Uit Holten's historie DamP0 bevrijd! Kampeerverordening wordt gewijzigd Drinkwatervoorziening ten plattelande Voetbal Gevaarlijke situatie tijdig ontdekt Over asperges, peulen, tuinbonen en doperwten avonturen In de dinsdag te houden raadsverga dering komt een voorstel aan de orde tot vaststelling van een nieuwe kampeer verordening. Burgemeester en Wethouders schrij ven in hun toelichting, dat Gedeputeerde Staten dezer provincie hen hebben be richt, dat de provinciale recreatiecom missie zich heeft beraden omtrent de wijze waarop een bijzondere vorm van recreatie, welke steeds meer in de be langstelling komt te staan, n.l. het kam peren, zich ontwikkelt. Vele. gemeentebesturen zijn er toe overgegaan door middel van, hetzij vast stelling van een afzonderlijke kampeer verordening, hetzij door opneming van bepalingen in de politieverordening, re gelend op te treden. Het is echter gebleken, dat aan alle wenselijkheden met door elke gemeente afzonderlijk te treffen of reeds getrof fen regelingen niet kan worden volstaan. De mogelijkheid is niet denkbeeldig, dat door een groot aantal van elkaar min of meer verschillende regelingen of veror deningen een chaotische toestand ont staat. Een vorm van coördinatie is zeer ge wenst, zo niet noodzakelijk. Om deze redenen zonden gedeputeerde staten een model-kampeerverordening, welke na advies van de desbetreffende op landelijk niveau werkende organen en m overleg met de vereniging van Neder landse gemeenten is samengesteld, met het verzoek de vaststelling hiervan te bevorderen. Ook B. en W. zijn van oordeel, dat het wenselijk is dat op dit terrein zoveel mo gelijk gelijkluidende voorschriften gel den, waarom zij voorstellen de bij raads besluit van 31 maart 1952 vastgestelde verordening op het kamperen in de ge meente Holten in te trekken en een nieuwe kampeerverordening, overeen komstig het door gedeputeerde staten toegezonden ontwerp, vast te stellen. Het ontwerp wijkt slechts op enkele punten in geringe mate af van de be staande verordening. Zo is in artikel 1 een duidelijke om schrijving gegeven van het begrip „kam peren", welke in de bestaande verorde ning ontbreekt. Het kamperen op eigen terrein, dooi de rechthebbende op dit terrein, zomede door de leden van zijn gezin en zijn bloed- of aanverwanten tot en met de derde graad, hetgeen mag geschieden zonder vergunning van hun college, is enigszins beperkt. Als eigen terrein wordt slechts aangemerkt een onbe bouwde aanhorigheid, welke deel uit- Op 1 maart j.l. heeft het Landbouw schap op advies van de commissie Grond gebruik een brief gezonden aan de minis ter van Sociale Zaken en Volksgezond heid inzake de drinkwatervoorziening ten plattelande. In deze brief is o.a. erop aangedrongen, dat de aansluiting van de super-onrendabele gebieden met grote kracht zal worden aangepakt en doorge zet. Op deze brief heeft het. Landbouwschap op 23 mei j.l. van de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid het volgende antwoord ontvangen: „Naar aanleiding van bovenvermelde brief inzake de drinkwatervoorziening ten plattelande deel ik het volgende me de: Met u ben ik van mening, dat bij de drinkwatervoorziening op het platteland grote belangen van volksgezondheid en landbouw zijn betrokken. Een rapport betreffende de drinkwater voorziening van de z.g. super-onrendabele gebieden wordt thans voorbereid door de Interdepartementale Commissie Rijks- steun Drinkwatervoorziening. Verwacht wordt, dat het rapport mij in de loop van dit jaar zal worden aangeboden. Een spoedige beslissing inzake 't stand punt, dat van Rijkswege met betrekking tot dit onderwerp zal worden ingenomen, zal ik zoveel mogelijk bevorderen". Sportclub Enschede Sportclub Enschede zal het seizoen af sluiten met een wedstrijd tegen Rot Weiss Essen op donderdag 23 juni 8 uur n.m. in het Stadion Diekman. Rot Weiss, vele malen kampioen van West-Duitsland en Duitsland, de ploeg waarin Helmuth Rahn en vele anderen grote triomphen behaalden, komt kom pleet met o.m. de internationale doelman van het Duitse elftal dat de wereldkam pioenschappen behaalde, Herkenrath, en verder Islackers en Wevers, naar En schede. Junioren weerden zich kranig Afgelopen weekend zijn de junioren van de voetbalvereniging HVC naar het He- lios-tournooi geweest in Deventer. Ze heb ben daar enkele aardige succesjes weten te behalen. Het A-elftal wist n.l. met 10 te winnen van ABS A en met 20 van St. Walburgis A. De doelpunten werden hier gemaakt door J. Paalman en H. Petter. Het B-elftal won ook zijn beide wed strijden, namelijk met 20 van Daventria B en met 10 van Heeten B. De doelpunten kwamen van de voet van G. J. v. d. Bos. Het C-elftal was minder gelukkig. Het verloor van Wijhe C en Activia C met resp. 10 en 21. A.s. zondag 19 juni 1960 gaan de win naars proberen om door te dringen tot de finale. Wij hopen dat vele Holtenaren a.s. zondag eens even in Deventer komen kijken. maakt van een wettig gebouwde woning. In de bestaande verordening is deze be perking niet opgenomen. Hoewel het verbod tot. kamperen zon der vergunning niet van toepassing is op de houder van een geldig kampeerpas- poort op een terrein gedurende ten hoog ste 72 uur (art. 3, lid 1, sub c), geeft ar tikel 4, lid 1, het college de bevoegdheid in het belang van de openbare orde, ze delijkheid, gezondheid en welstand be paalde gedeelten van de gemeente, dan wel terreinen aan te wijzen, waarop zulks zonder vergunning niet is toegestaan. In de bestaande verordening is een aanwij zing enkel mogelijk in het belang van de openbare orde, zedelij kheid en ge zondheid. Thans kan derhalve ook de welstand in aanmerking worden geno men. Bij het aanvragen van een exploitatie vergunning voor een kampeerinrichting moest tot heden o.a. een kampkaart wor den overgelegd door de rechthebbende cp een kampeerplaats of de beheerder van de inrichting. In verband met het tot stand komen van de wet op de justitiële documentatie en op de verklaringen om trent het gedrag, si de kampkaart ver vangen door een verklaring omtrent het gedrag. Voorts is in artikel 6, lid 4, vermeld in v/elke gevallen burgemeester en wethou ders een vergunning kunnen intrekken, terwijl in het zesde lid het beroep op de raad is geregeld. Hierdoor is de rechtszekex-heid van be langhebbenden uitgebreid. Benoemd tot hoofd De heer H. C. F. Weiland, onderwijzer aan de o.l. dorpsschool, is met ingang van een nader te bepalen datum be noemd tot hoofd ener Nutsschool te Heer len. Kraamverzorgster Donderdag slaagde mej. J. H. Lubber- sen te Deventer voor het examen kraam verzorgster. Zij werd als zodanig opge leid door het kraamcentrum „Z.W.-Over- ijssel" aldaar. Achter de woning van de heer G. Vrug- gink, caféhouder en melkhandelaar aan de Stationsstraat, heeft- men een uiterst gevaarlijke situatie ontdekt, die vooral met het oog op spelende kinderen zeer ernstige gevolgen had kunnen hebben. Vlak voor de schuurdeur constateerde men onder het plaveisel de aanwezig heid van een naar schatting 15 meter diepe welput, die tenminste wel 50 jaar niet meer in gebruik is geweest en waar van de huidige bewoners het bestaan he lemaal niet kenden. Enige dagen geleden waren bij het binnenrijden van een wagen met hooi enkele tegels wat schuin komen te lig gen en iets verzakt. Woensdag zakte de melkwagen met een voorwiel weg en deze kwam helemaal scheef te staan. Aanvankelijk had men niet het minste vermoeden wat de oorzaak van dit weg zakken was, maar toen men de situatie eens wat nader bekeek, kwam men tot de onstellende ontdekking, dat onder die weggezakte tegels een diepe welput zat, die al vele jaren geleden van de boven ste ommanteling moet zijn ontdaan en onder de bestrating -moet zijn gebracht. Vermoedelijk is de dekplaat van be ton niet gewapend geweest en heeft deze het thans gedeeltelijk begeven, zonder geheel ingestort te zijn. Als men nagaat, dat hier geregeld kin deren speelden en iedereen, die buiten om naar de schuur ging, deze plek moest passeren, mag men van geluk spreken, dat hier geen ongelukken zijn gebeurd. De ontstane opening is thans voldoen de beveiligd, zodat er nu geen ongeluk ken behoeven te gebeuren. Men zal de put van een steviger dekplaat moeten voorzien, of haar volledig dempen, maar dan zal er heel wat grond moeten wor den aangevoerd. VRIJGESTELD Aan de dienstplichtige der lichting '61 E. J. Kers, Holterbroek 87, is een jaar vrijstelling van de dienstplicht verleend wegens persoonlijke onmisbaarheid. ZAND IN DE OGEN EN ZANDPAP. DE POPSCHOLTE VAN HELHUIZEN TAST DOOR! Het was in mei 1645. Dagenlang hadden de veendampen Holten geplaagd. Vele mensen durfden niet buiten de deur te komen vanwege de beruchte vennedamp. De Holtenaren van vijftig jaar en jonger kennen geen veen damp meer. Maar die van zeventig en daarboven nog wel. Nu was het in bovengenoemd jaar 1645 zo, dat de Helhuizers niet alleen met veendamp te kampen hadden, maar daar kwam nog een zandstorm bij. Nu moet men weten dat buiten het dorp Holten voor een dikke driehonderd jaar de huizen nog geen schoorsteen hadden. De rook moest zich een weg banen door de openstaande men deur. Maar de veendamp en het zand had den meteen ook wij entree. Men moet zich even de gemoedstoestand van de Hot ter plattelandsbevolking indenken in de meidagen van bovengenoemd jaar. Het middageten smaakte naar veendamp en de jus en bonen kraakten van het zand. De soep net eender. Zand in alles wat men nuttigde. Zand in de bedstee. Zand op je blote lichaam onder de klei'en. En dan bakten de mensen meestal hun eigen brood. Ook dit kan fataal zijn vanwege de zandkoliek. Dit moet een smerige ziek te zijn geweest, die nu gelukkig niet meer voorkomt. Bij de Popscholte in Heihuizen, een flinke boer destijds, die vlak aan de zandstuifbron woonde, moest men de avondmaaltijd staken. De pap werd dik en droog van de golven zand, die naar bin nen kwamen wapperen. De Popscholte was hulpeloos. De niendeur kon niet dicht vanwege de rook van het haardvuur. En dus zat de boer en zijn vrouw met de bloeden van kinderen en het dienstperso neel maar te verzanden aan tafel. Opeexxs nam de boer een resoluut besluit. Het vuur werd ingeraakt en de niendeur ge sloten. Dat bracht wel verlichting, maar de moeilijkheden waren groot. In de stal stonden de koeien. Zand, overal zand. Tij dens het melken viel er zand in de em mers. En de boter, gekarnd van deze melk, was onverkoopbaar. De Popscholte liep met een van zand verwrongen gezicht naar de markerichter. Dat was de vol gende dag. De wind was intussen naar het zuidwesten gedraaid. En veendamp en zandstuiverij hadden opgehouden de mar- ke Holten te kwellen. De markerichter beloofde de Popscholte dat de zaak in ogenschouw zou hebben genomen. En de eerstkomende tijd zou er een rapport over verschijnen. Dus begaven markerichter en boermannen zich naar Heihuizen om de si tuatie op te nemen. Maar de vrouw van de Popscholte was een potige huisvrouw, die de handen uit de mouwen stak en dus alles had schoongemaakt toen de wind uit de goede hoek waaide. En dus alles zag er weer ordelijk uit. De markerichter zal wel een rapport hebben laten maken. Maar een rapport is een stuk papier, waarmee je alleen geen zandstuiverij kunt tegen houden. De Popscholte verdween van het toneel, maar de zandstormen bleven. En blijkbaar beschouwden de Holter marke genoten het als een plaag door God op de aarde gezonden, net als indertijd de tien plagen van Egypte. De predikanten bestre den de zandverstuivingen met gebed. Maar telkens als het voorjaar kwam, keerden de rampen opnieuw terug en kreeg men zand in het eten. Op de duur wende men er aan en stelden de ingewanden er zich op in. Dus behoorden men in de Holter- marke net als te Hellendoorn tot de zand eters. Intussen, het rapport zal wel in de prullemand zijn geraakt, net als de goede voornemens van de toenmalige marke richter Joost Hogedoorn. En er zouden nog tien markerichters komen, die het zand lieten stuiven en maar kalm bleven afwachten of de wind niet zou draaien. Toen kwam er in 1796, dus precies hon derdvijftig jaar later een nieuwe marke richter, die luisterde naar de naam Hen drik Budde. Maar eerlijk is eerlijk: men veroorzaakte zelf ook zandverstuiving door zandgx'averijen op gi'ote schaal. Mar- kerichter Budde nam maatregelen. Hij liet braamzaad zaaien en men legde ook rijs. Maar de markerichter mocht dan al van goede wille zijn, de schaapherders zagen gevaar in de braam, zoals ze zulks in alle vreemde planten in de heide zagen. En als het kleumerig weer was, dan stookten zij van het rijshout een vuurtje. De herders hadden immers uitwijkmogelijkheden ge noeg. Daarbij waren zij goede weex'ken- ners. Maar ook het werk van markerich ter Budde had niet het verwachte resul taat. Er was zoals wij. bij de herders zagen geen medewerking. Weer dertig jaar la ter. Het zand stoof weer in 1827. Nu had men inmiddels wel schoorstenen gekregen en bleef de niendeur dicht, maar nu was het de rogge, die bedorven werd door het zand. In de Heihuizen begon men zaad- haver te zaaien. Een Helhuizer boer klaag de bitter over de verdorvenheid van zijn land. Men kwam hem tegemoet door hem een deel van de Helhuizer sahara cadeau te geven. De man was er tevreden mee. Hij wist blijkbaar wel een middel om de zandverstuiving tegen te gaan. Waarom greep men nu niet vxxxeger in?, zal men allicht vragen. Dit zat weer zo, het was markegrond. En wilde men aan het gemeenschappelijk bezit iets ver anderen dan moest dat met algemene stemmen gebeuren. En dat. ging eenvou dig niet. Wat kon het b.v. de bxxxekboeren langs de Schipbeek schelen, of in de Hei huizen de boel verzandde. De heren jagei's wilden dat hun jachtgebied met rust gela ten werd. Nade markeverdeling in het midden der vorige eeuw werd de mogelijk heid geschapen, om de grond te bebossen. En waar eens een zandwoestijn was, wordt nu ons oog verlustigd door prach tige bospax-tijen. En de veendampen? Och, die hielden van zelf op toen boekweit zaaien niet meer lonend was. En de venen en moeras sen veranderen ook in de laatste zeventig jaar veelal in vruchtbare landouwen. VAN COEVORDEN. In de komende paar weken verschijnen er groentesoorten aan de markt, die we de rest van het jaar niet meer vers kun nen kopen, zoals asperges, peulen, tuin bonen en doperwten. Het verdient daarom wel aanbeveling er nu ook van te genieten! Op de benodigde hoeveelheid verkijkt men zich heel gemakkelijk, vooral bij de peul- vx'uchten, die gedopt moeten wox'den. Per persoon kunt u rekenen: asperges 350 a 500 gram; peulen pl.m. 250 gx-am; tuinbonen 750 gx-am; dopex-wten, kapucijners 350 a 500 gram. Wordt er een tweede groente bij ge bruikt, b.v. sla, of worden om een voox*- beeld te noemen de doperwten of peul tjes gemengd met worteltjes, dan kan met ongeveer de helft van bovengenoemde porties volstaan worden. In sommige winkels zijn tuinbonen, dop erwten en/of kapucijners gedopt en wel te koop. Hiervan kunt u dan ongeveer 200 gram per persoon rekenen. ASPERGES Deze wox-den in ons land tot omstreeks de langste dag, 21 juni, aangevoerd. Het oogsten is eenj heel precies werk, omdat de asperges en vooral de koppen niet beschadigd mogen worden. Voox-al bij warm weer bederven asperges vlug; het is dus niet x-aadzaam ze al enige da gen voor het gebruik in huis te nemen. Zij dienen koel en luchtig bewaard te wor den, zo nodig met een vochtige doek be dekt. Nadat ze naar onder toe dikker zijn ge schild, al of niet met een dunschiller, en er een flink stukje van de ondex-kant is weggesneden, worden ze in ruim water gaargekookt. Dit duurt, al naar gelang de malsheid en "de dikte, y2 a uur. Het kooknat, waaraan door velen wat suiker en/of foeilie wordt toegevoegd, is een) uit stekende basis voor soep. Mooie, dikke aspex-ges worden meestal zo uit het water opgediend (dit heet a 1' anglaise, ofwel op z'n Engels gegar neerd met hard- of zachtgekookte eieren en/of ham. Gewelde, gesmolten of licht gebruinde boter en geraspte nootmuskaat geeft men erbij. Ter afwisseling kunnen Vee-auto in brand De vrachtauto van de veehandelaar, de heer H. Baltus, waax-mede men in de smedex-ij Maats in de Dorpsstraat aan het lassen was geweest, vloog maandag avond omstreeks half zeven tegexiover de Uloschool in de bi-and door lekkende benzine. Met zand van de in aanbouw zijnde melkwinkel aldaar probeerde de bestuurder en verschillende helpers het vuur te blussen. Dit had echter niet het gewenste resultaat, zodat de wagen naar het plein voor de zuivelfabriek „De Vrij heid" werd gereden, waar inmiddels ge alarmeerde brandweerlieden de laatste resten vuur met een droogpoeder-appa- x-aat uitmaakten. De politie, die de alax-msirene in wer king bracht, regelde daarna het verkeex-, zodat de brandweer in een' minimum van tijd de brandende auto kon bereiken. Deze heeft van het brandje dan ook wei nig schade ondervonden en kon later op eigen kracht haar weg vervolgen. Door de alax-mering bestond er voor het bx-andje een enorme belangstelling. Veilig Verkeers-rit De MAC „De Holtex-bex-g" ox-ganiseert zatex-dag 18 juni a.s. een. Veilig Vex-keei-s- rit voor auto's, motoren, bromfietsen en fietsen. De start vindt plaats om 14.30 uur vanaf het clublokaal, café Vruggink in de Stationsstraat. Deze rit zou oorspronkelijk op 25 juni plaats hebben, maar is in verband met de TT-races in Assen een week ver- Bromfietser door auto gegrepen Zaterdagavond omstreeks 6.45 uur is de heer J. H. K. uit Holten, die met zijn bromfiets in de richting Laren reed en bij het Erve „Liesen" de Liesensteeg in wilde rijden, door een hem achtex:op ko mende auto gegrepen en op het wegdek gesmakt. Het ongeluk liep nog bijzonder goed afi, want de gevtolgen beperkten zich tot enkele schaafwonden en kneu zingen. Dokter De Noord verleende de eerste hulp. De bromfiets werd flink be schadigd, evenals de auto, bestuurd door ae heer B. uit Zutphen, die in de sloot te recht kwam. zonder dat de bestuurder letsel opliep. asperges geserveerd worden met geraspte kaas bestrooid of met 'n kaassaus geheel of gedeeltelijk bedekt. Minder mooie ex emplaren worden wel voor het koken ge sneden en wanneer zij gaar zijn gemengd door een melk-, kaas-, ham- of eiersaus. Behalve ei en ham past bij een aspex-ge- schotel een fijn stukje rund- of kalfsvlees of kip. Koude aspex-ges zijn bijzonder lekker als koude schotel of in een slaatje, al of niet in combinatie met tomaat, dopex-wten, hardgekookt ei of garnalen. Aan gx-oente- soep en vlees- of garnalenx-agoüt geven kleine stukjes asperge een verrukkelijke smaak. PEULEN Voor peulen hebben de Fransen een aar dige naam: mange-tout, waax-uit dus wel duidelijk blijkt dat deze groente met huid en haar gegeten wox*dt; na afhalen uiter aard. Wist u, dat peulen bij uitstek geschikt zijn voor Chinese gerechten, zoals bahmi en omelet met groente en garnalen of krab. De combinatie met spitskool of wortel tjes is het proberen zeker waard. Jonge peulen behoeven maar 10 minuten ge kookt of in wat vet gesmoord te worden; de kooktijd van oude peulen is ongeveer V2 uur. De groente is het lekkerst wanneer ze niet geheel zacht, maar nog enigszins knapperig is. Kook daax-om jon ge peulen niet tegelijk met groenten, die een langex-e kooktijd hebben, maar meng ze er later doox-heen. TUINBONEN Deze. verkleuren gemakkelijk na het doppen. Moeten de bonen geruime tijd voor het koken gedopt worden dan kunt u ze voor verkleuren behoeden door ze met wat doppen te bedekken of onder een vochtige doek te bewaren. Sommige bonen blijven licht van kleur in de kook; andere worden bruin. Dat is een kwestie van ras. Het donker verkleu ren kan men wat beperken door aan het kooknat een scheutje melk toe te voegen. Bonenkx-uid wordt door meekoken onoog lijk; daarom is het beter wat verse blaad jes achter te houden en die op het laatst fijngehakt door de tuinbonen te mengen. Wees met bonenkruid niet te royaal, want het heeft een stex-k uitkomende smaak. Een rest bonenkruid is heel smakelijk in kx-opsla of tomatensla. Ook peterselie is lekker over tuinboontjes. Tuinbonen wox-- den als x-egel opgediend in een melksaus of alleen met wat boter of margarine ver- mengd. U kunt ook eens zeer fijngesne- de ham of blokjes mager spek door de ga re bonen mengen. Zowel x-und-, varkens- en lamsvlees als fijne vleeswaren en knak- wox-stjes passen goed bij tuinbonen. DOPERWTEN Deze kunnen in ruim water worden ge kookt, vooral wanneer u te maken heeft met verschillende rassen door elkaar, met ongelijke vorm en kooktijd. Zeer jonge erwtjes worden wel ge stoomd. Doet u er op het laatst eens fijn gesneden peterselie op. Een rest gekookte doperwten kan uitstekend dienst doen als vulsel van een roerei of omelet; door een vlees- of visragoüt of, met wat slasaus aangemaakt, als vulsel van kleine tomaat- tjes. Op de maandag j.l. te Rijssen gehou den veemax-kt werden aangevoerd: 1116 stuks vee, runderen 86, varkens 1030. Prijzen: 13 vette koeien, eerste kwali teit van f 3,- tot f 3,30 per kg slachtge- wicht; 41 melk- en kalfkoeien van f 900,- tot f 1100,- per stuk: 21 pinken van f650,- tot f 800,- per stuk; 5 gx-askalveren van f 300,- tot f 425,- per stuk; 6 nuchtex-e kal veren van f60,- tot f80,- per stuk; 31 dx-achtige zeugen van f 190,- tot f 250,- per stuk; 18 loopvarkens van f 60,- tot 180,- per stuk; 981 biggen van f36,- tot f47,- per stuk. Overzicht handel: Rundvee: Handel goed, prijzen iets ho ger. neus', keel en borst van vastzittend slijm otwfivym 62. Maar och en wee, wat ging er nu voor ergs ge beuren! Met een ongelofelijke snelheid kwam de „Brul" co het tanden-en-ogenschip af en richtte zijn steven precies op het middenschip. Jef Aluin stond als aan 't dek genageld, 't koude px'ikkeltjeszweet brak hem aan alle kanten uit, terwijl de rechterhand van Jef, een zekere Klaas Akelig, met draaiende ogen over het dek waggelde. „Óver boord,!!", gilde Jef met overslaande stem. „We worden overvaren!" Hij nam zelf het voorbeeld en sprong met een forse boog in .-zee, gevolgd door de anderen. En net op 't nippertje, want. met een luid gekraak boorde de „Brul", zich in de flank van het tanden-en-ogenschip, dat als koek in tweeën brak en luid borrelend in de diepte verdween. En al maar verder joeg de „Brul", met afgebroken ra's, de tuigage fluitend in de wind, de overwinning tegemoet. Intussen dreven de boeven hulpeloos en drijfnat rond. „Bah", mopperde Jef, „wat is het moeilijk om een goeie boef te zijn! Was ik maar bankdirecteur ge worden zoals mijn vader altijd wilde".

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1960 | | pagina 2