Bgaiamm
TWUma JAAR OELEKN
IN DIT BLRD
1MLAME
IS
WIMST
Van 17-26 september 1944 woedde de siag om Arnhem
Wedvlucht vanaf Maastricht
Stijging arbeidsaanbod
door jeugdige werknemers
Leo Halle met training
begonnen
Voetbal
„De Waardenborchgroep"
Kegelsport bracht geld op
eens schudt het leven
je wakker
Zaterdag 15 augustus 1964
II01,TENS NIEUWSBLAD
Inlichtingen van Nederlandse verzetsbeweging werden genegeerd.
Twee uren na de eerste landing waren de Britse aanvalsplannen bij
de Duitsers al bekend.
Poolse parachutisten-generaal moet nog steeds een inreisvisum
kopen om de graven van zijn gevallen soldaten te bezoeken.
Op een dag in september van het jaar
1949 gaat zoals op iedere andere dag
in Hoek van Holland een aantal passagiers
van de Harwichboot aan wal. De groep
wandelt geanimeerd pratend over de
loopplank naar de kade. Terloops laten de
reizigers hun papieren aan de douane
ambtenaren zien. De controle van het
paspoort duurt voor iedere reiziger slechts
enkele seconden, zodat deze noodzakelijke
formaliteit spoedig wordt afgehandeld.
Plotseling ontstaat echter een opstopping
in de rij van passagiers. De waakzame
grenspolitie houdt de papieren van één
persoon wat langer vast, hij vergelijkt de
foto op het document nauwkeurig met het
gezicht van de man, die voor hem staat.
Dan zegt hij: „Het is wel erg jammer, me
neer, maar Umag Holland niet binnen
„Waarom niet vraagt de aange
sprokene.
„Omdat U niet in het bezit bent van een
inreisvisum.U zult met de boot terug
moeten keren.
„Nou, dat gaat hier wel een beetje an
ders toe dan toen ik de vorige keer in
Holland was.
„Wanneer was dat...,?" vraagt de
ambtenaar.
„In september 1944.
„September 1944De ambtenaar
is nu bepaald argwanend geworden. „Hoe
kan dat
„Wel, toen sprong ik met mijn parachu
tisten bij Arnhem af
De thans geheel onthutste ambtenaar
leest de naam van de hem onbekende man
nog eens aandachtig over Stanislaw
Sosabowski.
De „ongewenste vreemdeling" is nie
mand minder dan de commandant van de
iste Poolse Parachutisten brigade, die bij
Driel, een plaatsje ten zuiden van de Rijn,
onder de rook van Arnhem, tijdens die
enerverende dagen van september 1944, is
geland en daar dagenlang heeft standge
houden.
Nu deze Poolse generaal de graven wil
bezoeken van zijn soldaten, die gesneu
veld zijn voor de bevrijding van ons land,
moet hij eerst een visum kopen. En hoe
wel in Hoek van Holland de zaak spoedig
is opgelost en de autoriteiten de bezoeker
een goede reis toewensen, is voor deze
militair een inreisvisum voor Nederland
nog altijd voorschrift gebleven. Generaal
Sosabowski vindt het feit, dat hij een
dergelijk document moet kopen elke keer
als hij ons land wil bezoeken, het land,
dat hij heeft helpen bevrijden, wel een
beetje pijnlijk.
Bound by friendship and gratitude
Verbonden door vriendschap en
dankbaarheid.
Veel beter dan over het officiële, amb
telijke Nederland is de Poolse comman
dant te spreken over de Nederlandse be
volking. Hij bewaart nog altijd de leven
digste en dierbaarste herinneringen aan
de dapperheid van ons volk, een dapper
heid, welke hij vooral aantrof bij de ge
wone mannen en vrouwen en zelfs bij
kinderen, die bun leven waagden om de
Polen te helpen, iets, dat hij nimmer zal
vergeten.
Maar de generaal zegt nog meer over
het contact met de Hollanders. Hij ge
waagt van de vele rapporten, die werden
ontvangen van de Nederlandse „onder
grondse", waarin geheime gegevens van
de grootste betekenis werden verstrekt be
treffende Duitse eenheden en hun sterkte.
De Britse geheime dienst echter trok geen
profijt uit deze rapporten, maar legde ze,
als onbetrouwbaar, ter zijde. Sosabowski
zelf stelde wel vertrouwen in de inlich
tingen, temeer, daar na de landing
bleek, dat deze met de werkelijkheid
klopten. Burgers vertelden de generaal,
waar de Duitsers zich bevonden, welke
wegen nog vrij waren, welke bruggen al
dan niet door de vijand waren bezet. Zo
dra hij geland was, deelde bijvoorbeeld
een koerierster van de verzetsbeweging
de Poolse commandant mede, dat de over
steekplaats aan de Rijn, waarheen hij
moest oprukken, en welke volgens de En
gelse inlichtingendienst in handen van de
Britten moest zijn, werd bewaakt door
Duitse soldaten, die de veerboot reeds tot
zinken hadden gebx-acht.
Ook generaal Urquhart, de leider van
de gehele operatie bij Arnhem, die
evenals Sosabowski zijn belevenissen
later te boek heeft gesteld, vertelt over de
inlichtingen van Nederlandse verzetsmen
sen omtrent aanwezigheid van pantser
eenheden in de buurt van 't gebied, waar
de landingen zouden plaats hebben.
Ook hier wordt geen waarde
gehecht aan de rapporten uit
Nederland.
En ook deze commandant eenmaal
bij Arnhem geland trok voordeel uit
de inlichtingen van de Hollanders. Zo
meldde een aan de parachutisten toege
voegde Nedexdandse officier, Wolters, per
telefoon hij had op het telefoonkantoor
in Arnhem de beschikking gekregen over
het normale burgernet aan de Engelse
genei'aal, dat zestig tanks uit het Noor
den in de richting van Arnhem oprukten.
Verder spreekt de Engelse commandant
over koeriei's en verzetslieden, die telkens
om inlichtingen op pad gingen.
De te laat opgemex-kte Duitse tankeen
heden vormen een factor, die de slag om
Arnhem deed mislukken. Eén factor
er waren meer factoren.
Gedurende de stiijd, die de Engelsen en
de Polen, neergelaten per parachute of
zweefvliegtuig, negen dagen temidden
van de Nederlandse bevolking voerden
tegen de Duitsers, is er een hechte band
gesmeed tussen geallieerden en Nedex-lan-
ders. Die band is daarna nog verstevigd
toen, met behulp van de bevolking, nog
tientallen Engelse soldaten illegaal over
de Rijn naar bevrijd Nederland werden
gebracht. Die band is blijven bestaan en
bestaat nu nog; zowel Urquhai-t als Sosa
bowski gewaagt hiervan.
Voor de luchtlandingstroepen zijn mo
numenten opgericht. Aan de militaire lei
ders zijn vele geschenken en ei'eburger-
schappen aangeboden. Het uniform van
Sosabowski wordt gesierd met vele onder
scheidingen, echter geen enkele Neder
landse decoratie wordt door hem gedra
gendie is hem nimmer uitgereikt.
Ook hier heeft de Nederlandse ambtelijke
molen stilgestaanDe militaire ambte
lijke molen in Engeland ging voor deze
Pool zelfs teruglopenwant kort na
de gevechten bij Arnhem werd deze gene
raal die wegens zijn dapper gedrag
zeer wordt geprezen ontheven van zijn
posthij werd voor de Engelse leger
leiding te lastig
Waardoor werd Arnhem een
mislukking?
Toen de Engelse generaal Urquhart
vroeg hoe lang de operatie „Market Gar
den" de codenaam voor de slag om
Arnhem zou duren antwoordde ge
neraal Montgomery„slechts twee dagen,
dan zullen we jullie hebben bex'eikt".
„We", dat was het Tweede leger, dat in
België ten Zuiden van Valkenswaard, aan
het Maas-Scheldekanaal stond. In Brabant
zou de 101e Amerikaanse Airborne-divisie
worden gedropt en rond Nijmegen Ameri
kaanse parachutisten van de 82e airboime-
divisie. Bij Arnhem zouden de Polen en
de Britten landen en inmiddels zou het 30e
korps van het Tweede leger door de
smalle corridor snel oprukken over de
bruggen bij Nijmegen en Arnhem. Aldus
zouden de geallieerde troepen een door
braak over de Rijn forceren. Men hoopte
kort daarna het IJsselmeer te bereiken
en, zodoende, de in West-Nederland gele
gerde Duitse eenheden te isoleren. Tevens
zou men doordringen naar de Duitse laag
vlakten, om de sterk verdedigde Siegfried-
linie heen. De eerste twee operaties, in
Brabant en bij Nijmegen, gelukten. Bij
Arnhem is het misgegaan
In plaats van twee dagen hebben de
Engelse en Poolse luchtlandingstroepen
negen dagen volgehouden.
Wel hebben de Engelsen de brug be
reikt, drie dagen hebben een bataljon, on
der leiding van de luitenant-kolonel Frost
en een verkenningsgroep, onder bevel
van de majoor Cough de brug bezet ge
houden. Deze soldaten waren echter van
de andere gescheiden door het Duitse
front, en uiteindelijk konden zij het tegen
de toenemende Duitse druk, met behulp
van zware artillerie en moderne pantser
wagens en tanks, niet langer volhouden.
Over het hoe en waarom van de Arn
hemse nederlaag, waax'door de oorlog met
een voor ons Nederlanders zeer zwaar
winterhalfjaar is verlengd, is veel te
doen geweest. Er is gesproken over ver
raad, maar dat schijnt niet waar te zijn,
al is het wel zo, dat de Duitse legerleiding
al twee uren nadat de eerste landing was
begonnen, op de hoogte was van de ge
allieerde operatieplannen, gevonden op
het lijk van een Amerikaanse soldaat in
een zweefvliegtuig, dat even buiten Vught
was neergestort.
Ook heeft het gebrek aan goed radio
contact tussen de tx-oepen ondexding de
apparatuur was ontoereikend en het be-
richtenverkeer werd sterk gehinderd door
het zwaai'-bebost teri-ein een ge
coördineerd optreden van de parachutis
ten belemmerd. Gaat men na wat de ge
neraals Ux-quhart en Sosabowski verder
als oorzaken van de mislukking opgeven,
dan ziet men een merkwaardige overeen
komst van opvatting. Beiden zijn van me
ning, dat de Duitse tegenstand is onder
schat. Hier heeft, zo zeggen zij, de Britse
inlichtingendienst gefaald. Meer vertrou
wen in de burgerbevolking, vooral in het
begin, zo meent de Engelse generaal, zou
de opei-atie niet hebben bepei-kt tot de
hoofdwegen, welke door de Duitsers ge
makkelijk onder vuur waren te nemen.
De landingsterreinen waren, volgens
beider inzicht, te ver verwijderd van het
aanvalsdoel, dat niet moeilijk door de vij
and te raden viel.
De Engelse deskundigen hadden landin
gen dichter bij ontraden vanwege de bo
demgesteldheid van het polderland rond
de brug en wegens de stei'ke Duitse lucht
afweer aldaar, de commandanten wijzen
deze Britse zienswijze af.
Bovendien zijn de twee leiders van me
ning, dat het Tweede leger, voox^al na het
bei'eiken van Nijmegen, te traag voor
waarts is gegaan. Wel is er contact ge
weest met de Polen in Driel, maar het
laatste tiental kilometers werd niet afge
legd. Gebi-ek aan eigen luchtsteun na de
snelle Duitse reactie is het verwijt
van Urquhart aan de R.A.F.
Wat ook de oorzaak moge zijn van het
verliezen van de Slag-om Arnhem, deze lag
niet bij de soldaten. Plet was, zoals Chur
chill het kenmerkte: „Door hun gedurfde
aanvallen, hun listige verdediging, hun
prachtig volhouden, hebben zij een wapen- I
feit verricht, dat herinnerd en verteld zal
worden zolang deugden, zoals moed en
vastberadenheid, nog de harten van de
mensen kunnen inspireren en verwarmen.
De leden van „De Bergvliegers" namen
met 120 jonge duiven deel aan de wed
vlucht vanaf Maastricht. Afstand 166 km.
Lossing 10.30 uur. Aankomst eei*ste duif
12.20.09.
De volledige uitslag was: 1. L. Gazan
12.20.09; 2. G. Veldhuis 12.20.19; 3. W.
Aaftink 12.24.22; 4. C. W. Reeves 12.24.28;
5 en 22 L. Gazan; 6. W. v. d. Pluym; 7, 9
en 18 C. W. Reeves; 8, 11, 12 en 29 H. J.
Aaftink; 10, 13, 15, 17 G. Steunenberg; 14.
H. Wansink; 16, 27 en 28 W. Aaftink;
19, 20, 21, 24 en 25 J. W. Willens; 26 G.
D. Muller. Prijswinnaar L. Gazan, poule
winnaar C. W. Reeves.
De stand in deze afdeling luidt thans:
I. C. W. Reeves 365.6 pt; 2. L. Gazan
349.9 pt; 3. H. J. Aaftink 345.3 pt; 4. J.
W. Willems 340.6 pt; 5. G. Veldhuis 333.6;
6. W. Aaftink 318.7 pt; 7. G. Steunen
berg 313.2 pt; 8. J. Schoneveld 311.1 pt;
9. G. D. Muller 280 pt; 10. W. v. d. Pluym
273.4 pt; 11. M. Lodeweges 211.3 pt en 12.
PI. Wansink 160.2 pt.
De geregistreerde arbeidsreserve van
mannen over de maand juli bij het gewes
telijk arbeidsbureau Deventer vertoonde
een aanzienlijke stijging ten opzichte van
de vorige maand (127-319). Deze is bijna
geheel veroorzaakt door inschrijving van
jeugdigen, die zojuist de L.T.S. en andere
scholen hebben verlaten. Zo nam het aan
tal ingeschrevenen in de sector bouw toe
met 83 jeugdigen en in de metaalsector
met 93. Vrijwel allen zijn inmiddels naar
werkgevers verwezen, maar wegens va
kanties en dergelijke konden deze veinvij-
zingen nog niet geïdealiseerd woi'den. Aan
genomen kan worden, dat per eind augus
tus het thans geregistreerde aanbod weer
belangrijk zal zijn gedaald. De geregi-
streerde vraag steeg eveneens aanzienlijk
(666-983). Rond 70% van de vraag heeft
betrekking op jeugdige krachten en is
hoger dan in juli 1963.
Het geregistreerde aanbod van vrouwe
lijke ax-beidskrachten bleef de afgelopen
maand ondanks meerdex-e mutaties vrij
wel gelijk (20-22). Hoofdzakelijk als ge
volg van de vraag naar jeugdige krachten
steeg de geregistreerde vi'aag in de afge
lopen maand van 418 tot 597. Rond 60%
heeft betrekking op jeugdige krachten.
Verdeeld over de gemeenten bedi'oeg
het aanbod van mannelijke arbeiders: De
venter 206 (vorig jaar 178), Bathmen 3
(4), Diepenveen 27 (24), Holten 11 (7),
Olst 22 (12) en Raalte 50 (34). Per 1000
mannelijke loontrekkenden was dit aan
tal Deventer 14 (12), Bathmen 8 (11),
Diepenveen 18 (17), Holten 14 (9), Olst
13 (.7), Raalte 21 (15) in het gewest 15
(12), provincie 12 (12) en in het rijk 8
(8).
Woensdagavond is Leo Halle met de
training van „Holten" begonnen. Van de
28 uitgenodigde spelers, waren er 8 we
gens vakantie afwezig. Die wel op de
weide aanwezig waren hebben zich wel
even de ogen uitgekeken over de wijze,
waarop de bekende oud-international tal
van staaltjes van balbehandeling weggaf.
Zijn gehele methode van trainen was nog
wel iets andex*s dan men tot nu toe ge
wend was. Er werd deze avond direct al
flink aangepakt.
De spelers van het eerste elftal kunnen
het geleerde zaterdagavond reeds in de
praktijk brengen, dan speelt Holten I in
het Sportdal een vriendschappelijke ont
moeting tegen Heeten I. De wedstrijd be
gint om half zéven.
Holten 2 speelt zondagmorgen om 9.45
uur op de seriewedstrijden van Hector in
Goor een wedstrijd tegen Delden 2.
De competitiewedstrijden van de afde
ling Twente van de KNVB zullen op 5 en
6 september a.s. aanvangen.
Holten I bezat
nog geen uithoudingsvermogen.
In de seriewedstrijden van Hector te
Goor speelde Holten I zondag tegen R.V.I.
aanvankelijk een aardige wedstrijd. Er
werd goed gecombineerd en ook het schie
ten liet weinig te wensen over. Na de
thee zakte het spelpeil echter aanmerke
lijk en was het plaatsen beslist slecht. De
eindstand kwam met 2-2, zodat de wed
strijd door middel van strafschoppen be
slist moest worden. Holten wist slechts 1
van de 5 penalty's te scoren en R.V. twee,
zodat de Rijssenaren met de eer gingen
strijken. Het was nog maar een begin. Er
is alle reden om straks betex'e resultaten
te verwachten, als er maar voldoende am
bitie is.
Inbrekers hebben het voorzien
op vleesbewerkingsbedrijven.
In de nacht van donderdag op vrijdag
is ingebroken in het gemeentelijk slacht
huis, het darmenbewerkingsbedrijf van de
heer J. J. Godeschalk en in de Vleeswa-
renfabriek Enkco, gelegen aan de Spoor
straat en de Kerkhofsweg.
In het slachthuis heeft men zich toe
gang verschaft door het indrukken van
een ruit en is door het forceren van een
slot een bedi'ag van pl.m. 100 tot 150
meegenomen uit de ontsmettingskas van
veewagens.
Of in de andei-e panden geld of goede
ren zijn ontvreemd was bij het ter perse
gaan van de krant nog niet bekend. Het
onderzoek was toen nog in volle gang en
er zou een speurhond worden ingescha
keld van de xdjksrecherche.
Ongeveer een jaar geleden werd ook al
ingebxmken in deze panden, waarbij ook
kleine geldbedragen werden ontvx-eemd.
Onderscheidingen chauffeurs
Men deelt ons mede, dat ter gelegen
heid van de afdelingsvergadering van de
Kon. Toeristenbond A.N.W.B. aan chauf
feurs, die 12 Vs jaar of 25 jaar in dienst
zijn geweest bij dezelfde werkgever we
derom ondex^scheidingen zullen worden
uitgereikt".
Werkgevers, welke chauffeurs 12hz of
25 jaren bij zich in dienst hebben gehad
worden in de gelegenheid gesteld zulks
bij de consul, Mr. W. H. Enklaar, kenbaar
te maken.
Op de onlangs gehouden braderie had
ook de padvindersgroep een standplaats
ingenomen met twee kegelbanen.
De hoofdprijs, zijnde een prachtige pop,
werd geschonken door onze plaatsgenoot,
de heer J. van de Berg.
Er was veel animo voor de kegelspoi-t.
De bruto opbrengst bedi'oeg 570,
De pop werd met een scox*e van 25 pun
ten gewonnen door een vakantieganger
uit Hengevelde.
Al met al een mooi x-esultaat waarmee
het bouwfonds voor het Groepshuis is
vergroot.
De 37-jarige gevangene Charles Har-
ker in Philadelphia heeft officieel
toestemming gekregen om een dag
langer in de gevangenis te blijven,
omdat hij dan tegelijkertijd met de
andere gevangenen zijn diploma
middelbaar ónderwijs kan ontvan
gen.
Op de plaats van het oude Babyion,
op 115 km. ten zuiden van Bagdad,
zal een begin worden gemaakt met
de herbouw van de toren van Babel,
die in 479 voor Christus door de Per
zen werd verwoest. De nieuwe toren,
die precies zal worden als de oor-
spi-onkelijke, zal ruim honderd meter
hoog worden en een prachtig uit
zicht bieden.
Een oude dame in Houston kon het
niet langer aanzien, dat vijf jongens
tussen 9 en 16 jaar dagelijks haar
katten kwelden. De knapen wilden
er wel mee ophouden, mits de dame
hen van extra zakgeld voorzag.' De
dame betaalde, maar de politie kwam
er achter en sprak een hartig woord
je met de jeugdige afpersers.
door
Leida Graafland
Na het eten trok ze haar jasje uit en
voelde de brief. Ook dat nog. Alsof ze
nog niet genoeg aan haar hoofd had. Maar
eerst vertoefde ze nog een uurtje bij haar
andere dochters, controleerde het huis
werk van Maria, die taken opkreeg
van de huishoudschool, en verwonderde
er zich deze avond over, dat de tweeling
deze dag blijkbaar geen stunten uitge
haald had.
Toen de kinderen naar bed waren, zocht
ze zuchtend van vermoeidheid haar bou
doir op, schopte haar schoenen uit en ont
kleedde zich gedeeltelijk, waarna ze een
kimono losjes aantrok en zich gemakke
lijk installeerde op een bank bij het raam.
Opnieuw herinnerde ze zich de brief, keek
naar de stoel, waarover het jasje hing en
kwam overeind om de brief er uit te ha
len.
Na enige aarzeling scheurde ze de en
velop open en haalde er vijf dicht beschre
ven vellen papier uit.
Na een blik op de regels geworpen te
hebben, lachte ze bitter. „De tweede le
vensschets van onze zeer gewaardeerde
vriend Talingen. Auteursrecht mevrouw
van Schijndel, geboren Talingen. Het zal
wat wezen."
Ze stak een sigaret op en dook opnieuw
op de bank, waarna ze begon te lezen.
„Zeer geachte mevrouw Burger,
„Mag ik voor éénmaal een ernstig be
roep op u doen deze brief in zijn geheel
te lezen? Misschien dat het nut heeft.
Misschien dat u dan toch nog met andere
ogen mijn broer wilt bezien. Bij voorbaat
hartelijk dank. Ik vexfrouw er tevens op,
dat u dit schrijven als zeer vertrouwelijk
zult willen beschouwen.
Tom en ik, zijn zuster, zijn geboren en
getogen in Lage Mierde. Mijn vader was
een dronkaard, waaraan Tom en ik maar
weinig goede herinneringen hebben. Onze
moeder was een sloofje, die geslagen
werd als vader met een kwade dronk
thuiskwam, maar die hem weer in genade
aannam, als hij de volgende morgen, ont
nuchterd, zijn spijt betuigde. In het dorp
merkten wij als kinderen al, dat men ons
zoveel mogelijk uit de weg ging, omdat
onze vader immers de drinker Talingen
was? Dat manifesteerde zich al op school.
Desondanks werd Tom die goed leren kon,
door bemiddeling van de hoofdonderwij
zer in de gelegenheid gesteld verder te
leren, en wel in Tilburg, want in ons dorp
was geen Ulo. Aangezien er thuis geen
gelegenheid was om huiswerk te maken,
liet meester van Grinsven Tom bij hem
overhuis komen, waar hij zijn lessen kon
maken en leren. Meester Grinsven had
een dochter, Ans, die drie jaar ouder
was. Het kon niet anders, of Tom en Ans
kwamen met elkaar in kontakt en daar
Tom voor zijn leeftijd groot was, viel het
leeftijdsverschil nauwelijks op. Ze werden
vexdiefd op elkaar en van leren kwam niet
zoveel meer. Natuuxdijk kwam meester
van Grinsven er achter en zijn woning
werd daarna voor Tom taboe. Doch Ans
en Tom bleven elkaar ontmoeten en toen
van Grinsven zijn dochter opsloot,
schaakte Tom haar en ging drie dagen
met haar door het land zwerven. Ergens
in de buurt van Roosendaal werden ze op
gepikt en naar huis gebracht. Omdat Tom
nog minderjarig was, kwam hij er met
een geduchte waarschuwing af en werd
onder toezicht gesteld van de reclassering.
Deze vond het nodig, dat Tom uit het
dorp werd verwijderd, want ondanks het
verbod bieef hij met Ans omgaan. Toen
vader van Grinsven Ans naar een kloos
ter bracht, stemde Tom er tenslotte in
toe en vertrok naar Goirle, waar hij bij
een weduwe in huis werd opgenomen. Hij
bleef leren in Tilburg, reisde heen en
weer, behaalde zijn diploma en ging naar
de H.B.S. Op 18-jarige leeftijd had hij zijn
drie-jarige cursus voltooid en kreeg een
kantoorbaan in Tilburg. In zijn kosthuis
was ook een meisje van zijn leeftijd, Elsje,
die hem geleidelijk aan het hoofd op hol
bracht. Aangezien de weduwe hem wel
als schoonzoon wenste, moedigde ze de
omgang van het tweetal zoveel mogelijk
aan en gaf ze daartoe ruimschoots gele
genheid. Toen Ans in het klooster haar
gelofte aflegde, wist hij, dat ze voor goed
verloi'en was. Toen kon het hem niets
meer schelen. Het gevolg was een ge
dwongen huwelijk met Elsje, zijn eerste
grote stommiteit. Want hij hield helemaal
niet van Elsje en zij niet van hem. Na een
half jaar werd er een zoon geboren en
toen ging het nog enige tijd goed. Doch
Elsje hield het met andere mannen en zo
doende ging Tom ook aan de boemel. Hij
was op 21-jarige leeftijd een knappe jon
gen, die zich daarvan ook terdege bewust
was, en zodoende had hij van tijd tot tijd
affaires met andere wouwen, waaronder
getrouwde. Een paar malen, met mede-
werking van de pastoor, verzoende het
echtpaar zich weer, er werd ook nog een
dochtei'tje geboren, maar op een gegeven
ogenblik sloot Elsje de deur voor hem.
Hij kwam zelden of nooit meer thuis, gaf
ook geen geld meer af en Elsje diende
een eis tot echtscheiding in. Öm maar
weer zo spoedig mogelijk vrij te kunnen
zijn, stemde hij er in toe alle schuld op
zich te nemen. De kinderen werden aan de
moeder toegewezen en Tom werd veroor
deeld tot betaling van 150 gulden per
maand om zijn gewezen vrouw en kinde
ren te onderhouden.
Inmiddels was ik, zijn jongere zuster,
ook getrouwd. En omdat Tom na zijn
scheiding ontzettend dronk en helemaal
aan lager wal raakte, haalden mijn man
en ik hem op uit Tilbux'g en namen hem
mee naar huis. Ik zal u alle details bespa
ren, maar het duurde geruime tijd, voor
we Tom zover kregen, dat hij weer een
behoorlijk mens wilde worden. We lieten
hem verder leren en geleidelijk aan kreeg
hij zijn zelfrespect terug. Nadat hij dc
nodige diploma's had behaald, solliciteerde
hij bij een grote zaak in Eindhoven als
boekhouder en werd aangenomen. Daar
heeft hij een klein jaar gewerkt, maar
toen kwam men daar te weten uit welk
milieu hij afkomstig was, zijn scheiding
en zijn vrouwenaffaires, die hij achter de
rug had, met als gevolg, dat hij werd ge
degradeerd tot kantoorbediende, omdat
men hem niet langer een vertrouwens
functie durfde te geven. Wij hebben toen
ontzettend veel moeite moeten doen om
hem staande te houden, want hij was
daardoor, zo gedesillusioneerd, dat hij op
nieuw ging drinken. We kregen hem ech
ter zover, dat hij opnieuw solliciteerde en
werd ditmaal in Best aangenomen, even
eens als boekhouder. Daar werkte even
wel familie van zijn vi'ocgere vrouw en op
de duur werd zijn positie ook daar on
mogelijk. Op ons advies ging hij voor de
'derde maal sollieitci'en en zodoende kwam
hij bij u in het dorp, in het bedrijf van
wijlen uw echtgenoot aan het werk. Daar
heeft hij gedurende twaalf jaar plichts
getrouw zijn werk gedaan. Ik hoef hier
over niet in bijzonderheden te treden,
want dit zult u beter weten dan wij.
Meestal bracht hij de weekeinden bij ons
door in Lage Mierde en de drank had op
hem gelukkig geen vat meer. Toen hij
eenmaal zijn rust weer gevonden had,
kon hij best van de drank afblijven. Van
het begin af aan heb ik ervoor gezorgd,
dat hij uitstekend gekleed ging, tot hij
zover was, dat hij het zelf kon bekosti
gen. En hij was overgelukkig, toen hij
ons vertelde, dat meneer Burger hem een
vertrouwenspositie had gegeven. Die
heeft hij al die jaren op eervolle wijze be
kleed, want de zaak van meneer Burger
was zijn levensdoel geworden. Dikwijls zei
hij tegen ons: Nu ben ik pas gelukkig. Nu
heb ik prettig werk, de baas vertrouwt
me geheel, ik ben zelfstandig en de men
sen in het dorp mogen mij. Ik heb al een
paar functies in het verenigingsleven ge
kregen en als er een bazar of iets dex*ge-
lijks is, word ik aangezocht om de finan
ciële afdeling te verzorgen. Voor dit alles
ben ik ontzettend dankbaar, zei hij vaak.
(wordt vervolgd)
