mm IW@ü@ls: Behoud en schoonheid der la jé Uit Holten's historie een tijdelijk kosthuis Koningin iag het moderne Twente Egaal gebruind van vacantie terug T@sieel¥@orsteiliiig®ïi mm oud en Jong Trekking oen inaand uitgesteld Fa. J. W. DOLLEKAMP a In. gesleten GEBR. DIKKERS IJ. Korte baandraverijen VAKANTIE V.V.V.-bureau 548e STAATSLOTERIJ Rubberstempels Holtense Boekhandel Het programma dat Koningin Juliana maandag j.l. op haar rondrit door Twente heeft willen afwerken, kenmerkte zich niet alleen door zijn omvangrijkheid maar ook door een gevarieerdheid van samenstelling. Behalve instellingen met een sociaal en medisch karakter, zoals het revalidatiecentrum „Overijssel" en de Stichting Sociaal Fonds voor de Textielindustrie te Enschede, het Tehuis voor Bejaarde Gerepatrieerden van de Dr. P. C. Borststichting in De Lutte te Losser, de R.K. St. Nicolaasstichting (internaat en scho len voor kleuter-, lager- en nijverheidsonderwijs) te Denekamp en de jeugdherberg De Brecklenkamp, werd een bezoek gebracht aan het hoofdkantoor van de Nederlandse Aardolie Maatschappij te Oldenzaal. GINY MULHOF OVERHANDIGT BLOE MEN AAN H.M. DE KONINGIN Ongetwijfeld zal Giny Muihof nog dik wijls terugdenken aan de morgen van de 4de juli 1960. Giny is leerlinge van de Mytyl-school in Enschede en dit Nijveraalse meisje was uitgekozen om H.M. de Koningin bij haar werkbezoek aan Twente aan het be gin van de Enschedese Boulevard bloe men aan te bieden. DE MARKE HOLTEN IN DE PUT. HOLTEN HAD PECH! Het was in 1797, dat een aantal voor aanstaande Holtenaren het zich in hun hoofd gezet hadden, dat zij een wind- korenmolen wilden hebben. Deze molen moest dan vermoedelijk op kosten van de marke gebouwd worden. Iets wat op zichzelf nog zo gek niet was. Achttien markegenoten stelden voor, zoveel van de gemene markegronden te verkopen, dat men van de opbrengst een, molen kon bouwen. Laten wij eerst even vertel len, hoe het met die molenkwestie zat. Het recht van wind en water waren vroeger heerlijke rechten, die hoofdzake lijk de adel en de steden toekwamen. De venter, Goor, Delden en Rijssen plus alle andere kleine en grote steden mochten er windkorenmolens op na houden. Zo'n molen was dan steeds stadseigendom en werd aan een bepaalde mulder verpacht. Dorpen als Holten, Raalte, Markelo en Iiellendoorn konden geen molenrechten laten gelden. Hiermee is niet gezegd, dat er hier en daar in de dorpen geen molens stonden. Maar dat waren clan molens van een bepaalde Jonker. De eigenaar, iemand van adelijken bloede met veel grond en veel geld, en daardoor met veel macht, maakte van zijn molen een dwangmolen. In een bepaald gebied moest de landbouwende stand op straf van inbeslagname van paard, kar en ko ren, naar des heren molen toe. Wij weten niet waar vóór 1797 de I-Ioltenaren hun graan lieten malen, maar dat er behoefte was aan een windkorenmolen, dat stond wel vast. En de stichting was mogelijk geworden, doordat in 1795 alle heerlijke rechten waren vervallen. Het stromende water en, de wind waxen nu van ieder een. En de achttien Holtenaren vonden dan ook dat zij van de gelegenheid wel konden profiteren om zelf een molen te bouwen. Het stond bovendien voor een dorp als Holten ook goed, zo'n wiekende molen, te midden van de rogge-akkers. Om aan het geld te komen (de marke Holten was op dat moment zo vet als pompwater) zouden dan een aantal stuk ken grond verkocht moeten worden. De markerichter beloofde de zaak te zullen onderhoeken en men zou in 1798 met een plan voor grondverkoop ter tafel komen. Maar het bleef bij goede voornemens. Het jaar 1798 was het jaar van zware inkwar tieringen, ook het jaar van zware vorde ringen door de bezetter. En er volgden nog vele jaren van schattingen opbrengen en vel over de oren halen. En toen in 1825, dus dertig jaar latera de mist eens goed optrok, toen had Holten wel wind- korenmolens, maar niet van de marke. Met de laatste zag het er droevig uit. De grondbelasting voor de onbebouwde eigendommen was in geen jaren betaald. Wie maakte zich nog zorgen, men leefde in een vrij land en gondbela-sting betalen voor heideveld en wilde waterige broek- grond? De gemeente-ontvanger zat met een lege kas en de markegenoten ten minste, riepen: „Verkoop de woeste gron den, weg met het onland!" Maar dat moest weer met algemene stemmen ge beuren. En dat was in een marke als Holten nu eenmaal beslist onmogelijk. De ontvanger drong herhaaldelijk op beta ling aan, iedereen schreeuwde om geld. De Holtenaren natuurlijk ook. De ontvan-. ger dreigde, dat de deurwaarder een deel der markegronden zou verkopen, maar de ontvanger werd te verstaan gegeven, dat men de deuiwaarder door de benen zou schieten als hij de markegrond ging verkopen. En wat drommel aan toe! De betaling kwam wel, als er maar eerst geld was. De marke was bezig geld te maken van een en ander. De ontvanger ging nog niet tot executieve verkoop over. De geweren stonden op scherp en van verdere vervolging werd even afgezien! Maar duui'de het te lang, dan zou de deur waarder de gronden aanwijzen, die als onderpand zouden dienen. Jammer ge noeg hebben wij thans na vele eeuwen geen overzicht meer over de vroegere grondrijkdom en houtrijkdom der voor malige marke Holten. Maar de grond- oppervlakte moet een groot deel van dé huidige gemeente hebben bestreken. Want eeuw in eeuw uit is er sprake van grondverkoop. Dan voor dit, dan voor dat. Hoofdzakelijk wegens geldgebrek, vooi't- vloeiende uit de uitmex-geling der bevol king door ooidog en bezetting. Doch on danks dat, viel er in 1845 nog heel wat te verdelen. En men deelde flink op, vor stelijk en royaal. Flinke brokken vielen de grondeigenaren-inwoners toe. En de nietsbezitters, de huttemannen en de huurkotters, zij kregen niets. Men paste de stelregel toe: Degene, die veel heeft, zal veel gegeven worden, en degene, die niet heeft zal ook het wei-, nige dat hij heeft ontnomen worden. óók als zon niet heeft geschenen Het zal u bekend zijn, dat er een nieuwe methode'is om in enkele uren een sportief gebruind uiterlijk te verkrijgen, ook als de zon verstek laat gaan. Deze bruining wordt verkregen door een stof, D.H.A., ofwel Di Hidroxy Ace- tonum, die reeds tientallen jaren bekend is en ook inwendig gebruikt werd. Slechts het idee om van deze stof gebruik te ma ken voor huidbruining is betrekkelijk nieuw. Deze stof heeft namelijk de eigen schap, zich met de eiwitten van de cellen der bovenste huidlaag te vei'binden, waar door deze laatste bruin wordt. Dit is tet vergelijken met wat er ge schiedt bij bruinen door de zon. En net zoals het door het zonnebad verkregen bruin na verloop van tijd weer verdwijnt, is het bruin, dat door dit middel verkre gen wordt wel houdbaar, maar verbleekt het ook na verloop van tijd weer. Een nieuwe behandeling kan dan weer zonder bezwaar worden toegepast en het gebruin de uiterlijk is dan in enkele uren weer „op peil". Het verdwijnen van de bruining, onge acht of deze ontstaan is door de zon of door het genoemde middel, is een gevolg van het afslijten van de buitenste huid- laag. Door gewoon wassen verdwijnt de bruining dan ook niet. Maar door hard handig boenen, bijvoorbeeld met een In de zomermaanden van het vorig jaar werd door enige beroepsartisten uit Den Haag een zomercombinatie samengesteld, met de bedoeling in de vakantie een tour nee door het land te maken, in samenwer king met ANVV en VVV. Deze tournee heeft tot een zo groot succes geleid, 'dat ook dit jaax-, op veler verzoek, wederom besloten werd met een nieuw programma te starten. Speelde deze combinatie, die de naam „toneelgroep Arlequino" meekreeg, vorig jaar twee eenacters, dit jaar werd besloten een geheel avondvullend stuk op te voeren, en wel de bijzonder amusante Franse klucht „Rozengeur en Mane schijn" welk blijspel door deze artiesten op wel zeer originele en charmante wijze, in uitstekende costumes ten tonele wordt ge bracht. Arlequino heeft echter niet alleen aan de volwassen vakantiegangers gedacht, maar ook aan de jeugd, en daarom spelen zij in de middaguren een heel vermakelijk spelletje voor de jeugd, waarbij zij onze vaderlandse held „Jan Klaassen" ten to nele voeren, en wel met zijn grote avon tuur: „Hoe Jan Klaassen de koning genas". Deze opvoeringen, welke als openlucht voorstellingen waren bedoeld, zullen in verband met het wisselvallig weer van de laatste weken op vi'ijdag 15 juli a.s. in Amicitia worden gegeven. Na .afloop is er gelegenheid om op muziek van een goede band, een dansje te maken. Dit is zeker een uitgezochte gelegenheid voor de alhier verblijvende zomergasten en kamperende jongelui om eens een gezellige avond te hebben. De toegangsprijs is zo laag mo gelijk gehouden. Voor nadere gegevens wordt verwezen naar de in dit blad voorkomende adver tentie en de raambiljetten. Wilt U voor Uzelf of Uw kinderen een vermakelijk programma garanderen, dan kunnen wij deze voorstellingen zeker aan bevelen. U steunt hiermede tevens het werk van onze plaatselijke VVV. Op 18 april 1835 besloot men op de markevergadering de feestmaaltijden en fuiverijen, af te schaffen. Het werd hoog tijd ook. Feesten met de deurwaarder achter de broek! Men voerde toen een presentiegeld in als volgt: De marke- politie kreeg voor een bijgewoonde ver gadering veertig cent. Als men daarvoor van Holten naar Deventer moest lopen, heen en terug, was dat waarlijk niet te veel. Maar wat wilde men? Veertig cent was in 1935 ook geld. De markegenoten kwamen er met een gulden beter af. En de markerichter kreeg twee gulden. In 1842 trok men ook deze vergoeding in. De marke liep op haar laatste benen. VAN COEVORDEN. De trekking van de Anjeractie Overijssel 1960 is voorlopig 1 maand uitgesteld en wel van 29 juni naar 30 juli. In de gehele provincie Overijssel wordt deze week DE JAARLIJKSE ANJER-COLLECTE gehouden, waarbij in vele plaatsen tevens loten worden aan geboden. De baten van deze collecte en van de verloting wor den aangewend ter bevordering van het culturele leven in de provincie Overijssel. Door het verschuiven van de trekkings datum worden alle bezitters van loten en ook, de eventuele kopers van loten tijdens de collecte, ruimschoots in de gelegen heid gesteld hun lot op te zenden naar Postbus 20 te Wierden. De prijzen van de Anjeractie 1960 zijn o.a.: televisietoestellen, koelkasten, centrifuges of goederen naar keuze. Tevens vele buitenlandse reizen voor 2 personen o.a. naar Wenen, het Lago Maggiore, de Rivièra, Garmisch Partenkirchen etc. De grote onbekende van het Anjerfonds deelt ook deze weken en de daarop volgende weer vele extra prijzen uit aan auto mobilisten, die het Anjer-embleem op hun voertuig hebben aangebracht. schuurpoeder, kan men huidbruining wel degelijk ook weer verwijderen. Men ver wijdert dan n.l. de buitenste, gebruinde huidcellen van de huid. Wanneer de genoemde bruinende stof echter wordt verwerkt in een vethoudend middel, is er geen gelijkmatig kontakt van de bruinende stof met de huid, door dat het vet dit belemmert. Er is dan ook geen gelijkmatig resultaat en er ontstaan strepen en vlekken. Om onze lezers onprettige exwaringen op dit gebied te besparen, vermelden wij hier, dat deze bruinende stof D.H.A. nu echter, naar wij vernamen, is verwerkt in een vetvrij, melkwit produkt, in de han del onder de naam Pigma-derm. Door de ze vetvrij-heid is er een gelijkmatig kon- takt van de bruinende stof met de huid cellen en dus ook, mits het middel gelijk matig is opgebracht, een gelijkmatige bruining. De grote flacon kost f. 7,50 en de z.g. teenager flacon f. 2,95. Allerwege worden de be j aardenuitstap j es weer gemaakt. Een goed idee, en een daad van onderling vriendschaps betoon dat in 't ganse land navolging vindt. Enhet is verboden met geld te betalen, zoals het bordje karakteristiek vermeldt. HET GELD BETALEH VERLOOFD: Femmy L. Kroon en II. D. van Houten 's-Gravenlhage, Paul Gabriëlstraat 49. Leiden, Piet Paaltjespad 2. Onze oldeleu Johan van Geenhuizen 5 1 Dine van Geenhuizen- qp Slotman j bint biej gezondheid 9J op moandag 18 juli M vief en twintig jaor il etrouwd. j Gelègenheid tot filse- j teren 's oavends nao zeuven uur in „Ami- w citia". g De wiehter, S| Joop - Gerrie $g Henny 5 !Wim Ie Hoolten, juli 1960. w VERZEKERING tegen wettelijke aanspra kelijkheid als particulier of voor Uw gezin, bedrijf, auto of brommer, kunt u afsluiten bij Holterberg 49, telef. 314. EVEN NOTEREN S.V.F. Onze vakantie is niet zoals gemeld 11 t.m. 13 juli, miaar op 8, 9 en 10 aug. en op 5, 6 eni 7 september. Wegens vakantie zijn onze malerijen te HOLTEN en DIJKERHOEK van 11 t.m. 16 juli GEVRAAGD per 1 aug. enj per 15 aug. Beiden voor pl.m. 6 a 8 weken. Brieven onder nr. 97 aan het bureau van dit blad, Kolweg 19. Zaterdag 23 juli 2 uur: GROTE NATIONALE in „Twenhaarsweide". Maak even een aantekening in uw agenda of op de kalender. Een even|ement vol spanning, dat u niet mag missen. TE KOOP EEN TOOM BIGGEN bij F. BEKKERNENS, Espelo 70, Holten. TE KOOP DKW MOTORRIJWIEL 175 cc. In- en uitwendig geheel als nieuw. F. AALTINK, D 52, Laren (Gld.). Op 16—23 en 30 juli is er gelegenheid om van Holten naar Amsterdam te reizen, en omgekeerd, per autobus. Inlichtingen 'bij het Telef. 373, Holten. Loten weer verkrijgbaar vanaf maandag 11 juli. Verzoeke beleefd zo zoveel mogelijk af te halen. De Debitante, H, Paalman-Derksen. Voor uw vakantie is het nodig o.a. af te sluiten een Reisbagageverzekering, Ongevallenverzekering, Regenverzekering. Vraagt inlichtingen bij Holtei'berg 49, telef. 314. 55 ARE ROGGE EN HAVER OP STAM in Holterenk bij Vincent. Briefjes inleveren vanaf ■maandag 11 tot zaterdag 16 juli. H. W. Meesterberends, Neerdorp 22. TE KOOP TWEE DRACHTIGE VARKENS le worp, a. d. telling 14 juli. Keuze uit 4. d. venekILAas, Dijkerhoek 10, Holten. 24 ARE OP STAM STAANDE ROGGE bij G. BROEKMAAT, L 43, Holten. als regel binnen 48 uur g reed. pl.m. 90 ARE ROGGE OP STAM Briefjes inleveren vóór 25 juli bij A. DE GROTE, „De Ulft", Espelo. TE KOOP DRACHTIGE VARKENS bij E. KRIKKINK, Espelo 23a. TE KOOP 3 TOOM BIGGEN 'tëliff?1 riëtb'éïig) N Holterbroek 73, Holten.

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1960 | | pagina 3