Aanhoudende verbetering van de
Amerikaanse economie
in 1959 verwacht
De 'Armalite'
ombmeren
Een benauwd onderwerp
Jaarvergadering Chr. Boeren-
en Tuindershond
Nieuw NATO-geweer wordt
in Nederland gefabriceerd
Ruwe. schrale huid
Spaar de moeite om naar
elders te gaan
Als U zoveel goede adressen
ten dienste staan
Ook Uw
familieberichten
plaatsen wij gaarne
in dit blad
De laatste tijd hoort men meer en meer
spreken over 'n ziekte, die tot voor kort
geen belangstelling ondervond van 't pu
bliek.
Toch lijden er in Nederland minstens
100.000 mensen aan deze kwaal: het ast
ma.
De artsen stonden eigenlijk machteloos
tegenover deze ziekte van de luchtwegen
en de patiënten zelf probeerden vaak te
verheimelijken, dat zij aan dit euvel le
den. De reden van deze houding te be
spreken zou te ver voeren. Een feit 'is, dat
de mensen, die niet in hun naaste omge
ving met astma te maken hebben, de zaak
meestal afdoen met een: „o, ja, die of die
heeft het ook, hij heeft het dan benauwd
geloof ik".
Ieder mens weet wel wat pijn is. Slechts
een astmapatient weet echter, wat be
nauwdheid is.
Zoals gezegd, de artsen konden niet
meer doen dan verlichtende medicijnen
voorschrijven.
Uitzicht op genezing bestond eenvoudig
niet. De ziekte was ook niet dodelijk, hoe
wel gebleken is, dat per jaar zeker 600
mensen er aan bezwijken.
Sinds kort houdt de medische weten
schap zich echter bezig met de vraag: hoe
ontstaat astma en wat kan er tegen ge
daan worden.
Er kwam reeds vast te staan, dat er ve
lerlei oorzaken mogelijk zijn, deze oorza
ken weg te nemen moet de volgende stap
zijn.
Hoe komt het, dat de medici meer be
langstelling gaan tonen voor astma en
bronchitis?
Wellicht omdat de patiënten zélf niet
langer genoegen namen met hun verge
ten hoekje. Enkele jaren geleden richt
ten zij een vereniging op, de Vereniging
tot Bevordering van de Belangen van
Astmatici. Het bestuur, bestaande uit
astmapatienen, begon het werk in Am
sterdam. Inmiddels zijn afdelingen ge
vormd an Rotterdam, Den Haag en Haar
lem, terwijl de leden over het hele land
verspreid wonen. Het kontakt met de le
den wordt onderhouden door een orgaan,
dat eens per twee maanden verschijnt.
Daarin worden o.a. de lezingen, die di
verse artsen en deskundigen in de grote
steden houden weergegeven.
Natuurlijk heeft deze vereniging een
doel voor ogen: er moeten astmabehande-
lings-centra komen. Eerst in de grote ste-
IN APRIL WEER
BEVOLKINGSONDERZOEK
Van 14 tot en met 17 april a.s. zal in
Holten weer het röntgenologisch borst
onderzoek, het z.g. bevolkingsonderzoek,
plaats vinden, zoals dit ook dn de jaren
1951 en 1954 geschiedde.
Deze keer moet men 15 j. zijn geweest
om doorgelicht te worden. De leiding van
de organisatie van het onderzoek is weer
opgedragen aan de heer C. G. Bad, die
ook in 1954 de algehele leiding had.
Met de werving van huisbezoekers en
-bezoeksters is een aanvang gemaakt. De
gemeente zal voor dit. doel in 115 groepen
van enikele huizen worden verdeeld. Elke
groep bestaat uit 10 tot 12 woningen, maar
het kunnen er bij uitzondering ook en
kele meer of minder zijn.
Het huisbezoek zal moeten plaats vin
den vóór 7 maart a.s. Het ligt in de be
doeling vooraf een bespreking te hebben
met hen die zijn aangezocht en zich be
reid verklaard hebben de gezinnen ite be
zoeken om hen voor deelname aan het be
volkingsonderzoek op te wekken.
In een moderne folder zal de bevol
king op het grote belang van dit onder
zoek worden gewezen. Niemand verzuime
er aan deel te nemen, want het blijkt
telkens nog weer, dat de tuberculose nog
lang niet is uitgeroeid.
REISBOEK VOOR OVERIJSSEL
Dezer dagen is bij de Kon. Drukkerij
en Uitgeverij van de Erven J. J. Tijl te
Zwolle van de pers gekomen de vierde
druk van het Reisboek van Overijssel.
Het maakt evenals zijn drie voorgan
gers een weer in alle opzichten zeer ver
zorgde indruk en bevat 'n schat van gege
vens over heel ons gewest.
De toerist zal er een korte omschrij
ving in vinden van de drie landschappen
van Overijssel, de Noordwesthoek, Sal-
land en Twente, van trein-, bus- en boot
verbindingen en een opsomming van
autotochten vanuit steden en dorpen.
Ook fietstochten komen er in voor o.a.
uit onze eigen plaats, terwijl enkele blad
zijden gewijd zijn aan het watertoerisme
in N.W. Overijssel.
Het reisboek bevat voorts uitgebreide
bijzonderheden over kastelen en haveza
ten, musea en oudheidkamers van Over
ijssel, bezienwaardige kerken en een uit
gebreide omschrijving van haar folklore.
Natuurlijk zijn de logies-inrichtingen
voor sociaal toerisme, de conferentieoor
den en de jeugdherbergen niet vergeten,
terwijl in deel I ten slotte nog een opsom
ming voorkomt van de natuurmonumen
ten in Overijssel.
Deel II bevat zeer uitgebreide gegevens
van de 53 Overijsselse gemeenten afzon
derlijk en de landaanwinning in het IJs-
selmeer.
Een boekwerk van 296 bladzijden met
daaraan nog toegevoegd een uitgebreide
kaart van ons gewest en dat alles voor
het betrekkelijk luttel bedrag van f 1.80.
Het ds verlucht met ital van foto's en
vormt een prachtig stuk propaganda.
De gids werd ook ditmaal weer samen
gesteld door de Provinciale WV, met
medewerking van verschillende deskun
digen voor bepaalde onderdelen en met
behulp van alle plaatselijke VVV's en
het is o.m. verkrijgbaar bij de VVV-in-
formatiebureaus door geheel Nederland.
De Erven Tijl hebben met deze uitgave
onze provincie en haar VV^propagandis-
ten weer een uitstekende dienst bewezen.
den, maar zo spoedig mogelijk door het
gehele land. In deze centra moeten de pa-
tienten niet worden afgescheept met een
poedertje of een pil.
Daar moet een staf van medewerkers
aanwezig zijn, die alle „richtingen" van
astma vertegenwoordigen. Bij astma
denkt men n.l. in „richtingen". Er be
staan evenzoveel theorieën over de be
handeling van astma als er theorieën be
staan omtrent het ontstaan van de ziekte.
Bij de allergische theorie gaat men
uit van de overgevoeligheid van de pa
tient voor bepaalde stoffen.
De psycho-somatische theorie zoekt het
in geestelijke moeilijkheden. De infec-
tieuze theorie beschuldigt de bacteriën.
In zo'n centrum zal dus moeten zijn:
een allergoloog, een psychotherapeut, een
longarts, een ademtherapeut enz. Deze
specialisten moeten in onderlinge samen
werking trachten, tot een goed zo moge
lijk resultaat te komen voor elke patient.
Het ziet er naar uit, dat ook de over
heid de noodzaak gaat inzien van maatre
gelen ter verbetering van het lot der
astmatici.
In de gemeente Amsterdam werd en
kele maanden geleden een voorstel inge
diend en aangenomen, om een onderzoek
in te stellen naar het vóórkomen en de
behandeling van astma, bronchitis en
aanverwante ziekten.
In dit korte bestek is het niet moge
lijk een volledig overzicht te geven van
de activiteiten op dit gebied. Belangstel
lenden kunnen echter nadere inlichtingen
verkrijgen bij de secretaris van bovenge
noemde vereniging V.B.B.A., de heer
W. Groenhard, Tolstraat 23II," Amster-
dam-Z.
De heer v. cl. Zee sprak over: ,De
kip en het ei'.
De leden van de afdeling Holten van
de Chr. Boeren- en Tuindersbond (CB
TB) kwamen woensdagavond in gebouw
Irene' in jaarvergadering bijeen.
De voorzitter, de heer H. Landeweerd,
opende deze goed bezochte jaarvergade
ring niet gebed, nadat gelezen was Ps.
127.
Na een kort openingswoord naar aan
leiding van het gelezen Schriftgedeelte
en een woord van welkom, waarbij de
voorzitter zich in het bizonder richtte
tot de spreker voor deze jaarvergade-
Een aantal economen heeft zich de laat
ste weken reeds uitgelaten over hun ver
wachtingen ten aanzien van de Ameri
kaanse economie in het jaar 1959 en zij
zijn het er algemeen over eens dat in ver
gelijking ot het daaraan voorafgaande
jaar een matige en in ander opzichten
zelfs aanzienlijke verbeteringen verwacht
mag worden een verbetering die zich
vooral naarmate 't jaar voortschrijdt zal
manifesteren.
In de New York Times, de New York
Herald Tribune en andere dagbladen en
periodieken werden na afsluiting van de
jaaroverzichten, vorige week berichten
opgenomen, die de optimistische kijk ver
tolken, die algemeen onder economen en
zakenleiders heerst.
Fabrikanten streven er, aldus deze over
zichten, naar aan de toegenomen vraag
met een sterk vergrote productie te be
antwoorden. De aanwas van de orderpor
tefeuilles wordt beschouwd als een weer
spiegeling van een gezonde, groeiende
economie.
Een goed beeld, wat er zich in brede
kring afspeeld, kan uit de volgende ge
gevens worden opgemaakt.
Nieuwe orders op duurzame goederen
zoals auto's en huishoudelijke appara
ten bedragen thans 3.000 miljoen dol
lar per maand meer dan in het afgelopen
voorjaar, een stijging van bijna 30 pro
cent
Fabriekanten delen mee dat afleverin
gen per maand thans ongeveer 1.000 mil
joen dollar hoger liggen dan in april.
De textielindustrie die een goed jaar
achter de rug heeft, verwacht ook voor
1959 gunstige resultaten; de fabrieken
hebben een achterstand in aflevering, die
zich zeker uitstrekt tot in het tweede
kwartaal van dit jaar.
Aflevering van niet-duurzame goederen
kleding, textiel en schoenen is ge
stegen tot het niveau dat de topmaanden
van 1956-1957 kenmerkte.
Over het algemeen kan worden gezegd
dat het zakenleven het nieuwe jaar is be
gonnen met omzetten zoals in de afgelo
pen 15 maanden niet meer zijn voorgeko
men. Het dieptepunt werd bereikt in april
en van die tijd af was geleidelijk verbete
ring merkbaar.
De staalproductie, een der belangrijkste
barometers van de Amerikaanse econo
mie, heeft met een productie van 2.109.000
ton verleden week het hoogste peil be
reikt sinds 1957. In de komende maanden
wordt nog hogere productie verwacht.
De bloei van de staalindustrie en
evenzeer die van het land als geheel
hangt voor een deel af van de gang van
zaken in de automobielindustrie. Deze be
vindt zich thans gelukkig in een veel be
tere positie dan verleden jaar om deze
tijd de verkoop van de nieuwe model
len verloopt veel vlotter dan een jaar ge
leden.
De vraag naar een ander belangrijk me
taal aluminium zal naar schatting
dit jaar zelfs wel met 20 procent toene
men. De verwerkende industrie die in 't
vorig jaar van dit metaal een hoeveelheid
van 1.250.000 ton heeft afgenomen zal
naar verwachting in 1959 nog wel 250.000
ton hoger gaan. De aluminiumproductie
is thans reeds gestegen tot een niveau
van 1.750.000 ton per jaar een herstel
van 20 procent ten opzichte van de gerin
ge,, productie in de afgelopen zomer.
Ook in de koperindustrie wordt dit jaar
een aanzienlijke verbetering verwacht.
Twee andere metalen lood en zink
hebben eveneens de achterstand weer in
gehaald en deskundigen verwachten dat
in 1959 het loodverbruik met 5 procent
zal toenemen; voor zink zal een toename
van het verbruik met 8 tot 10 procent
zeer waarschijnlijk zijn.
Insiders verwachten dat het rubberver-
bruik in 1959 tot anderhalf miljoen zal
stijgen, dat is nagenoeg een even hoog
verbruik als in het recordjaar 1955.
Cementleveranties waren in 1958 op
zijn minst vijf procent hoger dan in 1957
toen 289 miljoen vaten werden afgele
verd. Aangenomen wordt dat 1959 een
minstens even grote stijging te zien. zal
geven.
De bouwnijverheid heeft van de alge
mene malaise van het vorige jaar vrijwel
niet te lijden gehad; de bouwnijverheid
steeg tot een zeer hoog peil dank zij het
grote aantal opdrachten voor openbare
werken en de nog steeds aanhoudende
grote vraag naar woningen. In 1958 werd
in totaal voor een bedrag van 49.000 mil
joen dollar aan bouwwerken ten koste
gelegd, een toename van 2 procent ten op
zichte van het voorafgaande jaar. Voor
1959 wordt een stijging met niet minder
dan 7 procent verwacht, zodat de uitga
ven dan ongeveer 52.300 miljoen dollar
zullen bedragen.
Een andere industrie die ook in 1958
een flinke stijging te, zien gaf was de
plastic-industrie, die voor het zesde ach
tereenvolgende jaar een productierecord
boekte: in het afgelopen jaar werd een
hoeveelheid van 2.272.000 ton aan plas
tics en andere harsachtige producten ge
fabriceerd.
Door de electrische centrales werd in
1958 in totaal 641.000 miljoen kilowatt
uur elektriciteit geleverd, een stijging van
10.000 miljoen t.o.v. 1957.
Al ruim een jaar worden bij de Artil
lerie-inrichtingen aan de Hembrug voor
bereidingen getroffen voor de productie
van 'n nieuwe infanteriegeweer, dat ont
worpen is door de Amerikaanse Fair-
childvliegtuigfabrieken.
De naam van dit nieuwe wapen, dat op
valt door het opmerkelijk lage gewicht,
is „Armalite A.R. 10". Het zal hier in Ne
derland in licentie worden vervaardigd.
De „Legerkoerier', het officiële orgaan
van de Koninklijke Landmacht, heeft na
dere gegevens over dat opzienbarende
wapen verstrekt. Het lage gewicht (3.25
kg.) kon worden bereikt door gebruik te
maken van zeer lichte vliegtuigmetalen
en plastic. De Fairchild fabriek, die nau
we contacten met Nederlandse maat
schappijen onderhoudt en onder andere
ook de Nederlandse Fokker Friendship in
licentie vervaardigt, heeft in de verwer
king van deze materialen ervaring opge
daan bij de productie van een „survival
rifle", een geweer, dat in de tweede we
reldoorlog werd gebruikt en dat zodanig
was geconstrueerd, dat het op het water
bleef drijven.
Vooral de kolf van de ruim een meter
lange Armalite heeft een belangrijk aan
deel in de gewichtsbesparing. De buiten
wand is gèmaakt van een plastic-variant
versterkt met glas (fiber-glas) en de vul
ling is gevormd uit een soort verhard
schuimplastic. De vreemde materie kan
misschien argwaan wekken en het (ta
melijk smalle) uiterlijk de veronderstel
ling doen leven, dat het geheel nogal
zwak is; het tegendeel is waar. Proeven
hebben aangetoond, dat de kolf bijzonder
sterk is. Wel is door het gebruik van deze
lichte materialen het zwaartepunt van 't
wapen meer naar voren verlegd, een fac
tor waaraan men in het gebruik wel even
zal moeten wennen. Wanneer men het
geweer bij de draagbeugel, waarin het vi
zier is ingebouwd, pakt, helt het wapen
dan ook onder het dragen naar voren.
Ook de vorm van de kolf wijkt van de
traditionele af. Bij de tot nu toe gebruik
te handvuurwapens vormde de kolf een
lichte hoek met de loop. Bij de Armalite
is dit niet het geval. Kolf en loop vormen
één lijn, waarmee wordt voorkomen, dat
het wapen, wanneer vanuit schouderpo
sitie automatisch vuur wordt gegeven, om
hoog gaat. Men moest hierbij wel de han
dicap aanvaarden, dat het vizier ten op
zichte van de loop hoger moet staan dan
bij andere types het geval is.
700 SCHOTEN PER MINUUT
Het nieuwe Amerikaans-Nederlandse
geweer is automatisch. Dit wil zeggen,
dat het voortdurend vanuit het magazijn
wordt bijgeladen zonder verdere ingre
pen van de man, die het wapen hanteert.
Om dit te verwezenlijken heeft men ge
bruik gemaakt van het gasaftapsysteem.
Op ongeveer vijftien-centimeter afstand
van de monding van de loop werd een
gat geboord van waaruit een gedeelte van
het gas, dat zich achter de pas afgevuur
de kogel bevindt, in een buis wordt ge
leid. De kracht van dit gas stelt het laad-
mechanisme in werking. Op deze manier
kunnen per minuut 700 schoten worden
gelost. In de practijk zal dit natuurlijk
nooit voor kunnen komen, omdat het
standaard magazijn slechts 20 patronen
bevat. De mogelijkheid bestaat om een
inrichting aan te brengen waarmee met
losse patronen van het Nato-kaliber 7.62
mm. automatisch vuur kan worden gege
ven. Dan nog zit men echter met het pro-
bleem van de wrijvingshitte.
Natuurlijk kan ook semi-automatisch
(wapen wordt alleen automatisch gela
den) worden geschoten, terwijl tevens de
mogelijkheid bestaat geweergranaten van
het gebruikelijke type af te vuren.
ZWARE BEPROEVINGEN
Voor men besluit een bepaald wapen
in productie te nemen wordt het aan
heel wat, beslist niet malse, proeven on
derworpen. Ook de Armalite heeft moe
ten tonen, dat zij onder alle omstandig
heden dienst kan doen. Zo heeft men het
wapen bijvoorbeeld ondergedompeld in
water en het daarna afgevuurd het
werkte normaal. Bij temperaturen van
min zestig graden Celsius voldeed het
eveneens aan alle eisen, die men aan een
automatisch geweer kan stellen.
Dat de A.R. 10 niet door stof, zand en
water kan worden aangetast dankt zij aan
de vernuftige constructie van een bescher
mend klepje, dat bij de opening in het
staartstuk is ingebouwd. De uitlaat, waar
door de hulzen naar buiten worden ge
worpen, is de plaats waar stof en vuil in
gevaarlijke hoeveelheden naar binnen
kunnen dringen. Deze opening kan bij de
Armalite worden afgesloten door een
stofklep die, als men gaat schieten, auto
matisch wordt geopend vóórdat de eerste
huls wordt uitgeworpen.
Bij het uiterlijk van het nieuwe auto
matische geweer vallen vooral de draag
beugel, met ingebouwd vizier, de koel-
wand om de loop en de pistoolgreep vlak
achter de trekker op. Door de bijzondere
constructie van de kolf, die zoals gezegd
één lijn vormt met de loop, moest men
een houvast monteren in de vorm van de
ze greep.
Deze Amerkaans-Nederlandse bijdrage
het prototype is door de Artillerie In
richtingen voor de productie gereed ge
maakt aan de bewapening van de Nato-
landen is in verscheidene kringen enthou
siast ontvangen. Verscheidene landen
hebben proefbestellingen gedaan. In de
Legerkoerier wordt echter benadrukt, dat
men hieruit en uit het feit dan het Direc
toraat Materieel Landmacht ook een
exemplaar bezit, niet de conclusie mag
trekken, dat het Nederlandse Leger al be
sloten heeft de Armalite in haar bewa
pening op te nemen.
ring, de heer H. v. d. Zee, leraar aan de
Chr. landbouwschool te Nijverdal, las de
secretaris, de heer J. A. Kolkman, de no
tulen en werd tevens jaarverslag uitge
bracht. Het ledental bedroeg op 31 de-
sember 1958 72.
Financiën.
Blijkens het financieel verslag van .de
penningmeester, de heer D. J. Brons
voort, bedroegen de inkomsten (inclu
sief kassaldo vorige boekjaren) over '58
f 1740,- en de uitgaven 1606,20, zodat
de boeken konden worden afgesloten
met een batig saldo van f 133.80. De com
missie voor kascontrole, die bestond uit
de heren J. Oosterveld en J. W. Stam,
had boeken en bescheiden in orde be
vonden; weshalve werd de penning
meester decharge verleend voor zijn ge
voerd beheer.
Als leden van de kascontrole-commis
sie 1959 werden benoemd de heren J.
Oosterveld en W. Landeweerd.
Bestuursverkiezing,
Bij de hierna gehouden bestuursver
kiezing werden de aftredende heren H.
Landeweerd (voorzitter) en J. Rietberg,
met bijna algemene stemmen herkozen.
Beiden namen hun benoeming aan en
dankten voor het wederom in hen gestel
de vertrouwen.
,De kip en het ei'
Na een korte pauze, waarin koffie met
sprits werd gepresenteerd, werd door
de heer H. v. d. Zee te Nijverdal gespro
ken over het onderwerp: ,De kip en het
ei'.
Spreker stond achtereenvolgens uit
voerig stil bij de kuikenopfok, de ver
schillende rassen, ziekten en bestrijding
hiervan. Soort en wijze van voeding, in
richting en verlichting van de hokken,
behandeling van de eiren, eier-export
en het ei als voedselpakket'.
Er werden naar aanleiding van de cau
serie enkele vragen gesteld, die door de
heer v. d. Zee uitvoerig werden beant
woord.
Nadat de voorzitter spreker had dank
gezegd voor zijn leerzame en interessan
te lezing, werd de vergadering door de
heer v. d. Zee met dankgebed gesloten.
Voer hei tere
Baby=huïdje
'BABYDERM-POEDER
MPT