f
I
f;T
smm
COÖP. AAN- EN VERKOOPVERENIGING „HOLTEN'
IN HET GOUD
rTT
Hotelhouders schreven geïllustreerde brief
Wm
4cL
Agenda
PREDIKBEURTEN
BURGERLIJKE STAND
In bl ij verwachting
No. 22. Jaargang 11.
ZATERDAG 6 JUNI 1959
Verschijnt elke zaterdag.
HOLTENSNIEUWSBLAD
De abonnementsprijs van dit blad bedraagt 1.35 per kwartaal
Uitgave van de Stichting „Holtens Nieuwsblad"
te Holten. Telefoon K 5483 - 234
Adv.-frijs: 1—15 mm. (a contant) 8.Iedere mm. meer 0.08
Van het hoogste gebouw in onze ge
meente zal maandag de gehele dag de
vaderlandse driekleur wapperen. De Coöp.
Aan- en Verkoopvereniging „Holten",
kortweg de coöperatie, herdenkt dan haar
50-jarig bestaan en op haar silo staat de
vlaggemast waaraan het dundoek zal
wapperen, dat het triomfantelijk teken
zal zijn van dit heugelijk gebeuren.
Vijftig jaren zijn verstreken van soms
moeizame strijd, waarin men te maken
had met sterke concurrenten want in
Holten leeft de vrijhandelsgedachte nog
sterk en waarin de groeiperiode door
kruist werd door één zware economische
crisis en twee wereldoorlogen.
Maar de jubilaresse is versterkt uit die
strijd getreden. Gezegd kan worden, dat
uit een klein stekje een sterke plant ge
groeid is. Dat stekje was geënt op de
coöperatieve gedachte, die zich omstreeks
de eeuwwisseling in deze contreien baan
brak. Onze plaats liep daarbij niet
vooraan. In de omliggende ge
meente waren reeds verschillende coöpe
ratieve verenigingen opgericht. In mei
1906 volgde Holten met de oprichting van
de coöperatieve Boerenleenbank en in ok
tober van datzelfde jaar werd de coöpe
ratieve zuivelfabriek „De Vrijheid" ge
sticht.
Het duurde nog ruim twee jaar, n.l.
tot 15 juli 1908, dat een tiental landbou
wers plannen beraamden om tot de op
richting van een coöperatieve landbou
wers handelsvereniging te komen. Onder
hen waren er die ook de stoot gegeven
hadden tot oprichting van de beide eer
der genoemde coöperaties. Zij kwamen
in café Jansen bijeen, toen nog een echte
boerenherberg en hun namen waren G.
Klein Haar, D. B. Nijland, W. Rietberg,
G. H. Stevens, G. Meijerman, G. J. Beid-
man, Jhr. F. W. W. H. van Coeverden,
E. Stam, G. Klein Horsman en J. Riet
berg.
Van hen is nog alleen de heer Klein
Horsman in leven. De toenmalige direc
teur van de coöp. zuivelfabriek, de heer
HoIIema, was him adviseur.
EERSTE GEBOUW
Maar toen ging het ook vrij vlot, want
in een vergadering, op 31 maart 1909 in
café Kalfsterman gehouden, werd het be
stuur met 27 tegen 3 stemmen gemach
tigd de benodigde grond aan te kopen
om daarop een gebouw te stichten, ma
chines te plaatsen en een „mulder" aan
te stellen. Die eerste molenaar was de
heer J. Th. Boks, die op een weekloon
van 6 gulden en 50 cent provisie voor
iedere aangevoerde wagon werd aange
steld.
Inmiddels waren tot voorzitter en se
cretaris gekozen de heren G. Klein Haar
en "W. Rietberg en werden in deze ver
gadering tot commissaris benoemd de he
ren E. Teeselink JAzn., E. Krikkink, J.
Rietberg en G. J. Breukink.
Op 21 augustus 1909 werd onze toenma
lige burgemeester A. P. R. C. Baron van
der Borch van Verwolde tot ere-voorzit-
ter gekozen. Aan hem heeft de vereniging
veel steun gehad. Hij leidde tal van ver
gaderingen en toen de in 1910 benoemde
eerste directeur op grove wijze ten koste
van de vereniging had gespeculeerd en
de vereniging voor een financiële cata
strofe stond, bood hij aan bij de heren
Maalderink en Co. te Zutphen teneinde
aan de financiële verplichtingen te kun
nen voldoen een geldlening te sluiten,
waarvoor hij persoonlijk borg was.
28 mei 1090 werd de 1ste steen gelegd
van de oorspronkelijke maalderij. Deze
datum is steeds als de oprichtingsdatum
van de vereniging aangehouden, hoewel
op 31 maart van dat jaar de bouwplan
nen reeds waren aangenomen.
Deze maalderij is uitgegroeid tot een
gebouwencomplex, dat een oppervlakte
van vele honderden vierkante meters be
slaat en waaraan men thans nog bezig is
nieuwe gebouwen toe te voegen.
VOLHARDING
Het heeft de bestuurders van de coöpe
ratie niet aan moed ontbroken. In 1915
werd een dubbele personeelswoning ge
bouwd, in 1957 de slagerij van L. Berg
aangekocht en ingericht voor kunstmest-
loods, in 1924 werd de bestaande malerij
door nieuwe machines gemoderniseerd en
in de periode van 19271930 het filiaal
bedrijf in Dijkerhoek gesticht door aan
koop van de korenmolen van de familie
Klein Baltink. Daarbij werd een flink
winkelpand gesticht. In de loop der jaren
nam de vereniging in bloei toe en hadden
verschillende aanschaffingen en verbou
wingen plaats, welke thans culmineren
in de stichting van een nieuwe directeurs
woning, winkel voor kleine landbouwge
reedschappen, kunstmestpakhuis, eier-
paklokaal, vergaderzaal en archiefruim
te. Kosten anderhalve ton.
Na de malverserende directeur heeft
de vereniging tot leider van het bedrijf
benoemd, wijlen de heer W. J. Nakke, die
de grondslag gelegd heeft, waarop de te
genwoordige directeur, de heer M. Bouw
huis, die hem in 1932 opvolgde, heeft
voortgebouwd. Het bestuur heeft zijn di
recteur altijd krachtig gesteund bij zijn
pogingen om het bedrijf te vergroten en
vooruit te brengen. En gezien de omzet
cijfers is hij daar zeker in geslaagd.
CIJFERS
Enkele vergelijkende cijfers demonstre
ren dit op duidelijke wijze.
Bij de eerste kasopname over een pe
riode van 5 weken hebben de ontvang
sten bedragen f3.046,02 of gemiddeld
f 100.per dag, zo blijkt uit de notulen.
Thans bedraagt de dagontvangst gemid
deld pl.m. f 6200.
Het eerste bedrijfsgebouw stond op de
balans voor f4855,05, de laatste balans
vermeld f 158.000, waarin de anderhalve
ton van de nieuwbouw nog niet zijn be
grepen. Die eerste balans had een totaal
van f 15.222,81, de laatste heeft een eind
cijfers van f 577.077,83.
In het boekjaar 1913 werd voor het
eerst gewag gemaakt van de omzet in ki
logrammen. Deze bedroeg ruim 171 wa
gons van 10 ton. In het boekjaar 1957/'58
was dit cijfer 735 wagons of ruim vier
maal zoveel.
Op de balans per 31 dec. 1914 kwam de
eerste reserve voor tot een bedrag van
f 3500.momenteel bedraagt deze on
geveer f 110.000, -met daarnaast nog een
ledenkapitaal van ruim f 80.000.
Aan versteviging van de coöperatie is
de laatste jaren dan ook met kracht ge
werkt. Als de pioniers van weleer nog
eens een terugblik konden werpen op het
geen door hun gestage arbeid van die da
gen is tot stand gekomen wat zouden zij
daarvan dan een vreugde beleven.
FEEST
De Coöp. Aan- en Verkoopvereniging
„Holten" gaat haar gouden jubileum fees
telijk herdenken met een receptie maan
dagmiddag van 2 tot 5 uur in Amicitia,
terwijl zij haar leden en afnemers feest-
♦SKSSSr
SCHILDERIJEN GEEN KITSCH
Zes Holtense hotelhouders hebben zich
met een, wat zij noemen, „geïllustreerde
brief" tot al hun mede-hoteliers in Ne
derland gewend met de opwekking om
óók schilders, binnen- of buitenlandse,
uit te nodigen een maand lang hun gast
te zijn in ruil voor een mooi kunstwerk.
In een keurig ve^orgde brochure van
zes pagina's in kloek formaat vertellen
zij in enthousiaste bewoordigen van hun
ervaringen sedert 1950, toen zij begonnen
zijn aan buitenlandse kunstschilders, ge
durende een maand, kost en logies te
verstrekken tegen vergoeding van een
van hun schilderijen.
De foto's waarmede deze brochure is
verlucht geven stuk voor stuk een bij
zonder duidelijk beeld van de wijze waar
op de interieurs van hun hotels zijn ver
fraaid, dank zij dit experiment, waarvan
J. P. Nagelhout, de geestelijke vader is
en dat reeds alom grote bekendheid heeft
verworven.
De kunstenaars zijn onze gasten in het
vóór- en naseizoen, zo schrijven zij be
voegde organisaties en overheidsinstan
ties dragen er zorg voor, dat alleen bona
fide kunstenaars, die verantwoorde kunst
werken maken in aanmerking komen voor
huisvesting in de Nederlandse hotels.
Sedert 1950 ontvingen zij in hun hotels
schilders uit Frankrijk, België en Monaco
en daarnaast ook Nederlandse kunste
naars. Binnenkort hopen zij een aantal
schilders uit Zwitserland gastvrijheid te
verlenen.
Vóór hun vertrek lieten de buitenlan
ders hun kunstwerken zien door aar
avonden gaat aanbieden, waarbij het be
kende Friese gezelschap Tetman de Vries
voor hen zal optreden met het toneel en
zangspel „Houdt stand platteland".
Tijdens de receptie verwacht men de
genodigden, afgevaardigden van diverse
verenigingen en particuliere zakenlieden.
VTT
'SÉSj;
:%f§
ir
dige en aantrekkelijke exposities in de
raadzaal van het gemeentehuis, die altijd
met een bijzonder hartelijke ontvangst
van de zijde van het gemeentebestuur ge
paard gingen en in de korte spanne tijds
steeds veel belangstelling trokken.
Langzamerhand worden onze hotels,
zeggen de heren W. ten Berge, H. van der
Goot, G. Mensink, J. Meuleman, G. A.
Mulder en G. Müller, verfraaid met
kunstwerken, die wij en onze gasten heb
ben zien ontstaan. De rijke verscheiden
heid is een bron van genoegen en aange
name discussie voor de hotelgasten en
ons zelf. De beschaafde gezellige sfeer,
die zij voor hun bedrijven nastreven
wordt er aanmerkelijk door verhoogd.
Een van de gevolgen is, dat men het ver
schil tussen goede kunstwerken en aan
de lopende band" vervaardigde kitsch
terdege gaat beseffen, terwijl de gasten
het bijzonder boeiend vinden te ervaren,
hoe de buitenlandse kunstenaars de hen
zo vertrouwde Nederlandse landschappen
en dorpsgezichten ieder op zijn manier
uitbeelden.
Het is bijzonder aardig in deze „open
brief" ook de persoonlijke mening van
de hotelhouders en hun echtgenoten te
lezen, die zij bij de zeer geslaagde af
beelding van hun hotel-interieur hebben
weergegeven.
Onze burgemeester, Mr. W. H. Enk
laar, heeft hun bezielend woord van een
„ten geleide" voorzien en hij is daarin
niet minder enthousiast dan zijn „onder
danen-hotelhouders".
De wijze waarop de hotelhouders van
Holten hebben deelgenomen aan het be
kende schilders-uitwisselingsplan heeft
voor henzelf niet alleen, maar in gelijke
mate voor het gehele dorp Holten bijzon
der aantrekkelijke en verrassende ge
volgen gehad, zegt de burgemeester. Ik
denk met vreugde en voldoening aan het
feit, dat van de muren van onze hotels
de kitsch bezig is te verdwijnen. In
plaats daarvan worden zij gesierd met
werk van schilders, die hun kunst met
toewijding, ernst en bekwaamheid be
oefenen. En niet in mindere mate denkt
burgemeester Enklaar aan de vele inter
nationale contacten, die er door worden
gelegd en die de volkeren ook op deze
wijze weer dichter tot elkander brengen.
In deze woorden van de hoteliers en
de burgemeester is het plan Nagelhout
ten voeten uit getekend. Het klinkt wel
licht wat chauvinistisch, maar het kan
van grote kunstzinnige waarde en inter
nationale betekenis worden als zijn gees
telijke vader, de dokter, en zijn enthou
siaste medestanders, voldoende mogelijk
heden hebben en actief zijn om het te
blijven propageren, want Keulen en Aken
zijn waarlijk niet in een dag gebouwd.
De bekende kunstschilder en radio
commentator voor Beeldende Kunsten,
Jelle Troelstra, heeft het slotwoord ge
schreven en het plan nog eens beknopt
omschreven.
Eén collega, de heer J. Th. H. Rijnberg,
de eigenaar van 't bekende hotel Braams
te Gieten heeft in enkele enthousiaste
regels in deze „geïllustreerde brief" zijn
volle medewerking toegezegd. Er zullen
er zeker nog vele volgen.
Maandag 8 juni: Gouden jubileum Coöp.
Aan- en Verkoopvereniging „Holten".
(Zie advertentie).
Maandag 8 juni, 8 uur, spreekt de heer A.
Spaargaren in „Irene" voor de Jonge
Kerk over „Het boek zonder naam".
Dinsdagavond 9 juni van 8.15-9.30 uur ten
kantore van de Coöp. Boerenleenbank:
uitbetaling renteloze aandelen HMV
(zie advertentie).
Woensdag 10 juni: Excursie Chr. Platte
landsvrouwen naar Bussink Koekfa-
briek te Deventer. Vertrek per trein om
1 uur.
Woensdag 17 juni t.m. 20 juni: Avondvier
daagse van de wandelsportvereniging
„De Trekkers".
Ned. Herv. Kerk. Holten. 8.30 en 10.30 uur
Ds. Addink. In deze dienst is de gewone
collecte van de diakonie bestemd voor
de kinderbescherming. Extra collecte
voor het kerkkoor.
Dijkerhoek. 9.30 uur Ds. Israël. Gewone
diakonie-collecte bestemd voor de kin-
derbescherming. Extra collecte voor het
kerkkoor.
De doopzitting van deze maand der Ned.
Herv. Kerk zal op vrijdag 12 juni a.s.
niet om 7.30 maar om 7 uur des avonds
in de consistorie gehouden worden.
Geref. Kerk .9.30 en 3 uur Ds. Hoogkamp.
In beide diensten is de derde collecte
bestemd voor de evangelisatie onder de
studerenden.
Geboren: Agnes Maria, dv A. Nijland en
A. M. Alferink, Dijkerhoek 99. Johanna
Gerritdina, dv H. Koopman en B. Kruit-
bosch, A. J. Goldsteinstraat 7.
Overleden: J. Pasop, 82 j., echtgenoot van
J. Pasop, Borkeld 69.
Gevonden en verloren voorwerpen
Gevonden: muntbiljet; pet; rood-bonte
pink; mondharmonica; kinderportemon-
naie.
Verloren: remvoering van bromfiets (in
krant gewikkeld); windjack; boek; slip
over; kindersandaaltje; meisjesjasje; vul
pen.
Weggelopen: Siamese kat.
Kerkelijke verkiezing
Ter voorziening in de vacatures, ont
staan door het aftreden van de ouderlin
gen J. Beldman en G. W. Rietman, zijn
door de kerkeraad der Geref. Kerk kan
didaat gesteld de heren J. Beldman, Rö-
rikstraat; H. Brands, Boschkampsstraat;
Joh. Bosschers, Beuseberg en J. Stam,
Look.
Voor de verkiezing van een diaken (af
tredend de heer M. Stam, Neerdorp) zijn
kandidaat gesteld de heren W. Hulsman
H.zn., Beuseberg en M. Scholman, Beuse
berg. De stemming zal plaats hebben op
zondag 7 juni na de middagdienst.
Ds. Verdonk nam afscheid
van Okkenbroek
Na de Ned. Herv. Gemeente van Ok
kenbroek, welke zich ook ten dele uit
strekt over de burgerlijke gemeente Hol
ten, zeven jaar als herder en leeraar te
hebben gediend, heeft Ds. W. E. Ver
donk zondagmiddag j.l. afscheid genomen
van zijn gemeente.
Het kerkgebouw, waarvan de zitgele
genheid nog met stoelen en banken was
aangevuld, was tot de laatste plaats be
zet.
Onder hen die deze afscheidsdienst bij
woonden merkten wij o.m. op de burge
meester van Diepenveen en mevr. Crom-
melin, de wethouders Kolkman en Veld
wachter, alle predikanten uit de ring De
venter, Ds. van Rhijn emeritus predikant
te Deventer, de Pastoor van 't Joppe en
tal van andere kerkelijke ambtsdragers.
Er werd deze middag niet gesproken.
Ds. Verdonk had op een gemeenteavond
enkele dagen tevoren reeds afscheid ge
nomen van de gemeenteleden.
Onder het zingen van de verzen 1 en 7
van Psalm 97 besteeg de scheidende pre
dikant de kansel. Als tekst had hij geko
zen Philippenzen 4:7: „En de vrede
Gods, die alle verstand te boven gaat, zal
Uwe harten en Uwe zinnen bewaren in
Christus Jezus".
Na een gevoelvolle predikatie werd
de scheidende predikant tenslotte toege
zongen Gezang 263: „U zegene God, Hij
stel' U tot een zegen". Zichtbaar ontroerd
verliet deze daarop de kansel.
Van de door de kerkeraad geboden ge
legenheid om in het jeugdgebouw af
scheid van dominee en mevr. Verdonk te
nemen werd door zeer velen gebruik ge
maakt.
Zo heef dit toelichtend en geruststel
lend Doktersboek.dat gratis is in
gesloten bij een Babyderm Set,
waarin alles voor een vorstelijke
verzorging van Baby's tere huigje.
gWATMhNhaRTTMAAKï iTQQÈdTT
