Kg&Pampo Agenda In een districtsbijeenkomst Ambtenaren bespraken hun belangen Hooibergbrand Ontwikkeiings- en saneringsfonds Contactavond Jongerendiensten Invasie in het veen Afscheid op de secretarie Cto plaatsgenoot lees Stoop gaat exposeren Dropping Lagere Landbouwschool Markelo Plattelandsmeisjes hielden kledingshow Zaterdag 7 november 1964 No. 45 Jaargang 18 UWSBLA De abonnementsprijs van dit blad bedraagt 2,per kwartaal Uitgave van de Stichting Holtens Nieuwsblad te Holten. Telefoon 05Jf83 - 23Jf Adv.-prijs 115 mm. (d contantf 3,Iedere mm. meer 0,j In de zaterdag in „Amicitia" gehouden districtsbijeenkomst van de Algemene Bond van Ambtenaren, waarin een groot aantal afgevaardigden van de Overijssel se afdelingen met hun vrouwen aanwe zig waren, heeft de bondssecretaris, de heer J. van Dijck, belangrijke medede lingen gedaan over de nieuwe pensioen wet, die wellicht op 1 januari 1966 tot stand zal kunnen komen. Momenteel bedraagt het maximale we- duwenpensioen bij een pensioengrondslag beneden f 7500,- 5/„ varr het ambtena- renpensioen. Bij 40 dienstjaren derhalve 50 pet. Bij een grondslag van f7500,- en hoger 5/g van het ambtenarenpensioen is 43,75 pet. Dit is voor de ambtenarenorga- nisaties aanleiding geweest om te pleiten voor s/7 deel voor allen, voor welk standpunt de regering begrip heeft ge toond, zodat dit aandeel waarschijnlijk in de wet zal worden vastgelegd. In de nieuwe wet zal éen z.g. weduw naarspensioen worden opgenomen voor de man van een in overheidsdienst werk zame vrouw, indien de man voor 65 pet. of meer invalide is. Het ambtenarenpensioen zal bij de nieuwe wet niet tot het einde van het kwartaal, maar tot het einde van de maand worden uitbetaald, maar de we duwe zal direct na het overlijden van de man nog aanspraak hebben op twee maanden pensioen van de man. Een précair punt in de huidige pen sioenwetgeving vormt het recht op pen sioen van de vrouw, indien het huwelijk door echtscheiding ontbonden wordt. In de toekomst zal de vrouw, indien zij eise res is, een deel van het weduwenpensioen ontvangen, afgeleid van de diensttijd op •het tijdstip van de scheiding. De even tueel tweede vrouw komt dan in aanmer king voor het restant van het weduwen- pensioen. De eerste vrouw zal derhalve niet helemaal met lege handen staan. Voorts zeide de bondssecretaris, dat het pensioen van een weduwe, die her trouwt, waarschijnlijk in stand zal blij ven voor dat deel van het pensioen, dat gebaseerd is op de werkelijke diensttijd van de overleden echtgenoot. In het eerste deel van zijn toespraak heeft de heer Van Dijck gewezen op de belangrijke resultaten, welke de perso neelsorganisaties hebben bereikt ten aan zien van gle salarissen van het overheids personeel. Wel is een deel van de verho gingen weggevloeid door prijsstijgingen, maar er is toch ook een belangrijke voor uitgang geboekt en naar de Nederlandse verhoudingen niet zo slecht geboerd. Te gen de plotseling uit de lucht gevallen uitkering van 3 y. pet. in verband met de z;g. trend in het vrije bedrijf, is door de werkgevers geprotesteerd. Het ging daar bij meer om 1965 dan om de maatregel zelf. Deze reaktie verbaasde niet, omdat men zich sterk maakt, dat in 1965 niets meer mogelijk is. We zien, aldus de bondssecretaris, een aandrang om de belastingverlaging te vervroegen met 1 januari 1965, een re- geringspolitiek, die de investeringen nau welijks afremt, waardoor de situatie op de arbeidsmarkt steeds moeilijker wordt en, door de toenemende produktie, een behoefte aan vergroting van de appara tuur ontstaat. Voorts een groot deel van de SER, dat de mogelijkheid voor een sa larisverbetering tegenhoudt, terwijl an deren in 1965 een enigszins redelijke sa larisverhoging uit de bus willen doen ko men. De zorgen van het NW, het NKV en het CNV zijn ook onze zorgen. Als ambtenarenorganisatie hebben wij straks te maken met onderhandelingen, bespre kingen met de Katholieke en Chr. orga nisaties en met de regering. Voor Over ijssel zullen wij straks ook praten over de afschaffing van de standplaatsaftrek, want de uitspi-aken van de minister over de gemeenteclassificatie geven te denken. Ook voor het kader van de bond zal er ontzaglijk veel te doen zijn. De districtsbestuurder, de heer E. Knol, verklaarde in zijn korte inleiding ever de propaganda, dat een goede belangenbe hartiging de beste propaganda is. Sedert in 1960 het district Overijssel gevormd is, zijn de rechtspositieregelingen aanzienlijk verbeterd. Vooral in de kleine plaatsen mankeerde daar nog veel aan. In de sec tor van de volksgezondheid is er nog wel wat te doen. Het georganiseerd overleg neemt intensief toe. Overijssel is de eer- Binnen enkele minuten rukte vrijdag- middag de Holtense brandweer uit toen om plm. kwart over vier de sirene ging ten teken dat er brand was. Doordat een kind met vuur speelde geraakte 'n een roeden hooiberg in brand op het erf van de Wed. B. J. Nijland in de Beuseberg. Een belendende schuur werd terstond nat gehouden, zodat er geen gevaar voor uitbreiding bestond, terwijl met een paar andere stralen van de nevelbluswagen de brandende hooiberg werd aangepakt. Nadat deze gedeeltelijk was afgegooid kon de brandweer weer inrukken. Een hoeveelheid hooi van de oogst 1964 ging verloren. Door het snel optreden van de brandweer bleef de schade beperkt. ste provincie waar alle gemeenten aan het IZA deelnemen. De bond telde op 1 oktober j.l. 85.659 leden, waarvan in Overijssel 6306 werkzaam zijn. Bij de gedachtenwisseling, welke op deze inleidingen volgde, werd waarde ring uitgesproken voor het werk van het hoofd- en districtsbestuur, maal werden ook kritische geluiden gehoord ten aan zien van de aktiviteit van de vakbewe ging in 1963 en werd de verwachting uit gesproken, dat men niet achter de feiten aan zal lopen. Na een gezamenlijke warme maaltijd in hotel Holterman heeft OCH voor de be zoekers het blijspel „De onbekende we reld" van de auteur Jan Blaaser opge voerd. Een vrolijk spel in drie bedrijven, met veel komische momenten, dat zeer in de smaak viel. Aan de dames werden na afloop bloemen en aan de heren-dilettan ten een surprise aangeboden. Men verzoekt ons mede te delen, dat de ledenvergadering van de afdeling Hol ten van de O.L.M., welke vrijdag, 13 no vember a.s. des avonds om 7.30 uur in hotel Holterman gehouden wordt, na de pauze ook toegankelijk is voor de le den van de afd. Holten der C.B.T.B. De heer H.J. Roerink, hoofdbestuurslid van de O.L.M. zal dan spreken over het Ont wikkeiings- en saneringsfonds. Men meldt ons: De Commissie voor de Jongerendien sten heeft op woensdag 11 november a.s. om 20.15 uur een contactavond belegd voor die ouderst wier kind(eren) de jon gerendiensten bezoeken. Het is te hopen, dat vele ouders aan deze oproep gehoor zullen geven. Uit het archief der marke van Holten blijkt, dat in 1476 een voorschrift is uitge vaardigd op grond waarvan het anderen dan „gewaarden" verboden was meer turf te fabriceren dan voor eigen gebruik noodzakelijk was. De „gewaarden" met een hele „waar" mochten per jaar twaalf voer turf verkopen. In 1613 werd voor de pachters in Espelo en Heihuizen een be paling vastgesteld, krachtens welke zij elk jaar twee „dachwerk schelltorff" mochten maken, omdat zij op verre af stand van het veen woonachtig waren. Het markebestuur heeft zich ook in latere jaren meermalen bezig gehouden met het stellen van regels ten aanzien van de veenderij. Daaruit kan worden ge concludeerd, dat „gewaarden" en anderen zich niet steeds aan de voorschriften heb ben gehouden. De wederrechtelijke turf graverij heeft zich evenwel niet tot de Holter marke beperkt. Het veen van de stad Rijssen was ook niet veilig. Daarvoor wil ik in dit artikel iets vertellen. E.venals het bestuur der marke van Holten had ook het stadsbestuur van Rijs sen bepalingen inzake de turfwinning ge maakt. In het algemeen reglement voor de stad Rijssen en derzelver jurisdictie, vastgesteld door burgemeesteren en ra den op 14 juli 1818, las ik: „Alle uitheem- schen die op eigen authoriteit in deze Stads Markten grond iets ondernemen met graven, het baggeren van turf, het steken van schadden of plaggen, en het weiden van vee, als anders hoe ook genaamd, zul len vervallen in eene boete van twaalf guldens, en des niet te min naar de wet op de schending van privaten eigendom naar 's lands wetten worden vervolgd." Burgemeesteren en gemeensluiden van Rijssen hadden jaren tevoren al een vrij wel gelijkluidende strafbepaling in het leven geroepen. Daaraan was nog toege voegd, dat de in het veen bij de Bor- keld onrechtmatig gebaggerde turf in stukken zou worden geslagen. De edel achtbare heer Jan .Schuitert, rond 1770 burgemeester van Holten, en weduwe Gerrit Stroek uit zijn gemeente stoorden zich niet te zeer aan het gestelde verbod. Het stadsbestur kende geen pardon. Schuitert richtte zich tot zijn ambtge noten van Rijssen via monsieur Andries Rietberg, stadsdiender van Rijssen, met het verzoek „de turf op regt te holden ofte borge te stellen". De burgemeesteren van Rijssen gaven ten antwoord, dat zij niet voornemens waren op het verzoek in te gaan. Zij zouden zich alle rechten reserveren. Andries Rietberg werd opge dragen de weduwe Gerrit Stroek hetzelfde mede te delen. De Holtenaren lieten het er niet bij zit ten. De landdrost van Twenthe werd te hulp geroepen. Deze vroeg de magistraat van Rijssen nadere inlichtingen over „de geheele menigte torf, die in stukken is geslagen". De burgemeesteren, schepenen en raden van Rijssen begonnen hun uit voerig antwoord met te erkennen, dat zij de turf van „een en andere vreemde ofte Holter hebben in stukken doen slaan". Zij meenden daartoe niet alleen bevoegd, doch zelfs verplicht te zijn, zulks tot „con- sex-vatie van onser stads- en burgeren- regt". Nadat het stadsbestuur gewaar gewor den was, dat een menigte „uitheemsche luijden, meerendeels Holters (de gewone stroopers van onse gemeente) clandestijn onderstonden in de veenen turf te modde ren en deselve te ontgronden", werd een onderzoek in loco ingesteld. De bestuur- ders berichtten, dat zij daar tot hun grote verwondering een „ontallike menigte uit heemsche luijden aantroffen, die bezig waren het veen te invaderen, te modde ren en te ontgronden". Uit het verweer blijkt, dat o.m. de arbeiders van weduwe Gerrit Stroek mondeling was geboden zich daarvan te onthouden. Velen, die erkenden fout te zijn ge weest, waren bereid voor de gemaakte turf te betalen. Anderen van „dat vreemde volk, of Holters, sijn voortgeva ren onser gemeente te bederven". De turf werd in stukken geslagen, echter niet dan na de zoon van weduwe Stroek spe ciaal de gelegenheid te hebben geboden de brandstof tegen betaling mee te ne men. Stroek ging niet op het aanbod in. „Eenige weinige turf van voorschreven weduwe, tezamen geen 40,in waardij, is daarna in stukken geslagen". De magistraat meende daarmede te zijn opgetreden in de geest van de voorgan ger. In andere marken zou op dezelfde wijze zijn gehandeld. Vijf a zesmaal per jaar moest worden opgetreden tegen „deese Holters, die bekendelijk gewoon sijn in een groote menigte in onse ge meente bij dagen en bij nagten turf te steeken en met wagens en kruijwagens uit onse gemeente in de haare daar aan grenzende, clandestine over te voeren". De daders waren „gemeenlijk arme of ge ringe menschen, die niets te verliezen hadden". „De goede trouw manqueert al toos", aldus klaagde het stadsbestuur. De landdrost van Twenthe, graaf van Heiden Hompesch tot Ootmarsum, nam genoegen met de informaties van Rijssen. Op drie achtereenvolgende zondagen liet hij in Rijssen, Enter, Goor en Markelo behoorde Holten niet tot een ander drost ambt? publiceren, dat niemand die „onberegtigd is in gerpe'fe Rijssense vee nen, inzonderheid tusschen de Ligtenberg en den Keisersweerd (De Wind?) en van daar na de Borkeld tot aan de Elsener Gemeente als ook in het Witte Zand om trent het goed „De Bijsterije" aan de En ter Gemeente gelegen zig zal onderstaan turf te graven, te steken of te ontgronden op een boete van vijftig goudguldens". In dit veen keek men dus wel op een turfje. Het college van burgemeester en wet houders, de collega's en de leden van de woonruimtecommissie hebben vrijdag middag afscheid genomen van de heer G.M.L. Rouwenhorst, die ontslag geno men heeft als ambtenaar maatschappelij ke zorg en secretaris van genoemde com missie en gaat werken in het garagebe drijf van zijn vader, de heer G. Rouwen horst, na bijna 25 jaar in dienst van de gemeente Holten werkzaam te zijn ge weest. De burgemeester, mr. W. H. Enklaar, herinnerde er aan hoe de heer Rouwen horst bij de gemeente begonnen is als distributieambtenaar en later als ambte naar van sociale zaken en militaire zaken zijn steeds toenemende arbeid op zeer ac curate en plichtsgetrouwe wijze heeft ver richt. Het heeft hem altijd gefrappeerd hoe consciëntieus deze zijn taak vervulde, door vorm aan zijn werk te geven, wat hij geven kon. Mr. Enkelaar sprak de hoop uit, dat het werk in eigen bedrijf hem veel voldoening zal schenken. Hij bood de heer Rouwenhorst een gratifica tie onder couvert aan en namens de le den van het college een bord van Mak- kumer aardewerk met het wapen van Holten. De gemeentesecretaris, de heer G. J. Langenbarg, schetste uitvoerig de taak van de scheidende functionaris en wees er op hoe het werk in de sociale sector in vergelijking met voor de oorlog haast een omwenteling heeft onder gaan. Niet alleen vanwege de gewijzigde opvattingen maar vooral ook door de stortvloed van voorschriften, wier uitvoering een grote geestelijke inspanning vroegen. Men heeft daarbij gevaren op het kompas van de heer Rouwenhorst, die zijn werk steeds met bijzondere ijver en toewijding heeft gedaan. Door zijn kennis van de gemeen te was hij voor velen een vraagbaak, en men zal hem zeker missen als een trouw collega. Met de beste wensen voor zijn vrouw en zijn gezin bood de secretaris mede namens de collega's een boeken- bon aan. De voorzitter van de woonruimtecom missie, de heer J. Kroon, stelde de ver diensten van de heer Rouwenhorst als secretaris en vertrouwde rechterhand van de commissie in het licht. Je hebt ons, aldus de heer Kroon, buitengewoon van advies gediend, daardoor ons werk zeer vergemakkelijkt en het woningbeleid helpen stimuleren. Namens de leden der commissie bood hij een aardig geschenk aan. De heer Rouwenhorst heeft allen dank gebracht voor de hartelijke woorden en geschenken. Onze plaatsgenoot de kunstschilder Kees Stoop gaat van 9 tot en met 16 no vember in Amicitia tekeningen tentoon stellen uit zijn oeuvre van de laatste ja ren. Na bijna drie maanden in Spanje te hebben gewerkt is de heer Stoop onlangs teuggekeerd met meer dan honderd te keningen. Met deze tekeningen en wer ken van vroegere datum gaat hij nu een tentoonstelling inrichten. Hij en zijn vrouw hebben een heerlijke tijd achter de rug. Zij verbleven in Altea 150 km. ten zuiden van Valencia. In dit In dit kust- en bergland Kees Stoop noemt Spanje het mooiste land van de wereld - heeft hij prettig gewerkt en veel indrukken opgedaan, waarvan hij nu zijn mededorpsgenoten en allen, die voor zijn werk belangstelling hebben, wil laten mezgenieten. Op eigen gelegen heid konden zij naar het zuiden gaan. Het zijn allemaal zwart-wit tekeningen uit krijt, inkt of potlood. Hij heeft er o.a. gewerkt met de rietpen, die men daar voor het snijden heeft. Er is juist dezer dagen een kunstbe schrijving van het werk van Kees Stoop verschenen van de hand van de auteur Charles Wentinck en uitgegeven door de Holtense Kunstclub. In zijn woord vooraf zegt de auteur, dat dit het eerste geschrift is dat ge wijd zal zijn aan jonge Nederlandse kun stenaars. Zij heeft geen andere bedoeling, deze reeks, dan het vestigen van aandacht en het wekken van weerklank. De uitgave wordt mogelijk gemaakt door dokter J.P. Nagelhout uit Holten, die eerder en in andere vormen schil ders te hulp is gekomen. Hij gaf destijds de stoot tot de door de Neder landse Reisvereniging verwerkelijkte uitwisseling van kunstenaars. Bovendien was hij, door de medewerking van „Arts en Auto," in staat de bekende verloting van opdrachtschilderijen te realiseren. De schilder Kees Stoop, aldus Charlus Wentinck, die zich vestigde in Holten ondervond daar de aanmoediging en de medewerking zonder welke het hem - in een moeilijke periode - niet mogelijk geweest ware zichzelf te handhaven. Overtuigd van de waarachtigheid en de sloten dokter Nagelhout en zijn vrienden voor deze kunstenaar een breder kring waarde van het werk van Stoop, be te ontsluiten. Dat een bepaalde schilder is gekozen bewijst geen eenzijdige voorkeur. Indien mogelijk zullen anderen volgen. Behalve een beschrijving van het werk van Stoop en biografische gegevens bevat het werkje een twaalftal repro ducties op kunstdrukpapier die een bij zonder duidelijk beeld geven van zijn werk. Dit werk kan men bewonderen in bo venaangehaalde periode dagelijks van van 10.00 uur tot 17.00 uur en 's avonds van 20.00 - 22.00 uur. De tentoonstelling in Amicitia zal maandagavond om 8 uur geopend wor- den door een vriend en leerling van de schilder, de heer H. F. van Dam te Lo- chem. De Lagere Landbouwschool organiseer de vrijdag van de vorige week een drop ping voor de leerlingen, welke uitste kend slaagde. De route was als volgt: ver trek LLS te Markelo, Tolweg, kris-kras door het dorp via De Pot naar Holterweg, De Poppe naar Borkeld, zweefvliegtuig terrein. Om 19.10 werden de jongens losgelaten op het zweefvliegtuigterrein met *de op dracht met hun groep, die uit 4 a 5 jon gens bestond, weer de LLS op te zoeken. Na een zeer snelle tocht arriveerden de eerste drie groepen vlak na elkaar, met één minuut verschil, weer bij de school. De winnaars waren: groep 1: J. Hof- meijer, H. Boswinkel, D. Jansen, H. Wes- seldijk en A. Hesselink arriveerden jeeds na 42 minuten. Als no. 2 kwam de groep J. Eertink binnen, bestaande uit: J. Eer- tink, G. Potman, F. ter Weele, M. Schreurs en H. Mol. Als laatste kwam de groep Wansink binnen, 40 minuten na de winnaar. De jongens, hoewel moe van de snelle tocht, waren zeer enthousiast over deze dropping, zodat besloten werd dit evenement nogmaals over te doen. Na de prijsuitreiking door de heer A. J. Har kink, direkteur der school, en een kop koffie, gingen de jongens opgewekt naar huis. Zaterdag 7 november: Dansen in 't Bon te Paard. Zaterdagavond 7 november: Grote ver werping in „De Halm" (zie adv.). Zaterdag 7 november: 7.30 uur grote dans- en showavond in „Amicitia". Maandag 9 november, 8 uur: Opening van de tentoonstelling van tekeningen van Kees Stoop in „Amicitia". De ex positie duurt tot en met maandag 16 november 1964. Maandag 9 november, 's avonds om 8 u.: Jaarvergadering (met verloting) Her vormde Vrouwengroep Dijkerhoek in „Bethanië". Dinsdag 10 november: 8 uur Bijeenkomst plattelandsvrouwen in hotel Holter man. Spreker J. Schuurman „Antiek in onze woning". Donderdag 12 november: 8 uur gecom bineerde ledenvergadering Platte lands meisjes en „Jong Holten" in ho tel Muller. Donderdag 12 november, 8 uur: Vergade ring Herv. Vrouwengroep in „Irene". Vrijdag 13 november om 7.45 uur: Le denvergadering afd. OLM in Hotel Holterman. Spreker: de heer H. J. Roe rink uit Enschede over: „Het Ontwik keiings- en Saneringsfonds in de Land bouw". Zaterdagavond 14 november: Grote ver werping in „De Halm" (zie adv.). Donderdag 19 november, 8 uur: Film avond School met de Bijbel „Zijn gro te concert". Vrijdag 20 november, 7.30 uur: Open bare vergadering NW Bestuurders- bond in „Amicitia". Spreker: drs D. Roemers, voorzitter van het NW (zie adv.). Donderdag 26 november, 7.45 uur: Bij eenkomst en loterij van de Holtense Kunstclub in „Amicitia". Zaterdag 28 november: Cross-country Landelijke Rijvereniging „Bergruiters" op de Hoge Borkeld. Zondag 8 november 1964 Ned. Herv. Kerk: Holten: 9 uur ds Israël (bevestiging in de bediening van Catecheet van de Eerw. Heer Schellevis) en 10.30 uur ds Eerw. Heer Schellevis) en 10.30 uur de sten extra collecte voor Gezinsverzor ging. Dijkerhoek Geref. Kerk: 9.30 en 3 uur kand. Zuidema van Am stelveen. In beide diensten is het éne offer bestemd voor de Diaconie, Bij de uitgang collecte voor „Eigen kerk bouw". OFFICIëLE PUBLICATIE: Voorbereiding vaststelling herziening uitbreidingsplan in onderdelen villaterrein Look Het hoofd van het gemeentebestuur van Holten brengt ter openbare kennis, dat door de raad dier gemeente bij zijn be sluit van 29 oktober 1964, nr. 2767, is be paald, dat een herziening van het uitbrei dingsplan in onderdelen villaterrein Look wordt voorbereid. Holten, 4 november 1964. Het hoofd van het gemeentebestuur voornoemd, W. H. ENKLAAR. Vorige week donderdagavond kwamen de Plattelandsmeisjes bijeen in één van de lokalen van de Landbouwhuishoud- school. De presidente, mej. A. Wegsta- pel, sprak een woord van welkom tot de leden en de gasten van deze avond. De dames hielden een show van eigenge maakte kleding. Om dit alles een gezel lig tintje te geven hadden er velen moe der, tante of vriendinnen meegebracht. Ondanks het feit, dat enkele meisjes verhinderd waren, is deze avond bijzon der geslaagd. Dit bleek trouwens ook wel uit het hartelijk applaus, dat telkens te horen was. Alvorens de show werd gehouden, werd eerst het huishoudelijk gedeelte af gewerkt. Pl.m. half januari zal er van Kring II der PJGO een excursie naar de Tweede Kamer worden georganiseerd. Tevens zal er van Kring II weer een reisje worden gepland en wel naar Zuid- Duitsland. Aan het einde van deze avond dankte de presidente allen voor hun medewer king en opkomst. Ze wenste allen: „wel thuis".

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1964 | | pagina 1