Uit Hokens historie
WuvtjëAijke
OOTSE TEUR naar het eiland &r&hmsm
AGENDA
KERKDIENSTEN
Hollens eerste melen I
Vergadering
vervoerpersoneel
Puistjes
Geen mond- en klauwzeer
meer
Verkiezing leden gemeenteraad
Markelo Vooruit-Holten 1-4
Zaterdag 19 mei 19P>2
HOLTENS NIEUWSBLAD
pagina 2
In vroeger eeuwen was het voor de
Holter volksgemeenschap verboden om
een eigen molen te hebben. Onder eigen
molen moet verstaan worden een parti
culiere of een dorpsmolen, die tegen
een bepaalde prijs verhuurd werd aan
een mulder. Dit verbod gold vermoede
lijk tot 1797.
In 1794 was de oude republiek inge
stort met een nasleep van grote gevol
gen. Alle heerlijke rechten en privile
ges van de adel waren met één penne-
streek van de kaart geveegd.
De baron van Dordt, de naastbije
edelman, was nu burger van Dordt. Net
als Schadden Jans, de veenpoet uit Hol
ten. Deze was ook burger, en alles wat
tussen de baron van Dordt en Schadden
Jans in was, was ook burger.
Vóór 1794 waren de wind en het stro
mend water een heerlijk recht, dat al
leen de adel toekwam. De boeren en
burgers waren verplicht het graan op
een bou- of herenmolen te laten malen,
al was dat ook soms anderhalf uur
rijden.
Wij willen niet beweren, dat zulks
altijd gebeurde. Er waren ook wel Hol
tenaren, die clandestien hun graan
maalden, maar in het groot kon dat niet,
want de molenboeken wezen van jaar
tot jaar aan, hoeveel een ieder liet
malen.
Op de markevergadering van 17 aug.
1797 was er een adres van Albert Wyg-
mannik en zeventien anderen. In dit
adres verzochten zij en gaven meteen
hun toestemming, dat de nog ongemeten
aangegraven gronden gemeten zullen
worden en aan de gebruikers verkocht.
De gelden, die daarvoor binnen kwamen
zouden worden gebruikt voor de bouw
van een molen, te stichten voor de ge
meenschap van Holten.
Wie mocht menen, dat de Holter mar
kegenoten gelijke tred hielden met de
decreten van Napoleon, heeft het mis.
De markegenoten bleven bij hun eigen
wetten. Eén stem tegen en het nest lag
onder de boom. Napoleon kon veel,
maar de markewetten veranderen, daar
is hij nooit in geslaagd.
Zeer tot spijt van de vooruitstrevende
Albert Wygmannik en zijn zeventien
gezellen kwam de molen er voorlopig
niet. De boeren en burgers van Holten
wilden de aangegraven grond niet op
gemeten hebben en daarmee uit.
Nu leest men in de geschiedenisboe
ken wel, dat Napoleon ons helemaal
overweldigde, maar dat is slechts ge
deeltelijk waar. De boeren in Twente en
Salland modderden op de oude voet
voort. Zo deden ook de hofmeijers in de
hoven van Twente. Ook zij handhaaf
den de hele Franse bezetting door hun
eeuwenoude hofrechten.
Op de markevergadering van 22 dec.
1701 was er een heel gewichtig agenda
punt. In onze bijdrage van 5 mei ver
telden wij, dat men diep in de soep zat.
De belasting kwam slecht binnen. De
belastingpachters konden wel een schot
hagel krijgen, wanneer ze bij de boeren
op het erf kwamen. Daar waren de land
lieden nogal gul mee. Guller dan met 't
afdragen van de belastingpenningen.
De markerichter en de gedeputeer
den hadden alles geprobeerd, maar niets
hielp. Men besloot als uitzonderings
middel de onwilligen te arresteren en
meteen paarden en wagens in beslag te
nemen.
Acht jaar later moet Holten door een
ramp zijn getroffen, want in 1709 kwam
de markerichter voor de boeren op. En
deze markerichter was Arend van Such-
telen, een Deventer heer. Hij klaagde,
dat het onmogelijk was de belasting te
innen vanwege de oorlogstijd, schaars
heid aan geld en misgewas. Wat zal het
er in dat jaar gespannen hebben.
KERKENSPRAKE
Vanaf haar stichting betekende de
kerk te Holten zeer veel voor de ge
meenschap als beschavingscentrum.
Niet alleen hoorde men er urenlange
preken en gebeden. Men bad voor alles
en nog wat, want de mens was vroeger
geheel weerloos. Alles hing van Gods
gunst af. Zelfs over heksen en demonen
sprak de dominee in'zijn preek en hij
wenste alle boze geesten in zijn gebeden
heel ver weg.
Na de kerkdienst kwam de kerken-
sprake. Wanneer de predikant zeer ver
heffend gepreekt had en de kerkgangers
kwamen buiten, dan werden zij weer
met de neus op de daagse werkelijkheid
gedrukt. Dan kwam de kerkenvoorlezer
buiten op het kerkplein op een verho
ging te staan en haalde een officieel
stuk ie voorschijn, dat de markebode
hem bezorgd had. Hij trok dan van leer
tegen de boeren en kotters, want die
waren altijd het kind van de rekening.
Met luide stem ving de voorlezer aan:
Markerichter en gedeputeerden doen
kond: mitsdezen, aan een iedr, die dit
aangaat bekend te maken en te waar
schuwen, dat het niet opvolgen van het
geen markerichter en gedeputeerden be
volen hebben, dat het aangraven van
markegronden bij markencedule verbo
den is. En dat ter voldoening van deze
resolutie alle aangegraven gronden in-
gelijkt zijn. (Bedoeld werden hier de
sloten om de aangegraven percelen.)
Op een boete van twintig goudgul
dens. Ook in de toekomst zullen zware
boeten geheven worden.
Nou zou je toch zeggen, riep Harm
Jan, een der aangravers, terwijl hij bij
Jannes Meerman bij de kerk zijn borrel
door het keelgat goot. Nog geen uur ge
leden had de predikant nog de tien
geboden voorgelezen. Dat deed hij vaak
iedere zondag. En als klap op de vuurpijl
moest dan de markerichter strabant op
treden tegen grondontvreemding.
Het schijnt echter, dat de preken en
de kerkensprake beiden niets uitge
werkt hebben, want het bidden en ste
len ging onverminderd voort.
DE SCHOUT VAN BATHMEN
EN DE DROST
De schout van Bathmen had namens
een aantal armen aan de drost van Sal
land een verzoek gericht om zeventien
arme gezinnen in de marke van Holten
toe te laten, maar daarover een volgen
de keer verder.
VAN COEVERDEN.
In de woensdagavond in het Stations
koffiehuis van de heer M. Kalfsterman on
der voorzitterschap van de heer G. L.
Scholten gehouden ledenvergadering van
de afdeling Holten van de Alg. Bond van
Vervoerspersoneel heeft het hoofdbestuurs
lid. de heer J. de Later, uit Utrecht ge
sproken over de komende CAO. die mo
menteel in behandeling is bij het College
van Rijksbemiddelaars.
Verder sprak de heer de Later uitvoe
rig over de z.g. merrit rating, de vorm van
personeelsbeoordeling, waarbij aan de be
oordeelde werknemers een toelage van 0-
15 'A kan worden gegeven, boven hun nor
male loon, zoals deze in de meeste grote
bedrijven en -bij de overheid reeds bijna
algemeen is ingevoerd. Toekenning van
een vast percentage voor alle werknemers
beantwoord niet. aan de doelstelling van
dit systeem.
Bij de verdere bespreking van de ar
beidsvoorwaarden van het personeel bij
het wegvervoer kwam o.a- ter sprake, dat
bij de O-A.D. wel een ondernemingsraad
is ingesteld, maar dat deze tot nu toe nog
onvoldoende heeft gefunctioneerd. De be
treffende leden van de afdeling zouden
daar gaarne een verbetering in zien, zo
werd verklaard.
Door de secretaris, dc heer G. J. Vene
man, werd een opsomming gegeven van de
activiteiten der afdeling in het afgelopen
jaar. Het aantal leden is van 47 gestegen
tot 49. Twee kinderen bezochten een kin
derkamp, terwijl met 16 kinderen van de
afdeling een uitstapje werd gemaakt.
Men wil proberen deze zomer in samen
werking met de afdelingen in de omlig
gende gemeente een uitstapje voor de
jeugd te organiseren, naar Arnhem en om
geving.
Voor kinderen geboren in het jaar 1949
wordt dit jaar van 28 juli—4 augustus een
kinderkamp gehouden in Vierhouten. Op
gave voor deelname moet zo spoedig mo
gelijk geschieden bij de secretaris der af
deling, de heer Kappert of bij de voorzit
ter de heer Scholten.
PUROL-POEPER
OVERIJSSELRIT IN JULI
De Overijsselrit van de K.N.M.V. welke
telken jare in het voorjaar wordt gehóu
den, maar in verband met organisatorische
omstandigheden, dit jaar was bepaald op
1 september a.s. veertien dagen voor de
internationale motorzesdaagse, die van
14-21 september a.s. in Garmisch Parten-
kirchen (Did), gehouden zal 'Wórden, is in
verband met bezwaren van de rijders, nu
verzet naar zaterdag, 14 juli.
De verplichte deelname aan deze tra
ditionele betrouwbaarheidsrit zo vlak voor
het grote internationale motorevenement
leverde n.l. voor de eventuele kandidaten-
deelnemers aan de zesdaagse dermate ge
gronde bezwaren op, dat de K-N.M.V. be
reid gevonden werd de datum in de sport
kalender te wijzigen.
Start en finish van de Overijsselrit zul
len dit jaar weer in Holten zijn op de
bekende plaats, hotel Muller aan de De-
ven ter weg.
Sedert 6 april zijn in deze gemeente geen
aangiften meer gedaan van tongblaar on
der de varkensstapel. Ook de gevallen van
vavkensp'est behoren tot het verléden.
Vanaf het uitbreken van de eerste ge
vallen van het mond- en klauwzeer op
de Lichtenbei'g zijn 647 varkens afge
maakt. Met de kosten van de reiniging
en ontsmetting der varkenshokken en de
verleende schadeloosstellingen heeft dit
in de gemeente Holten alleen al een be
drag van meer dan f 84.000,gevorderd.
Wegens varkenspest moesten in deze pe
riode 91 varkens worden afgemaakt het
geen een bedrag van ruim f 14.000,vor
derde.
Waakzaamheid blijft echter nog ten
zeerste geboden opdat deze zeer besmette
lijke ziekten niet weer opnieuw optreden.
DE LIJST VAN CANDIDATEN VOOR DE STEMMING TER VERKIEZING
VAN DE LEDEN VAN DE RAAD DER GEMEENTE HOLTEN OP 30 MEI 1962
ZIET ER ALS VOLGT UIT:
1
2
3
4
C.-H.U.
P.v.d.A.
Algemeen Belang-
V.V.D.
A.R.
Veneklaas Slots. B. J.
Soer, H.
Klein Velderman, H.
Landeweerd, G.
Rietberg, J.
Jansen, A.
Sprokkereef, J. H.
Rietman, A.
Westerik, A.
Brands, G.
ten Berge, W.
Beldman, D.
Bosschers, J. H.
Meerman, II.
Nagelhout, geb.
van der Meulen, J.
Slegeman, H.
Broere, geb. Bos, B.
Klijzing, J. W.
Nijkamp, A. J.
Rietberg, G. J.
Veneklaas, L.
Wegstapel Jzn, E.
Beldman, J.
Beldman, H.
van den Bos, G.
van Geenhuizen Jr,
Rietman, G. W.
Pekkeriet, A. J.
Scholten, G. L.
J. F.
Wiggers, J.
Dikkers, E.
Calkhoven, J.
Nikkels, J.
Aanstoot, Joh.
Struik, H. J.
ten Wolthuis, J.
Kalfsterman, J. H.
Landeweerd, H.
Wechstapel, J. A.
Stukker, H. D.
Veneklaas, H. W.
Meijerman, G. J.
Viet, P.
Brinks, J.
Voordes, E.
Jansen, G. J.
Vlogtman, W.
Nijland, J. W.
Krikkink, B. J.
Oosterkamp,. J.
In de, bijna plaatselijk te noemen, wed
strijd tusen Holten en Markelo Vooruit,
zagen de talrijke toeschouwers een aardige
wedstrijd. Markelo, dat dit seizoen'nog
maar één puntje heeft veroverd, had blijk
baar niet veel zin in een nederlaag tegen
Holten. Met open aanvallen werd keeper
Vincent belaagd, het duurde dan ook niet
lang of het eerste doelpunt was een feit.
Uit een verdedigingsfout kreeg de Marke-
lose rechtsbinnen een goede kans, die hij
ook met een mooi doelpunt benutte. De
Holtense voorhoede vond een hechte bl-.
witte verdediging tegenover zich. Vooral
de Markelose stopper en keeper Scholen
waren de struikelblokken. Bij een gevaar
lijke doorbraak van Holten werd in het
strafschopgebied hands gemaakt en de
goed leidende scheidsrechter besliste een
strafschop. In tweede instantie, werd dit
de gelijkmaker door A- Traanman. Tot de
rust bleef deze stand gehandhaafd', gezien
het vertoonde spel van beide ploegen een
juiste stand. Na de thee pakte Holten de
zaken energieker aan. De voorhoede van
de roodzwarten, deze keer zonder Jansen,
miste echter enkele goede kansen. Rechts
half Jalving probeerde het zelf eens uit
een vrije trap. Onhoudbaar voor keeper
Scholen, schoot hij de bal in de uiterste
bovenhoek. Zowel Huub als Gertie
Brands spelen de laatste wedstrijden wat
onder hun normale vorm en daarom kon
Holten eerst in de slotfase de strijd beslis
sen door doelpunten van de Holtense mid-
voor.
Hoe meer het eind van de competitie in
zicht komt des te spannender wordt de
strijd om het kampioenschap van de 2de
klasse. Koploper Haarlese Boys moest al
weer een punt afstaan, dit keer aan SOS,
dat zelf ook nog een kansje heeft. Voorts
liggen ook Langeveen, KOSC en Holten
zelf nog volop in de running.
A.s. zondag krijgt Holten weer een moei
lijke opgave: uitwedstrijd tegen KOSC in
Ootmarsum- Er moeten nog vier wedstrij
den gespeeld worden.
De stand in de kopgroep is momenteel:
Haarlese Boys 17
Langeveen 16
Holten 15
KOSC 16
SOS 16
- 25
- 24
- 21
- 21
36. Er zijn nog meer honger
lijders.
Nu, Ootje Teur en Bram Steng lieten
zich niet onbetuigd! Ze aten allebei net
zoveel scheepsbeschuit als ze konden en
na een half uur hadden ze geen van
beiden meer honger.
„Dat was een feest!" zuchtte Bram
Steng met de handen op zijn buik. „Nu
voel ik me weer tot alles in staat! Nu
kan ik weer bergen verzetten!"
„Verzet er dan maar eens een paar!",
stelde Ootje Teur voor, „Wat dat be
treft kun je hier je plezier wel op! Maar
zeg, Bram, heb je gezien, dat wij hier
niet alleen zijn op Oroboma? Als ik me
niet vergis, staan daar in de verte Jan
met de Handjes en Jan met de Tandjes
met afgunstige en hongerige gezichten
naar ons te kijken.... Wat denk je?"
„Ik had ze een paar dagen geleden al
gezien!" zei Bram Steng, „maar ik wil
de je niet ongerust maken, dus heb ik
er niets over gezegd. Maar wat bedoel
je? Je wilde die twee inbrekers toch ze
ker niet van onze kostelijke beschuiten
laten mee-eten?"
„Waarom niet?" vond Ootje Teur.
„Het zijn toch ook mensen! Of ze nu
hebben ingebroken of niet! Daarom be
hoeven ze toch niet te verhongeren? Je
mag geen kwaad met kwaad vergelden,
heb ik altijd geleerd!"
- 21
HOLTEN 2NIJVERDAL 3 10—1
In een doelpuntenrijke wedstrijd ver
pletterde Holten de Nijverdalse groenwit-
ten met de dubbele cijfers. Door deze ne
derlaag degradeert Nijverdal waarschijn
lijk naar de vierde klasse. Het was de laat
ste thuiswedstijd van de Holtenaren, die
er deze zondag wel een schuttersfestijn
van maakten. Schutterskoning werd G.
Traanman, die maar liefst vier goals voor
zijn rekening nam.
Met de rust keken de gasten al tegen
een 4achterstand op. Pas daarna be
nutten ook zij een van de vele goede kan
sen. De Holtense achterhoede liet nog al
eens een steekje vallen en als reserve
keeper Paalman niet zoveel reddingen had
verricht, was de stand ook heel anders uit
gevallen Enkele minuten voor afloop
plaatste midvoor Ulfman uit een hoek
schop van links de tiende treffer achter
de Nijverdalse keeper, die deze wedstrijd
niet gauw zal vergeten, denken wij. Ove
rigens had deze zege geen betekenis meer
voor de plaats op de ranglijst voor de
rood-zwarten. Door een 15 overwinning
op Haarlese Boys 2 behaalde Wjerden 2
ongeslagen het kampioenschap; zeer ver
diend- Holten 2 leverde verdienstelijk werk
door een goede tweede plaats in te ne
men. A.s. zondag spelen de Holtenaren hun
laatste wedstrijd in Wierden tegen Om
hoog 2.
JUNIOREN
De Holtense A-junioren verdedigen met
hand en tand de laatste kans op 't kam
pioenschap. Zaterdag werd Wierden A met
een zware 50 nederlaag nar huis ge
stuurd. Winnen de Holtenaren ook de
laatste wedstrijd tegen het Nijverdalse
SVViN a, a.s. zaterdag in het Sportdal, dan
moeten de rood-zwarten een beslissings
wedstrijd voor het kampioenschap spelen,
tegen het Wierdense SVZW a. Er is dus
een mogelijkheid dat de rood-zwarten het
kampioenschap kunnen prolongeren. Veel
succes!
SPORTPROGRAMMA:
Zondag:
KOSC 1—Holten 1
Omhoog 2Holten 2
2-00 uur
2.30 uur
Zaterdag:
Holten ASVVN A
Holten CEnter A
De Zweef DHollen D
Er rijdt zondag een extra bus naar Oot
marsum. Vertrek 1 uur vanaf Smidbeld.
Opgave hiei'voor bij W. Oolbekkink.
Vrijdag 18 en zaterdag 19 mei: Grote
Farmshoprit en bezoek aan de Farmshop
te Okkenbroek.
Zaterdag 19 mei van 3-5 uur: Verkoop
meubelen, serviesgoed enz., Markepad
2 (zie adv.).
Zaterdag 19 mei: Ronde van Overijssel.
Zaterdag 19 mei, 7.30 uur: Dansavond in
„Amicitia" als slot van de 10 x 10 actie
(zie bericht)
Maandag 21 mei, 8 uur: Ledenvergade
ring van de hengeisportvereniging „De
Rietvoorn" in hotel Holterman.
Zaterdagavond 26 mei: Dansen in hotel
„Müller (zie adv.).
Maandag 28 mei tot 9 juni: Collecte Ned.
Roode Kruis.
Dinsdag' 29 mei, 20 uur: Kinderoperette in
„Amicitia" met opvoering van „Marjo-
lijntje in sprookjesland".
Donderdag 31 mei (Hemelvaartsdag): Con
cours hippique Landelijke Rij vereniging
„Bergruiters" bij café „De Poppe".
Zaterdag 2 juni: Dansen in café ,,'t Bonte
Paard".
Ned. Herv. Kerk. Holten. 8.30 en 10 uur
Ds. Israël. Extra collecte Inwendige
Zending. Om 10 uur Jongerendienst in
„Irene".
Dijkerhoek. 10 uur Ds. Addink. Extra
collecte Inwendige Zending.
Geref. Kerk: 10 en 3 uur ds K. v.d. Meulen
van Landsmeer. In beide diensten is de
derde 'collecte bestemd voor emeritus
predikanten, predikantsweduwen en
-wezen. Bij de uitgang: collecte voor
„Eigen Kerkbouw".
Zondagsdienst dierenartsen: Weekeinde
19-20 mei: Dierenarts G. S. E. Vegter,
tel. 394.
Geboren: Arendina Johanna, dv. W.
Baltus en D. J- Temmink. Frits, zv. Ph.
Bartelds en B. Giffard Gerrit Jan, zv.
H. Rozendom en W. Timpers Egbert, zv.
E. Aaltink en G. O vermeen.
Gehuwd: H. J. Enderink, 23 jr-, wonen
de te Gorssel x J. H. Slitteler, 22 jr., wo
nende te Holten.
BEVOLKING
Ingekomen: B. J. Paalman en gez. van
Bathmen naar Bessinkspasstraat 11 Joh.
Sehupper.t van Harderwijk naar Stations
straat 5 C. Smit van Deventer naar
Pastoriestraat 11.
Vertrokken: H. A. G. Grosfeld van
Gaardenstraat 40 naar Zwitserland H.
J. Kettelarij en gez. van Neerdorp 31 naar
Laren Gld. H. Oplaat van Holterbroek
53 naar Diepenveen J. H. Stevens van
Holterberg 36 naar Hellendóorn (Marle)
J. H. Stitteler van Beuseberg 169 naar
Gorssel.
4.15 uur
3.00 uur
4.00 uur
Gevonden: militaire regencape.; oedel-
armbandje; boodschappen tas; witte kip;
2 portemonnaies met inhoud; dames-
glacéhandschoen; een paar hcreri-'gïacé-
handschoenen; kanarie.
Verloren: poitemonnaie met inhoud;
wieldop van auto; weekendtas met in
houd.
Inlichtingen: dagelijks aan het Groeps-
bureau der Rijkspolitie te Holten, doch
uitsluitend tussen 8-13 en 14-22 uur.
DE DUIVEN VLOGEN WEER
De duiven van „de Bergvliegers" heb
ben zaterdag deelgenomen aan een vlucht
vanaf Maastricht. Afstand 1'66 km. Zij
werden gelost om 11.15 uur. De uitslag
was: 1. G. Veldhuis, 13.32;36 uur; 2. J-
Schoneveld, 3. L. Gazan, 4. J. Schoneveld,
5. G. Veldhuis, 6- L. Gazan, 7. J. Schone
veld. 8. W. v. d. Pluym, 9 J. Schoneveld,
10. C. W. Reves, 11. J- Schoneveld, 12. G.
Steuneberg, 13. L. Gazan, 14 en 15 J. Scho
neveld, 16. G. Steunenberg, 17. G. Steu
nenberg, 18- J. Schoneveld, 19. G. Steu
nenberg, 20. G. Veldhuis en 21. J. Schone
veld.
De stand na 3 vluchten is thans: 1. J.
Schoneveld, 2. L. Gazan, 3. G. Veldhuis, 4.
C. W. Reves, 6. G. Steunenberg en ,7. W.
v. d- Pluym.
De prijs in natura en de poule van bo
venstaande vlucht werden gewonnen door
de heer J. Schoneveld.
Aangevoerd: 234 runderen.
Prijzen: vette koeien van f 3,10 tot
f 3.25 per kg geslacht gew.; melk- en kalf-
koeicn van f 8001000 per stuk; pinken
van f 700850 per stuk; graskalveren van
f 500650 per stuk-
Overzicht handel: rundvee: handel kalm
prijzen onveranderd.
