ïerhoèH
Uit Holtens Historie
8h-'
Koopje
van de week
week bij De
GROOT ZOMERBAL
B. J. Nijiand,
gesloten
Omzet vermeren,...
geregeld adverteren
H. RoeSofs
ZEGELS:
GOMMELANGE 48 et
VOLVETTE KAAS
BITTERKOEKJES
FRUITHAGEL
GEHAKT
B. MAATS - Dorpsstraat 72
WERKSTER
gesloten
KIJK EENS
wat een goede
aanbiedingen in de
advertenties staan
De
avonturen
van
ClOOiOOfOOIG OIOGO
Zondag 9 augustus
a.s. hopen onze lieve
It ouders en grootouders It
II. W. Lubbersen
en
Lubbersen-Stevens j
8 hun zilveren huwe-
lijksfeest te vieren.
Hun kinderen en j
q kleinkind wensen hen
samen nog vele ge- j
lukkige jaren toe. i
Gelegenheid tot feli
citeren op maandag
10 augustus na 19 uur
citeren op maandag
in café „De Waag".
ÜÖODC-OCSOCiOCXJ
Heren-flanellenhemden
3=SS
Prima luiers 0.80
DORPSSTRAAT
Een zak heerlijke
200 gram frisse zachte
spaanse ABRIKOZEN
qrote flacon 720 cc, 119 ct
29 juli - 5 augustus
SPARRETJES VAN DE WEEK
belegen
bij aankoop van 1 pak KAMPIOEN KOFFIE le soort - en toch 10%
NATUURAZIJN v. d. inmaak fles 48 ct en 20 zegels
DUBBEL KNAKWORST 8 stuks blik 136 ct en 54 zegels
ONTBIJTKOEK groot stuk 56 ct en 22 zegels
KERSENWIJN „MADURO" fles 240 ct en 96 zegels
CUSTARD dubbelpak 60 ct en 24 zegels
Op deze 5 Sparmerkartikelen deze week 2O0;0 korting
SPARRETJE VOOR DE LUNCH:
150 gram BOTERHAMWORST
39 ct - io%
ct èn zegels
ct èn zegels
500 gr.
200 gram
500 gram E»
blik ct en zegels
Ook op alle bekende merkartikelen krijgt u GRATIS Sparzegels
prima
SparwinkeliersT. KOOPMAN - Dorpsstraat 16
107. KORTING - 1007. KWALITEIT
in Amicitia (bij hotel Holterman, Dorpsstraat)
op woensdag
5 augustus a.s.
Aanvang 7.30 uur.
Bart Wieldraaijer
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllülllllllllllllllllliillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
GEVRAAGD:
voor hele of halve dagen en een werkmeisje
eventueel voor hele dagen. Goed loon.
HOTEL „DE HOLTERBERG"
TE KOOP:
2 toom
ZWARE BIGGEN
bij J. W. Boode, Espelo 40.
TE KOOP:
BOILER
met douche, compleet, bij
J. G. P. MULLER, Bos
kamp 37, Holten.
(Moc/ernsJ
man
TE KOOP:
goed lopende
VILLIERS
125 cc, prima banden.
J. FANT, Look 92, Hol
ten.
Elba—No Iron
LondonSanfor
Metro—Sanfor
Vasto—No Iron
9.901
10,901
11.90s
11.900
Tempo—No Iron 11.908
SaboSanfor 12.901
Luxor—No Iron 13.901
Scala—No^ro^^l5j90
PpAMESBLOUSESJ
6.90-8.90—10.901
Van zaterdag 8 tot maan
dag 17 augustus
wegens vakantie
Smederij en Rijwielen
TE KOOP:
DRACHTIGE VARKENS
keuze uit drie. Ingeschre
ven in BB. Wed. A. J.
NIJLAND, Espelo 45.
Wegens vakantie
van 10 tot en met 12 aug.
Spar-winkelier B. MAATS
TE KOOP:
een DRACHTIG VARKEN
a. d. telling 4 augustus.
Wed. T. BOODE, Espelo
61, Holten.
MARKE EN KERK
Vanouds was de kerk te Holten, net als
overal in den lande, het enige centrum van
cultuur en opvoeding in de marke. Vaak
ook tevens de enige nieuwsbron der Holtena
ren. Al was het nieuws ook veertien dagen
of zelfs een maand oud, het bleef voor de
markegenoten nieuws. Was zondags de kerk
dienst beëindigd, dan haastte zich de voor
lezer om buiten op het kerkplein op een
kleine verhoging te klimmen om, hetgeen er
aan nieuws was, voor te lezen. Vaak waren
het herderlijke brieven, plakkaten van de
drosten of kennisgevingen van ue schout.
Voorts brieven van de markerichter over
boeten en breuken, wat beide op hetzelfde
neerkwam. Wat later werd het voornaamste
nieuws uit de „Oprechte Haarlemmer" voor
gelezen, dus zoiets als bij ons in de eerste
peride van de radio. Verder waren er be
kendmakingen van notarissen uit de om
geving en hiermee waren de buurtschappen
dan weer een week onder de kap. De zon
dagmiddag werd door het landvolk gebruikt
om het gehoorde nieuws verder uit te ba
zuinen. Men besprak de gehoorde nieuws
berichten stuk voor stuk, deed er wat af,
of vulde bij, al naar dat zo te pas kwam,
en maakte het mooi. Sommige mensen had
den er slag van, om een gehoord nieuwtje in
de felste kleuren te schilderen en zo had
men dan een volle week stof te over, zonder
dat er een dag- of weekblad aan te pas
kwam. In een marke zoals de marke van
Holten, waar om zo te zeggen rond het dorp
geen krans van kastelen lag, bewoond door
adelijke heren, moest de bevolking zelf zor
gen voor kerk, pastoi'ie (geestelijke), kostë-
rij, school, koster en schoolmeester. In plaat
sen zoals Rijssen, Goor en Diepenheim was
dat anders. Daar waren de edelen op de om
wonende havezaten collatoren der kerk. Dat
wil zeggen: vóór de hervorming matigden ze
zich een grote macht aan. Gezamenlijk
brachten zij in hoofdzaak de fondsen bij
elkaar voor bouw en onderhoud der kerk.
In ruil daarvoor hadden ze in de kerk hun
particuliere grafkelders, hun eigen gestoel
ten en hun wapenborden. En als extra toe
gift ruzie en onenigheid met de burger-kerk
voogden. Ruzies, die soms onder de kerk
diensten ontaarden in vechtpartijen, zo zelfs,
dat men elkaar de pruiken afrukte, en men
elkaar bij de haren al vechtende en slaande
onder de dienst door de kerk sleepte. Men
liet kerkdeuren van extra sloten voorzien,
om een paar dagen later door een ander af
gebroken te worden. Men masselde met de
doodlakens van adelijke huizen (een dood
laken was een zwart wollen laken van gro
te omvang). Dit laken werd tijdens een
sterfgeval op de adelijke gestoelten of ban
ken'van het betrokken kasteel gelegd. En
in tijden van harde nood, als er geen geld
voor het salaris van de predikant was, wel,
dan knipte men een vierde van het doods
laken en liet er dominee een nieuwe broek
van maken. Hetgeen wij hierboven ver
tellen staat geboekstaafd en is waar ge
beurd.
Zoiets gebeurde echter te Holten niet. In
Holten daar regeerden, tenminste in de aan
vang van de 17e eeuw, burgers en boeren
nog in kerk en marke. En het gin& er te
Holten, naar de begrippen van die tijd dan,
heel fatsoenlijk toe. Moest er aan kerk, pas
torie of schoolgebouw iets gebeuren, dan riep
de voorlezer de gezinshoofden op een be
paalde dag bij elkaar. Een ieder kon daar
zijn mening ten beste geven, mits men be
lasting betaalde. Degenen, die geen belasting
betaalden, werden tot de armen gerekend
en moesten hun mond houden. Het i? ont
zettend jammer, dat er van het kerkelijk ar
chief van Holten zo weinig is overgebleven.
Van vóór 1571 is ons van Holtens kerk al
leen bekend dat ze bestond. En hoeveel in
komsten ze had, of ze tien jaar later, wat
het kerkgebouw betreft dan, door brand te
gronde is gegaan, daarvan weten we niets.
In 1617 ten tijde van de predikant J. Rhede-
mannes werd de kerk van Holten ver-
schierd. Dit verschieren moet men lezen
als mooi maken, verfraaien (schier uitzien).
Dit geschiedde voor rekening van de marke.
Dus door hardwerkend volk was het geld bij
elkaar gebracht. Het schijnt dat de kerk met
spreuken en mooie glazen kerkramen werd
opgedoft. En verder blijkt ons dat voor de
kerk te Holten ook geen geld is gegeven voor
herstel, uit de grote pot van de Zilvervloot.
Men had bij de verovering van deze enorme
buit op de Spanjaarden door Piet Hein, een
deel van de winst afgezonderd voor herstel
der kerken, die gedurende de tachtigjarige
oorlog verwoest waren. Doch toen men voor
rekening van de marke in 1617 aan het
herstel der kerk begon, had Piet Hein de
zilvervloot nog niet veroverd. Wat het de
marke aan reparatie kostte weten we niet,
wel dat de kerkmeesters er twaalf gulden
en dertig cent bij deden. Nu kon men in
deze contreien en in die tijd voor twaalf gul
den en dertig cent al heel wat gedaan krij
gen. Het was het jaarloon van een volslagen
boerenknecht. Men is telkens bezig aan de
kerk. In 1620 was er weer reparatie der
kerk. Toen is men met een der uurwijzers op
de stortkar naar Rijssen gereden om hém
daar te laten maken. De vertering die bij dit
vervoer nodig was, bedroeg een gulden veer
tig. Een groot bedrag voor een tochtje van
Holten naar Rijssen. Toen men terzelfdertijd
de klokkenmaker haalde, waarvoor, dat is
niet bekend, kostte dit aan vertering een
gulden zeventig. Toen in 1620 het werk af
was, en de bouwkundige het karwei inspec
teerde, dronk men daarop voor bijna twaalf
gulden jenever. Dus bijna net zoveel als in
1617 door de kerkmeesters in de kosten was
bijgedragen. Maar in 1620 zal er wel goed
zwart zijn verdiend, de oorlog werd toen
omgezet van een ramp in een zegen. Het
nieuwe Nederland verdiende millioenen aan
leveringen voor het Spaanse en Staatse le
ger. Want vijand of niet, de Spanjaarden
konden evengoed bij de handel terecht als
de bevriende legers. Handel was handel!
Vijftien jaar later is men weer bezig het in
terieur van de kerk te vernieuwen. Men
plaatste namelijk in 1637 nieuwe eiken ban
ken in de kerk. Onze voorouders hielden van
soliede meubelen. En dit alles ten koste van
de marke. Arbeidsloon, dertien gulden tien
stuivers. Toen de nieuwe eiken banken wer
den geplaatst, bleek er aan het inwendige
nogal een en ander te mankeren. Men haalde
Meester Herman, blijkbaar een bouwkun
dige. En men dronk er samen een borreltje
op, kosten vijf gulden zeventien stuivers.
Men houde vooral de posten, arbeidsloon en
de nodige vertering goed in de gaten. Hét
ging de marke goed.
VAN COEVERDEN.
NIJVERDAL
Orgelconcert Feike Asma
Maandagavond ars. wordt de serie or
gelconcerten, welke in onze woonplaats
op het orgel in het kerkgebouw van de
Vrije Evang. Gem, gegeven worden door
de Haagse organist Feike Asma, opnieuw
vervolgd. Dit zal het vierde concert wor
den in dit zomer-seizoen.
Steeds is er (gelukkig) een verheugend
goede belangstelling voor deze populaire
orgelbespelingen, en gaarne hopen wij
dat deze belangstelling mag blijven be
staan.
Ook nu is met zorg een programma sa
mengesteld, waarin opnieuw enige ver
zoeknummers zijn opgenomen. Het ziet
er als volgt uit:
1. Koraalvoorspel: Feike Asma
„Verlosser, Vriend, o Hoop en Lust"
2. Allegro (uit Concerto X) C. F. Handel
3. a. Air (Aria) S. Wesley
b. (Gavotte)
4. Choral III C. Franck
5. Pastorale en Finale A. Guilmant
(uit Symphonie I)
6. Drie geestelijke liederen Feike Asma
(voor orgel bewerkt)
a. „Waarheen pelgrims, waarheen
gaat gij?"
b. „Vrees niet, o mijn Ziele".
c. „De Heer is mijn Herder".
7. Toccata uit Symphonie V
Ch. M. Widor
Gaarne wekken wij onze lezers op om
dit concert bij te wonen, terwijl ook de
vele gasten in onze woonplaats en omge
ving, het ongetwijfeld op prijs zullen
stellen, dat ze in de gelegenheid worden
gesteld, om deze bekende organist eens
te kunnen horen op dit orgel, dat zich
voor dit doel uitstekend leent.
De
PUZZLE-WANDELTOCHT
wandelsportvereniging „De Trek
kers" organiseerde donderdagavond in het
kader van het VW-vakantieprogramma
haar derde puzzle-wandeltocht. De be
langstelling was, vermoedelijk door het
wat sombere weer en dreigende regen,
niet zo groot als voorgaande keren en het
was voornamelijk de jeugd, die aan deze
avondwandeling meedeed. Toch gingen er
nog 54 deelnemers van start om gezellig
te wandelen en enkele puzzles op te los
sen.
Na afloop reikte in café Jansen de lei
der van „De Trekkers", de heer J. Voort
man, aan de volgende winnaars een prijs
je uit: 1 J. Wansink, Holten; 2 T. Mege-
link, Holten; 3~B. Harsmölle, Hardenberg;
4 Manda Kalfsterman, Holten.
P.V. „DE BERGVLIEGERS"
Uitslag wedvlucht Roermond. Afstand
124 kilometer. Aantal duiven 82. Lossing
12 uur. Eerst aankomende duif 14.07.35 u.
1 W. Aaftink; 2, 14 en 16 C. W. Reeves; 3
en 8 G. Steunenberg; 4. 7, 17 en 19 G.
Veldhuis; 5, 15, 20 en 21 H. J. Aaftink; 6,
9, 10, 11, 12, 13 en 18 J. Schoneveld. Prijs
winnaar en eerste scheerweg: C. W. Ree
ves; tweede scheerweg: G. Veldhuis. De
prijs was beschikbaar gesteld door dro
gisterij „De Vijzel". De prijs, die de fa.
H. Beltman beschikbaar stelde voor de
laatste prijswinnende duif, wedvlucht
Passau, werd gewonnen door G. Veldhuis.
Stand (jonge duiven) na 2 vluchten:
1 G. Veldhuis 104,6 pt.
2 J. Schoneveld 104.1 pt.
3 H. J. Aaftink90,1 pt.
4 G. Steunenberg90 pt.
5 C. W. Reeves80,9 pt.
6 W. Aaftink44,9 pt.
7 L. Gazan42,5 pt.
OP BROMFIETS AANGEREDEN
Maandagmiddag is op de Deventerweg
even voorbij café ,,'t Bonte Paard" van
een bejaard echtpaar uit Hengelo, dat per
bromfiets op het rijwielpad in de richting
Deventer reed, de vrouw door een Duitse
jongen, die haar eveneens per brom
fiets passeerde, aangereden, waardoor
zij kwam te vallen. Zij bezeerde zich aan
het 'hoofd en brak een sleutelbeen, zodat
zij per auto van de fa. Rouwenhorst naar
Hengelo moest worden vervoerd. Door het
lid van de Dijkerhoekse EHBO, mevr. F.
J. Hartenberg-Grotendorst, werd de pa
tiënte geholpen, totdat later dokter Na
gelhout de nodige medische bijstand ver
leende. De Duitse jongen is, zonder zich
om het slachtoffer te bekommeren, door
gereden.
BELANGSTELLING HENGELSPORT
NEEMT TOE
De belangstelling voor de hengelsport
in onze gemeente neemt nog steeds toe.
Ondanks het feit, dat door het bedanken
van de Larense leden, die een eigen club
hebben gesticht, het ledental van de hen
gelaarsvereniging „De Rietvoorn" aan
vankelijk terugliep, is dit thans al weer
boven de honderd gestegen en nog tel
kens melden zich nieuwe hengelaars aan.
De kosten van het lidmaatschap bedra
gen f5,-, terwijl men voor de eerste keer
een entree van f 1,50 betaalt. Voor het
vissen in de Schipbeek moet men een ka
devergunning bezitten. De kosten daar
van bedragen f 2,- en voor een gezins-
kaart f2,50. Zij geeft tevens recht om in
de beek te zwemmen. Het vissen in het
Twente-Rijnkanaal is voor leden gratis.
Hen wordt een bewijs daarvoor uitge
reikt. Kadevergunningen voor de Schip
beek zijn verkrijgbaar bij de heer W. Oos
terkamp, Rörikstraat 6 alhier.
Ook zomergasten kunnen in het door
„De Rietvoorn" gepachte pand van de
Schipbeek vissen. Daarvoor is een kleine
vergoeding verschuldigd.
Er wordt de laatste tijd telkens nogal
eens flink gevangen. Vooral de gerouti
neerde sportvissers van de club hebben
daai'bij succes en weten menige brasem of
voorn te verschalken.
„De Rietvoorn" heeft voor 16 augustus
a.s. een hen gelwedstrijd op het program
ma staan, terwijl men op 30 augustus een
tocht hoopt te maken naar de Lemmer of
het Tjeukemeer om daar het geluk eens
te beproeven.
17. Giel Splitspen had blijkbaar grote haast en
beende met grote stappen door sloppen en stegen
in de richting van de haven, voorzichtig gevolgd
door een reuze-nieuwsgierige Pepito. Bij een sta
pel kratten en kisten aangekomen, hield Giel stil,
wurmde uit een van zijn zakken een lantaarn te
voorschijn en begon lichtsignalen te geven in de
richting van het schip, dat op de rede lag. Pepito
had zich verscholen achter een grote kist en gluur
de om een hoekje naar Giel, die zulke vreemde
dingen deed. En toen Pepito goed keek, zag hij,
dat het schip een van de wedstrijdschepen was en
nog wel dat met de opgeschilderde ogen en tan
den. Even bleef alles donker op het schip, doch
opeens flitste er een lichtsignaal terug. Giel knor
de van tevredenheid en begon snel met zijn lamp
te seinen, terwijl het bericht van een briefje las.
Het duurde allemaal een hele poos en toen Giel
met zijn duistere practijken gereed .was, gaf het
schip nog een laatste flitsgroet en verdween Giel
we"ër in de donkere sloppen.
Pepito hield zich nog steeds met kloppend hart
verscholen en durfde pas te voorschijn te komen,
toen de griezelige Giel niet meer te horen was.
Doch opeens slaakte Pepito een uitroep van ver
rassing. Op de plaats waar Giel zoëven had ge
staan, lag een briefje
