Jaarvergadering Jong Holten' Export van tomaten liep aanzienlijk op UIT HOLTENS HISTORIE Deze tijd van het jaar is bijzonder geschikt voor kleine, huiselijke feestjes. De vraag „wat zal ik daarvoor aantrekken" kan daarbij voor menige vrouw uitgroeien tot een obcessie. Toch kan men met een goedkoop lapje stof en wat handigheid zoveel zélf doen, om variatie aan te brengen in een japon, die reeds enige malen achtereen dienst heeft gedaan. Reken daar ook bij voorbaat op, door wat meer stof te kopen dan u onmiddellijk nodig heeft, voor een jasje, een vestje, lijfje, ceintuur e.d. Op de foto toont het meisje een aardig model met mogelijkheden. Jack P. de Klerk. De vereniging „Jong Holten" afdeling van de P.J.G.O. hield woensdagavond in café Jansen haar jaarlijkse ledenvergade ring onder voorzitterschap van de heer Joh. Nikkels. De vergadering was goed bezocht. In zijn welkomstwoord heette de voor zitter in het bijzonder welkom de advi serende leden, de heren H. J. A. Koldeweij en M. Bouwhuis, het ere-lid de heer B. J. J. Groot Bronsvoort uit Bathmen en de afgevaardigde van de O.L.M., de heer Ih B. Nij land. Later verwelkomde hij nog de heer G. N. van Leersum uit Blaricum, die in deze bijeenkomst een causerie hield over zijn reis door Rusland. Naar aanleiding van een desbetreffend verzoek zal een uitwisseling plaats heb ben met de afdeling Beilen, waaraan ook de plattelandsmeisjes zuilen deelnemen. Up z april wordt daar een ontspannings avond gehouden terwijl de gasten gele genheid zal worden geboden het grote zui velbedrijf „Domo" te bezichtigen. Behalve het gehele bestuur zullen ook een aantal leden aan deze uitwisseling deelnemen. Men heeft echter nog gelegenheid om zich hiervoor in een volgende vergadering op te geven. Bij de ingekomen stukken werd verder gesproken over de Bondslanddag, welke op 20 juli in Almelo gehouden wordt, en in het teken zal staan van radio en tele visie. De penningmeester, de heer A. Grote- boer, deed mededelingen over de uitkom sten van de dezer dagen gehouden ont spanningsavond. Zij heeft deze keer een batig saldo opgeleverd van ruim 78 gul den. Alvorens de secretaris gelegenheid te geven zijn jaarverslag uit te brengen gaf de voorzitter zijn eigen indrukken weer over het afgelopen jaar. Hij herinnerde aan het afnemen der spanningen in de we reld voor wat de „koude oorlog" betreft, maar wees op toenemende spanningen in de Congo en Algerije. Van het nieuwe ka binet dat in Nederland is opgetreden zei hij, dat dit nog niet veel opvallende din gen heeft gedaan. Spreker wees op de gevolgen van de grote droogte, die voor Holten zelf nogal zijn meegevallen, en gaf ten slotte een opsomming van het jon gerenwerk in afdelings- en bondsverband. Ten opzichte van de landbouw doen zich tal van vragen voor, die niet direct be antwoord kunnen worden. De toekomst van de jonge boer, de invoering van de E.E.G., het vraagstuk van de beroeps keuze, het zijn allemaal problemen, die de volle aandacht verdienen. Batig saldo. De penningmeester bracht vervolgens het eerst zijn jaarverslag uit. De inkom sten bedroegen f 2531,27 en uitgaven f 2341,41, zodat er een batig saldo was. De boeken waren door de leden H. Ulf- man en A. Pekkeriet keurig in orde be vonden, zodat de heer Groteboer werd gedechargeerd. De nieuwe kascommissie zal bestaan uit de leden Joh. Bronsvoort en G. Mekenkamp. Een zeer uitvoerig en keurig gesteld jaaroverzicht gaf daarna de secretaris, de heer J. B. Veneklaas. Hij herinnerde aan het vluchtelingen probleem en noemde het een groot voor recht als plattelander zo te kunnen leven als in Nederland het geval is. Voor de activiteiten op technisch gebied als de fokkerij, lezingen en excursies bestond bij de leden niet zo'n grote belangstelling als voor de algemene dingen. De secretaris waarschuwde zijn gehoor niet te leven in bekrompenheid. Men moet zijn stem kun nen laten horen. De oogst. Van de uitkomsten der gewassen was de rogge nog het best. Haver en bieten waren slecht. Het hooi was van prima kwaliteit, maar er werd minder gewon nen. Ook de aardappelen vielen nog wel mee, maar hun verbouw is voor de be drijfsvoering in deze streken van weinig invloed. De prijzen van het rundvee wa ren hoog, van varkens behoorlijk, de big gen waren duur. De opbrengst van de melk was goed, maar de pluimveehouderij was daarentegen slecht. Vette kalveren vrij goed, maar zij geven meer risico. In zijn overzicht van de activiteiten der vereniging wees de secretaris er op, dat ontspanning de zelfwerkzaamheid bevor dert. Hij herinnerde aan de bonte avond, het forum, de voetbalwedstrijden, de sportdag en de dropping, die allen goed slaagden. De ledenvergaderingen waren over het algemeen goed bezocht. Het aan tal leden bedroeg aan het einde des jaars 118. Als afgevaardigden naar de voor- en najaarsvergadering werd uit het bestuur aangewezen de heer W. Aalpol en uit de leden de heer G. H. Bosman. Ten slotte richtte de voorzitter zich met enkele waarderende woorden tot de afge treden bestuursleden J. Veneklaas en A. Groteboer, die in een vorige vergadering reglementair niet herkiesbaar waren en dankte hen voor de voortreffelijke wijze waarop zij hun functie 3 jaar hebben ver vuld. De heer J. Veneklaas beantwoordde deze woorden mede namens de heer Groteboer en spoorde de leden aan de kans op een bestuursfunctie niet voorbij te laten gaan, want voor hem waren het drie zeer leer zame jaren geweest. EEN REIS DOOR RUSLAND Na afloop van het huishoudelijk gedeel te der vergadering van de vereniging „Jong Holten" in café Jansen hield de heer G. N. van Leersum uit Blaricum een causerie over zijn reis door Rusland, die mogelijk werd doordat de Russische autoriteiten een aantal Nederlanders toe stond in volle vrijheid een blik achter het ijzeren gordijn te werpen. Hij vertelde daarbij tal van interessante bijzonderhe den en vertoonde enkele dia's waaronder zelfs een van de aflossing van de wacht voor het Kremlin. De heer van Leersum maakte deze reis met een comfortabele touringcar in ge zelschap van artsen, technici, enz. en bracht daarbij behalve aan Moskou een bezoek aan tal van grote steden in Rus land. Daar hij uit hoofde van een hob by voor deze taal vrij goed Russisch sprak, had hij de gelegenheid zich met mensen uit alle lagen der bevolking te onderhouden. Zoals uit zijn causerie bleek heeft hij daarbij bijzonder interessante ervaringen opgedaan, waarnaar zijn toe hoorders met spanning hebben geluisterd. De beelden die daarbij vertoond werden maakten de gegeven indrukken nog dui delijker. Op de 10.000 km lange tocht werd eerst Berlijn bezocht. Tegenover de weelde en de gevulde etalages van de winkels in West-Berlijn, stond een schrille armoede en onafzienbare ruïnes in Oost-Berlijn. In Warschau was het ook triest. Hier werd o.a. een bezoek gebracht aan het enorme en pompeuze cultuurpaleis, dat de Russen de Polen geschonken hebben. De doorsnee Pool moet van de Russen echter niets hebben. De reis van Warschau naar de eerste grote stad in Rusland Minsk en verder naar Moskou ging door een wat heuvelachtig maar eentonig landschap met onafzienbare graanvelden. Aan de grens had men een leuk contact met Rus sische jongens en meisjes die naar Tsje- cho-Slowakije gingen. Minsk is nog één grote puinhoop. Waar de R.ussen grote af standen moeten afleggen overnachten zij in de wachtkamers der stations. Wij in ons weeldeland kunnen ons de toestanden achter het ijzeren gordijn, wat de levens standaard betreft, niet voorstellen, aldus de heer van Leersum. Vrouwen werken er aan de wegen, sjouwen stenen en stor ten beton. De levensstandaard is er zo verschrikkelijk duur, dat man en vrouw moeten werken. De kleine kinderen, gaan naar een soort crèche (bewaarplaats) en worden na de dagtaak weer opgehaald. Uitvoerig vertelde de heer van Leersum over zijn gesprekken met een paar me dische studenten, van zijn verblijf in Mos kou, dat enkele enorme moderne hotels bevat maar voor een zeer belangrijk deel de oude stad nog bestaat uit houten huizen. Kilometers lange rijen mensen staan voor het mausoleum, waar Lenin en Stalin zijn opgebaard, om een eerbie dige blik te werpen op deze doden, die de indruk maken te slapen, zo goed zijn hun lichamen geconserveerd. Ontzagge- DUITSLAND GROOTSTE AFNEMER Het Uitvoer Controle Bureau voor Tuin- bouwprodukten heeft dezer dagen de to taal-cijfer.s van de Nederlandse groente- export over 1959 bekendgemaakt. Deze cijfers tonen aan dat het afgelopen jaar een grote vraag naar Nederlandse pro- dukten op de buitenlandse markten te zien heeft gegeven, want het totale kwan tum groente dat werd uitgevoerd steeg van 489 miljoen kg in 1958 tot 558 miljoen kg in het afgelopen jaar. Als men 1957 als vergelijking neemt dan ziet men zelfs een stijging van de groente-export met niet minder dan 125 miljoen kg. De voornaamste oorzaak van de grote vraag naar Nederlandse groenten in het buitenland ligt in de grote droogte in vele delen van Europa. Hierdoor waren de oogsten overal kleiner dan normaal, ter wijl de Nederlandse tuinders over het al gemeen een goede oogst hadden, dank zij de mogelijkheden tot beregening, welke in de specifieke tuinbouwcentra overal aanwezig zijn. Tomaat 20 procent van het totaal. Zweden bezet Het is onmogelijk om alle produkten uit de gröentesector afzonderlijk de revue te laten passeren. Het belangrijkste pro- dukt blijft voor ons land de tomaat, ze ker wat de geldswaarde betreft. Dit jaar zelfs ook wat het aantal kilo's betreft. In voorgaande jaren stond de tomaat dik wijls wat kilo's betreft beneden de uien, maar in 1959 is de export van tomaten ten opzichte van het. vorig jaar weer met 20 miljoen kg gestegen, terwijl de uitvoer van uien met 33 miljoen kg terugliep. Niet minder dan 153.6 miljoen kg toma ten gingen in 1959 de grens over. Daar bij was West-Duitsland de voornaamste afnemer met niet minder dan 109.4 mil joen kg of wel ongeveer 70 procent van het totaal. Ook Engeland is echter een goede klant van de Nederlandse tomaten, want naar dit land werden in 1959 29.7 miljoen kg tomaten uitgevoerd, of bijna met 7.7 miljoen kg de derde plaats en Bel gië komt dan als vierde met 2.2 miljoen kg. Behalve naar deze landen gingen er kleinere kwantums naar Frankrijk, Ier land, West-Indië, Italië, Noorwegen. Oos tenrijk en Zwitserland. De produktie van tomaten in ons land was in 1959 opnieuw groter dan in het voorgaande jaar. Verder wordt er ook grote aandacht besteed aan de sortering en de aflevering en hierdoor kon een. kwa- liteitsprodukt worden geleverd op de bui tenlandse markten, dat daar goed werd ontvangen. lijke rijkdommen aan oude kostbare voor werpen uit de Tsarentijd zijn in een mu seum uitgestald en de Russen betreden deze gebouwen met de grootste eerbied. Het Bolstoï Ballet, dat men bezocht telt meer dan 2000 medewerkers die door de Staat worden betaald. Een goedkope plaats kostte f 18,De ondergrondse spoorweg (metro) 100 m onder de grond steekt mijlen ver uit boven die in andere wereldsteden. De 52 stations lijken wel zalen uit het paleis van Versailles. Rus land is over het algemeen een siherig land, maar op het Rode Plein of in deze stations zal men geen. vuiltje of snipper tje vinden. Spreker bezocht Toela (geboortestad van Leo Tolstoï, de grote Russische schrij ver), Koersk, Saparosje en Djepropre- towsk, de automobielstad. Enkele Russen kropen hier onder de bus, om de techniek te bestuderen, want dergelijke fraaie bus sen als waarmede het gezelschap reisde zag men in Rusland niet. Alleen de taxi's zijn over het algemeen goede wagens. Bij deze stad werd de enorme stuwdam in de Djnepper bezichtigd, die 790 meter lang is en een groot deel van Rusland van elektrische stroom voorziet. Er werk ten slechts enkele mensen, want alles gaat automatisch. In Charkow was het dat de vroegere Nederlandse gezantschapsraad, de heer Usman, zijn dochter terugvond, die hij tij dens de oorlog van 19141918 in verband met de omwenteling in Rusland naar de Kaukasus had gebracht en nooit had weergezien. Zij was dokter in een zieken huis. Men had hier slechts anderhalf uur oponthoud en als door een wonder bij het ondervragen van een oud vrouwtje kwam de heer Usman bij zijn dochter, die echter in Charkow is gebleven. Geïllu streerde bladen hebben aan dit voorval grote aandacht gewijd. In Jalta bezocht de heer van Leersum een kerkdienst tij dens het Russische pinksterfeest. Hij werd diep getroffen door de devotie, waarmede vooral de ouderen mensen deze kerkdienst beleefden. Er waren ontzettend veel opschriften langs de wegen in Rusland opgesteld met propaganda voor het regime. Met één leus had spreker zich goed kunnen ver enigen. „Vrede in vriendschap" stond daarop. Na nog een indruk te hebben gegeven van de enorme universiteit in Moskou met 24.000 studenten die op staatskosten studeren, met wie men een eindexamen- feest meemaakte en waarbij men als te genprestatie het „Wilhelmus" zong, ver toonde de heer Oplaat, directeur van de Coöp. Aan- en Verkoopvereniging uit Mar- kelo de dia's uit Rusland en. plaatjes uit Italië. De voorzitter van „Jong Holten" bracht de heren van Leersum en Oplaat dank voor hun leerzame voordracht en verto ning en de heer M. Bouwhuis voor zijn bemiddeling. Sla Verhoudingsgewijs is het de sla welke de grootste stijging te zien geeft, name lijk van 31 miljoen kg in 1958 tot 42 mil joen kg in 1959. Het is vooral de mooie zomer geweest, welke gezien moet wor den als de oorzaak van deze toegenomen vraag naar Nederlandse sla op de buiten landse markten. Ook bij dit produkt was het weer West-Duitsland dat de voor naamste afnemer was, namelijk 24.7 mil joen kg of bijna 60 procent van het to taal. Engeland komt op de tweede plaats met 8.3 miljoen kg. Ook Frankrijk was het afgelopen jaar een goede afnemer van Nederlandse sla, want de totale uit voer naar dit land bedroeg 2207 ton te gen in 1958 240 ton. Uit de totaal-cijfers van de Nederland se groente-export blijkt duidelijk de grote betekenis van West-Duitsland als afne mer, want bij een export van 558 miljoen kg groente gingen er 287 miljoen kg naar dit land. Ook Engeland is echter een af nemer van betekenis met 124 miljoen kg. De derde plaats wordt bezet door België en Luxemburg met 56 miljoen kg, terwijl het opmerkelijk is dat de uitvoer naar Frankrijk zo sterk is gestegen en wel van 13295 ton in 1958 tot 41807 ton in het af gelopen jaar. In 1957 ging slechts 2363 ton groente uit ons land naar Frankrijk. Ingeschreven lichting 1962 Voor de dienstplicht lichting 1962 jongemannen geboren in 1942 zijn in deze gemeente 47 personen ingeschreven. NIEUWE U.L.O.-SCHOOL Het gemeentebestuur heeft van de Mi nister van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen een urgentieverklaring ontvan gen voor de bouw in 1960 van een. 12-klassige u.l.o.-school. De plannen hier voor zullen nu zeker spoedig in de raad aan. de orde komen, nu men weet dat er gebouwd mag worden. De raad heeft zich in een vorige vergadering al even bezig gehouden met de vraag waar deze nieuwe u.l.o. zal moeten verrijzen. DE PANNEKOEK MAAKTE HOLTEN BEKEND Toen daags na de ramp te Enschede een wagen vol van Holtens gebak het dorp verliet, kwam de wagenvracht om streeks twee uur door Delden. Volgens mijn zegsman hadden alle honjden de geur van de producten van Holtens huisvlijt in de neus gekregen. Een oud man brak te Delden een been door over de honden te vallen. Toen laat in de mid dag de Holtense wagenmenners bij de Broeierd, halfweg tussen Hengelo en En schede aankwamen, was het de Deldense brandweer, die het eerst voor de panne- koek in aanmerking kwam. De voerlui waren gauw van hun last bevrijd. In ruim een half uur was de wagen leeg. PANNEKOEK EN BRAND Op de 16e juni 1829 was een Holtense des morgens omtrent elf uur bezig met toebereidselen om panhèkoek te bakken. De vlam sloeg echter in de pan, en het huis raakte in brand. Het was een vrese lijke ramp voor Holten. Twee-en-vijf tig woningen, zeventien schuren, de school en de kerk, plus twee hooibergen, gingen in vlammen op. Ruiters stoven alle kan- .ten uit om hulp te vragen. Deventer, Bathmen, Markelo, Rijssen, Wierden en Almelo werden gealarmeerd. Ook Enter nog. Maar gezien de onbelankrijkheid van dit dorp, verwachtte men daar niet veel van. De Enternaren wisten nog van over levering wat brand was. Ruim een eeuw eerder was het dorp Enter door brand vernield. De Gorenaren waren zelf al veertienmaal verbrand en dachten bij zichzelf: laat een ander nou ook maar eens brand hebben. Zij kwamen ten min ste te laat. Alle hoop van de Holtenaren was in de eerste plaats op Deventer ge vestigd. Daar beschikte men over goed materiaal. Maar mis hoor! De eersten, die met grote vaart en paarden in volle galop het fel brandende dorp binnenvielen wa ren de brandweerlieden van Enter, mét een gloednieuwe spuit, een spuit zelfs met voor die tijd grote capaciteit. Het opstellen der spuit, het uitrollen der slangen was het werk van een ogenblik. Maar toen kv/amen ze tot de catastrofale ontdek king, dat Holten geen water had. En tan- deknarsend moesten de Entersen toezien, dat het ene huis na het andere verbrand de. De organisatie was voortreffelijk ge weest. Tien minuten na het bericht van een grote brand te Holten stond de spuit al op 'n schuit. Gezwind werd deze voort getrokken door paarden. Een ander deel van de brandweer wachtte reeds te Rijs sen, waar de spuit werd overgenomen, om zo spoedig mogelijk naar Holten te komen. De moeite was echter tevergeefs geweest. De Enternaren, die rondom in het water lagen, konden ook niet weten, dat het hooggelegen Holten schaars met water gezegend was. Toen Enter door brand vernield werd, togen de schippers er op uit. Zij kenden de weg in alle ha vensteden als in hun eigen dorp. Haal den veel geld op en bouwden hun dorp weer op en hielden nog een knappe stui ver over. Daarvoor kochten ze later een brandspuit. Hoe de marke reageerde op de brand, daarvan worden we niets ge waar. De notulen zwijgen er over, dus men heeft de hulp aan en de herbouw van het dorp aan particuliere hulp van elders overgelaten. Trouwens, de hulp der mar ke was slechts een druppel in de emmer. EEN ANDERE VREEMDELING, DIE WEL WELKOM WAS Vier jaar na de brand, het was weer zomer, 1833, kwam er een vreemdeling Holten binnen. Een troepje oude Holter Methuzalems vertrouwden hem niet. Gelukkig was de vreemdeling niet al leen, er was een gladgeschoren Gorenaar bij, die Barend heette. Barend vertelde, dat de vreemdeling te Holten grond wilde kopen, grond, waar hij een fabriek wilde bouwen. Heel Holten was er vol van. Ver beeld je, Holten een fabrieksplaats, met drinkend fabrieksvolk. Dan was er in Hol ten geen jenever genoeg. De vreemdeling onderhandelde met het gemeentebestuur. En toen kwam er een andere mijnheer, die sprak een afschuwelijk Amsterdams dialect, maar hij kocht en betaalde de grond. De eerste vreemdeling was Thomas Ainsworth, de Amsterdammer was Wil lem de Clercq. En dan kwam er nog een graaf met twee schimmels voor een rijtuig en bekeek het terrein en keurde het goed. En wijze Holtenaren schudden hun hoof den. Wat was de wereld aan het verwor den, dat een graaf zich nu al met katoen bemoeide. Het was casueel! Dat vonden de Holtenaren ook, toen er aan de kant van de es een groot schuurachtig gebouw verrees, en toen dat klaar was, kwamen er wagenvrachten weefgetouwen. En die werden door handige vaklui uit Goor netjes op rijtjes gezet. Zo nu en dan kwam de Engelsman een kijkje nemen en op een goede dag ging de fabriek open en de zaak was klaar. BAREND UIT GOOR KOMT. HIJ WAS DE HOLTER WEEFMEESTER. Drie man, Barend en twee wevers uit Goor, de rest moest natuurlijk uit Holten komen. Maar het liep nog niet hard, daar om ging Barend op huisbezoek en met succes. Streng moest hij op de leerlingen toezien, want, niet gewend aan eentonige arbeid, deden zij allerlei kattekwaad. Zó nu en dan werd er een weggejaagd, maar anderen kwamen er voor in de plaats. In 1837 hield het weven op, de getouwen werden verkocht en jarenlang trachtte men het gebouw voor andere doeleinden te verhuren. Maar een textielplaats is Holten nooit geworden. VAN COEVERDEN. Officiële publicaties SPREEKUUR BURGEMEESTER De Burgemeester van Holten maakt be kend, dat hij op dinsdag, 9 februari a.s. spreekuur zal houden in plaats van op woensdag, 10 februari 1960. Holten, 5 februari 1960. De Burgemeester voornoemd, W. H. Enklaar. OPENBARE KENNISGEVING De burgemeester van Holten maakt be kend, dat op het gemeentehuis voor een ieder ter inzage liggen de beschikking van de Minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening van 10 januari 1957, no. L/PA 3012 en de daarbij beho rende op deze gemeente betrekking heb bende lijst, zoals deze gewijzigd is bij de beschikking van 14 november 1959, no. L/PD 1195. Deze beschikking verbiedt de teelt van aardappelen in een tuin, gelegen binnen een in de lijst omschreven gebied, be halve op dat gedeelte van die tuin, dat voor het betrokken teeltjaar is aange duid op'een door of vanwege de Direk- teur van de Plantenziektenkundige Dienst vervaardigde situatieschets van die-tuin. Telers van aardappelen in tuinen, waar op bovengenoemde beschikking(en) niet van toepassing is (zijn), zijn gehouden de bestaande voorschriften nauwkeurig op te volgen, te weten slechts daar aardappelen te verbouwen waar deze in de twee voor afgaande jaren niet hebben gestaan en bovendien jaarlijks niet meer dan hoog stens x/3 gedeelte van de tuin. Telers op wier tuin door deze bekend making de beschikking no. L/PA 3012 van toepassing wordt en die nog niet in het bezit zijn van de situatieschets, kunnen deze schriftelijk aanvragen bij: Het Landbouwschap Burgemeester van Royensingel 22 ZWOLLE,

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1960 | | pagina 2