u
n
BRAND!
u
m
m
Over een poosje Heeft iedereen
zijn luchtbrommer
Ontmoeten we elkaar over tien
jaar in de lucht?
VOOR DE BOER
Ons volk mag niet
verachterlijken
Bollenboier
Adverteren - omzet stimuleren
In
-
m
s
m
m
m
m
m
iü
m
nn
m
m
in
m
üi
m
m
m
m
nn
m
m
g
nn
m
H
INllIllililRI
ORGEL-CONCERT DOOR FEIKE ASMA
Volgende week donderdag 19 juni vindt
het eerste orgel-concert plaats in deze
zomer, in de Vrije Evang. Kerk. Aan
vang 8 uur.
Het programma ziet er als volgt uit:
1. Fantasie over Psalm 105: „Looft, looft
verheugd de Heer der Heren".
Jan Bonefaas.
2. a. Trio in F. J. L. Krebs.
b. Allegro in D. G. F. Handel.
3. a. Choralvorspiel J. S. Bach.
„Ach bleib' bei uns, Herr Jesu Christ".
b. Sinfonia in d moll.
c. Choralvorspiel:
„Herr Christ, der einig' Gottes Sohn".
4. Sonate II in c moll. F. Mendelssohn.
a. Grave - Adagio.
b. Allegro - Fuga.
5. a. Allegretto A. Guilmant.
b. Grand Choeur Th. Salomé.
6. a. Berusting S. Landman,
b. Toccata Bram Bruin.
7. Fantasie over bekende melodieën,
waarvan tot slot
„Op bergen en in dalen" (samenzang)
Feike Asma.
Volgend concert 9 juli 1958.
VOETBAL
HOLTEN I R.V. H (4—2)
In de laatste competities leverde het
duel tussen Holten I en Rijssen Vooruit
II altijd veel spanning op en het was dan
ook geen wonder dat zondag nog betrek
kelijk veel toeschouwers het slechte weer
hadden getrotseerd. Deze laatste compe
titie-wedstrijd van Holten voor dit sei
zoen stond echter op een matig peil. Hoe
wel de Rijssenaren over de hele wedstrijd
bezien sterker waren, viel de machte
loosheid van de R.V. voorhoede wel bij
zonder op, slechts zelden waagden ze te
schieten.
In de Holtense ploeg zag men ook nu
weer bijna nooit een goede pass. De vier
goals kwamen dan ook over het algemeen
uit individuele acties. Jan Pasop debu
teerde op de linksbuitenplaats en hij deed
dit wel aardig. Vooral in de laatste goal
had hij het grootste aandeel. Ulfman
kreeg de bal via hem, dicht voor de goal
aangegeven en kon zo gemakkelijk sco
ren. De eerste goal kwam ook van Ulf
man na een snelle aanval van Kalfster-
man. De tweede goal kwam van Kalfster-
man zelf. Hij had zich bij een scherpe
corner van H. ten Velde achter de kee
per opgesteld en kon zo met een trucje
doelpunten. De ruststand was 2-2. In de
tweede helft werd er beter gevoetbald
doch het was jammer dat een regenbui
het spel wat verstoorde.
Kalfsterman maakte na een foutieve
terugspeelbal zijn tweede goal. Hij bracht
hiermee zijn totaalscore op 23.
Holten I bleef in de uitwedstrijden on
geslagen en bezet dit seizoen achter Om
hoog de tweede plaats.
Holten I 16 8 5 3 48-37 21
Holten II had aan één puntje meer, ge
noeg gehad om in een beslissingswed
strijd uit te maken wie er kampioen werd.
Enter III zal nu tegen Haarlese Boys II
wel aan het langste eind trekken.
WIELRENNEN
RONDE VAN OVERIJSSEL.
De R,onde van Overijssel zal dit jaar
gehouden worden op zaterdag 26 juli a.s.
en gaat over een afstand van 220 km.
De renners zullen onze plaats passeren
om omstreeks 17.42 uur.
ONDERHOUD VAN MACHINES IN
DE ZOMER.
Het Instituut voor Tuinbouwtechniek
te Wageningen vestigt de aandacht op
het noodzakelijke onderhoud van machi
nes en werktuigen tijdens de zomer
maanden.
Spitmachines dienen direct na gebruik
goed schoongespoeld te worden om res
tanten van bestrijdingsmiddelen uit de
tank en de pomp te verwijderen. Dit
voorkomt aantasting van het metaal.
Machines waarmede groeistofoplossingen
zijn verspoten, dienen grondig schoon
gemaakt te worden in verband met het
beschadigen van de gewassen bij latere
bespuitingen.
Maaimachines moeten na gebruik wor
den ontdaan van de grasresten, die aan
leiding geven tot roestvorming. Speciale
aandacht dient te worden besteed aan de
koelfilters van de motor,'die vaak ge
heel of gedeeltelijk door afgemaaid gras
verstopt zijn. Na het afnemen van de
beschermplaat kan men met een staal-
borstel deze grasresten gemakkelijk-ver
wijderen.
Freesmachines en hakfrezen, die in een
stoffige omgeving werken, moeten her
haaldelijk gecontroleerd worden op ver
ontreinigingen in het luchtfilter.
Volg de aanwijzingen uit het instruc
tieboekje nauwkeurig op, want een ver
vuild luchtfilter leidt tot extra brand
stofverbruik en tot snelle slijtage van
de motor.
HELPT DE BESTRIJDING VAN DE
RUNDERHORZEL.
Ook dit jaar wordt weer uw medewer
king gevraagd voor de bestrijding van
de runderhorzel. Larven, die onder de
rughuid bij de runderen aanwezig zijn,
moeten in deze periode worden gedood.
Dit kan het best gebeuren door de uit
voerders van Gezondheidsdiensten of
zuivelfabrieken.
U kunt hen daarbij helpen door het
vee, dat in de weide loopt, op te halen
en vast te zetten. De uitvoeders, die alle
bedrijven moeten bezoeken, zullen u van
te voren laten weten wanneer zij uw vee
komen behandelen. Alleen als alle vee
houders meewerken, kan de runderhor
zel met succes worden bestreden en
wordt veel schade aan eigen en ander
mans veestapel voorkomen.
Het kan tot 1965 duren. Maar niet lan
ger. Het luchtruim zal dan verduisterd
worden door duizenden en duizenden klei
ne stipjes, die zich zacht brommend op
wisselende hoogte verplaatsen. In feite
is de luchtfiets al uitgevonden. Rusland,
Amerika, Engeland en ook Frankrijk be
zitten al prototypen van éénpersoons hef-
schoefvliegtuigen, die niet meer wegen
dan een motorfiets van 125 cc ge
maakt in serie voor een zacht prijsje van
hooguit 1500 gulden zullen kunnen wor
den geleverd.
Iedereen zal binnen korte tijd gaan
vliegen. Per hefsehoefbrommer zal men
naar het zwembad gaan of op visite. In
de Sahara onderneemt men dagelijks
proefvluchten met de „luchtbrommers".
Men bezit prototypen die nauwelijks hon
derd kilo wegen en een kruissnelheid
halen van tachtig kliometer per uur. Van
de meeste typen is de actie-radius nog
zeer beperkt: een goede honderd kilome
ter, maar desondanks kunnen de lucht
brommers van groot nut zijn.
De Fransen denken er al over om een
regiment luchtbrommers op te richten.
Op deze wijze wil men een eerste poging
doen om de valschermtroepen te moder
niseren. Tot nu toe vormen deze een keu
rig mikpunt voor de vijandelijke troe
pen op de grond.Vanaf het ogenblik dat
de parachutisten uit het vliegtuig zijn
gesprongen tot het ogenblik waarop ze
landen, zijn ze volkomen passief. De oor
log in Algerije heeft geleerd, dat deze
passieve landing vele doden kan kosten
en veel van het verrassende element weg
neemt. De vijand weet n.l. precies, waar
de valschermtroepen terecht zullen ko
men.
Dit alles zou veranderen, indien de
springers uitgerust werden met kleine
hefschroevers. Onmiddellijk na het ver
laten van het vliegtuig in dat geval
dus zonder valscherm worden de hef
schroevers in beweging gebracht. De ner
veuze schok van de val in de ruimte be
staat niet meer. De luchtlandingstroepen
kunnen zich in 't luchtruim al dalende ook
in horizontale lijn voortbewegen met een
snelheid van honderd kilometer per uur,
waardoor ze minder gevaar lopen in de
lucht gedood te worden. Bovendien kun
nen ze gemakkelijker de zich op de grond
bevindende vijand omsingelen, door in te
genovergestelde richtingen weg te vlie
gen. Een ander belangrijk punt is, dat
de via de hefschroevers neergelaten mi
litairen zwaardere wapens mee kunnen
nemen.
Vliegende stoel
De Fransen, die in zeven centra proe
ven nemen met de hefschroever voor
luchtlandingstroepen, hebben o.m. een
apparaat ontworpen dat nauwelijks zes
tig kilo weegt en dat in feite een „vlie
gende stoel" is. De luchtreiziger zit op
een soort bankje, waarboven de hef-
schroef is gemonteerd, die een diameter
heeft van nog geen drie meter. Benzine
tank en motor bevinden zich naast en
onder het bankje. De soldaat in kwestie
kan zijn uitrusting op zijn rug meevoe
ren en hij houdt bovendien beide handen
en benen vrij. Hij kan de luchtstoel be
dienen met zijn voeten, hetgeen wil zeg
gen, dat hij dalende zijn wapens al kan
gebruiken. Het effekt van een regiment
hefschroefsoldaten, dat van uit de lucht
de vijand bekogelt, mpet vreselijk zijn.
De vliegende stoel kan worden uitge
rust met zend- en ontvangtoestellen. De
reeds genomen proeven zijn uitstekend
geslaagd. Nog enkele moeilijkheden moe
ten worden overwonnen: de bestuur
baarheid van de vliegende stoel is nog te
zeer afhankelijk van snelheid en wind.
Ook de snelheid wordt beïnvloed door
luchtstromingen en wind. De deskundi
gen zijn er echter van overtuigd, deze
zaken in betrekkelijk korte tijd te kun
nen regelen. De vliegende stoel voor mi
litaire doeleinden is nog niet in gebruik
genomen. Wél bedient men zich in enke
le streken van de Sahara zich van ééri-
perso:ns hefschroeven, die volgens de
zelfde beginselen zijn ontworpen.
Ook de Russen stellen veel belang in
de luchtbrommer en in Navo-kringen te
Parijs vreest men, dat ze in dit opzicht
een kleine voorsprong hebben. Ze zou
den n.l. de moeilijkheden rond de be
stuurbaarheid en de constante snelheid
onder winderige omstandigheden, al heb
ben opgelost. Volgens uit Amerika ko
mende berichten zouden de Sowjets al
enkele eenheden luchtlandingstroepen
hebben uitgerust met brommers.
Uit de beschikbare gegevens kan o.m.
blijken, dat de Russische toestellen op
vouwbaar zijn tot een handbagage van
ongeveer één meter lang, dertig centi
meter breed en veertig centimeter hoog.
Ze nemen derhalve in de vliegtuigen
weinig plaats in en kunnen na de lan
ding opnieuw gemakkelijk worden ver
voerd.
De aandrijving van de eigenlijke hef-
schroef moet geschieden door een licht
motortje, dat met een superbrandstof
wordt aangedreven en veertig pk kan
ontwikkelen. De hefschroevers kunnen
in de lucht topsnelheden bereiken van
230 kilometer per uur. De soldaat be
stuurt het toestel met zijn voeten en hij
houdt zijn armen en handen vrij voor
het bedienen van zijn wapenen. Deze
Russische militaire brommers zouden 'n
actie-radius bezitten van 300 kilometer
en uitgerust zijn met ontvang- en zend
toestellen.
Luchtfiets
Het éénpersoons hefschoefvliegtuigje
dat de Russen kortgeleden op het tele
visiescherm hebben getoond, wijkt sterk
af van het militaire toestel en heet de
naam van „luchtfiets". De uitzending
werd bijgewoond door de bekende Rus
sische pionier Nicolas Kamov, de ont
werper van diverse hefschroefvliegtui-
gen. Hij zei: „Daar waar geen wegen
zijn, in de bergen en bossen en boven
de rivieren, kunnen niet alleen de m en-
se zich verplaatsen met zeer eenvoudi-
g hefschroeven, maar binnenkort zullen
via grotere hefschroeven ook de automo
bielen over deze hindernissen kunnen
worden gebracht. Onze industrie is reeds
doende deze toestellen in serie te leve
ren".
Op het kijkscherm verscheen vervol
gens een soort reiskoffer van één meter
lang, die tot verbazing van de kijkers
in nauwelijks tien minuten een hef-
schroefvliegtuigje werd, rustende op slan
ke glijders van rubbermateriaal. Het
bleek twee hefschroeven te bezitten, één
van drie meter en één van anderhalve
meter, die onder elkaar waren gemon
teerd. Kamov plaatste zich op de zitting,
trok het klein motortje aan en steeg er
mee tot het plafond. In de studio maakte
hij met zijn toestelletje de gekste capri
olen om er de bestuurbaarheid van aan
te tonen. Dit toestelletje bleek om zijn
eigen spil in alle richtingen te kunnen
draaien. Door de grote poort van de stu
dio verliet Kamov al vliegende het ge
bouw, achtervolgd door de televisieca
mera's en steeg de lucht in. In tien secon
den bereikte hij een hoogte van 250 me
ter.
Ondervraagd door de verslaggevers
bekende Kamov, reeds proeven te ne
men met een vierpersoons automobiel,
vervaardigd van licht materiaal en voor
zien van een opvouwbare hefschroef. Hij
meende hooguit nog twee jaar nodig te
hebben. Zijn bedoeling is, een bruikbare
auto te leveren, die zich in geval van
nood in de lucht kan verheffen om op
die wijze bepaalde verkeershindernissen
te nemen. Misschien kan hiermede straks
het verkeersprobleem in de West-Euro-
pese landen worden opgelost. Men blijft
rustig op de buitenwegen rijden, maar
vliegt op geringe hoogte over de steden
heen. De Amerikanen zijn in dit opzicht
minder optimistisch dan de Russen.
Geen succes
Het opmerkelijke is, dat de technici in
het algemeen vrezen, dat het grote hef-
schroefvliegtuig de Russen bezitten
reeds de Mi 6, die plaats biedt aan 70
reizigers en bemanning weining toe
komst heeft. Voor lange afstanden is het
te langzaam en te duur. De Sabena, die
met haar hefschroefvliegtuigen korte tra
jecten onderhoudt (Brussel-Parijs, Maas
tricht-Brussel, enz.) boekt op deze lijnen
indrukwekkende verliezen, Een beperk
te toekomst heeft het grote hefsehoef-
vliegtuig voor kortere afstanden, voor
stadsgebruik, voor oorlogsdoeleinden en
voor vrachtvervoer.
Daarentegen is men algemeen van oor
deel, dat de goedkope éénmanshefschroef
een grote toekomst heeft ook voor toe
ristisch gebruik, omdat het mogelijk is
deze „luchtfietsen" voor weinig geld in
serie te maken. In feite bestaan ze slechts
uit twee glijders, vaak vervangen door
een priepoot, waarop een eenvoudig
bankje rust. Onder of naast dit bankje
zitten motortje en tank. Boven het hoofd
van de bestuurder draait de hefschroef.
Op een vooruitstekend stuk kan hij zijn
benen laten rusten. Er is geen cabine. De
bestuurder zit in de open lucht.
Theoretisch moet het mogelijk zijn, de
ze eenvoudige apparaten te bouwen voor
een prijsje van 1500 gulden. Indien men
zover is, zal de luchtfiets voor vrijwel
iedereen bereikbaar zijn. In een oogwenk
verlaat men er zijn woonstad mee om er
gens buiten van wat groen en frisse lucht
te genieten. Opvouwbaar kan de lucht
fiets in een keurige koffer gemakkelijk
op) ieder bovenhuis worden opgeborgen
en voor de deur startklaar worden ge
maakt. Men kan de koffer zelfs met de
trein mee op reis nemen.
Een ware uitkomst kan de luchtbrom
mer ook zijn voor eilandbewoners. De
toekomst is aan de individuele hefschroef.
Geen der bij de Amerikanen in ge
bruik zijnde luchtfietsen voldoet echter
nog geheel en al. De militaire autoritei
ten hebben nog geen massale bestellin
gen geplaatst. Eerst willen ze de kat uit
de boom kijken. De oordelen van de des
kundigen lopen ook nog ver uiteen.
Hoe lang zal het nog duren voor we
elkaar op een hoogte van duizend meter
tegenkomen, met boven onze hoofden 'n
draaiende schroef?
(door Dr. P. H. Ritter)
De noodkreet, die opgestegen is uit de
onderwijsbetoging, moet worden opgevan
gen door de pers. Daar waren meer dan
vijfduizend leerkrachten bijeen uit alle
delen van het land, die klaagden over de
verwaarlozing van het onderwijs.
Wij willen enige naakte feiten aan onze
lezers voor ogen stellen. De verschillende
sprekers richtten zich vóór alles op het
eerste euvel: de overbevolkingdn de klas
sen en het tekort aan leerkrachten. In
Rotterdam waren in 1957 bijna 4000 leer
lingen op de openbare scholen van onder
wijs verstoken wegens gebrek aan leer
krachten.
Het voortgezet onderwijs heeft een nog
ontstellender gebrek aan bevoegde do
centen. Bij het U.L.O. werd in 1957 acht
procent van de wiskunde-lessen, 3,4 pro
cent der handelskennislessen, voor Frans,
Duits en Engels iets minder dan 2 pro
cent van de lessen gegeven door onder
wijzers die niet in het bezit waren van
de vereiste bevoegdheden voor deze vak
ken.
Bij het lager technisch onderwijs in zijn
verschillende schakeringen in het percen
tage onbevoegd gegeven lessen van 27 in
1952 tot 32 in 1957 gestegen. Bij het hele
nijverheidsonderwijs werd Jn 1957 vier
en twintig procent der lessen gegeven
door onbevoegden.
Hoe staat het bij het voorbereidend ho
ger en middelbaar onderwijs? Het aantal
onbevoegd gegeven lessen bedroeg 21.3
procent. Drs. P. van Houte, aan wiens
redevoering wij bovenstaande gegevens
ontlenen, eindigde met de uitroep: „Wan
neer de benodigde gelden voor het onder
wijs niet kunnen worden gevonden, zijn
wij klaar voor de sloop!".
Wat is het gevolg van het teisterend
gebrek aan bevoegd onderwijzend perso
neel? Dat gepensioneerden, zelfs zeer
ouden van dagen moeten in dienst ge
houden en dat de jeugd de vakkundige
en soliede opleiding, die zij voor haar toe
komst nodig heeft, mist.
De heer P. van Thuyl, algemeen secre
taris van „Volksonderwijs", deed een
boekje open over de scholennoódi Hij
herinnerde eraan, dat van 1938 tot 1946
zo goed als igeen enkele school werd ge
bouwd, dat er wel scholen zijn verwoest,
en dat de geboortegolf na de oorlog tot
extra ellénde heeft geleid.
In 1957 is er voor 10 miljoen minder
geproduceerd dan men van plan was. In
de afgelopen vier jaar werd het veel te
krappe bouw-volume in totaal voor cir
ca 70 miljoen niet geproduceerd en voor
1958 zal, volgens minister Witte het bouw
volume dat men projecteerde niet kun
nen worden verwezenlijkt. Vele kinderen
kunnen eenvoudig niet naar school om
dat zij geen school hebben!
De overbezetting der klassen verhin
dert, dat de jeugd harmonisch voor het
gemeenschapsleven wordt opgevoed. De
democratische gedachte wordt in ons on
derwijs afgeknapt.
„Werkelijk leren," zo zei prof. Iden-
burg, "betekend geestelijke wisselwerking
tussen leerling en leerkrachten en wer
kelijke kennis berust in de vorming van
de persoon. Beide kunnen slechts in een
kleine gemeenschap van 20 tot 25 leerlin
gen verwezenlijkt worden. Overvolle klas
sen verstoren de demokratie in haar war
tel. Men leert er misschien gehoorzamen,
maar geen samenleven".
Zo verwildert de jeugd. Door de da
ling van het onder wijsgehalte gaat zij de
bekwaamheid voor het leven missen en
worden de industriële en in het algemeen
de economische belangen van het land,
die berusten op een goed ontwikkelde ar
beidersklasse, geschaad.
Herziening van de toestand bij hét on
derwijs is een eis van even grote urgen
tie als oplossing van de woningnood. Is
het toelaatbaar, dat wij elke dag lezen
over een verkwistend beleid bij „defen
sie" terwijl, een essentieel volksbelang
als goed onderwijs zo zeer wordt ver
waarloosd?
Wir kommen uit de Heimat
In Opel of Veewee,
Door gans die Niederlande -
Bis Zandvoort an der See.
Wir sprechen etwas Hollands
Auf unsere Manier,
Want viele Volksgenossen
Waren schon damals hier.
Jetzt kommen wir als Gaste,
Als rijke Frau en Mann;
Die Kasekopfe kijken
Uns niet meer feindlich an.
Von Sassenheim bis Lisse,
Wir fahren herrlich frei,
En groeten selbstverstandlich
De zwarte Polizei.
Die Garten van Linnaeus,
Die schone Küchehof;
Wir zahlen en wij holen
Hier gar nichts op de Pof.
Wir nemen op de Rückkehr
Zeer billig Butter mit;
Die Hollander selbst singen
Das Margarinenlied.
Herr Göbbels ist gestorben,
Der graag Kanonen hat;
Wir essen liever Butter
In unser Dorf en Stadt.
Der Krieg ist eins verloren,
Die neue Wacht am Rhein
Zal eenmaal stolz gegründet
Op Hollands Butter sein
Jaap Mijderwijk
(Nadruk verboden)
BEL ONMIDDELLIJK HET HOOGST GEPLAATSTE eventueel
volgende IN VET GEDRUKTE NUMMER OP. Vertel rustig
mi
en
duidelijk bij wie en waar de brand is. Van een juist bericht
kan veel afhangen.
333 Gemeentehuis, Centrale brandmeldingspost (geopend van
912.30 uur en van 13.3017 uur).
352 Groepsbureau der Rijkspolitie.
245 Commandant Brandweer, Jac. Louwerse.
Indien men op geen van deze nummers gehoor krijgt
ÜH
(niet te lang wachten) kan men zelf de brandweer
iü
alarmeren door de volgende nummers te draaien
266
Chauffeur-pompbediener J. G. Maats
210
H. J. Bouwhuis, waarschuwt chauffeur-pompbediener
G. J. Aitink en J. Haan
259
Brandmeester T. Koopman
n§
363
Chauffeur-pompbediener Joh. Schuppert
552
Brandmeester D. J. Bulsink, die waarschuwt H. Koopman
498
Chauffeur-pompbediener H. Huisman
551
Brandmeester G. Steunenberg
532
Onderbrandmeester E. J. Westerik
jü§
550
Onderbrandmeester W. Oolbekkink
362
Wachtmeester G. Hosmar waarschuwt P. F. van Doorn
256
Expeditiebedrijf Oolbekkink waarschuwt H. Koopman en
G. J. Klein Nagelvoort
483
Wachtmeester E. Limbeek waarschuwt H. Brands, G. Linde
en W. van Diepen
=s
405
G. T. Jansen
275
J. van Bruggen
388
M. den Heijer
252
H. Tulier waarschuwt D. J. Pekkeriet en J. Lammers
203
(alleen overdag) Stoomfluit „De Vrijheid" (huisbrand 2 lange
stoten, bosbrand 4 stoten)
Voorts waarschuwen:
201
Burgemeester Mr. W. H. Enklaar
§g
352
Rijkspolitie (bureau), bij geen gehoor 217: Groepscommandant
DIJKERHOEK:
265
Brandmeester G. H. Broekhuis
301
A. M. Nijkamp waarschuwt tevens J. Rensen
404
H. Koopman waarschuwt tevens J. A. Meijerman
393
Coöperatie waarschuwt J. A. Jansen Manenschijn en
E. Wechstapel
202
H. Kloosterboer waarschuwt W. H. Smale
250
H. Bosman waarschuwt G. J. Klein Hegeman
Voorts waarschuwen:
271
Postcommandant Rijkspolitie
Bij ongevallen waarschuwen:
330
Dokter J. P. Nagelhout
280
Dokter C. H. Rietdijk
214
E.H.B.O.W. ten Berge; 252 H. Tuller
436
Zuster T. C. J. Groeneveld, Groene Kruis
