Uit Holtens historie
§^f§
DAF-750 blijkens eerste verkepen
een enorm succes
Aandacht voor de mossel
Onrustige Zenuwen?
In memoriam
H. J. Westerik
Iets over gordijnen
tlamea-Geleï DSD
Anti-hongeraktie
De lancering van de Daf 750 en Daf
fodil blijkt een enorm succes te zijn. Bin
nen vijf dagen nadat de wagen van de
band kwam, werden de eerste 1500 be
stellingen geboekt. Het ziet er wel naar
uit, dat speciaal voor de Daffodil flinke
levertijden moeten worden ingesteld. Zo
groot is de belangstelling voor de nieuwe
wagen. Binnen enkele weken zal de dag-
produktie van de 750 en 600 tot tachtig
per dag worden opgevoerd. Begin 1962
hoopt men bij de Daf een dag-produktie
van 100 personenwagens te bereiken. De
komende maanden zal men de grote
vraag snel trachten te bevredigen.
Bij de van Doorne's Automobielfabrie
ken wordt zeer hard gewerkt om de le
vertijden, die dreigen, tot een minimum
terug te brengen. Er zijn verschillende
chroomstippen, die te laat van de toe
leveringsbedrijven zijn gekomen. Hierdoor
is de produktie van de Daffodil iets klei
ner dan verwacht. Er staan vooral ge
wone 750's op de band. Toch blijkt de be
langstelling van het publiek voor de Daf
fodil enorm. Veel groter dan werd ver
wacht. In de showrooms van de dealers
in Amsterdam en Den Haag hebben ze
zelfs de kans niet gehad de show speciaal
voor demonstraties in te richten. De be
langstelling was overdag zo groot, dat 's
nachts gewerkt moest worden. Van alle
zijden zijn de Van Doorne's gelukgewenst
met de nieuwe wagen.
Begin september is weer het oester-
en mosselenseizoen geopend, onder Ko
ninklijke (belangstelling ien met velerlei
festivteiten. Vooral de mossel verdient
het om eens flink in het zonnetje en op
veel vuren en tafels gezet te worden.
Het is wel typisch, dat dn diverse landen
om ons heen de mossel in hoog aanzien
staat en in ons eigen land weinig ge
geten wordt. Vroeger zag men misschien
vooral tegen het schoonmaken op
tegenwoordig zijn de mosselen schoon
en wel in plastic zakjes te koop. Gemak
kelijker kan het niet. Ook (het koken
levert geen moeilijkheden en is in een
ommezien gebeurd. Probeert u ze weer
eens u zult er geen spijt van hébben.
Mosselen zijn niet alleen lekker, maar
ook rijk aan voedingsstoffen.
Recepten voor 4 personen.
MOSSELEN KOKEN
2 a 3 kg. schoongemaakte mosselen
nakijken openstaande exemplaren 'n
tik geven. Wanneer zij niet didhtblijven
de misselen wegdoen. De mosselen was
sen en zonder of met een bodempje wa
ter in een grote pan opzetten met een
paar plakken ui, wat peterselie- en sel-
derijgroen en peper(korrels). De mosse
len vlug aan de kook (brengew en onder
af en toe omschudden gaarkoken in on
geveer 10 minuten. Zij zijn gaar wan
neer de schelpen openstaan. De mosse
len in de schelp opdienen of voor het
opdienen uit de schelp wippen. Het
kooknat zeven en vermengen met azijn
en zout naar smaak. De mosselen met
gehakte peterselie 'bestrooien en geven
met het sausje van het kooknat of op-
terseliesaus. Rijst of gekookte of gebak
dienen met een tomaten-, pinda- of pe-
ken aardappelen en een sla erbij geven-
MOSSELEN MET TOMATEN
2 kg schoongemaakte mosselen, 500 g.
tomaten, 2 uien, boter of margarine,
zout (peper).
De mosselen nakijken en wassen. De
tomaten en de uien schillen en klein-
snijden. De boter of margarine smelten
en de uien lichtbruin fruiten. De toma
ten ermee vermieminig. De mosselen toe
voegen en het geheel op een heet vuur,
onder af en toe omschudden, gaar koken.
Kooktijd p.m. 10 minuten. Zout en peper
naar smaak toevoegen en de mosselen
heet opdienen.
RIJST MET MOSSELEN (en paprika)
2 kg. mosselen, 400 g. droogkokende
rijst, 2 eetlepels olie, 6 dl. (4 kopjes) wa
ter met een vlees- of kippefoouillon-
blokje (1 paprika), 1 ui, zout, boter of
margarine (citroensap, tomatenket
chup).
In een braadpan de olie heet laten
worden. De rijst toevoegen en, onder
roeren, verwarmen totdat de korrels
lichtgeel van kleur zijn.
Het water met de bouillonblokjes toe
voegen. Het geheel vlug aan de kook
brengen en de rijst zachtjes gaarkoken
in ongeveer 25 minuten.
Inmiddels de paprika wassen en door
snijden en het zaad en de zaadlijsten
verwijderen. De paprika in stukjes snij
den /en deze de laatste 5 minuten met de
rijst meekoken.
De mosselen nakijken, wassen en in
een grote pan met wat ui en peterselie
vlug gaarkoken. Kooktijd ongeveer 10
minuten.
De mosselen uit de schelpen nemen
en met de rijst en de paprika vermen
gen. Zout, boter of margarine en desge
wenst wat citroensap of tomatenket
chup naar smaak toevoegen.
Van gemarineerde mosselen, te koop
in plastic doosjes of potjes, zijn smake
lijke hapjes te maken: slaajes (al of niet
met aardappel of biet), „toostjes" (met
wat mayonaise, ketchup of een stukje
gebakken bacon) of „cocktails" (mosse
len in een glas leggen, naar verkiezing
vermengen met b.v. garnalen of foelek-
ken met een ravigotesaus of tomaten-
mayonaise).
Mijnhordt's Zenuwtabletten
De verkoop in deze eerste dagen be
wijst beslist, dat deze lancering een vol
treffer is geweest. Voor een lange reeks
van jaren zal deze 750 aftrek vinden. De
komende jaren zal beslist een Daf-coupé
worden gebouwd, die wellicht van een op
gepept 750 motortje wordt voorzien, waar
door deze stijlvolle en sportieve tweezitter
naar een top van 120 kilometer gaat. Ook
het lichtere chassis speelt een rol.
Dinsdagnacht is op ruim 57-jarige leef
tijd in het St. Jozef ziekenhuis te Deven
ter overleden de heer H. J. Westerik, be
drijfsleider van het gemeentelijk ener
giebedrijf te Holten, oud-president-kerk-
voogd der Ned. Herv. Gemeente en oud
bestuurslid van verschillende plaatse
lijke verenigingen.
De overledene is in 1920 als jong mon.
teurtje in dienst van het elektriciteits-
H. J. WESTERIK f
bedrijf getreden, dat na de eerste we
reldoorlog in de zuivelfabriek van de
fa. Gebr. Wansink zelf de stroom opwek
te en later als distributiebedrijf zijn
stroom betrok van de N.V. „IJsselcentra-
le" te Zwolle. Hij heeft de gehele ont
wikkeling van het bedrijf meegemaakt
en het als bedrijfsleider-administrateur,
en de laatste jaren als bedrijfsleider,
door zijn grote toewijding en verant
woordelijkheidsgevoel tot grote bloei
gebracht. Mede door het werk van de
heer Westerik is er praktisch geen wo
ning in Holten, die niet van elektriciteit
is voorzien. Het net strekt zich zelfs uit
tot delen van de gemeenten Raalte, Die
penveen, Bathmen en Hellendoorn. De
jongste ontwikkeling heeft de overledene
door zijn ziekte niet meer mogen mee
maken, n.l. de stichting van het aard
gasdistributiebedrijf met de aanleg van
welker hoofdleiding men deze week is
begonnen.
De heer Westerik was vanaf 1939 ver
bonden aan de Kerkvoogdij der Ned.
Herv. Gemeente, laatstelijk als presi
dent-kerkvoogd, welk ambt hij op 1 ja
nuari 1960 neerlegde in verband met zijn
gezondheidstoestand. Hij was voorts be
stuurslid van de School met de Bijbel,
penningmeester van de Chr. Oranjever
eniging en vervulde in de loop der ja
ren tal van andere tijdelijke functies. Bij
zijn afscheid als president-kerkvoogd in
januari 1960 werd hij door H.M. de Ko
ningin, voor zijn grote verdiensten je
gens de gemeenschap, begiftigd met de
gouden medaille, verbonden aan de Or
de van Oranje Nassau.
De begrafenis zal plaats vinden zater
dagmiddag half 'drie vanuit het gebouw
„Irene".
DE HELHUIZERS WONNEN DE SLAG
De raapolie smeektfc om genade en
men liet hem gaan. Eenmaal uit het ge
zicht van Heihuizen, zwoer hij op wraak.
De twintig Deventernaren moesten ten
laatste vluchten. Wakel-Bats had al het
heidevolk opgetromd. En die van Deven
ter vluchtten zo hard ze konden. De
schout had de Bezel niet gekregen en
zou deze voorlopig ook niet krijgen. De
raapolie reed zonder Holten aan te doen
naar Deventer. In de herberg van de
Maagd Maria in Bathmen legde hij even
aan om op adem te komen, ging toen
verder naar de stad en spuwde tegen de
burgemeesters en de raad vuur en vlam
over de verregaande onhebbelijkheid van
de drost van Salland. Dikke brieven wer
den er geschreven aan de bisschop. Onzen
lieven here, de bisschop van Utrecht,
diende te weten wat er zich laatstleden
eergisteren had voorgedaan. Twee emi
nente mannen van Deventer, zijnde een
dezer de Schout van Holten, en verder
de deftige ons allerbekende raapolie-
regent, waren door het schorum van Hei
huizen, aangevoerd en aangevuurd door
de drost, zwaar mishandeld. En of zijn
eerwaardige ten spoedigste eens te De
venter wilde komen om daar orde op de
zaken te stellen. Zijn eerwaarde heer de
bisschop trok zich aan zijn baard. Hij
liet zijn rentmeester roepen om te ver
tellen hoeveel er nog in kas was. De
rentmeester zuchtte en trok een beden
kelijk gezicht. Veel te weinig eigenlijk
voor een vorst, zoals een bisschop van
Utrecht toen was. De bisschop besloot
een bezoek te brengen aan Deventer. Maar
ging eerstf naar de ArcJkelstein. Daar
woonde de schatrijke drost van Salland.
De diensttijd van de drost was om. En
de bisschop vertelde dat iemand hem
duizend ducaten voor de post geboden
had. En hij, de toenmalige drost, had
maar een borgstorting gegeven van vijf
honderd ducaten. Dat ging natuurlijk
niet. De bisschop moest ook zijn stand
Beschut leven.
Wij zijn moderne mensen, die meele
ven met de gehele wereld wanneer wij
het knopje van ons televisietoestel om
draaien. Een wereld van grensincidenten
en van vliegende en confererende staats,
lieden om ze weer op te lossen, een we
reld van atoomproeven en natuurram
pen, van vreugde en verdriet, maar ook
een wereld van schoonheid, van kunst,
van menselijkheid, van het herkennen
van de medemens, waar ook ter wereld.
Mensen, die allen niets liever willen dan
in vrede hun eigen leven leven. Het
eigen leven, in de beslotenheid van het
eigen huis, hoe klein of hoe groot ook.
Beschut leven
achter gordijnen.
Onze huizen zijn modern of minder
modern, maar altijd is daar die glazen
wand net als bij de televisie tussen
ons en buiten, die doorzichtbare schei
ding tussen onze beslotenheid en de we
reld daarbuiten: het raam. En misschien
zijn wij zo modern, dat wij geen vitrages
meer gebruiken, maar altijd zijn daar die
overgordijnen, die ons 's avonds moeten
afsluiten van de donkerte daarbuiten en
ons beschutten tegen indringerige blik
ken. Maar die overgordijnen maken ook
deel uit van ons interieur en zij kunnen
van alles suggereren. Door bijvoorbeeld
voor twee smalle ramen één gordijn te
hangen zal de kamer breder lijken, voor
al wanneer wij een kleur kiezen, die naar
ons toe lijkt te komen, dus rood, oranje
en geel tot en met geelgroen van de kleu-
rencirkel. Kleuren die van ons af lijken
te wijken zijn donkergroen, blauwgroen,
blauw. Ook kan men een vierkante ka
mer langwerpiger laten lijken en een
te kleine kamer groter door alleen
wijkende kleuren te nemen. Ja, zult U
zéggen, alles goed en wel, maar waar
vind ik zo'n verscheidenheid van kleu
ren en welke gordijnen verschaffen ca
chet aan mijn interieur, of dat nu modern
of klassiek is. Welnu, laat U dan eens
voorlichten over gordijnen
van velours.
Velours, waarvan de Chinezen voor het
begin van onze jaartelling reeds de tech
niek kenden om het te weven, een tech
niek die door soldaten van Alexander de
Grote naar Perzië werd gebracht en door
de Romeinse legers vandaar weer naar
Europa. Daniël Havart, een Hugenoot,
die na de herroeping van het Edict van
Nantes in 1685 naar Nederland vluchtte,
ophouden. Ja, dat begreep heer drost
ook. Daarom betaalde hij er maar vijf
honderd ducalten bij. En zij scheidden
als de beste vrienden. Maar de drost
dacht: oude snorrebaard, vandaag of
morgen krijg ik je wel. En de bisschop
sloeg zich op zijn beurs, en dacht bij
zichzelf: binnen is binnen. Maar binnen
niet al te lange tijd moet je ophoepelen
als drost van Salland. Een oomzeger van
mij moet aan een goede baan geholpen
worden. En dat is het ambt van drost
van Salland. En nu ging de bisschop
terug naar Deventer. Te Holten had hij
niets verloren. Het rechtsgebied en de
heerlijkheid van de Waardenborg, het
kasteleinsschap en de tol, was reeds ver
kwanseld aan Deventer. Dus nu naar de
machtige IJsselstad. Vorstelijk werd de
bisschop er ontvangen. In Deventer wist
men met grote heren om te springen.
Men begon te Deventer bitter te klagen
over de onhebbelijkheden van de drost
van Salland. Maar die vlieger ging niet
op. De bisschop bleef doof aan dat oor.
Vijfhonderd ducaten was een heel bedrag,
dus de bisschop bleek niet erg scheutig.
En de raapolie had de overige regenten
juist voorgespiegeld dat men de ganse
Schipbeek in bezit diende te hebben, met
het Holtdir- en het Markelose Broek. Dan
de gerechtigheid om van de Diepenheim-
se watermolen af tot in het Markelose
Broek een nieuwe waterweg te graven.
De bisschop vielen de ogen haast uit
over de verregaande eisen van de stad
Deventer. Maar de raapolie gooide olie
op de golven. Doch dit hielp weinig.
Want toen het hoge gezelschap burgers
een dreigende toon aansloeg, tastte de
bisschop door. Hij riep zijn rentmeester
en deze telde de verbaasde heren van
Deventer het geld voor wat Deventer de
vestigde in Utrecht een veloursfabriek.
Velours, dat de eeuwen trotseerde, en dat
nu onder het merk Velours Doree door
de samenwerkende Nederlandse velours-
fabrieken wordt vervaardigd. Weer zo'n
voorbeeld van Nederlands vernuft en
Nederlands vakmanschap.
Er is een keuze uit meer dan 100 ver
schillende kleuren, doch ook uit verschil
lende kwaliteiten en variaties. Het
eeuwenoude velours is kwalitatief het
zelfde gebleven, maar wat de kleuren
betreft, heeft het een totale vernieuwing
ondergaan. Het is een stof van alle tij
den en voor alle huizen, een stof met
karakter.
Daarom; als de avond-valt en U is moe
van alle indrukken van de gehele dag
van die wereld daarbuiten, sluit Uw ve
lours gordijnen. En al brengt de televi
sie die wereld dan weer in Uw kamer,
een blik op Uw gordijnen zal U dat heer
lijke gevoel van beslotenheid geven,
waarin U Uw eigen leven kunt leven.
Charme voor Uw handen
De voedsel- en Landbouworganisatie
van de Verenigde Naties, de FAO, is vo
rig jaar een internationale actie begon
nen om honger en ondervoeding, die nog
grote delen van de mensheid in hun greep
gevangen houden, uit te bannen. In deze
Anti-Honger-Actie levert ook ons land
zijn bijdrage. De NOVIB, de Nedei'landse
Organisatie voor Internationale Bijstand,
geeft onder auspiciën van het Nederlands
Nationaal FAO-Comité en in samenwer
king met het UNESCO Centrum Neder
land en het Nederlands Comité UNICEF
aan deze actie gestalte. De Nederlandse
regering geeft zijn volle steun.
Hare Majesteit de Koningin betuigde
aan de Directeur-Generaal van de FAO,
Dr. Binaj Ran jan Sen, haar warme sym
pathie met deze wereld-campagne in het
volgende telegram: „Gaarne wil ik mijn
persoonlijke sympathie betuigen met deze
wereldcampagne tegen de honger. Dez.?
campagne zal van alle mensen van goede
wil een grote inspanning vragen. Alleen
door gezamenlijk optreden zal het moge
lijk zijn een stap te zetten op de weg, die
leidt naar een wereld zonder gebrek."
In 1960 bracht ons volk in totaal ruim
f 1 miljoen gulden bijeen. Een belangrijk
bisschop had voorgeschoten en de pacht,
die Deventer had op de Waardenborg en
de tol te Holten hield meteen op. En de
raapolie kon meteen de Pekkeinaring
terugroepen. Dit was in het jaar 1407.
De Pekkelharing maakte dat hij uit Hol
ten wegkwam. Holten was een pijnbank
voor hem geweest. Het spreekt vanzelf,
dat Holten een week lang uitbundig feest
vierde, uitbundig feest. De pastoor loof
de en prees de bisschop. Dit was Frederik
van Blankenheim, die nog tot 1424 zou
leven. Maar in ieder geval hadden die
van Deventer de Waardenborg twee-en-
derig jaar gebracht. En wat er tussen
de bisschop en de Deventer heren was
voorgevallen, daar wist men het rechte
niet van. Maar de drost van Salland was
in zijn nopjes. Een neef van hem werd
voorlopig schout.
VERDERE NARIGHEDEN
Die van Deventer waren omtrent veer
tienhonderd toch begonnen om van De
venter uit die Schipbeek te verbreden
en uit te diepen. Dit ging allemaal goed
tot de bisschop oorlog kreeg met Stel
lingwerf. Toen moest er geld zijn, veel
geld. En de drie grote steden in Over
ijssel schoten grif voor. En Deventer
sloeg meteen zijn slag. De bisschop ging
door de knieën. Deventer kreeg permis
sie om de beek door het Holterbroek uit
te diepen en daar kwam een hooglopende
ruzie van. De Hol ter koeien waren ge
woon de wallen van de Schipbeek af te
grazen. En toen de beek vernieuwd was
vertrapten de koeien het talud. De koe-
scheper, 'herhaaldelijk aangemaand,
schonk daar geen aandacht aan. En toen
waarschuwingen niet hielpen, sloeg hem
een Deventer polderwerker met de schop-
pensteel in de nek. Boeren uit het Broek
deel hiervan werd gebruikt voor de finan
ciering van een FAO-project in het Mid
den-Oosten ter verbetering van kwaliteit
en kwantiteit van de graanproduktie. Te
vens werden belangrijke bedragen aan
het UNESCO Centrum Nederland en het
Nederlands Comité UNICEF overgedra
gen om voedingsprojecten uit te voeren,
en werd f 50.000 ter beschikking gesteld
voor de bestrijding van de hongersnood
in Congo.
In de week van 23 tot 29 oktober, waar
in de dag van de Verenigde Naties valt,
zal de Anti-Honger-Campagne door mid
del van een nationale inzameling een
krachtig beroep op ons volk doen om op
nieuw een royale bijdrage voor dit zo be
langrijke doel te geven. Overal in het
land zullen comité's collecten organiseren
en via pers, radio en televisie zal aan
dacht voor deze inzameling worden ge-
vi'aagd en een dringend beroep op ons
volk worden gedaan. De opbrengst van
de inzameling in 1961 zal worden besteed
voor de uitvoering van een programma in
Centraal Afrika ter verbetering van de
land- en tuinbouw, waardoor de kwaliteit
van de voeding belangrijk kan worden
verbeterd.
WALTER ULBRICHT,
de communistische dictator van de D.D.R.
in Oost-Duitsland.
vonden de koescheper en brachten hem
op de stortkar naar huis. De man had er
nadien nog twee jaar last van. Maar de
Holtenaren lieten hun goede koeherder
zo maar niet door de eerste de beste pol
derwerker in de nek slaan. De boerman
van Holten, de ordehandhaver in de
marke, riep bij tromgeroffel de Holter-
naren op. Met schoppen, koezen. stokken,
grepen en de boerman zelf met geweer
voorop, toog men naar de Schipbeek in
liet Broek en sloeg veertig polderjon
gens van de sokken en in het water. Hon
derdtwintig namen er de vlucht. En die
van Holten dijkten de beek weer in. Na-
turlijk groot kabaal van die van Deven
ter. Zij zetten schutters langs de dijk der
beek om op die van Holten te schieten.
Maar er was geen man uit Holten te zien.
Die van Holten haalden andere potten te
vuur. Zij zetten in een der vele bochten,
niet ver van Arckelstein, een dam in de
Schipbeek en het resultaat was verbluf
fend. In één halve dag zaten de polder
werkers in het water. Die van Deventer
klaagden bij de drost van Salland. En
zo modderde men voort. Tot in oktober
1424 de bisschop stierf, en heel Overijssel
in opstand raakte over het kiezen van
een nieuwe bisschop. Te Holten legde
men gauw nieuwe dorpsstraten aan. Zo
lang er geen bisschop was hoefde men
voor nieuw te bouwen huizen geen uit
gangen te betalen. Holten had jaren van
vrede en welvaart gekend, maar in 1429
was het weer raak. Toen vielen de Gel
dersen van de Larense kant de landeh
van Holten binnen en keerden met grote
roof naar het Gelderse terug. Wel kwa
men die van Deventer weer hulp verle
nen, ongevraagd zelfs, en nestelden zich
weer prinsheerlijk op de Waardenborg.
Een zekere Gerrit Borre, een edelman,
was er nu kastelein geworden. Maar nu
kreeg Holten last van een gauwdief, een
zekere Claas, die met zijn benden het
dorp Holten en omgeving onveilig maakte.
VAN COEVERDEN.
Zeldzaam mooi en méér dan dat!
De zilveren bruiloft van onze Landsvrouwe
en Haar Gemaal op 7 januari 1962 is de
verblijdende aanleiding tot het verschijnen
van Pro Juventute's vijftiende kalender in
bet teken.van deze heuglijke gebeurtenis.
Deze Oranje-jubileum-kalender: hartver
warmend, getuigend van Nederlands
verbondenheid met het Huis van Oranje
en van Nederlands helpende hand ten
hate van extra zorg behoevende kinderen.
Verkrijgbaar bij alle Pro Juventute
verenigingen en haar verkoopadressen:
f 2.90 (voor toezending per post f 0.30 extra).
Waar niet verkrijgbaar volgt toezending
per post na ontvangst van genoemd bedrag
op postgiro 51 74 00 of per postwissel aan:
Kalenderactie Pro Juventute
postbus 7101 - Amsterdam zuid 2
telefoon (020) 79 09 49
pV.fi
li-Jtril htutljkf.
