. Maar ook
niemand kan u ervan weerhouden,
er met uw dokter over te praten.
Evenzeer kan de dokter er met u
over spreken. Vooral wanneer u
zoudt behoren tot de mensen, voor
wie het doormaken van influenza
extra risico's met zich mee brengt.
Dat zijn dan niet alleen bijv. hart- en
longpatiënten, maar ook suikerzie
ken, bejaarden en aanstaande moe
ders.
En de inenting zelf? Dat gaat zo
als de meeste vaccinaties en „prik
ken": u komt by uw arts, er wordt
wat gepraat over het weer of de
kinderen en vóórdat u kon vragen of
het py'n doet, zegt de dokter: „Zo,
dat is dan weer gebeurd."
De entstof is zo samengesteld, dat
pynreacties praktisch uitgesloten
zfjn. Het prikje zelf heeft natuurlijk
helemaal niets te betekenen, zeker
niet als men bedenkt, hoeveel narig
heid er mee kan worden voorkomen.
VOETGANGERSACTIE 1970
Met het oog op esn tijdige verzending
van z.g. kerstpakketten zijn hieronder
voor enige overzeese bestemmingen
(hoofdzakelijk emigratielanden) de da
ta opgegeven waarop deze pakketten
bij rechtstreekse zeepostverzending
uiterlijk ter post moeten zijn bezorgd,
ten einde onvoorziene omstandig"
heden voorbehouden vóór Kerstmis
te kunnen worden besteld: Australië
2 november; Canada 13 november;
Indonesië 22 okt.; Nederlandse An
tillen (Aruba, Bonaire, Curacao) 13
november (Saba, St. Eustatius St,
Maarten) Ned. gedeelte 19 novem
ber; Nieuw-Zeeland, 20 oktober; S\t
riname 20 november; Verenigde Sts»
Zuid-Afrika 6 november.
Omtrent de data van verzending
met niet-rechtstreekse zeepostverbin
dingen kunnen, in verband met de tij«?
van verwerking in de transitlandep
geen inlichtingen worden verstrekt,
De Wereldspaardag is eigenlijk de
verjaardag van het permanent en in
stitutioneel worden van het interna
tionale contact van de spaarbanken
in 1924. Lange tfjd is dit contact niet
uitgekomen boven vriendschappelijke
discussies en uitwisseling van ideeën.
De ontwikkeling naar grotere een
heden ook over landsgrenzen heen,
heeft ook in de spaarbankenwereld
de ogen geopend voor de mogelijkhe
den van daadwerkelijke samenwer
king.
Als een resultaat daarvan kunnen
de Bondsspaarbanken thans het In
terspaar Plan introduceren, geba
seerd op een internationaal beleg
gingsfonds met uitgesproken spaar
banksignatuur. Dit beleggingsfonds
is opgericht samen met de machtige
spaarbankorganisaties in Duitsland,
Frankrijk, Oostenrijk en Scandinavië,
de Staatsspaarbank van Luxemburg,
de Spaarbankvereniging van de EEG
en het Internationaal Instituut der
Spaarbanken te Geöève, waarin reeds
39 landen met 5.400 spaarbanken en
540 miljoen cliënten verenigd zijn.
Wat Nederland betreft is in samen
werking met het grootste verzeke
ringsconcern hier te lande: Nationa-
le-Nederlanden, het Interspaar Plan
geconstrueerd als een gemengde ver
zekering. Het Interspaar Plan komt
daardoor in aanmerking voor de wet
telijke belastingfaciliteiten.
Het Interspaar Plan is een vorm
van geprogrammeerd sparen, naar
keuze voor een periode van 10, 15 of
20 jaar met een minimum van
f 40,- per maand of f 500,- per
jaar. De ervaring heeft geleerd dat
men op deze wijze dè eigen spaarak-
tiviteiten beter op gang houdt dan
wanneer men alleen van de uitvoe
ring van goede voornemens afhanke
lijk is.
Doordat de spaargelden op de
meest verantwoorde wijze in de aan-
delensfeer belegd worden, is mede
een weg gebaand voor een meer
waardevaste vorm van sparen. De
uitkering kan naar eigen keuze van
de spaarders of zijn rechtverkrijgen
de geschieden in contanten of in de
participaties „Interspar". Deze par
ticipaties kunnen ook afzonderlijk bij
de Bondsspaarbank worden verkre
gen.
De internationale bundeling van
krachten wordt door de spaarbanken
ook benut voor een gezamenlijke druk
op de monetaire autoriteiten ten gun
ste van waardevast geld. Dit is niet
alleen een eis van rechtvaardigheid
tegenover de spaarders maar ook een
levensnoodzaak voor een steeds groei
ende samenleving, die voor de hand
having en verbetering van het levens
peil nog enorme voorzieningen nodig
heeft. Dit maakt de Wereldsspaardag
actueler dan ooit.
-t»M «r «wtfWf <-t> MW i
Alleen al een poosje stilstaan bij
een taxusboom kan „leiden tot zware
vergiftigingsverschijnselen. Deze, in
heel Europa groeiende boom, vaak
in struikvorm of als heg gekweekt,
schijnt een gevaarlijke gasvorming
af te scheiden, dat volkomen reuk
loos is, maar ernstige buikkrampen,
misselijkheid en hoofdpijn veroor
zaakt.
Prof. Dr. A. Kukowka (Greiz)
heeft hiernaar eenN onderzoek inge
steld en ontdekt dat het vergif van
de taxus hart, ademhaling en centrale
zenuwstelsel.kan verlammen Hij heeft
daarom aanbevolen om overal, waar
de taxus" groet, waarschuwingsbor
den aan te brengen, Overigens was
reeds lang bekend, dat de brede
naaldvormige bladeren en zaden van
de taxus zeer giftig zijn. Men zal
dan ook maar zelden taxusbomen
aantreffen in de buurt, van een ma
nege, want paarden zijn bijzonder ge
voelig voor het vergif van de taxus.
De afscheiding van het gas is ech
ter een nieuwe ontdekking en wel
licht een verklaring -voor heel wat
tot nu toé onverklaarbare ziektever
schijnselen, die zich jn de loop van
vele jaren hebben voorgedaan.
■B
jds
Huizen van kunststofgebouwd
in cylindervorm. Zij rusten op
vier steunen die elke gewenste
lengte kunnen hebben. Zij die
nen tevens voor de strooin- en
watertoevoer. De totale opper
vlakte van 70 vierkante meter is
heel praktisch verdeeld in een
woon-, slaap- en werkgedeeU
te. De inrichting die op verzoek
wordt meegeleverdis gemakke
lijk en praktisch. Een afwasma
chine en een grill gehoren daar
even logisch bij als een televisie
toestel en een stereo-installatie.
De verwarming kan zelfs op
afstand worden bediend. Door 't
draaien van een telefoonnum
mer wordt deze in- en uitge
schakeld. Een ander pluspunt
en zeker niet minder belangrijk
ts, dat de architect voor vol
doende kast- en bergruimte
heeft gezorgd. De foto laat zien,
dat de woonruimte comfortabel
en gezellig is. Zelfs een balkon
ontbreekt niet. De Zwitserse ar
chitect Franz Dutler maakte het
ontwerp van deze buiswoning"t
die als tweedehuis is opgezet.
De ,buis" is 15 meter lang en
heeft een middellijn van 4.92
meter. De kunststof is glasvezel-
versterkt Palatal met een isole
rende tussenlaag van kunststof-
schuim. De polyesterhuis is on
gevoelig voor weersinvloeden
en dat betekent dat het huis
vrijwel geen onderhoud nodig
heeft. Ook zilte zeelucht doet
geen kwaad.
De sterke groei van het gebruik
van plastics leidt over de gehele we
reld tot een steeds toenemende vraag
naar bestaande produkten meer
buizen, meer flessen, meer verpak
kingen, e.d. Maar ook stygt het aan
tal geperfektioneerde en vaak totaal
nieuwe toepassingen.
Eén van de meest recente ont
wikkelingen die de aandacht verdient
is het gebruik van acetalhars in een
nieuwe kunstnier, die door AB Gam-
bro te Lund, Zweden is ontwikkeld.
Afgezien van de membranen, die uit
cellulose vervaardigd zyn, komt het
bloed tijdens zyn loop door het filter
alleen maar met acetal in kontakt.
By de nieuwe kunstnier zijn de groot
te (590 mm lang), het gewicht (7,5
kg) en de prijs 12) minder ge
worden. Bovendien wordt de dialj'se-
tyd van 12-15 uur verkort tot 8 uur.
Een voordeel is ook dat dit kleine
dialyse-apparaat met parallelstro-
ming na gebruik weggeworpen en
vernietigd kan worden, zodat het ge
vaar voor infektie verminderd wordt.
De acetal-onderdelen kunnen, na ge
bruik, zonder korrosie gesteriliseerd
worden; verdere kenmerken zjjn sta
biele afmetingen, goed afgewerkt
oppervlak en grote sterkte. Dit maakt
een kompakte bouw en een gering
gewicht mogelijk, zodat de kunst'nier
behalve in het ziekenhuis ook thuis
te gebruiken is.
Acetal wordt ook toegepast in een
nieuw ingenieus deurslot, dat slechts
één metalen onderdeel heeft. In
plaats van een metalen component
met een stalen veer, die met de
baard van de sleutel opzij wordt ge
schoven, behoeft bij het nieuwe slot
het gehele zij-oppervlak van de sleu
tel alleen maar een plastic schroef
over 180 graden te draaien. De
schroef verplaatst dan een, om een
as draaiende, klink -het enige me
talen onderdeel - zodat de sleutel en
de bewegende delen niet aan slijtage
onderhevig zijn. Het slot is geruis
loos en corrosievrij.
Laadborden (pallets), vervaardigd
uit verschillende plastics zijn sterk
in opmars, maar de mogelijkheden
zijn nog lang niet volledig uitgebuit.
In Amerika heeft Johns Manville een
geperst polystyreen laadbord in de
handel gebracht, waarvan de poten
en het bord één geheel vormen.
Het is als éénmalig laadbord be
doeld, weegt ongeveer 2 kg en de
maximale belasting bedraagt 2300
kg. In Zweden heeft Hammaplasi te
Tingsryd een prachtig geconstrueerd
lichtgewicht laadbord ontwikkeld, dat
door spuitgieten uit lage druk po-
lythyleen is vervaardigd. Een ander
type werd kortgeleden door een an
dere Amerikaanse onderneming (Sul-
lifoam) op de markt gebracht. De
laadborden zijn v. polystyreenschuim
en golfkarton vervaardigd en wegen
ongeveer 2 kg in plaats van de 20
kg van esn gemiddeld houten laad
bord. Ook deze kunnen worden weg-
gelorpen. Een soortgelijk laadbord
is in Engeland ontwikkeld.
is de auto-industrie geïnteresseerd in
een nieuwe GKN-pers, waarmee ma
teriaal in deeg- of plaatvorm tot eien
gewicht van 45 kg tot onderdelen
geperst kan worden.
In kantoormachines en huishoude
lijke apparaten worden plastics al ja
renlang met succes toegepast. Een
van de nieuwste toepassingen (van
Enterprise Plastics Limited in Huil,
Engeland) zijn mantels voor vaat-
wasmachiness, die in paren uit poly-
propyleen worden geblazen. De bei
de afgewerkte vormstukken wegen
12,7 kg en meten 116,8 x 58,4 x 58,4
cm. De gebruikte aluminium en sta
len vorm moet gekoeld worden en
er moesten speciale technieken wor-
deh ontwikkeld, voor- bet j snelle in
spuiten van lucht.
De niet-korrosieve eigenschappen
van plastics maken hen „vanzelf
sprekend" voor toepassing in pom
pen voor verschillende doeleinden,
hetgeen uit het volgende blijkt: John
son Pump AB, te Orebro in 2weden
heeft een pomp voor de chemische
industrie geïntroduceerd, waarvan het
pomphuis, de rotor en het deksel
allen uit gechloreerd PVC bestaan,
zodat de pomp tegen de meeste kor-
rosieve vloeistoffen bestand is. De
stalen pompas kan ook worden gele
verd met een deklaag van CPVC,
zodat geen metalen delen met de
vloeistof in aanraking komen. De ca
paciteit bedraagt maximaal 300 li
ter/minuut bij een maximale pomp-
druk van 1 5,kg/cm2. Uit Nederland
komt een WC-aansluiting voor jach
ten, die door d,s gebruikte krachtige
zuigpomp boven of onder de water
lijn kan worden gebruikt. Het pomp
huis, de cilinder en de onderdelen,
die het voetstuk vormen, worden
door BPA te Amersfoort uit ABS
(Cycolac van Marbon) geperst. Een
ander nieuw produkt op watersport-
gebied komt van de Britse onderne
ming Fin Products, Weston Super
Mare, Somerset, nl. roeiriemen van
met glas gewapend polyester. Zij zijn
in gewicht en prijs vergelijkbaar met
houten riemen; ze zijn bijzonder sterk
en drijven met de handgrepen boven
water. Als ze eenzelfde verbetering
betekenen als de polsstokken, die
momenteel door polsstokspringers ge
bruikt worden, kunnen we nieuwe
roeirecords tegemoet zien!
Een van ds nieuwste plastics, een
polyimide, werd in juni van dit jaar
gekozen als materiaal voor een klep
in het beveiligingssysteem van het
diepzeelaboratorium Mark 1 van de
Amerikaanse marine. De klep kan
gasdrukken tot aan 422 kg/cm2 weer
staan, en sluit haarzuiver tegen een
precisie-onderdeel, dat ook uit een
polyimide vervaardigd is. Bij extre
me temperaturen en drukken wordt
zo een volmaakte afdichting verkre
gen.
(Combination Pump Valve Co., te
Philadelphia).
Bouwwereld
In de bouwwereld neemt de toepas
sing van plastics nog steeds toe. Op
vallend is het stijgende aantal ontwer
pen voor huizen van met glas gewa
pende plastics, zoals het Futuro-huie
uit Finland, het cilindrische huis van
Bayer, en het^Feiejbach-nuis, _waarln
kunsthars" 'van 'dé Chemische Wérke
Huis in .Duitsland wordt gebruikt. Al
leen ^liri'Duïtsiand zijn er nu 1T vér.'
schillende, typen vensterkozijnen ver
krijgbaar, die uit PVC-materialen ge
maakt zijn; de meeste zijn geheel van
PVC, andere hebben ook stalen, alu
minium of houten delen. Dit is een
markt met 'n groot potentieel. Een
nieuw idee voor 't ter plaatse bouwen
van noodhuizen is door Baver ont
wikkeld.
Dit bestaat uit en produktie-eenheid,
die slechts 2,5 ton weegt en dus met
een vrachtauto vervoerd kan worden.
Hiermee kan men gewelfde koepel-
strukturen uit stug polyurethaan-
sch'uim maken, die op iglo's van Es
kimo's lijken. Huizen van dit typ«,
met 'n diameter van 5 meter en een
hoogte van 3 meter, bieden ruimte
voor wel tien mensen en zij zijn vele
jaren tegen de slechtste weersom
standigheden bestand.
Toepassing van plastic op grote
schaal heeft kort geleden op twee
vliegvelden plaats gehad. In Frank
fort is 15.000 m2 geëxtrudeerd polysty
reenschuim gebruikt voor het isole.
ren van een nieuwe vrachthal, en in
Londen heeft men in een nieuwe on-
derhoudshangar meer dan 5.000 m2
doorschijnend met draad versterkt
PVC-plaat verwerkt. Weer een heel
andere toepassing is de fabricage van
heet water-apparaten van met glas
gewapende plastics in Engeland (BTR
Reoinforced Plastics Ltd). Deze wor
den in twee helften uit kunsthars-glas
,,prepreg"-materiaal gevormd en met
een epoxy-lijm aan elkaar verbonden.
Zij zijn door de British Waterworks
Board goedgekeurd en hebben een
garantie van 25 jaar.
De toepassingen van plastics in
auto's nemen voortdurend toe in aan
tal en soort. Bestaande toepassingen
in componenten en onderdelen zijn
sierplaten, verwarmingskanalen, ven
tilatorbladen en huizen, koplampen,
binnenafwerking, huizen voor lucht-
filters, e.d. in een aantal materialen,
zoals o.a. polypropyleen, acetal,
acryl, PVC, polyester'glas, nylon,
SAN, lage druk polyethyLeen, e.d.
Een nieuwe toepassing is o.m. ge
bruik van een verknopende, lage druk
PE (Marlex CL. 100 van Philips)
voor kuipstoelen voor auto's. Een an
der uiterste qua afmetingen is een
nieuwe rotor van geperst nylon, door
Ford gekozen voor toepassing in
stroomverdelers. Het kleine persstuk
dient aan bijzonder kleine toleran
tie te voldoen. DAF gebruikt mo
menteel ventilatoren die door spuit
gieten uit met glas gewapend nylon
vervaardigd zijn, om snellere lucht-
koeling van de motor te bereiken.
De voordelen zijn het. lichte gewicht,
de bestendigheid tegen vermoeidheid
en de zeer hoge slagsterkte, zelfs
bij lags temperaturen, en als extra
pluspunt zijn de ventilatoren geruis
loos. hetgeen de metalen ventilato
ren niet zijn. Benzinetanks, uit lage
druk PE geperst, schijnen bij enkele"
Amerikaanse personenauto's al in ge
bruik te zijn. Beweerd wordt, dat dit
het enige materiaal is, dat voldoet
aan de kortgeleden verscherpte Cali-
fornische voorschriften ter bestrijding
van koolwaterstoffen in uitlaatgassen.
Hoewel de massaproductie van auto's
met plastic carrosseriën nog enkele
jaren zal duren, neemt de ontwikke
ling in de richting van carrosserie-
delen zoals spatborden en deksels
voor motorkap en bagageruimte snel
toe.
Zowel Buick als Oldsmobile beschik
ken sinds kort over reusachtige per
sen tot 4.000 ton voor het persen
van motorkapdeksels uit met glas
gewapende polyester, In Engeland
Het wordt weer steeds vroeger
donker en later licht. Zorg voor goed
licht op de fiets. Dat is niet alleen
wettelijk voorgeschreven, maar ook
in het belang van uw eigen vieilig-
heid in het verkeer. De fietsverlich-
zorgt ervoor dat de fietser kan zien
waar hij rijdt, maar ook dat hij
KLEUTERS KIEZEN
EIGEN KLEDING
Wie „mode" zegt denkt allereerst
aan dameskleding. Maar niet alleen
de vrouwelijke consument is mode
bewust. In de Hema ervaren verkoop
sters dagelijks dat kleuters en peu
ters zich door hun ouders geen kle
ding laten opdringen. Wat de jonge
heer of jongedame van vier turven
hoog niet bevalt, wil hij of zij per sé
niet dragen. En keer op keer krijgen
deze dames en heren in-de-dop hun
zin.
Het snel wisselende mode-aspect
doet zich niet alleen voor bij kle
ding. Steeds meer blijkt dat gebruiks
voorwerpen van allerlei aard worden
gedecoreerd. De patronen raken na
korte tijd „uit" en worden door an
dere vervangen. Dat maakt dan weer
nieuwe aankopen nodig. De Hema
vraagt zich dan ook af of het in de
toekomst nodig zal blijven, uitsluitend
artikelen te verkopen die met succes
weerstand kunnen bieden aan de tand
dM tij da.
door de andere verkeersdeelnemers
wordt gezien. Dat laatste is mis
schien wel het belangrijkste. Goede
fietsverlichting betekent een helder
licht uitstralende lamp aan de voor
zijde van de fiets die niet te hoog
geplaatst moet zijn zodat andere weg
gebruikers niet worden gehinderd
en een helder rood licht aan de ach
terzijde van de fiets, geplaatst op
een helder wit spatbord. Reflecteren
de pedalen bewijzen verder, juist in
deze tijd, goede diensten. Doe de
fietsverlichting tijdig aan en gebruik
de verlichting ook bij mist, zware
regenval en sneeuw. Zorg ervoor
steeds reservelampjes bij de hand
te hebben en laat de verlichting juist
nu door een vakman eens grondig
nakijken. Wie veel op onverlichte of
slecht verlichte buitenwegen moet rij
den. doet er goed aan geen donkere
kleding te dragen en vooral in het
donker goed rechts te houden en waar
fietspaden ontbreken niet met z'n
tweeën naast elkaar te rijden.
De eind augustus door Kwatta ge
starte aktie ten behoeve van de Ne
derlandse sportverenigingen is bij al
le takken van de sport goed ontvan
gen.
Ongeveer 10.000 clubs kregen van
Kwatta bericht dat de „soldaatjes"
een belangrijke rol kunnen spelen bij
het vullen van de bepaald niet zeld
zame clubkasgaatjes.
Uit de ontvangen antwoorden blijkt
dat bij iedere soort sport (van voet
ballen tot dammen en van basket
bal tot het houden van postduiven)
talrijke verenigingen op de aktie
haken.