I
GEVAARLIJK
»BOT IN
KENNEDY'S
KEEL
CHR. ORANJEVERENIGING
VEERTIG JAAR
Castro s invloed op de Amerikaanse verkiezingi
Mevrouw Booth-Luce
valt president aan
Risico van oorlog
nemen"
Druk bezochte herdenkingsavond in „Rehoboth"
Zaterdag 27 oktober 1962
IIOLTENS NIEUWSBLAD
pagina 3
CUBA
Halverwege president Kennedy's ambts
termijn gaan de Verenigde Staten over
enkele weken oen van de belangrijkste
verkiezingen sinds jaren in. De campag
nes beginnen al naar het hoogtepunt te
groeien in de vijftig staten waarvoor het
congres gestemd moet worden, in 34 sta
ten waar bovendien senatorenzetels te
verdelen vallen en in 35 staten waar de
kiezers zich ook nog voor een gouverneur
moeten uitspreken. President Kennedy
zelf bemoeit zich op intense wijze met de
campagnes. Hij is vast van plan de in
spanningen die zijn voorgangers Eisen
hower en Truman zich bij de verkiezin
gen tijdens hun halve ambtstermijn ge-
EISENHOWER
troostten, te evenaren en, indien enigs
zins mogelijk te overtreffen. Want ston
den bij de voorgaande tussentijdse verkie
zingen voornamelijk binnenlandse kwes
ties op het spel, nu is er ook een buiten
landse zaak bijgekomen en wel de kwes-
tie-Cuba die steeds meer Amerikanen on
gerust maakt.
Bij de komende verkiezingen moeten
onder meer duidelijk worden:
de samenstelling van en de controle over
het 88ste Congres dat de wetten en
fondsen moet goedkeuren voor de twee
laatste jaren van Kennedy's ambtster
mijn als president. Naar 't zich laat aan
zien zullen de republikeinen lichte tot be
scheiden winst boeken in het Huis van
Afgevaardigden terwijl de democraten
waarschijnlijk in de senaat zullen voor
uitgaan.
de politieke „kleur" die de voornaamste
staten zullen krijgen en waarmee zij
de presidentsverkiezingen van 1964 zul
len ingaan. Geschat wordt, dat de re
publikeinen tussen de zes en de tien
goeverneurschappen zullen winnen,
het prestige van Kennedy. De president
streeft er energiek naar een Congres
te krijgen dat welwillender staat tegen
over zijn wetgevende programma's.
Ook wil hij het historische feit veran
deren dat presidentiële partijen sinds
1874 steeds op twee keer na aan de
verliezende kant bleken te zijn bij ver
kiezingen halverwege.
de uitgangsposities voor de presidents
verkiezingen voor 1964 en de keuze van
een republikeinse kandidaat. Een grote
zege bij zijn herverkiezing als gouver
neur van New York zou Rockefeller wat
dit betreft een grote voorsprong geven.
De republikeinen hebben voor de thans
aan de gang zijnde campagnes hun groot
ste mannen ingezet. Generaal Eisenhower
heeft reeds een aantal toespraken gehou
den en heeft er nog meer op het pi-ogram.
Verder zijn oud vice-president Nixon en
gouverneur Rockefeller uiterst actief. Bij
de democraten is Kennedy praktisch de
enige figuur van nationaal aanzien.
De verkiezingscampagnes draaien, zo
als gewoonlijk, grotendeels orn binnen
landse kwesties maar dit jaar is de in
vloed van Cuba onmiskenbaar en deze
kwestie kan zelfs van beslissend belang
blijken. De republikeinen zijn ervan over
tuigd dat de Cubaanse ontwikkelingen
hen in de kaart spelen. Bij hun campagnes
laten zij deze kwestie wijselijk met rust of
tonen zich zeer voorzichtig maar indirect
wordt gewerkt op de vele Amerikanen die
het niet kunnen verkroppen dat er een
communistische statellietstaat zo dicht
bij Amerika is gegroeid.
Beschuldiging
En niemand minder dan mevrouw Cla
re Booth Luce, toneelschrijfster, republi
keins ex-congreslid en vroegere Ameri
kaanse ambassadrice in Rome gaat deze
gevoelens aanwakkeren met een serie ar
tikelen die in een groot aantal Amerikaan
se dagbladen verschijnen en die ook nog
eens afgedrukt zullen worden in het in
vloedrijke tijdschrift -van haar man „Life".
In deze artikelen doet mevrouw Boo'.h
Luce een vernietigende aanval op Kenne
dy's Cuba-politiek, die zij „een toonbeeld
van besluiteloosheid" noemt.
Mevrouw Booth Luce schrijft, dat Ken
nedy kort na de mislukte invasie in Cu
ba tijdens een privégesprelc Cuba „een
botje in mijn keel" noemde. Castro be
gon als botje in de keel van de regering-
Eisenhower vier jaar geleden. Twee jaren
President Kennedy tijdens zijn rede.
President Kennedy heeft maandag
avond medegedeeld, dat de Verenigde Sta
ten een „strenge quarantaine op alle of
fensieve militaire uitrustingen onderweg
naar Cuba" instellen om een einde te
maken aan een offensieve communistische
opbouw-
Gouverneur ROCKEFELLER
Oud-vice-president NIXON
later deed de. toenmalige presidentskandi
daat Kennedy alles om het beentje zo diep
mogelijk in de regeringskeel te rammen.
Hij gebruikte Cuba als voorbeeld om aan
te tonen dat zowel onze veiligheid als ons
leiderschap aan het verdwijnen is. Me
vrouw Booth Luce herinnert er dan aan
dat Kennedy tijdens zijn verkiezingscam
pagne klaagde dat de Cubaanse vrijheids
strijders zo goed als geen steun ontvingen
van de Amerikaanse regering en hij sprak
de hoop uit dat de zaken spoedig een gun
stige keer Zouden nemen en de gelegen
heid zouden brengen om in actie te komen
ten behoeve van de Cubaanse zaak van de
vrijheid.
Steun geweigerd
,,I)e gebeurtenissen", zo vervolgt zij,
„brachten de nieuw gekozen president deze
gelegenheid. In april 1961 nam Kennedy,
getrouw aan zijn verkiezingsbeloften,
maatregelen tegen Castro en daaruit volg
de de invasie. Maar in hel laatste fatale
uur trok hij de aanbevolen steun van de
Amerikaanse luchtmacht in".
Zonder twijfel is er op het laatste mo
ment ernstige druk op de president uitge
oefend. Of het politieke druk was van
democratische linkse zijde of wat wanr-
FIDEL CASTRO
President van Cuba
schijnlijker is, dreigementen van het
Kremlin, overgebracht op een geheim di
plomatiek niveau, is nog steeds een mys
terie. „Maar de geschiedenis zal getuigen
dat het ogenblik waarop het Cubaanse
„bot" vast bleef zitten in de presidentië
le keel het ogenblik was waarop hij zelf
bevel gaf de 1600 anti-Castro vrijheids
strijders over te laten aan Castro's tanks,
gevangenissen en executiepeletons. Tij
den zijn persconferentie op 13 september
1962, die door de televisie in het hele land
werd uitgezonden, gaf president Kenne
dy het Amerikaanse volk de raad „hoofd
en zenuwen in bedwang te houden" daar
bij klaarblijkelijk vergetend dat hij beide
op ietwat spectaculaire wijze zelf verloor
tijdens de invasie."
Mevrouw Booth Luce beschrijft dan de
toeneming van Castro's macht tijdens
Kennedy's bewind en verwijst Kennedy's
optimisme in een revolte op Cuba zelf
naar het rijk der hersenschimmen. Ook
gelooft zij r.ict dat het land, met de huidi
ge Russische steun economisch in elkaar
zal storten.
„Het is moeilijk te begrijpen waarom de
president en zijn adviseurs constant nege
ren dat dezelfde politieke en militaire
noodzaken die het voor Amerika essen
tieel maken Berlijn als 'n „etalage van de
democratie" te handhaven aan de Russi
sche grenzen van Moskou, van de Russen
eisen Cuba te steunen als een „etalage
van het communisme" aan onze kusten.
Neutralen
„Het straffen van democratische geal
lieerde neutrale regeringen voor activi
teiten van privé zakenlieden en kapiteins
is duidelijk onfair en zou, zelfs als het re
sultaat had. er alleen maar toe leiden dat
Cuba militair, politiek en economisch nog
sterker met Moskou verbonden wordt."
Mevrouw Booth Luce ziet geen enkele
mogelijkheid meer om de verdere uitbouw
van Cuba als Sovjet-bases met vreedza
me middelen te verhinderen en conclu
deert: „De Verenigde Staten hebben nu
met twee ontmoedigende alternatieven te
maken; de Russische macht op ons half
rond uit te dagen en daarbij het risico te
nemen dat de oorlog op andere fronten
uitbreekt en op een derde wereldoorlog
uitloopt; of stil te blijven zitten en af te
wachten hoe Rusland zijn militaire macht
op ons halfrond versterkt en het commu
nisme grote gebieden in Latijns Amerika
aan zich trekt".
Verder afwachten, zo stelt mevrouw
Booth Luce, zal de zaken alleen maar er
ger maken en zrj besluit: ..De grote meer
derheid van het Amerikaanse volk, met
inbegrip van de meeste critici en opponen
ten van de president, zal de persident
steunen als hij tot actie overgaat".
(Volkskrant)
Holten In het gebouw „Rehoboth"
werd dinsdagavond het feit herdacht dat
precies 40 jaar geleden de Chr. Oranje
vereniging „Vreest God, eert de Koning"
werd opgericht.
De zeer druk bezochte bijeenkomst
werd door de voorzitter der vereniging de
heer J. Kroon met gebed geopend na het
zingen van gezang 134 vers 1 (N.B.).
De heer Kroon sprak hierna een woord
van welkom waarbij hij zich in 't bijzonder
richtte tot wethouder B. J. Veneklaas Slots
(die wegens verhindering van burgemees
ter mr. W. H. Enklaar het gemeentebe
stuur vertegenwoordigde) tot het oud-be
stuurslid de heer H. Hoeve te Oosterbeek
de afgevaardigden van diverse plaatselij
ke verenigingen en het ensemble „Sal-
land".
Het -verleden
Alhoewel het eerste notulenboek in de
bezettingstijd zoek raakte aldus de heer
Kroon in zijn herdenkingswoord, bestaat
er omtrent de datum en het jaar van op
richting van de vereniging niet de mins;e
twijfel want in het .oudste notulenboek
schreef secretaris Schotkamp op de eerste
bladzijde: Christelijke Oranjevereniging
„Vreest God, eert de Koning" opgèricht
23 oetober 1922.
De vereniging groeide uit de feestjes
die meester Kenemans en zijn personeel
organiseerden voor de kinderen ter gele
genheid van verjaardagen en andere ge
beurtenissen in het Koninklijk huis
Meester Kenemans was terecht van oor
deel dat die liefde en de belangstelling voor
ons Vorstenhuis moest worden aangewak
kerd en bestendigd en de geschiedenisles
sen in de school werd daartoe in een
feestje met tractatie een uitstekend mid
del gezien. Natuurlijk was hier geld voor
nodig en waren mensen nodig, die wilden
helpen de feesten te organiseren, en aldus
werd op 23 oetober 1922 aan dit werk een
basis gegeven door het oprichten van de
oranjevereniging.
Het zou te ver voeren om een resumé
te geven van alle activiteiten die de ver
eniging sinds de oprichting ontplooide doch
ik meen er goed aan te doen even te
herinneren aan de feesten die gehouden
werden op „Voorsweide" 's morgens feest
voor de schoolkinderen en 's middags
volksfeesten. Aan de optochten die op die
feestdagen (31 augustus) door het dorp
trokken rnet praalwagens, waarvoor
blijkens de notulen de vereniging soms
de opbouw en de kostuums huurde.
Het wordt de vereniging bij het samen
stellen van een programma door het ge-
bodene voor de televisie en in mindere
mate door de radio heden ten dage wel
moeilijk gemaakt. Het zal zaak zijn in
de toekomst zich te bezinnen op nieuwe
mogelijkheden om het bewustzijn te verle
vendigen dat in ons Oranjehuis de vrijheid
van de Nederlanders het best wordt be
lichaamd en zorg te dragen dat de rol die
dit Oranjehuis in de geschiedenis van ons
volk heeft gespeeld niet worde vergeten-
Op een avond als deze moeten we de
vraag stellen zijn we steeds getrouw ge
weest aan ons devies: „Vreest God, eert
de Koning.
We zullen allen met schaamte moeten
bekennen dat het tweede deel van dit de
vies ons beter ligt dan het eerste. Het
past ons Gode te danken voor alles wat
Hij ons in deze veertig jaar in ons Vor
stenhuis en onze vereniging schonk en
voor de toekomst zou' ik willen vragen
met prof. dr. W- A. P. Smit die te.r gele
genheid van de troonwisseling dichtte:
Dit is het, wat wij met U bidden
Zie Heer dit volk. en zie zijn Koningin
Dit luttel aantal dat temidden
Van wereldmachten zoekt een nieuw
begin
Wil ons beschermen, wil verhind'ren
Dat in hun botsing wij ten onder gaan
En geef een kans voor onze kind'ren
Om in de toekomst zonder angst te
staan
Leer ons met Juliana samen
De taak volbrengen, die Gij op ons legt
En zegen ons. dat daarop Amen
Door alle Nederlanders wordt gezegd.
Muziek en declamatie
Na het herdenkingswoord van de heer
Kroon ging het doek open en presenteer
de zich het „Salland" ensemble dat onder
leiding van de heer G. Spakman tal van
bekende en minder bekende liedjes speel
de en zong. Een ontroerend moment
vormde het optreden van de Papoea Sem
Kajoi toen hij het Papoa volkslied zong.
Door niemand van de aanwezigen ver
staan en toch door allen begrepen.
De heer Hoeve te Oosterbeek die als
declamator aan deze avond meewerkte
deed dit voortreffelijk en hij oogste even
als het „Salland ensemble" vele malen een
welverdiend applaus.
Gelukwensen
De eerste die de „jarige"' kwam geluk
wensen was de heer G. W. Rietman en
hij deed dit namens het bestuur van de
„School met de Bijbel". Hij wees op de
goede samenwerking tussen schoolbe
stuur en oranjevereniging en sprak 'n har
telijk woord van dank voor het vele dat
de vereniging in 40 jaar van haar bestaan
voor de kinderen heeft willen doen.
De heer J. Louwerse sprekend namens
de Chr. Kleuterschool wenste van harte
geluk met dit jubileum en hij verklaarde
dat elke oranjedag steeds weer een feest
wordt voor de kleuetrs dank zei de chris
telijke oranjevereniging.
Namens de Holtense Oranjevereniging
werd het woord gevoerd dooi' de heer B
H. Brouwer. Naast de vreugde die er is
bij dit 40 jarig bestaan moet er vreugde
zijn over het feit dat de beide oranjever
enigingen het goed met elkaar kunnen
vinden. Bij beide besturen bestaat behoef
te om samen te werken en wat samen
werking vermag is nogeens weer duidelijk
gebleken bij de festiviteiten in mei van
dit jaar.
De heer A. Westerik sprekend namens
dc muziekvereniging „H.M.V." wees op de
goede verstandhouding tussen de oranje
vereniging en het korps. Aan het verzoek
om een oranjefeest muzikaal op te luiste
ren wordt steeds gaarne voldaan en
„H.M.V." zal ook graag in de toekomst
een muzikaal steentje bijdragen tot het
welslagen van de feestelijkheden.
Namens de ontspanningsclub „O.C.H."
sprak de heer J. Oosterkamp woorden
van gelukwens en hij herinnerde aan de
reeds meer dan 14 jaar bestaande banden
van vriendschap tussen de beide vereni
gingen en de goede samenwerking bij het
organiseren van feestavonden.
De heer Kruimelaar feliciteerde namens
de Chr. ontspanningsclub „C.O.C." en hij
bood evenals de andere afgevaardigden
een enveloppe met inhoud aan. Nadat de
heer Kroon had dank gezegd voor de ge
lukwensen werden een drietal prachtige
■films vertoond van het Koninklijke huis.
jf De geslaagde jubileumfeestavond werd
gbesloten met het zingen van de twee be-
lkende coupletten van het Wilhlmus.
KAARSENACTIE ZONNEGLOREN
De komende dagen zullen een vijftien-
1 jongens bij u aankloppen om een
prachtige kaars te verkopen. Zoals ieder
jaar, wil Zonnegloren - het hervormd sa
natorium te Soest - ook nu weer aan u
vragen één of meerdere kaarsen te kopen.
Het is algemeen bekend, dat Zonnegloren
met zijn ruim 350 patiënte^ dit werk
dan goed kan vervullen, indien'ook u be
reid ben een steentje bij te dragen. Van
harte hopen de jongens op een flinke af
name.
Door een verkeerde manoeuvre reed
een Amerikaanse tank in de Duit
se plaats Waizendorff tegen de
muur van een woning, waardoor
grote schade veroorzaakt werd.
Ook de slaapkamer, waarin de
boerin van 73 jaar sliep werd ern
stig beschadigd, maar de vrouw
merkte niets en sliep rustig door.
Men heeft toen het gat in de muur
maar provisorisch gemaakt en is
gaan wachten tot de vrouw uit zich
zelf wakker werd.
Iedere woensdagmiddag
de schoolkinderen in het
bouw te Amsterdam een
dag scholieren toernooi"
aan 1500 leerlingen zullen
Het knn er net zo fel
een interland, zoals deze
wordt er voor
oude R-A.I.-ge-
„woensdagmid-
rehouden, aar-
deelnemen,
toegaan als bij
supporters.
