Hongarije's nood Kanttekeningen bij enkele geboorte-akten :h 35 PLAATSELIJK NIEUWS - „Onze taak nu' AGENDA ♦«I No. 46. Jaargang 8. ZATERDAG 17 NOVEMBER 1956 Verschijnt elke Zaterdag HOLTENS NIEUWSBLAD De abonnementsprijs van dii blad bedraagt 1.25 p. kwartaal Uitgave van de Stichting „Holtens Nieuwsblad" te Holten. Telef. K 5&H3 - 2.1* Adv.-prijs115 m.m. a contant2.Iedere m.m. meer 0.07 Allen zijn wij in de vrije wereld opgeschrikt door het vreselijke lot, dat Hongarije getroffen heeft; wij zijn diep bewogen geworden door de rouw, het leed en de nood, die over het Hongaarse volk gekomen zijn. In onze oren klinkt nog die hartstochtelijke kreet uit- het benarde Boedapest na: „Aan woorden hebben wij niets, wij vragen om daden". De internationale verhoudingen van dit ogenblik beperken welis waar de vorm en de mate, waarop wij dit Hongaarse volk te hulp kunnen snellen, maar er zijn ons allen nog mogelijkheden gelaten, waarop wij hulp kunnen bieden in deze bittere ellende. Wij menen, dat het welhaast overbodig is op U allen een beroep te doen om deze hulp ook metterdaad en met Uw ganse hart te willen bieden. Wij hebben gemeend, dat het gewenst was, deze drang tot helpen en offeren, welke thans in ieders hart leeft, te moeten bundelen en een uitweg te moeten bieden. Daartoe heeft zich in Holten een comité „Hulp aan Hongarije" gevormd, hetwelk representatief is voor onze gehele gemeente en dat in samenwerking met het Nationale Comité „Hulpverlening Hon gaarse Volk" U in de gelegenheid wil stellen Uw offer te brengen en hierdoor uitdrukking te geven aan de bewogenheid van Uw hart. Wij vertrouwen, dat in dezelfde mate de bereidheid tot geven zal blijken, wanneer de collectanten U dezer dagen zullen komen be zoeken, als de laatste tijd naar voren kwam toen het er menigeen om ging zich zelf te bevoorraden voor de dreigende kwade dag. Toen ging het om U zelf, thans gaat het om een ander. Het volk van Holten heeft nog immer blijk gegeven, dat het de Christelijke naastenliefde verstond. Welnu, op deze Christelijke naastenliefde wordt dezer dagen bij U door ons Comité een beroep gedaan ten bate van het zo zwaar beproefde Hongaarse volk. Geeft daarvoor uit de volheid van Uw hart, daarbij beseffend, welk een voorrecht het voor ons is, dat wij voor het lot der Hon garen nog gespaard mochten blijven. Tonen wij ons allen deze zegen waard. Het Comité „Hulp aan Hongarije": Mr. W. H. ENKLAAR, Voorzitter W. TEN BERGE, Penningmeester Ds. J. H. ISRAEL Ds. R. A. HOOGKAMP J. H. SPROKKEREEF Mevr. J. W. NAGELHOUT—Klijzing Mevr. J. RIETBERGvan Lindenberg H. LANDEWEERD G. J. LANGENBARG Mevr. J. KNIJFFDekker H. SOER Mevr. M. REILINKKers Mevr. G. WEGSTAPELvan Lindenberg J. W. WITMER H. WIERDA Mevr. H. SLIJKHUIS—Zandvoort. PROPAGANDA-FILMAVOND C.N.V. EN C.B.C. De in 't Chr. Nat. Vakverbond (CNV) en in de Chr. Bedrijfsgroepen Centrale (CBC) georganiseerde Holtense werkne mers kwamen vrijdagavond 9 november in gebouw „Rehoboth" bijeen voor het houden van hun jaarlijkse propaganda- avond. De voorzitter, de heer J. Beldman, opende deze bijeenkomst met gebed en Schriftlezing (Psalm 99), nadat gezon gen was Ps. 68 10. In zijn openingswoord sprak de heer Beldman er zijn vreugde over uit, dat deze avond zo goed bezocht was en sprak hij verder een hartelijk woord van wel kom, waarbij hij zich in 't bijzonder richt te tot de heer G. v. d. Zwaag, districts bestuurder C.N.V. te 's-Gravenhage. Nadat de heer v. d. Zwaag een film had vertoond over het C.N.V.-vacantie- oord „Ons Centrum" te Driebergen, hield hij een propaganda-rede over het onder werp: „Onze taak nu". Willen wij onze taak in het leven van vandaag in een wereld van ingezonken heid verstaan, dan zullen wij de geschie denis van onze vakbeweging terdege moeten kennen. De jongeren onder ons zullen misschien zeggen: Wat interes seert ons het verleden, wij zijn alleen ge ïnteresseerd bij lonen en arbeidsvoor waarden van heden. Tot die jonge mensen, die een dex-gelijk standpunt innemen, zou ik willen zeggen: Christelijke vakbeweging is vandaag evengoed als vroeger, ja meer nog zelfs nodig. Christelijke vakbeweging is voor ons land een gave. Maar Christelijke vakbe weging betekent ook een opdracht aan elk lid van de vakbeweging, om mee te doen en mee te werken, opdat op het maatschappelijk levensterrein de recht vaardigheid betracht worde. De materiële zaken zijn van zeer groot belang en voor rechtvaardige eisen mo gen en moeten wij strijden, aldus spreker, doch er zijn belangrijker dingen. Wij zijn een Christelijke organisatie en wij moeten ons allemaal steeds weer af vragen: „Wat wil God, dat ik doen zal?". Durven wij als christen-arbeider evange liseren en in de fabriek op de bres te staan voor ons C.N.V. Wij dienen te zijn een zoutend zout en een lichtend licht. We leven momenteel onder een git zwarte hemel, waaraan met vurige let ters geschreven staat: „collectivisme". Wij missen onze persoonlijke verant woordelijkheid, doch die kunnen we terug vinden als we samen naar Bethlehem gaan om het kind in de kribbe te aan bidden. Wij moeten echter niet in Beth lehem blijven, doch samen naar Golgotha gaan voor confrontatie met Hem, die zijn leven gaf. Wij zijn door God geroepen tot verantwoordelijkheid en steeds moet ons streven er op gericht zijn, om die door God geschapen mens verantwoordelijk heid te kunnen laten dragen. Wij moeten er naar streven om in de aardse verhoudingen iets in te dragen van de gerechtigheid van het Koninkrijk Gods. Wij mogen niet rusten voordat elke chx-isten-arbeider is ondergebracht in 't Christelijk Nationaal Vakvei'bond en die werknemers, die verkeei'd georganiseerd zijn thuis brengen daar waar zij horen n.l. in het C.N.V., zo besloot de heer v. d. Zwaag zijn goedvolle rede. Na de pauze waarin op koffie met speculaas werd getracteei'd wex*d de px-achtige film „Tweeërlei levens" ver toond. De heer v. d. Zwaag sloot deze geslaag de propaganda-avönd met dankgebed, na dat de heer Beldman hem hartelijk had dank gezegd voor zijn gesproken woord en het vertonen van de mooie films. De burgerlijke stand als staatsinstel ling is in Frankrijk ingevoerd bij de wet van 20 september 1792. Deze wet werd bij keizerlijk decreet van 6 januari 1811 ook voor het departement der mon den van de IJssel, waartoe Holten be hoorde, van toepassing verklaard. In 't begin van 1811 werd de burgerlijke stand dan ook hier te lande ingevoerd. Een decreet van 1792 bevatte 'n voor schrift betreffende het vertonen aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van een kind, welks geboorte aangegeven werd. De coda civil van 1804 bepaalde eveneens, dat het kind steeds zou wor den vertoond. Bij de behandeling van de ontwerpen voor ons tegenwoordig burgerlijk wetboek wilde de volksver tegenwoordiging, dat de vertoning van het kind en zelfs van een lijk als een noodzakelijke vereiste werd ge steld. De regering was daarvoor niet te vinden. Zij had er zich van over tuigd, dat het voorschrift van de code civil niet in acht werd genomen. Het was naar haar oordeel, voor de ambte naren van de burgerlijke stand in de steden en op het platteland bijna on mogelijk om zich alle kinderen of over ledenen te doen vertonen. Artikel 29 van ons huidig burgerlijk wetboek be paald dan ook, dat de ambtenaar van de burgerlijke stand bevoegd is te vorderen, dat het kind aan hem worde vertoond. Het initiatief behoort dus nu van hem uit te gaan. De Franse wetge ver heeft indertijd het meebrengen van 't pasgeboren kind voorgeschreven om enige waax'borg te verkrijgen voor de waax-heid van de aangifte omtrent het geslacht der jonggeborenen. Het schijnt n.l. voorgekomen te zijn, dat een jon gen als meisje werd aangegeven, om dat men afkerig was van de zogenaam de „conscriptie", de inschrijving en lo ting voor de militaire dienst. In Holten is in het eerste jaar na de invoering van de burgerlijke stand wel de hand gehouden aan het voorschrift om een pasgeboren kind aan de maire- officier van de bux-gerlijke stand te vex-- tonen. De akten van 1812 bevatten al thans de mededeling, dat de aangevers de kinderen hebben „voorgesteld". De eerste aangever in 1812 was de land bouwer Gerrit Dikkers uit het dorp, die zich in gezelschap van wieldraaier Teunis Stokkers en dagloner Derk Kroe- se met zijn op Oudejaarsavond 1811 geboren zoontje Harmen. naar de maire begaf. De maire van Holten, Jan Vincent en zijn vrouw Maria Dikkers, waren op 30 januari 1812 verblijd met de geboor te van een zoon, de latere burgemees ter van Holten, waaraan cje naam Jan nes werd gegeven. De aangifte en de „voorstelling" werden gedaan in 't bij zijn van molenaar Hendrikus Meijers en de landbouwer Jan Willem Roelofs. De maire kon moeilijk voor zichzelf verschijnen, zodat de adjunct-maire J. W. Helderman de x'egistratie moest ver zorgen. Indien aangever en getuigen de schrijf kunst machtig waren geweest, zou aan de voet der akte een viex'tal handte keningen die van de maire incluis moeten voorkomen. Dit was echter niet het geval. In totaal werden 76 ge boorte-aangiften gedaan, zodat er 304 handtekeningen moesten zijn geplaatst. Het aantal ondertekeningen bedraagt in het geheel 212. Slechts 19 akten zijn door aangever, getuigen en maire ge zamenlijk ondertekend. Voor 94 perso nen moest in de akten worden opge nomen, dat zij niet konden schrijven „uit hoofde zij zulks nimmer geleerd hebben". Velen van hen, die wel kon den schrijven, waren toch niet in staat hun naam juist weer te geven. Zo schreef Berend Knopers bijv. Berend Knoepert, Hendrik Fotten onderteken de met Hendrik Vox-tten, Harmen Struik maakte er nu eens Harmen Struek en dan weer Harmen Stroek van, en Ger rit Bronsvoort kreeg met veel moeite Geeriet Brunsvoerd op het papier! Op 8 december 1812, 's middags om 4 uur kwam de 44-jarige Jan Oudstein, van beroep Frans keizerlijk gendarme te paard onder het drie en dertigste le gioen, compagnie der monden van de IJssel, aan de heer Vincent vertellen, dat zijn vrouw, Cornelia van Rossem, het leven had geschonken aan 'n zoon tje. dat de naam zou dx-agen van Jo hannes Laurents. Herbergier Egbert Dikkers en tapper Jan Keizer fungeer den als getuigen. Oudstein en Keizer konden niet schrijven. De tappers waren niet alleen in liet dorp gevestigd. De bewoners van de buurtschappen Box'keld en Espelo be hoefden voor spiritualiën heus niet naar het dorp, dat toen als kerkdorp werd aangeduid. In eerstgenoemde buurtschap was Arend Pasop als tap per gevestigd. Hij was geboren om streeks 1778 en huwde met Jenneken Dokter-s. Op 27 april 1812 deed Pasop aangifte van de geboorte van 'n zoon, die de naam Frederik Jan kreeg. De aangifte geschiedde in tegenwoordig heid van de buren Hendrik Lossen en Gerrit Beltman. Het erve Lossen wordt thans bewoond door de landbouwer G. J. Weijers en familie. Schout Pakkert schreef op 21 december 1819 de ge boorte in van Gerrit Weieman, zoon van tapper Jannes Weieman en Antonia Kotting uit Espelo. Ter bepaling van de plaats, waar deze tapper ongeveer ge woond heeft, zij vermeld, dat als ge tuigen optraden de landbouwers Waan- der Meijlink en Harmen Struik. Zojuist vermeldde ik de naam Weij ers. In verband daarmede nog enkele opmerkingen. Omstreeks 1782 is in het Neerdorp geboren Hendrikus Weijers. Op 3 maart 1812 wendde hij zich tot de maire Jan Vincent met verzoek 'n acte op te maken, waarin tot uitdrukking zou komen, dat hij vanaf die datum, zowel voor zichzelf als voor zijn drie kinderen de naam Nijhuis als familie naam begeerde. Weijers bekrachtigde zijn afgelegde verklaring met z'n hand tekening, wellicht voor de eerste maal gesteld met „H. Nijhuis". Zijn oudste zoon Jan Willem, geboren 22 septem ber 1810, dus toen bekend als Weijers, heeft de gewenste naam, ondanks de goede bedoelingen van zijn vader, toch niet gedragen. Bij zijn huwelijk met Herremina Stam, op 27 februari 1840 door Jan Vincent te Holten voltrok ken in tegenwoordigheid van tolgaar der Jan Boes en tapper Harmen Fran sen, luidde zijn naam Jan Willem Weij ers. Een kleinzoon met dezelfde naam is woonachtig in de buurtschap Bor- keld onder Markelo en is thans 84 jaar oud. De nazaten van Hendrikus Nij huis zijn in Holten bekend, behalve onder de naam Nijhuis (Prins), ook on der de namen Gervedink Nijhuis en Weijers. W. O. PREDIKBEURTEN. Ned. Herv. Kerk. Holten. 9 uur en 10.30 uur Ds Irsaël; 's avonds 7 uur Ds Ad- dink (Heid. Cat. Zondag 33). In alle diensten collecte voor de N.O.-polder. Dijkerhoek. 10 uur Ds Addink. Collec te voor N.O. Polder. Geref. Kerk. 10 uur en 3 uur Ds. R. A. Hoogkamp. In beide diensten is de 3e collecte bestemd voor de Evangelisatie VOOR HONGARIJE. De zondag tijdens de bidstonden voor Hongarije in de kerken gehouden collec tes hebben totaal f 1224 opgebracht. In de Hervormde Kerk en Bethanië bedroeg de opbrengst f 664.en in de Geref. Kerk f 560. GESCHENK VOOR GERESTAU REERDE HERV. KERK. Nu de laatste hand gelegd wordt aan de restauratie van de Herv. kerk en de ze waarschijnlijk nog in de loop van november opnieuw in gebruik kan wor den genomen heeft een aantal Hervorm de dames uit alle delen der gemeente en uit verschillende schakeringen van het kerkelijk leven het initiatief geno men om de kerkeraad bij deze opening een blijvend en passend geschenk aan te bieden. Deze actie, welke plaats vindt onder het motto „De vrouwen bieden iets aan", wordt dan ook uitsluitend door vrou wen gevoerd, die van alle Hei-vormde vrouwen een bijdrage verwachten om dit sympathieke plan te doen slagen. De initiatiefneemsters vonden reeds een grote schare van medewerksters be reid om de Hervormde vrouwen te be zoeken. Nu is het aanbieden van een ge schenk aan een Kerk niet zo'n eenvoudi ge zaak, maar er is reeds de gedachte geopperd om bijv. de preekstoel aan te bieden. Dat zou een prachtig en waar dig geschenk zijn, waarmede de kerke raad zeer zeker erg ingenomen zou zijn, maar dat wel van iedex-e lidmate een klein offer zou vragen. Er is moeilijk een geschenk denk baar, dat meer in het midden der ge meentes staat, dan de kansel, waarvan elke zondag Gods woord verkondigd wordt. KRANSLEGGING OP DE CANADESE BEGRAAFPLAATS. Voxlge week zaterdag had op de Ca nadese Begraafplaats op de Holterberg een eenvoudige plechtigheid plaats. Door de voorzitter en een drietal leden werd 's morgens in verband met de herden king van de Wapenstilstandsdag 11 november vanwege de afdeling Hol ten van het Ned. Oorlogsgravencomité een krans gelegd aan de voet van het kruis aldaar. De spanning in de wereld bepaalde hen nog eens weer nadrukkelijk bij het grote offer dat de jonge mannen, die hier rusten voor het merendeel van Canadese origine gebracht hebben voor de vrijheid van ons volk. OPBRENGST KLAPROOSCOLLECTE. De Klaprooscollecte, welke in de af gelopen week door de landbouw jongeren in onze gemeente ten behoeve van het werk van het Ned. Oorlogsgravencomité gehouden werd heeft f253.06 opge bracht. Vrijdag 16 nov., 8 uur: Wereldbonds avond C.J.M.V.—C.J.V.F. in Irene. Spr.: Mevr. Wassink. Vrijdag 16 nov., 7.45 uur: Bijeenkomst van de Holtense Kunstclub in Amicitia. Lezing met lichtbeelden over Rem brandt van Rijn. Zaterdag 17 nov., 7.30 uur: Verwerping van krentenbrood, enz., bij Bakkerij Hartsuiker. Zaterdag 17 nov., 8 uur. Uitvoering van de afdeling Holten van de V.A.R.A. in café Maats. Opvoering toneelspel „Blijf zitten waar je zit", door de toneelvere niging „V.O.P.". Zaterdagavond 17 nov. 7.30 uur. Verwer pen van krentenbrood, speculaas, enz., bij H. Tulier, Deventerweg. Zaterdagavond 17 nov. (heden). Verwer pen van krentenbrood, speculaas, enz., bij Bakkerij Beldman, Markeloseweg, (zie adv.). Maandag 19 nov. 8 uur: Ouderavond der lagere landbouwschool. Maandag 19 nov., ouderavond o.l. school Dijkerhoek. Spreker de heer H. v. d. Linde over „Moeilijk opvoedbare kin deren". Aanvang 7.30 uur. Maandag 19 nov. Grote Najaarsmarkt te Rijssen (zie adv.). Maandag 19 t.m. 24 nov. Geen bezoek aan patiënten oude en nieuwe St. Jozef Zie kenhuis (zie adv.). Dinsdag 20 nov. 7.30 uur. Vergadering O.L.M. en Bedrijfsvereen. Dijkerhoek, café 't Bonte Paard. Spr. F. Wagter, ass. pluimveeconsulent met films over pluimveeteelt. Woensdag 21 nov. Verwex'pen en schieten krentenbrood. Bakkerij Nijkamp, Dij kerhoek (zie adv.). Donderdag 22 en zaterdag 24 nov.Jaar lijkse uitvoering sportvereniging „Ba- to" in Amicitia. Aanvang 8 uur. (Do nateurs op donderdag)Zie adv. Donderdag 22 nov. Praatavond ten huize van de heer J. Jansen (Menum). A. J. Paskamp spreekt over „Wat zijn de ge volgen van een te hoge bemesting op grasland". O.L.M. afd. Aanvang 7.30 uur. Zaterdag 24 nov.: Verwerpen in Bakkerij Hartsuiker (zie adv.). Zaterdag 24 nov.: Verwerpen in café „De Wippert" (zie adv.). Zaterdag 24 nov., 8 uur. Gezellig tussen- bal in hotel G. Müller (zie adv.). Maandag 26 nov. Jaarvergadering Groe ne Kruis. „Hotel Vosman". Donderdag 29 nov. Causei'ie en demon stratie huidverzorging, afd. Holten v. de Plattelandsvrouwen. 7.30 uur in ho tel Holterman. Maandag 30 nov. Forum-avond „Jong Holtexi" en „B.D.V.". Hotel Muller, aanvang 7.30 uur. Ook toegankelijk v. niet-leden. Zaterdag 1 dec.: Cross country Land. Rijver. „Bergruiters". 1 ACCOUNTANTSKANTOOR I POUW - Enterstr. 33 - Rijssen pp 5 voor I BELASTINGZAKEN 1 BURGERLIJKE STAND. Geboren: Anton Hendrik, zv J. Jan sen en H. M. Haverslag, Espelo 63. Ondertrouwd: H. Meerman, 31 j„ en H. Knopex-s, 27 j., beiden Holten. Gehuwd: E. D. Stam, 40 j„ en W. Scholman, 28 j., beiden Holten. H. J. Aanstoot, 27 j„ en H. Kruimelaar, 25 j., beiden Holten. BEVOLKING. Ingekomen: G. Jansen, van Hellen- doorn naar Beuseberg 45. J. van den Berg en gezin, van Almelo naar Deven terweg 55. Vertrokken: G. J. Wansink, van Look j 28 naar Den Helder. T. Bulsink, van Tuinstraat 38 naar Hellendoorn. G. H. Roelvink, van Espelo 27 naar Vlaardingen. BEVORDERD. De heer J. Mossink alhier is met terug- werkende kx-acht vanaf 6 juli j.l. bevor- derd tot besteller der P.T.T. Ie klas. Naast de ster op zijn mouw zal hij nu ook twee gouden balkjes op de revers van zijn uniform dragen. MELKRITTEN DUURDER Dinsdag had in het Stationskoffiehuis van de heer M. Kalf sterman de jaarlijk se aanbesteding plaats van de melkrit- ten der Coöp. Zuivelfabriek „De Vrij heid". Er was voor deze aanbesteding ook nu weer een flinke belangstelling. De prijzen waren belangrijk hoger, zo dat de kosten van de ritten gemiddeld 20 pet. meer bedroegen dan het vorige jaar. TYPISTE TER SECRETARIE. Tot typiste ter secretarie is met in gang van 1 januari a.s. benoemd onze plaatsgenote, mej. J. F. Prins, thans werkzaam op het landbouwboekhoud- bureau van de O.L.M. te Markelo.

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1956 | | pagina 1