Uit Holten's historie
OOTSE TEUR naar het eiland Oroboma
[hengelo
bier
Kerstoratorium „Het Licht der Wereld"
Handige nieuwe
brandblussers
Gewijzigde P.T.T.-dienst
met Kerstmis en Nieuwjaar
Groenlo kreeg als
in ons land
300ste gemeente
school melk
ook hier!
IJsclub „De Noordpool"
Spit, Spierpijn
Barbecue
Zaterdag 9 december 1961
HOLTENS NIEUWSBLAD
Evenals in de afgelopen jaren, thans
reeds voor de twaalfde keer, hoopt ook dit
jaar de Chr. Gem. Zangvereniging „Soli
Deo Gloria" (directeur de heer W. van
Erkelens te Enschede) een Kerstoratorium
uit te voeren.
Voor dit jaar viel de keus op het prach
tige oratorium „Het Licht der Wereld" van
de bekende componist Herman de Wolff.
Het is een werk voor gemengd koor en
mannenkoor, met solo's voor sopraan en
tenor en wordt uitgevoerd met begeleiding
van orgel.
De tenor soli worden gezongen door Ad
Kooy te Rotterdam, terwijl de sopraansoli
worden gezongen door Willy Ebbink te
Enschede, die sinds enige tijd studeert bij
Erna Berger in Hamburg waar zij dezer
dagen haar eerste officiële concert gaf tij
dens een jubileumavond van het Ham-
burgse Politie .Mannenk. „Kwartet Teu-
tonia van 1901".
De samenzang zal begeleid worden door
de Holtense Muziekvereniging „H.M.V.".
We geven bij dit oratorium een korte
toelichting:
Deel I: Na het ritonelle (inleiding) be
gint het koor het „Advent" met het motief
„Uit de diepten roep ik tot U" (psalm
130) welk deel fugatisch is doorgewerkt.
Vervolgens neemt de alt het motief over:
„Ik verwacht den Heere" wat door so
praan en de andere stemmen wordt
genomen.
De sopraansoliste zingt aan het slot van
het eerste deel met begeleiding van orgel
het bekende lied „Op U mijn Heiland blijf
ik hopen, Verlos mij van mijn bange pijn.
Zie heel mijn hart staat voor U open, en
wil o Heer, Uw tempel zijn".
Deel II: Het gemengd koor begint met:
„Verheug U zeer, gij dochter Sions" waar
na de tenor vervolgt met de aankondiging
van de geboorte van de Messias door de
Engel Gabriël. De sopraan zingt aan het
einde van dit deel de aria „Mijn ziel
maakt groot den Heere" die door het ge
hele koor wordt overgenomen.
Deel III: De geboorte (naar aanleiding
van Johannes 1). Het koor begint met: „In
den beginne was het Woord" enz. en de
gemeente zingt hierna:
God, mens voor ons, voor mensen ja
O diept' o rijkdom van gena
Buig, zondig mensdom, buig U neer
Aanbid Gods liefd' en zing Gods eer.
De tenor vervolgt dan met de mooie aria
„En het geschiedde in dezelfde dagen"
(Lukas 2 1-7). Het koor antwoord hierop
met „Want alzo lief heeft God de wereld
gehad" waarna deel drie wordt besloten
met het bekende door de gemeente te zin
gen:
„Halleluja, looft den Heer,
Hoogste heem'len, geeft Hem eer."
IV: „De engelen en de herders". Na het
ritonello zingt de tenor een aria, waarin
de verschijning aan de herders in Efra-
tha's veld wordt vertolkt.
Hierna zingt het koor het machtige „Ere
zij God" waarna de mannenstemmen dit
deel beëindigen met „Laten wij naar
Bethlehem gaan".
Deel V: „Simeon" is geschreven voor
solist (tenor) en gemengd koor, waarbij
het orgel een belangrijk aandeel heeft als
tegenmelodie van de evangelist-partij.
Deel VI: „De Wijzen" voor tenor-solist
en mannenkoor, begint met de aria „De
Wijzen uit het Oosten zijn te Jeruzalem
gekomen" en wordt nadat het mannenkoor
heeft gezongen besloten met het zingen
van: „Komt laat ons knielen met d'Oos-
terse wijzen" door 't gehele koor.
Een „Epiloog" gebracht als besluit van
deel VII, vormt niet alleen een prachtig
maar tevens een machtig slot.
Het koor begint vierstemmig met ,,'t
Licht dezer wereld is reddend versche
nen".
Dit deel is ook fugatisch doorgewerkt en
eindigt in massale koorklank „Heem'len
wilt uw zang ons lenen, 't Licht der we
reld is verschenen."
Door de Minimax te Naarden is een
nieuwe, praktische brandblusser ontwik
keld voor huishoudelijk gebruik. Het ap
paraat, dat de afmeting heeft van een
normale fles, kreeg de naam Automax,
omdat het zo bijzonder geschikt is voor
het gebruik in auto's, caravans, jachten,
e.d. 1-Iet blust elektriciteits-, gas-, vloei
stof- en chemische brahden met droog-
poeder, dat een bluskracht heeft die 4 tot
5 maal zo groot is als van andere appara
ten van dezelfde afmetingen.
Door een nieuwe samenstelling van het
poeder is het thans voor het eerst moge
lijk ook branden in vaste stoffen zoals
autobekleding afdoende te doven. Zul
ke branden ontstaan heel gemakkelijk
door kortsluiting, een weggegooide siga
ret of een lucifer die uit de hand valt.
Eén druk op de knop van de vlot han
teerbare Automax is voldoende om een
dergelijk begin van brand effectief te
kunnen bestrijden.
De Automax is verkrijgbaar in een
plastic hoes of met een beugel, waarin het
apparaat overal waar dit gewenst is, kan
worden opgehangen.
Het oratorium wordt besloten met het
gemeenschappelijk zingen van „Dank,
dankt nu allen God".
Ds. R. A. Hoogkamp zal deze avond
openen, terwijl een kort slotwoord zal
worden gesproken door Ds. C. C. Addink.
Moge dit oratorium worden uitgevoerd
tot stichting van velen en bovenal tot eer
van God, die ons in het „Licht der We
reld" alles geschonken heeft.
Moge het een waardige voorbereiding
vormen voor het Kerstfeest 1961.
Aangezien le Kerstdag en Nieuwjaars
dag op maandag vallen, zullen - ten einde
een zo goed mogelijke uitvoering van de
PTT-diensten te «bereiken - enige bijzon
dere maatregelen moeten worden geno
men.
Zaterdag 23 en 30 december:
In het algemeen zal de dienst worden
uitgevoerd als op normale zaterdagen.
Echter zullen ook aangetekende stukken,
briefpakjes en (zoveel mogelijk) massa
drukwerken worden besteld. Tevens zal
een pakketpost-bestelling plaatsvinden.
Aan de busrechthouders zal gelegenheid
worden gegeven naast de gewone corres
pondentie ook de voor hen bestemde aan
getekende stukken en postpakketten af te
halen.
Zondag 24 t.m. dinsdag 26 december; zon
dag 31 dec. en maandag 1 januari:
De dienst zal worden uitgevoerd als op
normale zondagen. Ten einde vol raken
van de brievenbussen te voorkomen, zul
len op deze dagen zo nodig extra buslich
tingen plaatsvinden.
Woensdag 27 december:
De «bestelling zal geschieden als op
maandag. Zo nodig zullen op de kantoren
extra maatregelen worden getroffen om
te bereiken dat alle tijdens de feestdagen
geposte correspondentie uiterlijk met het
dagnet wordt verzonden.
In verband met de te verwachten ex
tra drukte aan de loketten zal op deze dag
op de postinriohtingen, waar de behan
deling van sommige geldzaken tot 15.00
uur plaatsvindt, ook na dit tijdstip, tot het
normale sluitingsuur, gelegenheid bestaan
tot het verrichten van - alle - geldzaken.
Donderdag 28 december:
De dienstvoering is als op andere don
derdagen, behoudens dat voor het ver
richten van geldzaken hetzelfde geldt als
voor woensdag 27 december.
Dinsdag 2 januari:
Ten aanzien van de briefpostbestelling
en - verzending geldt hetzelfde als voor
woensdag 27 december. De loket-openstel
ling is als normaal op dinsdag.
Nieuwsbladen, periodieken e.d.:
Met de uitgevers van nieuwsbladen en
andere periodieken zal door de postdirec-
ties zoveel mogelijk contact worden opge
nomen omtrent een zeer tijdige terpost
bestelling van hun bladen.
Hierbij kan als richtlijn dienen dat pe
riodieken, die vóór Kerstmis, respect.
Nieuwjaar moeten worden besteld, op
donderdag 21 dec. resp. donderdag 28 dec.
a.s. uiterlijk te 18.00 uur moeten zijn ter
post bezorgd.
Op beide Kerstdagen en op Nieuwjaars
dag wordt de dienst op de hoofd-, bij- en
hulpkantoren en stations uitgevoerd als
op zondag.
15. Bram Steng knock out.
Toen de twee gedaanten voorbij gerend
waren, bleef Ootje Teur eerst nog een paar
seconden zitten. Hij probeerde zijn ogen
weer recht te draaien en na heel wat mis
lukte pogingen had hij het eindelijk zo ver,
dat hij niet meer zo erg scheel keek.
„Nu!" dacht hij, terwijl hij moeilijk op
stond, „dan moest ik maar eens gaan zien,
wat er met Bram Steng gebeurd is. Had hij
maar naar mij geluisterd, dan was dit niet
gebeurd
Toen hij om de hoek van de deur van de
kapiteinshut keek, zag hij dat het er een
erge rommel was. Overal lagen boeken en
papieren, in een hoek van het vertrek lag
een stoel die een poot miste en een mooie
bureaulamp stond nog rechtop, maar was
helemaal verbogen en de lamp in scherven.
„Ja, dat gaat zo!" dacht Ootje Teur. „De
raad van een wijs man wordt altijd in de
wind geslagen! Maar waar is de kapitein?"
Hij vond Bram Steng in de andere hoek
van de hut bedolven onder kaarten, papie
ren, stukken van zijn meubilair en allerlei
andere dingen.
„Bram!" riep Ootje Teur, die hem met
een hand aanraakte. „Word wakker! Kom!
De inbrekers willen ontsnappen! Kom mee,
we moeten er achteraan!"
De Raapolie werd in zijn eigen
huis van de sokken gelopen.
Deftig werd de corpulente heer Raapolie
uit zijn rijtuig geholpen. Nijdig botste de
klopper op de deur en blazend als een
kater stond de rijke meneer Raapolie op
de stoep. Hij was vrijgezel gebleven. Geen
meisje uit de gegoede Deventer kringen
had vroeger naar hem omgekeken. Tussen
Holten en Bathmen had hij veel grond
bezit en onder Holten ook een aantal
boerenerven. Vandaar zijn geregelde toch
ten naar Holten en zijn kennis van de
Borkeld.
Aanvankelijk had de Raapolie de schout
van Holten tot zijn erfgenaam willen ma
ken, maar sinds de schout getrouwd was,
was oom Raapolie van gedachten veran
derd. Mbar nu stond meneer op de stoep,
en het overigens attente Wierdense Dienr
tje liet hem in de kou staan.
Dientje had intussen de handen vol.
Hosman zat spinnijdig in de keuken
kast en met Gijsbert wist zij geen weg.
Gijsbert intussen maakte vlug aanstal
ten om zich in de keukenkast te verstop
pen, met, dat hij de deur opende, sloeg
Hosman toe. De harde Borkelse vuist
kwam ongenadige neer op de dikke kop
van Gijsbertsz-Janszoon. En deze liet zich
niet onbetuigd. Hij deed een schop naar
de Hosman, maar schopte tussen diens
benen door onder een bank met borden
en schalen. En dit gaf een groot tumult
van brekend aardewerk. De beide man
nen schrokken zo, dat zij beiden de keu
ken uitrenden en de gang in.
Dientje had onder grote wanhoop haar
heer en meester binnengelaten. Slaande,
baanden de beide rivalen van Dientje
zich een weg door de gang. Meneer Raap
olie werd door de vechtende jongelui van
de sokken gelopen en plofte met een
zware dreun op de gangtegels. Hij raakte
buiten westen en Dientje begon te gillen
om hulp. Gijsbertsz-Jansz ging aan de
haal. Maar Hosman bracht de Raapolie
bij met water en azijn.
De krachtige armen van Hosman legden
de zware man op een hemelbed. En toen
de Raapolie weer goed bij was draaide
hij z'n snorren op, en vroeg tekst en uit
leg van hetgeen er was voorgevallen.
Dientje begon te snotteren en smeekte
om vergiffenis en Hosman bood zijn ver-
De 4de december 1961 zal de geschiede
nis ingaan als de dag waarop de school-
melkvoorziening in Nederland een belang
rijke mijlpaal passeerde: die van de drie
honderdste gemeente. Die gemeente is
Groenlo en het feit dat de bierstad nu
ook schoolmelkstad was geworden, ging
niet zonder enig ceremonieel voorbij.
In de school, vanwaar de schoolmelk-
victorie te Groenlo begon de St. Cani-
siusschool was een aantal genodigden
bijeengekomen om het heugelijke feit te
vieren.
Dr. W. P. J. A. Weebers, inspecteur van
de volksgezondheid voor Gelderland,
meende dat een school zonder schoolmelk-
voorziening niet aan de kinderen geeft
wat zij behóórt te geven.
jhr. mr. E. M. van Nispen tot Panner-
den, de burgemeester van Groenlo, die
het voorzitterschap van het plaatselijk
schoolmelkcomité gaarne had aanvaard,
werd daarvoor dank gezegd door ir. M.
de Vos, de voorzitter van het Centraal
Schoolmelkcomité.
Ir. de Vos legde er de nadruk op, dat
de schoolmelk in de moderne samenleving
onmisbaar is en de medewerking verdient
van gemeentelijke autoriteiten en school-
j besturen. Toch mag schoolmelkvoorzie-
ning geen gemeentezorg zijn, omdat zij
nodig is voor de jeugd uit alle lagen der
bevolking. De kosten worden voorname
lijk door de ouders betaald en maar een
klein deel uit subsidies bestreden.
Dr. A. Th. M. Peters, de schoolarts,
sprak als zijn mening uit, dat de kinde
ren in de regel te weinig eiwit in hun
voeding krijgen. Schoolmelk helpt dit te
kort op te heffen. Het drinken van melk
tijdens de ochtendpauzen op school heeft
een gunstige invloed op de oplettendheid
en 't concentratievermogen van de jeugd.
Een bezoek van Sint Nicolaas aan de
school kon op deze vierde december moei
lijk uitblijven. Hij kwam dr. Weeber een
onderscheiding uitreiken voor zijn aan
deel in de ontwikkeling van de Gelderse
schoolmelkvoorziening: een zilveren fles
je met opschrift „Schoolmelk Groenlo
1961" en een lint in de Grolse gemeente
lijke kleuren.
De oorsprong van de schoolmelkvoor
ziening in Nederland ligt in Rotterdam
(sinds 1935-'36). Gelderland sloeg geen
slecht figuur met een aantal van veertig
gemeenten waar schoolmelkvoorziening is
ingevoerd. Van de dertienhonderd Groen-
lose kinderen nemen er 1082 deel. Van de
ongeveer elfhonderd Nederlandse gemeen
ten zijn er nu driehonderd waar school
melkvoorziening een feit is. In deze drie
honderd zijn de grootste plaatsen van
Nederland begrepen.
Liefhebbers van de schaatssport raden
wij aan goede nota te nemen van een ad
vertentie van de IJsclub „De Noordpool"
betreffende de kosten verbonden aan het
donateur worden van de club.
Opgave kan plaats hebben bij de pen
ningmeester Jan Wiggers, Kolweg 14, tel.
356.
ontschuldiging aan. Maar daar waren bei
den niet mee klaar. Dientje moest voor
straf haar meneer het geladen geweer
aangeven. De Raapolie wilde de Hosman
de deur uitschieten. Maar Dientje vocht
voor haar toekomst. De Raapolie werd
driftig, en gebood Dientje en Hosman on
middellijk zijn huis te verlaten. Dientje
stormde het grote huis door; pakte haar
bullen bij elkaar, en riep: Albert ga je
rrfee?
En Albert Hosman. ging met Dientje
mee. Zij liepen de straat op het donker in.
Hosman liep met het snotterende Dien
tje naar de Kapelsteeg, waar zich nieuwe
scènes afspeelden.
Mina was juist bezig naar bed te gaan,
toen Hosman met groot lawaai op de deur
sloeg. Mina opende de deur op een kiertje
haar neus stak door de spleet van de
deur.
Daar zag zij Hosman. Zij liep woedend
naar de keuken en haalde de vuurlepel
op om Hosman van de deur te slaan.
Daar zag Mlina het Wierdense Dientje en
van verbazing liet zij de vuurlepel vallen.
Zij sloeg de handen voor de ogen. Hosman
maakte van de gelegenheid gebruik om in
het late uur weer binnen te slippen, ter
wijl de beide vrouwen aan het kijven
sloegen en elkaar uitscholden voor al wat
lelijk was.
DE VLUCHT
Hosman en Dientje hadden geluk. Drie
Hessenwagens wilden op dit late uur nog
de Bergpoort uit. Zij voeren in convooi
met het oog op de veiligheid langs de weg.
De Raapolie hing voor de deur de nood
lantaarn op. Nachtwakers kwamen bin
nen. De stadsdienaren kwam in aktie en
Gijsbertszjanz werd al gauw gegrepen.
Bij Miena in de Kapelsteeg werd die nacht
voor de tweede maal op de deur geslagen.
Mina lag juist in een hartelijke droom. Zij
droomde juist dat zij in de armen lag van
Egbert-Oom van de Borkeld. Slaapdron
ken stapte zij uit het bed, opende de deur
en fluisterde, kom er in lieverd.
De oudste der beide stadsdienaren, vol
gens zijn superieuren een «braaf en plichts
getrouw man en een voorbeeld voor an
deren, met zegge en schrijve negen kin
deren, stond bij Mina's uitnodiging met
de oren te wapperen. Maar spoedig ging
de goede man een licht op. Mina rook
naar drank. Met verheffing van stem
vroeg Jan Berend, de oude stadsdienaar
of er nog een zekere Hosman in huis was.
Toen schoot het Mlina pas te binnen dat
ze in nachtgewaad was. Zij verzocht de
stadsdienaren morgen terug te willen ko
men. En de mannen hadden begrip voor
het verzoek van de eenzame vrouw. Maar
hebben die nacht en volgende nachten
menigmaal lachend gezegd, Lieverd, kom
er in!
Hosman was in lussen met Dientje op
de vlucht. Een der medelijdende voerlie
den van de drie hessenwagens, gunde het
tweetal een plaatsje in zijn wagen.
De poortwachter van de Bergpoort
wordt die nacht aan de tand gevoeld,
rrïaar had geen vluchtelingen gezien.
De volgende dag maakte Raapolie een
einde aan de herrie. De schout en de
stadsdienders zouden de zaak maar blauw
blauw laten.
Wel had de heer Raapolie een fikse buil
op zijn hoofd en was er voor minstens 3
gulden aan aardewerk vernield, maar hij
had het bodenloon van Dientje van negen
maanden nog. Het meest waar hij over in
zat, dat was dat hij Dientje kwijt was;
Dientje, de accurate huishoudster. Zinde
lijk, beleefd en eerlijk als goud.
EN EGBERT-OOM?
Rustig was het ezeltje voortgehobbeld,
verlangend naar de warme stal. Want
Egbert-Oom was goed voor zijn dieren.
Met een schok stond de ezelskar stil. Eg
bert-Oom werd wakker, keek in de lucht
en zag de heldere sterren hemel en wist
niet of hij waakte of droomde. Hij nep
voorlopig niet. De Schele Albert had er
niets mee te maken, dus draaide hij de
ezelskar om. En reed een paar honderd
passen terug een klein zandweggetje in en
zo langs een omweg de Runneboom voor
bij. Het was ongeveer vier uur in de mor
gen toen hij in de hem zo vertrouwde
omgeving belandde. Maar wat zag hij
daar. In zijn huis brandde het lamplicht.
Wat was er aan de hand? Dat zullen we
hopenlijk de volgende week lezen.
VAN COEVERDEN
en reumatische pijnen
til iCUUJilLIOÜUC piJUCU
wrijft U eveneens weg met
Velen zullen wel eens van het woord
„Barbecue" gehoord hebben. "Maar wat
het nu eigenlijk betekent, zullen in Ne
derland niet zoveel mensen weten.
In Amerika is dat anders, daar weet
iedereen het. daar barbecuet jong en oud,
rijk en. arm, in hun tuin maar toch ook
binnenshuis en in elk jaargetijde.
Wat is toch dat aantrekkelijke, dat de
barbecue zo populair maakt bij allen die
er mee in aanraking komen?
Barbecue is het roosteren van vlees
boven een open, meest houtskool, vuur!
Tijdens het roosteren bedruipt men vaak
het vlees met een pikante saus. De vlees-
korst moet knappend bruin worden en
de pittige smaak van verbrand hout
krijgen.
Niemand kan verklaren hoe de barbe
cue die wij vandaag kennen, in werkelijk
heid is ontstaan.
Het woord is waarschijnlijk afkomstig
van het Caraibische woord „Barbacoa",
dat rooster betekent.
In het zuiden van de Verenigde Staten
wordt reeds sedert eeuwen het roosteren
boven houtvuren beoefend.
De cowboys, die daar de kudden dre
ven, waren in de uitgestrekte wijde vlak
ten aangewezen op het vlees van hun ei
gen koeien, dat zij' boven houtvuren roos
terden.
Tegenwoordig is het ook een gezellig,
ongedwongen, vlees-feest, dat men in
Amerika vooral op weekeinden organi
seert.-
Alle vleessoorten zijn eigenlijk voor een
barbecue geschikt. Wel moet een goede
kwaliteit vlees genomen worden. Bij een
barbecue geeft men over 't algemeen:
aardappelen, sla, bier en koffie toe.
Dat de barbecue ook in Nederland popu
lair begint te worden., bewijst deze foto,
genomen tijdens een, dezer dagen in Am
sterdam gehouden, barbecue-avond. Ach
ter het rooster ziet men de in Nederland
woonachtige Amerikanen boven de hitte
van het vuur varkenscoteletten met bar
becue-saus bedruipen.
