Zeer geslaagde akker- en
weidebouwdag
Produktiviteitsbevordering
geen mode, maar
NOODZAAK
MMEtLUKE STAND
Overstelpend aantal
vragen voor het forum
2kujm.
Tere huid?
AGENDA
PREDIKBEURTEN
No. 3. Jaargang 11.
ZATERDAG 24 JANUARI 1959
Verschijnt elke saterdag
HOLTENS NIEUWSBLAD
De abonnementsprijs van dit blad bedraagt 1.35 per kwartaal
Uitgave van de Stichting „Holtens NieuwsbladF'
te Holten. Telefoon K 5483 - 234
Adv.-prijs: 115 mm. (d contant) 2.Iedere mm. meer f 0.07
Op initiatief van de O.L.M.afd., C.B.
T.B.afd. en de bedrijfsverenigingen te
Holten en Dijkerhoek werd dinsdag een
druk bezochte en zeer geslaagde akker
en weidebouwdag gehouden in „Amici-
tia".
De voorzitter, de heer E. Voordes,
heette in zijn openingswoord allen har
telijk welkom, in het bijzonder de spre
kers voor de morgenvergadering, n.l. Dr.
Grashorst, leider van de proefboerderij
„De Schothorst" bij Amersfoort, en de
heer Oosterveld, Prov. Voedselcommissa-
ris voor Overijssel, verschillende forum
leden en verdere genodigden.
Hij bracht mede namens de besturen
m het bijzonder dank aan de plaatselijke
coöperaties en alle Holtense veevoeder
handelaren, voor de financiële bijdrage
voor deze dag, waardoor liet mogelijk
was, de bezoekers gratis een koffietafel
aan te bieden.
De voorzitter besloot met te wijzen
op de samenstelling van het forum, dat
wel berekend is op (het beantwoorden
van vragen uit alle sectoren van het
bedrijf en wekte de aanwezigen op in
de middagpauze zoveel mogelijk schrif
telijke vragen in te leveren.
Met de wens, dat het een recht leer
zame en prettige dag mocht worden,
werd het woord gegeven aan Dr. Gras
huis, die een causerie hield over het on
derwerp
BODEM, PLANT EN DIER.
De heer Grashuis (begon met er op te
wijzen dat in begin 1957 in Woudenberg
en later ook in enkele andere plaatsen
een aanvang is gemaakt met een on
derzoek, om na te gaan welk verband
er bestaat tussen bodem, plant en dier.
Wat dit bodemonderzoek betreft, bleek
in Woudenberg dat 60 van de grond
een te hoge PH. bleek te hebben, door
dat men jaren steeds maar weer over
vloedig slakkenmeel en kalkammonsal-
peter strooide.
Velen menen, aldus de heer Grashuis,
dat een flinke laag fosforreserve in de
bodem geen nadelige gevolgen heeft, doch
dan slaat men lelijk de plank mis. Het
is dan ook zaak, als na onderzoek van
de grond blijkt, dat men te veel kalk en
fosforzuur dn de 'bodem heeft zitten, om
nauwkeurig de voorlichting, die men
krijgt, op te volgen. Een te hoge Ph. is
nadelig voor het vcc.
Bij onderzoek op kali bleek in Wou
denberg dat 60 van de grond te veel
kali bevatte en 30 het 'kaligetal veel
te hoog lag.
De 'grond 'bleek dn de regel een tekort
te bezitten aan natrium, hetgeen ver
klaard kan worden doordat vroeger chili-
salpeter werd gebruikt, hetgeen na de
oorlog niet meer het geval is.
Bij urineonderzoek bleek dit tekort
zelfs tot 200 a 300 keer te weinig. Dit
wreekt zioh op de melkproductie. Chloor
bleek 2 tot 2\'-z keer te weinig in het
gras voor te komen. Dit speelt een rol
bij het optreden van de kopziekte.
Voorts trad aan het licht dat diverse
sporenelementen in te kleine hoeveel
heden aanwezig waren, o.a. koper in
90 der onderzochte gevallen. Samen
vattend 'kon gezegd worden dat de bo
dem onevenwichtig was en dus ook de
plant en het dier.
Spreker stond uitvoerig stil bij de
symptomen, waaruit bij het rund blijkt
dat men met kopziekte te maken heeft;
schrikachtige bewegingen, lopen langs de
kanten van de weide en dergelijke.
Treedt kopziekte op dan heeft men te
maken met een overmaat aan kali en am
moniak in de grond, door gieren, zwavel
zure ammoniak, kalkammonsalpeter en
dergelijke. De evenwichtigheid in de bo
dem en dus ook in de plant en in het
dier is verbroken. Weliswaar kan er vol
doende kalk in de bodem zitten, doch te
weinig in verhouding tot de aanwezige
fosfor. Doordat de koeien te veel kali op
nemen, kan de mest dim worden, ja zelfs
onvolledig verteerd en stinkend, als ge
volg van een tekort aan chloor. De ziekte
wordt verhaast door weersinvloeden, of
ook wel door schrik of andere buitennis-
sigheden.
De dierenarts geeft een inspuiting met
bepaalde stoffen, waardoor het dier in de
regel vrij vlot weer opknapt, doch men
moet niet vergeten dat wat er wordt in
gespoten er met een dag weer uit is.
Deze dieren dient men nog een week op
stal te houden en men geeft wat laat
gewonnen hooi, gedroogde, pulp, drie eet
lepels mineralen en een pekel'bak, 2 y2
kg. landbouwzout op 100 liter water. Wel
dient men voldoende gewoon drinkwater
te geven. De eerste dagen nemen de die
ren wel een halve kg. zout per dag op.
Een liksteen is niet voldoende, want al
zouden de dieren dag en nacht likken,
dan nog zouden ze niet voldoende krij
gen. Hoe 'kunnen we van de kopziekte
afkomen? In de eerste plaats zorgen dat
het kaligetal niet boven normaal komt,
hetgeen ligt in de buurt van 20 tot 25
voor zandgronden. In vele gevallen ligt
dit wel op 40. Geen gier en kalibemesting
geven, gewoon hooien en weiden en dan
gaat het kaligetal elk jaar 3 achteruit.
Ook geen ammoniak, doch nitraat stik
stof geven. Bijvoeren van 2 kg. gedroog
de pulp per dier per dag is zeer aan te
bevelen. Ook de pekelbak mag niet ont
breken.
MINERALEN.
Fosforzuurreserve in de 'bodem heeft
tot gevolg dat de oudere dieren een sa-
ibelbendge gang krijgen. De tenen slijten
niet voldoende af, er treedt vaak een
ontsteking op, welke kan opkruipen in
het klauwgewricht.
Na het kalveren voelt de staart soms
week aan, de dieren kunnen niet op
staan. Bij kalktekort kan na 't kalven
wel uierontsteking ontstaan, dat geldt
ook voor zeugen met biggen.
Mangaangebrek. Dit komt voor op
gronden met een te hoge PH. Mangaan
is nodig voor de beenvorming en voor
de voortplanting. Tekort in de voeding
uit zich bij de dieren in een steile stikke
stand in het spronggewricht. Op zij van
het spronggewricht ontstaat een wal. Bij
doelmatige voeding (kan dit op oudere
leeftijd beter worden. Volgens spr. is dit
geen kwestie van erfelijkheid, wel kan de
behoefte erfelijk zijn. Wat de voortplan
ting betreft is het zo, dat in de winter
bij een evenwichtige voeding vaak geen
klachten voorkomen, maar zijn de dieren
6 weken dn de wedde, dan komen vaak
de moeilijkheden van het niet drachtig
kunnen krijgen.
Advies: dieren mangaankoekjes 'bij
voeren en de grond een bemesting geven
'met mangaan als overbemesting.
Kopergebrek valt bij de dieren te on
derscheiden door verkleuren van het haar
om de oorranden, ogen en soms bij de
kaken. Optreden van walletjes boven
de kogel, ook boven de voorknie, terwijl
ook de z.g. koespat zich ontwikkelt. Het
gevolg is dat de productie daalt en ook
het vetgehalte naar beneden gaat. Toch
tigheid kan uitblijven en de kalveren die
geboren worden zijn zwak.
Het is te verhelpen door het strooien
•van koperslakkenbloem of kopersul-
phaat, zulks in overleg met de voorlich
tingsdienst. Het voeren van z.g. „koper
koekjes" is aan te raden.
Likzucht is te merken als de dieren aan
alles 'likken dat onder hun bereik komt.
De 'dieren vermageren en de productie
d'aalt, hoewel het vetgehalte op peil blijft.
Het is zelfs mogelijk dat de dieren kal
veren verwerpen.
Deze likzucht wordt veroorzaakt door
kobaltgebrek, waardoor in de pens niet
voldoende vit. B 12 wordt geproduceerd.
Het is op te heffen door een overbe
mesting te geven van 2 a 3 kg. kobalt per
ha., te mengen met kieseriet. Is de P.H.
te hoog dan enige jaren een halve kg.
per ha. In Woudenberg en Hoogland is
aangetoond, dat likzucht kobaltgebrek is.
Dr. Grashuis besluit zijn interessante
lezing door op te merken, dat men nu
niet de conclusie moet trekken, dat men
in heel Nederland de kali en fosforzuur
maar moet weglaten, wel is een grote re
serve aanwezig.
Het streven moet zijn evenwichtigheid
in bodem, plant en dier.
RUNDVEEHOUDERIJ.
Vervolgens krijgt de heer Oosterveld
het woord om een lezing te houden over
De Rundveehouderij.
Spr. begint met er op te wijzen dat
de kostprijs van de melk in Nederland
zeer sterk uiteenloopt. Overijssel staat
no. 3 op de lijst van de gebieden met de
hoogste kostprijs, omgerekend op 3.7
vet staat Overijssel het hoogst.
Het bruto inkomen van de boeren in
de weidegebieden van Friesland komt
voor 95 tot 98 uit de rundveehouderij,
soms wel voor 100
Op het gemengde bedrijf spelen de var
kens en kippenhouderij een grote rol.
In Drente komt het inkomen van de boe
ren voor 60 uit de rundveehouderij,
in Overijssel voor 51 in de Graaf
schap voor 42% en in Brabant voor 40%.
Het bruto inkomen van de Overijsselse
boer voor 50 uit de rundveehouderij
heeft in werkelijkheid een veel grote be
tekenis. Want, zegt spr., heeft men 'b.v.
f 1000.uit de veehouderij ontvangen,
dan zit hier f 450.arbeidsinkomen in,
als de producten de kostprijs opbren
gen.
Bij inkomsten van f 1000.uit de var
kensstapel is het arbeidsinkomen maar
f170.en bij eenzelfde bedrag uit de
pluimveehouderij, bedraagt het arbeids
inkomen f 250.
In Overijssel komt het arbeidsinkomen
van de boer voor 69 uit de rundvee
houderij, 8% uit de varkenshouderij, 9%
uit de pluimveehouderij en voor 11
(Doorlezen op pag. 2).
Dagelijks komt men tegenwoordig in
kranten en tijdschriften woorden tegen
zoals: efficiency, specialisatie, paralleli-
satie en produktiviteit. De lezer, die de
inhoud van deze begrippen niet of on
voldoende kent, is al gauw geneigd deze
ingewikkelde dingen' maar over te
slaan. Hij beschouwt ze, vaak gemaks
halve, als bedenksel van degenen, die
hun krantenartikel een ,duur' tintje
trachten te geven.
Zou men echter de moeite nemen de
betekenis van die veelgebezigde uitdruk
kingen te leren kennen, dan krijgen de
ze kranten- en tijdschrift-artikelen wel
degelijk inhoud en zo zou menige mid
denstander tot de conclusie kunnen ko
men, dat hij met die wetenschap zijn
voordeel kan doen.
Laat ons b.v. het begrip produktivi
teit' eens nader beschouwen in verband
met de middenstandsonderneming.
Wat is produktiviteit?
Spreekt men over produktiviteit in de
middenstand, dan bedoelt men. de ver
houding tussen de hoeveelheid goede
ren en diensten, die aan de consument
worden verschaft en de hoeveelheid
kosten, die daarvoor worden gemaakt.
De produktiviteit kan in twee richtin
gen toenemen:
1) ofwel door verlaging van de kosten
bij gelijkblijvende hoeveelheid en
kwaliteit van aan de consument ver
schafte goederen en diensten;
2) ofwel door aanbieding van meer of
betere goederen en diensten met ge
lijkblijvende kosten.
Men kan het dus zowel in de hoeveel
heid als in de kwaliteit zoeken.
Het effect is in beide gevallen het
zelfde: een verlaging van de kosten per
eenheid van de goederen en diensten.
Nu kan deze kostenverlaging leiden
tot een prijsverlaging en dan heeft de
consument een voordeel. Er zullen meer
goederen en diensten worden omgezet,
het geen van invloed is op de rentabili
teit van de bedrijven en verder op de
werkgelegenheid en de koopkracht van
de bevolking en dus weer op de omzet
ten.
Als de kostenverlaging niet tot uit
drukking komt in een prijsverlaging, is
de hoge" produktiviteit van directe in
vloed op het rendement van de bedrij
ven. De welvaart van de middenstander
zal daardoor toenemen, althans tijdelijk.
De middenstander dient n.l. wel te be
denken, dat wanneer hij de voordelen,
die produktiviteits ver hoging oplevert,
niet ten goede laat komen aan zijn afne
mers, zijn concurrentiekracht zal ver
zwakken. Hij loopt dan de kans uitge
schakeld te worden van het produktie-
en distributieproces.
Opvoering van de produktiviteit
is noodzaak.
Verhoging van de produktiviteit is 'n
algemeen belang en een belang voor
iedere zakenman.
Vooral onder de huidige omstandig
heden is opvoering van de produktivi
teit ook in de middenstandsonderneming
.bizonder belangrijk.
De concurrentie is de laatste jaren, nu
er sprake is van een kopersmarkt'
d.w.z. nu het aanbod van goederen in
vele gevallen de vraag overtreft aan
zienlijk scherper geworden. Voor de on
dernemers, die zich vestigden in de tijd,
toen de goederen nog schaars waren en
we een .verkopersmarkt' kenden, bete
kent dit de eerste kennismaking met de
concurrentie. Vooral deze zakenlieden
zullen zich de kunst moeten eigen ma
ken hun kostencijfer kritisch te bekij
ken en hun onkosten zoveel mogelijk te
drukken.
De nieuw gevestigde bedrijven hebben
bovendien het nadeel, dat hun kosten
over het algemeen veel hoger liggen dan
die van oudere bedrijven.
De middenstander ziet zich thans
voor het probleem geplaatst, de stijgen
de kosten (lonen, sociale lasten, hogere
eisen van de klant) op te vangen, ter-
DIJKERHOEKSE
PLATTELANDSVROUWEN BIJEEN
De leden van de afdeling Dijkerhoek
van de Ned. Bond van Plattelandsvrou
wen hielden dezer dagen in 't Bonte
Paard hun jaarvergadering onder voor
zitsterschap van mevr. M. Reilink-Kers.
Het bondhlied werd gezongen en daarna
las mevr. J. Reilink-Reilink de notulen
en het jaarvei slag. Hieruit bleek, dat het
aantal leden weer is toegenomen.
De penningmeesteresse bracht het fi
nancieel jaarverslag uit, dat een batig
saldo aanwees. De boeken en beschei
den werden door de kascommissie, be
staande uit mevr. Pessink en mevrouw
Wechstapel, keurig in orde bevonden,
waarna de presidente de beide functio
narissen hartelijk dank bracht voor hun
verslagen.
Bij de bestuursverkiezing werd in de
plaats van mevr. J. Reilink-Reilink ge
kozen mevr. Pessink. Eerstgenoemde
was reglementair niet herkiesbaar.
Na de pauze werden door de heer J.
W. Witmer, het hoofd der school, een
aantal films gedraaid, o.a. van Zeeland
en Terschelling, waardoor de aanwezi
gen een kijkje kregen op 't streekeigene
in deze gebieden.
Na afloop bedankte de presidente de
afgetreden secretaresse, mevr. Reilink,
voor het vele werk, dat zij voor de af-
ling gedaan heeft gedurende haar be
stuurslidmaatschap en de heer Witmer
voor het vertonen van deze aardige
filmpjes. Zij wenste allen wel thuis.
wijl hij zijn prijzen volgens de scherpe,
concurrentie niet of onvoldoende kan
verhogen en dit met het oog op het alge
meen belang ook niet gewenst is. Daar
toe is hij alleen maar in staat, wanneer
hij met alle kracht de produktiviteit in
zijn onderneming bevordert.
Het grootbedrijf schenkt jarenlang
grote aandacht aan de produktiviteitsbe
vordering en boekt op dit terrein be
langrijke successen. De middenstand zal
er in al zijn geledingen voor moe
ten waken, hierbij niet achter te blijven.
Hoe te handelen?
Als men inziet, dat verhoging van de
produktiviteit nodig is, rijst de vraag:
,hoe kan ik dat in mijn bedrijf berei
ken?'
Veel middenstanders zullen geneigd
zijn te denken, dat de produktiviteit in
hun bedrijf niet kan worden opgevoerd,
omdat zij niet in dezelfde mate als de
industrie kunnen mechaniseren.
Er bestaan echter voor een midden
stander verschillende andere mogelijk
heden voor het bereiken van een hogere
produktiviteit: doelmatiger werken,
verbetering van werkmethoden, betere
gereedschappen en machines, betere or
ganisatie en betere administratie. Het
gaat er niet om meer uren te maken,
maar de uren die men werkt, beter en
doeltreffender te besteden.
Men behoeft het niet zozeer in grote
dingen te zoeken. Hoeveel kleine verbe
teringen zouden in het bedrijf kunnen
worden verwezenlijkt, als men de moei
te nam de gang van zaken in het bedrijf
te analyseren en te bekritiseren, Om
enige voorbeelden te noemen: Is de in
richting van de winkel of werkplaats
doelmatig? Hoeveel uren heeft het ver
kopend personeel niels te doen? Ver
schaft- de boekhouding voldoende in
zicht in het bedrijf? Hoe groot is de om-
zetsnelheid. Kan het assortiment niet
worden verbeterd en zijn de voorraden
soms niet te groot?
Voor elke onderneming ligt hier een
taak. En wat de middenstander indivi
dueel niet kan, zou kunnen gebeuren in
samenwerking met anderen. De sterke
ontwikkeling van de inkoopcombinaties
en de groei van het vrijwillig filiaalbe
drijf bewijzen, dat in samenwerking iets
kan worden bereikt. Voor verschillende
branches zijn thans produktiviteitsonder-
zoekingen gaande (bakkers, slagers). In
de vakbladen is hieraan de nodige be
kendheid gegeven.
Voor de middenstander iu het bizon
der geldt, dat hij zich slechts kan hand
haven als hij zijn economische functie zo
doelmatig mogelijk verricht. Het gaat
er om aan de consument meer of betere
goederen en diensten ter beschikking te
stellen tegen de laagst mogelijke kosten.
Als de middenstand zijn economische
functie niet goed vervult, zullen andere
groepen klaar staan om zijn plaats in te
nemen.
Middenstander, ,let op U saeck'.
Middenstanders, die nader op de hoog
te wensen te worden gesteld van de me
thoden die er bestaan om tot produkti-
viteitsverhoging te komen, kunnen zich
o.a. wenden tot de middenstandsconsu
lent in hun provincie.
De consulent wil, desgevraagd, gaarne
op bijeenkomsten van onze middenstand
over dit onderwerp het woord komen,
voeren.
Middenstandsconsulent voor Overijs
sel is de heer W. Meijer, Van Karne-
beekstraat 6, Zwolle, tel. K 05200-7876.
Zaterdag 24 jan.: Tussenbal in café „De
Waag".
Maandag 26 jan.: Optreden van Jules
de Korte op uitnodiging van de Herv.
Jeugraad.
Donderdagavond 29 jan., 8 uur: Verga
dering Herv. Vrouvenvereniging in
Irene.
Zaterdag 31 jan.: Dansen in Hotel G.
Müller.
Zaterdag 31 jan., 7.30 uur: Voorstelling
politieke lekencabaretgroep „De Mal
lemolen" van de P.v.d.A. uit Hengelo
in Amicitia.
Zaterdag 31 jan., 8 uur: Gezellig Oranje
bal in 'hotel G. Müller (zie adv.).
Maandag 2 febr., 7.30 uur in „Irene":
Vertoning van de zendingsfilm „De
onvoltooide opdracht".
Dinsdag 3 febr., 7.30 uur, in de school
te Espelo: Vertoning van de zendings
film „De onvoltooide opdracht".
Woensdag 4 febr., 7.30 uur, in „Betha-
nië" te Dijkerhoek: Vertoning van de
zendingsfilm „De onvoltooide op
dracht".
Vrijdag 6 febr., 7.30 uur, komt mevr. G.
A. Kluin-Lammertink met de 'kleedkof
fer in de school in Espelo voor de afd.
van de Plattelandsvrouwen. Ook be
langstellenden zijn hartelijk welkom.
Zaterdag 7 febr.: Uitvoering „H.M.V."
in Amicitia.
Maandag 9 febr.: Uitvoering „H.M.V."
in Amicitia.
Woensdag 25 febr., 7.30 uur: Openbare
vergadering met gelegenheid tot debat
van de A.R. Kiesvereniging, in café
Maats. Spreker de heer J. Smallen-
'broek, lid van de 2e Kamer der Sta-
ten-Generaal.
Vrijdag 6 maart, 7,30 uur: Openbare
vergadering van de C.H. Kiesvereni
ging in Irene. Spreker de Lt.-gen. b.d.
M. R. H. Calmeijer, met: „Waar het
bij de verkiezingen om gaat".
Geboren: Frederika, dv A. G. van den
Noort en A. Schippers, Holterbroek 15.
Jantien Alice, dv G. J. Klein Hors
man en J. Haverslag, Neerdorp 70.
Martha Francina Maria, dv B. Russ en J.
S. Bos, Holterberg 17. Gerrit Jan, zv
J. Stam en J. Snellink, Look 52.
Ondertrouwd: A. Baltes, 27 jr. en H.
Paalman 22 jr., beiden te Holten.
BEVOLKING:
Ingekomen: W. van Heel en gezin van
Deventer naar Look 40.
Vertrokken: D. Harting van Beuse-
berg 37 naar Markelo. H. J. Wansink
en gezin van Beuseberg 102 naar Laren
(Gld.). A. Snel en gezin van Look 40
naar Zwijndrecht.
GEVONDEN EN VERLOREN
VOORWERPEN
Gevonden: een paar grijze glacé-hand
schoenen; een herenportemonnaie m. in
houd; 2 zinken matjes met papier fles
sen.
Verloren: bruine glacé-handschoen; 'n
leesboekje no. 48; bruine bivakmuts; 'n
zakje met gereedschap.
Inlichtingen dagelijks op het Groeps-
bureau der Rijkspolitie te Holten. Dorps
straat 22.
Ned. Herv. Kerk. Holten. 10 uur (Bed. H.
Doop en Voorb. H. Av.) Ds. Addink.
Collecte voor Inwendige Zending. 7.30
uur Jeugddienst. Voorg. Wika Lans
van Hardenberg. Collecte voor jeugd
diensten.
Dijkerhoek. 10 uur (Voorb. H. Av.)
Ds. Israël. Collecte voor Inwendige
Zending.
Gereï. Kerk. 9.30 en 3 uur Ds. Hoog
kamp. In beide diensten is de derde
collecte bestemd voor de Theologische
Hogeschool te Kampen.
CATECHISATIE
De catechisatie van dinsdag a.s. is voor
een week verschoven naar woensdag,
dezelfde tijd, in gebouw Irene'.
SCHOOLJONGEN BRAK ARM
Tijdens de gymnastieklessen van de
6e klas der o.l. Dorpsschool in de ge
meentelijke turnhal aan de Tuinstraat
heeft de 12-jarige Wim Helsdingen don
derdagmiddag bij een onschuldige oefe
ning hij moest een sprong maken van
60 cm hoogte, maar kwam daarbij wat
ongelukkig terecht zijn linkerarm ge
broken.
De school-EHBO kwam direct in actie
en door mej. H. W. de Vrieze en de heer
W. J. Runneboom werden toen in af
wachting van dokter Rietdijk de nodige
voorzorgen genomen. Deze liet de jeug
dige patiënt naar een ziekenhuis in De
venter overbrengen, waar de arm werd
gezet, zodat hij nog dezelfde avond naar
zijn woning kon terugkeren.