Cabaret en Politiek
Een wandeling door
OUD-HOLTEN
Uit Holten's historie
Mededeling
De Stoute Schoenen
in Amicitia
Wanneer U reflecteert
AGENDA
No. 5. Jaargang 11.
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1959
Verschijnt elke zaterdag
HOITENS
De abonnementsprijs van dit blad bedraagt 1.35 per kwartaal
Uitgave van de Stichting „Holtens Nieuwsblad'
te Holten. Telefoon K 5483 - 234
Adv.-prijs: 115 mm. (a contant) 2.Iedere mm. meer 0.07
Holten heeft het nooit zover kunnen
brengen, dat het in de Middeleeuwen
een stadje is geworden.
Dit is geen blaam voor Holten's voor
vaderen. Heel wat mindere vlekken
werden vroeger met vaak minder mooie
bedoelingen tot stadje verheven. Veel
kleine steden toch, werden met stads
rechten begiftigd om de landadel maat
schappelijk ten onder te brengen. Dat
wil zeggen: de rijksadel, de leenadel
waren de helpers van de vorsten.
Aangezien er vermoedelijk geen graaf
of machtige baron in Holten woonde,
achtte men bet niet nodig Holten tot
stad te verheffen. Wanneer men goed in
de historie rondneust, dan valt nog iets
anders op: In dat deel van Salland, waar
Holten in gelegen is, vindt men geen
enkele kleine stad. Hier stak de rijke
koopmansstad Deventer een stokje voor.
En toch, zo schrijft Dumbar, maakten
vele dorpen een betere indruk dan som
mige kleine stadjes. Hoe dit verder ook
zij, Holten was en bleef een dorp. Dat
Holten een mooie dorpskern kreeg,
heeft het aan Rijssen te danken. De Rijs-
senaren stichtten er een filiaal van hun
kerk. Dus de Rijssense kerk was de
moederkerk van die van Holten. Wij be
doelen hiermee niet het kerkgebouw,
maar de kerkelijke organisatie.
Dit is al heel lang geleden. Trouwens,
Holten heeft zo langzamerhand de leef
tijd der sterken bereikt.
Over de negenhonderd jaar is het al
en is sedertdien bezig de eerste duizend
vol te maken. Het dorp of de dorpskern
dan, zal stellig eeuwen ouder ziju.
Maar historisch vaste grond hebben
wij in het jaar 1046. Omstreeks die tijd
wordt een deel van Salland en Twente
weggegeven door een Duitse keizer aan
bisschop Bernlef van Utrecht en wij we
ten zo ongeveer waar de toenmalige
landmeters liepen. Zij begonnen bij het
klooster Ter Hunnepe; vandaar naar
Bathmen, en dan weer naar Wegstapel.
De schrijver Heda voegt er dan bij: dat
is Holten.
Of dat nu precies zo was, durven wij
niet te beweren. Maar in ieder geval was
dat Wegstapel of Weggestapel een voor
name plek, die met het dorp dier dagen
vereenzelvigd wordt.
Trouwens, de naam Weggestapel, zo-
het vroeger geschreven werd, heeft op
zichzelf reeds iets merkwaardigs. Het
doet ons denken aan de factorij, die daar
ten behoeve van de handel gevestigd
was. In Deventer had men bijv. een rog-
gestapel. Zou dit Wegstapel ook kun
nen stammen uit nog veel vroegere tij
den als een opslagplaats voor pachten
en belastingen in natura?
I.
Holten was sinds vele eeuwen een rust
punt op de weg van Deventer naar
Münster en is dat in zekere zin nog. Het
personenvervoer vindt er o.a. zijn verza
melplaats in het bustation van de O AD.
Sinds een halve eeuw is Holten een va-
cantie-centrum. Het verleden van Hol
ten is ook niet van belang ontbloot, al
kan het dorp niet bogen op een woelig
en sfeervol verleden als dat b.v. van De
venter. Toch achten wij het de moeite
wel waard om onze lezers eens te la
ten weten hoe Holten vroeger was.
Wij hebben Jhr. F. W. H. van Coever-
den te Goor bereid gevonden ons een en
ander te vertellen over het vroegere wel
en wee van ons oude dorp en zijn buurt
schappen.
Voor velen onzer is de heer Van Coe-
verden geen onbekende. Zijn publicaties
in het Dagblad van het Oosten zijn bij
velen bekend.
Wij hopen, dat zijn kronieken, in de
vorm van korte verhalen, in de smaak
zullen vallen en bevelen ze gaarne in
Uw aller aandacht aan.
Redactie Holtens Nieuwsblad'.
In verband met de mechanisering
van enkele arbeidshandelingen in
het grafisch bedrijf, waar dit blad
gedrukt wordt, komt het blad bin
nenkort in iets andere vorm in de
bus.
De mechanisering maakt het nood
zakelijk, dat de krant dan over de
lengte wordt gevouwen en van een
adresstrook voorzien.
Aangezien de inhoud van de krant
hier geheel buiten staat, nemen wij
aan, dat de meeste lezers deze me
dedeling voor kennisgeving zullen
aannemen. Aan de andere kant
meenden wij omdat de uiterlijke
vorm dan anders is deze mede
deling te moeten doen.
Later, toen het gemunte geld in circu
latie kwam, was zulk een stapelplaats
niet meer nodig. Wij treffen ze ook aan
o.a. in Markvelde bij Diepenheim en in
Goor.
Bewoners van Holten.
Wie waren de eerste bewoners van
Holten? De historie zwijgt er over. Wa
ren het ook vreemdelingen, die in de
vijfde eeuw onder leiding van brutale
aanvoerders de contreien van Holten
zijn binnengedrongen, de bevolking, die
er toen woonde, heeft verdreven of tot
slaaf gemaakt?
Wij weten het niet; de historie zwijgt
er over, evenals over zoveel zaken uit
die oudste lijd-van Overijssel. Maar één
ding is zeker: de oude inwoners hadden
alles gemeen met de Twentenaren. Dit
weten wij aan hun handelingen, genotu
leerd in hun Markeboeken. De oudste
Holtenaren, tenminste die van vóór 900,
dreven hun varkens in de geweldige
eikenbossen om in de herfst eikels te
vreten. Toen dit bos op het einde der
negende eeuw (890) omwaaide, was het
met de houtopstand voor een groot deel
gebeurd.
PREDIKBEURTEN
Ned. Herv. Kerk. Holten. 10 uur Ds. Ad-
ding en 7 uur Ds. Israël. Zangdienst
met medewerking van het kerkkoor.
In beide dienste collecte voor Kerk en
Ziekenzorg.
Dijkerhoek. 10 uur Ds. Israël. Collec
te voor Kerk en Ziekenzorg.
Aan de uitgang van alle kerkdiensten
op zondag 8 februari a.s. zullen voor
lien, die nog geen folder of offerzakje
ontvingen, folders en offerzakjes uit
gereikt worden voor de Voorjaars-
zendingscollecte, die op 15 februari a.s.
in de kerkdiensten zal gehouden wor
den. Wanneer U onverhoopt op 15 fe
bruari a.s. niet naar de kerk kunt
gaan, geef dan Uw gave in het offer
zakje aan anderen mee!
Geref. Kerk. 10 en 3 uur Ds. Hoogkamp.
In beide diensten is de derde collecte
bestemd voor het Bouwfonds.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Engbert Jan, zv J. G. Prins
en G. Schippers, Neerdorp 105. Hen-
drika Arendina, dv H. Stegeman en H.
J. Baltus, Beuseberg 138. Tonia Her-
mina, dv G. Nijenhuis en J. Kolkman, Es
pelo 20a, geb. te Deventer. Elsina
Bethseba, dv R. R. P Fricke en C. M.
Thenu, Look 40, geb: te Deventer.
BEVOLKING:
Ingekomen: F. Eland en gezin v. Dja
karta naar Look 40. A. Mully van
Djakarta naar Look 40. H. Völke van
Djakarta naar Look 40. G. M. L. Ber-
hitoe van Djakarta naar Look 40. F.
Peeters en gezin van Djakarta naar Look
40. H. V enema van Achtkarspelen n.
Oranjestraat 38. W. H. Veneklaas van
Deventer naar Look 47.
Vertrokken: A. Paalman van Beuse
berg 68 naar Rijssen. B. A. Herder v
Espelo 17 naar Ambt Delden. W.
Bouwhuis van Molenbelterweg 16 naar
Zwijndrecht.
VROUWEN
WERELDGEBEDSDAG
Op vrijdag 13 febr. 1959 zal het dertig
jaar geleden zijn, dat in ons land de We
reldgebedsdag voor het eerst werd gehou
den.
Het doel van deze dag is alle vrouwen
te verenigingen in een gebedsgemeen
schap. Op die dag, de eerste vrijdag in
de lijdensweken, komen miljoenen vrou
wen in de gehele wereld bijeen om het
geen zij de andere dagen thuis, of in hun
kerk baden, nu gezamenlijk tot God te
brengen.
Die dag is de vrouwen-wereldgebeds
dag. De liturgie werd dit jaar samenge
steld door een comité van negen Egypti
sche vrouwen.
In Holten wordt deze Gebedsdag ge
houden in gebouw „Rehoboth" om 8 uur
en in Dijkerhoek in gebouw „Bethanië"
om 7.45 uur.
Van harte wekken wij alle vrouwen op
aan deze gebedsdag deel te nemen.
DE KJ. EN HET BUITENLAND
Als een bijzonderheid 'kan worden ge
meld, dat door de Coöp. K.I. vereniging
„Z.W. Overijssel" sperma van de stier
„Rosa's Boris" is geëxporteerd naar Duits
land. Deze stier is gefokt door de heer W.
Kippers te Wierden.
GEVONDEN EN VERLOREN
VOORWERPEN
Gevonden: houten tekenhaak; een paar
schaatsen; gele damesmuts en diverse
handschoenen en wanten.
Verloren: polshorloge; pakken behang
selpapier; grijze kinderpet; diverse wan.
ten en handschoenen.
GOUDEN MEDAILLE O.N. VOOR
A. PLOMP
De heer A. Plomp te Laren (G.), oud-
directeur van de Chr. Gem. Zangvereni
ging ,Soli Deo Gloria', werd onderschei
den met de gouden medaille, verbonden
aan de Orde van Oranje-Nassau. De heer
Plomp was 25 jaar voorzitter van de
Ring Gelderland van de Bond van Chr.
Zangverenigingen in Nederland.
Trekt u ook de stoute schoenen eens
aan en komt vrijdag 13 februari a.s. naar
Irene.
De Ned. Blindenbond presenteert er
haar nieuwe film: „De Stoute Schoenen".
Het scenario van deze film is geschreven
door de blinde Predikant en dichter Ds.
Jan Wit en de vervaardiging was in han
en van de zeer bekwame cineast: Piet van
der Ham. Het wordt een mooie en afwis
selende avond.
„De Stoute Schoenen" is een boeiend
verhaal. De acteur Paul van Gorcum
speelt de rol van een levenslustig en ro
mantisch aangelegde student, die op het
kritieke moment in zijn leven, als hij de
stoute schoenen aantrekt, om het meisje
uit zijn dromen te gaan vragen, door een
Officiële publicaties
WIJZIGING VAN HET UITBREIDINGS
PLAN IN ONDERDELEN VOOR HET
DORP HOLTEN
Het hoofd van het gemeentebestuur van
Holten brengt ter openbare kennis, dat
vanaf 6 febr. 1959 gedurende vier weken
ter gemeente-secretarie ter inzage ligt 'n
ontwerp tot wijziging van het uitbrei
dingsplan in onderdelen voor het dorp
Holten, vastgesteld bij raadsbesluit van
23 november 1954, nr. 3353, sedert gewij
zigd.
Het ontwerp heeft betrekking op gron
den in het complex Gaarden, waaraan in
plaats van de bestemming „scholenbouw",
die van „bijzondere bebouwing" wordt
gegeven.
Gedurende bovenstaande termijn van
vier weken kunnen belanghebbenden bij
de raad bezwaren indienen.
Holten, 5 februari 1959.
Het hoofd van het gemeentebe
stuur voornoemd,
W. H. ENKLAAR.
ongeluk getroffen en pas veel later op
nieuw die stoute schoenen aantrekt, waar
mede hij het leven zelfbewuster dan voor
heen opnieuw binnenstapt.
Deze romance geeft aanleiding, om de
toeschouwer in kennis te brengen met de
moeilijkheden en de herscholing van
blinden.
Naast de hoofdfiguur worden ook de
andere rollen zeer knap gespeeld, vooral
die van Ellen, het meisje, dat zulk een
zware innerlijke strijd voert, daar zij
voor een uiterst belangrijke beslissing in
haar leven wordt geplaatst.
„De Stoute Schoenen" geeft een indruk
wekkend beeld van menselijke strijd en
overwinning en laat op treffende wijze
zien, hoe ook in de blinde leeft het ver
langen naar geluk en liefde en hoe, bij
een goede opleiding, het geestelijk even
wicht wordt herkregen en de maatschap
pelijke aanpassing werkelijkheid wordt.
„De Stoute Schoenen" is door de gehele
pers zeer gunstig beoordeeld en daarom
vertrouwen wij, dat voor de voorstelling
in onze Gemeente eveneens grote belang
stelling zal bestaan.
De bekende Propagandist van de Ned.
Blindenbond, Joh. van den Berg, die reeds
31 jaar zijn organisatie en de belangen
van zijn lotgenoten dient, zal een toelich
ting geven op het streven van de N.B.B.,
terwijl hij tevens gedichten van Annie
Schmidt zal declameren.
Verder wordt medewerking verleend
door Holtens Gemengd Koor.
Zoals reeds gezegd wordt deze avond,
gehouden op vrijdag 13 febr. a.s. Zij be
gint om half acht. De entree bedraagt
f 0.75.
Gaarne rekenen wij er op, dat u deze
datum vrij houdt en komt genieten van
het vele dat geboden wordt.
Programma's tevens bewijs van toe
gang zijn te verkrijgen bij de leden van
het comité en 's avonds aan de zaal.
Het Comté van Voorbereiding,
J. KNIJFF-DEKKER
G. J. LANGENBARG
A. J. SNIJDERS
J. H. ISRAëL.
De afdeling Holten van de Partij van
de Arbeid opende zaterdagavond in Ami
citia haar verkiezingsactie met het op
treden van het poltiek lekencabaret „De
Mallemolen" uit Hengelo en een korte
toespraak van de heer J. Gorselink, lid
van de Provinciale Staten van Over
ijssel, te Almelo.
De Hengelose cabaretgroep gaf voor
de pauze in een vijftal korte schetsjes
haar visie op enkele maatschappelijke
problemen en de politiek. Ze waren aar
dig en beschaafd, maar misten de nodige
actualiteit en puntigheid. De schetsjes
moesten echter op zeer korte termijn wor
den ingestudeerd, zodat zij niet geheel
uit de verf kwamen.
Tijdens de tweede helft van haar op
treden volgde, onder de titel „De draai
deur", een uit een veertiental taferelen
toestaande schets van het leven der mo
derne jeugd, waarin opvoeding, oplei
ding, vrije tijdsbesteding, de militaire
dienst en ten slotte de volwassenheid de
revue passeerden. Ernstige, maar ook
komische tafereeltjes wisselden elkaar af.
Voor de pauze 'hield de 'heer Gorselink
zijn toespraak, waarin hij wees op het
belang van het behoud van de Wester-
miuiiuiiiiiiuiiimiiuiuiiuuüuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiuiiiiuiiiiiiiiuiiuiiiiii
ACCOUNTANTSKANTOOR POUW
Enterstraat 33 Rijssen Tel. 2737
verzorgt
BELASTINGAANGIFTES
Zitting in Hotel Holterman
elke maandagmiddag.
se cultuur en waarschuwde voor het ge
vaar, dat de Russische leider Chroestjef
de volkeren van het Westen in slaap
tracht te sussen met zijn in vreedzame
coëxsistentie naast elkaar leven.
Atoombom-
In dat verband betreurde hij het, dat
er socialisten zijn, die het socialisme pro
pageren zonder atoombom, net of de Par
tij van de Arbeid zich niet bewust is
van de verschrikkelijke betekenis van dit
vernietigingsmiddel en het met de
atoombom zou willen doen. Haar afkeer
van de bewapening is niet minder groot
dan toij de P.S.P. Het gaat ons aan het
hart, want het zijn onze kameraden, maar
zij plaatsen zich niet op de bodem van de
werkelijkheid, aldus spreker. Deze wer
kelijkheid is, dat zij bij het toehalen van
een of meer kamerzetels ten hoogste in
vloed zullen kunnen uitoefenen op de bin
nenlandse politiek, maar niet op het ge
bruik van de atoombom. Het behalen
van 4 of 5 zetels door de P.S.P. zou voor
de P.v.d.A. een zwaar verlies toetekenen
en slechts tot gevolg hebben, dat men de
K.V.P. in de kaart zou spelen, doordat
deze dan de grootste partij zou worden.
Indien men wil getuigen tegen de mo
derne vernietigingsmiddelen, zoals van
die zijde wordt gezegd, dan moet men
dit doen door middel van een vereniging,
maar geen politieke partij stichten. Een
politieke partij is er niet om te getuigen,
maar om macht te vormen en daardoor
o.a. invloed te 'hebben op het maatschap
pelijk toestel.
De heer Gorselink belichtte de poli
tieke situatie in de na-oorlogse jaren en
wees op het belangrijk aandeel, dat de
socialisten in de wederopbouw en de la
tere uitbouw van ons land hebben ge
had. De P.v.d.A. was echter bezig zich
dood te regeren en zo ontstond in 1958
een onlustgevoel, dat door de houding
van de overige regeringspartijen uit
mondde in de kabinetscrisis van 11 de
cember. Terecht heeft freule Wtewaai
van Stoetwegen gezegd, dat het voor
een man als Dr. Drees toch wel een bit
tere teleurstelling moet zijn geweest, dat
hem, na 13 jaren een enorme verant
woordelijkheid te hebben gedragen, door
prof. Oud is verweten, dat hij het partij
belang stelde boven het landsbelang.
Spreker wilde geen voorspellingen doen.
Vast staat, dat prof. Romme persoonlijk
wel met de socialisten wil samenwerken,
maar dat hij een belangrijke portefeuille
opeist, dat de A.R. terug wil naar een
rechts (z.g. christelijk) kabinet, dat van
op een advertentie onder nummer, ver
geet dan niet om het nummer van de
advertentie in de linker-bovenhoek van
de enveloppe te vermelden.
Mondelinge inlichtingen omtrent deze
advertenties onder nummer zijn niet
toegestaan.
de C.H. nog niet bekend is wat zij wil,
hoewel het de vraag is of zij met de
K.V.P. alleen in zee wil gaan en dat de
duidelijkste uitspraak gedaan is door
prof. Oud, die verklaard heeft niet met
de socialisten in een kabinet te willen
zitten. De gehele vertoning van de ka
merontbinding was naar de mening van
de heer Gorselink overbodig geweest. Er
was een duidelijke meerderheid in de
Kamer om een nieuwe regering te vor
men, maar men heeft deze plicht niet
aangedurfd.
De heer Gorselirik constateerde overal
frisse moed en nieuwe geestdrift in de
gelederen van de P.v.d.A. Wij zijn over
de 140.000 leden heen en er worden grote
financiële offers gebracht. Hij sprak de
hoop uit dat de resultaten op 12 maart
voor haar verblijdend zullen zijn.
Bij afwezigheid van de voorzitter, de
heer Soer, heeft de secretaris der afde
ling, de heer Beijers, de cabaretgroep en
de spreker bedankt voor hun komst naar
Holten en de leden en geestverwanten
opgewekt krachtig mede te werken aan
een gunstige verkiezingsuitslag door le
denwerving en een financiële bijdrage.
Zaterdag 7 febr.: Winkelier Baltus, La
ren seweg, de gehele dag gesloten.
Zaterdag 7 febr.: Uitvoering „H.M.V."
in Amicitia.
Maandag 9 febr.: Uitvoering „H.M.V."
in Amicitia (zie adv.).
Maandag 9 febr., 7.30 uur: Ledenverga
dering Onderl. Paardenverzekering
„Holten" in café Jansen.
Donderdag 12 febr., 7.30 uur: Film- en
contactavond V.I.O. in Amicitia (zie
adv.).
Donderdag 12 febr.: 10 uur: Houtver
koop Bathmen (zie adv.).
Vrijdag 13 febr.Propaganda-avond Ned.
Blindenbond in Irene (zie bericht).
Vrijdag 13 febr., 7.30 uur: Ledenverga
dering A.R. Kiesvereniging, midden
lokaal Geref. Kerk.
Vrijdag 13 febr., 8 uur: Vrouwen-We-
reldgebedsdag in het gebouw Reho
both en te Dijkerhoek om 7.45 uur
in „Bethanië".
Zaterdag 14 febr., 7.30 uur preciesUit
voering Holtense Accordeonvereniging
in Amicitia, met medewerking van
O.C.H.
Zaterdag 14 febr., 10 uur: Houtverkoop
„De Wippert" (zie adv.).
Maandag 16 febr., 12.30 uur: Houtver
koop Laren (zie adv.).
Maandag 16 febr., 7.30 uur: Vergadering
C.J.M.V. „De Bouwers" in de school
te Espelo. Spreker: de Weled. Heer
Kraan van Almelo (zie adv.).
Dinsdag 17 febr., 8 uur: Bijeenkomst
afd. Holten Ned. Bijbelgenootschap in
Irene, met optreden Willem Berkhemer,
declamator.
Woensdag 18 febr., 7.30 uur: Feestelijke
jaarvergadering afd. Holten O.L.M.
Toneelgroep Larensebroek. Spreker de
heer A. W. Kreulen.
Woensdag 18 febr.: Kindervoorstelling
van film over Hervormd Sanatorium
„Zonnegloren" in Irene. Aanvang
le voorstelling 15.45 uur; 2e voorstel
ling 17.uur.
Woensdag 18 febr.: Vergadering van
stemgerechtigde lidmaten der Herv.
Gemeente in Irene, waaraan verbonden
filmvoorstelling over het Herv. Sana
torium „Zonnegloren".
Donderdag 19 febr., 8 uur: Filmavond
School met de Bijbel „Pirosohka"
(Cefa).
Vrijdag 20 febr., 8 uur: Ledenvergade
ring afd. Holten Ned. Roode Kruis in
hote'l Holterman.
Zaterdag 21 febr., 7.30 uur: Uitvoering
van de Bathmense Accordeonvereni
ging D.S.V. in Amicitia.
Woensdag 25 febr., 7.30 uur: Openbare
vergadering met gelegenheid tot debat
van de A.R. Kiesvereniging, in café
Maats. Spreker de heer J. Smallen-
toroek, lid van de 2e Kamer der Sta-
ten-Generaal.
Woensdag 25 febr., 7.30 uur: Vergade
ring afd. Holten Bond van Platte
landsvrouwen Lezing met projectie
Spanjaard Borne.
Donderdag 26 febr.: Jaarfeest Geref.
Meisjes- en Jongensclub in gebouw
Rehoboth.
Vrijdag 27 febr., 7.30 uu^: Jaarverga
dering afd. Holten van de Ned. Chr.
Bond van Overheidspersoneel in Re
hoboth.
Vrijdag 27 en zaterdag 28 febr., 7.30 uur:
Jaarlijkse uitvoering Jeugdclubs Es
pelo.
Zaterdag 28 febr.Jaarfeest C.J.M.V.
Beuseberg in Irene.
Vrijdag 6 maart, 7.30 uur: Openbare
vergadering van de C.H. Kiesvereni
ging in Irene. Spreker de Lt.-gen. b.d.
M. R. H. Calmeijer, met: „Waar het
bij de verkiezingen om gaat".
Dinsdag 10 en woensdag 11 maart: Jaar
feest C.J.M.V. (Dorp) in Irene.