De eerste industrievestiging in Holten WENS NIEUWSBLAD Gemeentebegroting wijst een tekort van f 101.000.-* aan TEN BOLSCHER - Rijssen AGENDA KIESPUN? No. 11. Jaargang 6. ZATERDAG 20 MAART 1954. Verschijnt elke Zaterdag. HOLTEHS NIEUWSBLAD sprijs van du blad bedraagt f 1.15 p. kwartaal U ga te HoUen Teief''e 5j,ssS^vws °d Adv.-prijs: 115 m.m. (dcontant) f 1.50.lederen Sedert jaren is in onze gemeente alle mogelijke moeite gedaan om vestiging van een industrie te verkrijgen. Het feit, i dat aan deze industrievestiging, in te- genstelling tot andere gemeenten, niet de nodige faciliteiten konden worden ver leend, deed alle gedane moeite tot voor kort vruchteloos zijn. Nu er echter een reeële mogelijkheid in het verschiet ligt, dat zich alhier een industrie zal vestigen, is het nodig, dat bewezen wordt, dat Holten beschikt over voldoende werkkrachten om deze indus trie draaiende te houden. In dit nummer zult U een oproep aan treffen voor meisjes, die dienst willen I nemen in een alhier te vestigen filiaal bedrijf van een grote textielfabriek. Wanneer hiervoor voldoende belang stelling zou blijken te bestaan, dan is er een gerede kans, dat de beoogde vesti ging van dit bedrijf een feit wordt. Het kan nuttig zijn hier nog eens kort de voordelen op te sommen, die er voor allen in Holten bij deze industrievesti ging bestaan. 1. Het platteland zal op de duur wor den leeggezogen door de industrieplaat sen, wanneer ter plaatse geen mogelijk heid bestaat om de aanwezige arbeids krachten op te nemen. 2. De plattelanders, die naar de in dustrieplaatsen verhuizen, zullen daar worden geplaatst in geheel ander, hen vreemd milieu. De oude omgeving met zijn sterke binding aan kerk en gewoon ten wordt verwisseld voor die van de - industrieplaats, waar deze binding lang zamerhand wordt losgemaakt, waar de kerk haar vat op de mensen verliest, waar begrippen van eer en fatsoen an ders zijn dan hier. 3. De plattelanders, geplaatst in een woning in de rij met geen of nauwelijks een tuin, zal moeilijk het geluk in eigen huis kunnen vinden. Zijn liefhebberij, het Financiële verhouding met het Rijk oorzaak der moeilijkheden. De gemeentebegroting voor het jaar 1954, welke de volgende week in de ge meenteraad in behandeling zal komen, vertoont het aanzienlijke tekort van f 101.000.—. In een begeleidend schrijven aan de leden van de raad, waarbij hen de be grotingen van de gemeente en van haar bedrijven worden aangeboden, geven Burgemeester en Wethouders een over zicht van de oorzaken van dit tekort. „Het is nog steeds zo, aldus deze toe lichting, dat de normale inkomsten van de gemeenten voor het overgrootste deel worden gevonden uit uitkeringen uit het gemeentefonds, welk fonds wordt gevoed door aandelen uit de. rijks be- lastingen. Het eigen belastinggebied der gemeente is nog steeds zeer nauw be- grensd en de opbrengst van werkelijk eigen gemeentelijke belastingen kan niet I of nauwelijks enige invloed hebben op de dekking van de telkens toegenomen uit gaven der gemeenten. Deze rijksuitkeringen zijn in de ont- werp-begroting voor 1954 geraamd aan de hand van een bij de Staten-Generaal ingediend wetsontwerp tot wijziging van de financiële verhouding tussen het rijk en de gemeenten, geldende voor de ja ren 1953 t.m. 1955. De op dat wetsont werp gebaseerde algemene en belasting uitkering uit het gemeentefonds zijn evenwel verre van voldoende voor de dekking van de voor onze gemeente nood zakelijke uitgaven. Op een verzoek om verhoging van de algemene uitkering is nog geen beslissing genomen." HOGERE UITGAVEN. B. en W. geven hierna een opsomming van de verschillende onderdelen, welke verhoogd moesten worden. Behalve onderdelen, welke een betrek kelijk geringe verhoging vragen, zijn er in deze begroting tal van objecten van gemeentelijke zorg, waarvoor, vergele ken met het jaar 1953, nieuwe of hogere ramingen moesten plaats vinden. Enke le van deze posten zijn de verhoging van jaarwedden, lonen en sociale lasten f 10.500, kosten van het gemeentehuis f1600, kosten van representatie (her denking Canadese begraafplaats) f 1200, kosten van gemeentewerken f 2175, kos ten van het openbaar gewoon lager on derwijs f 1590, kosten openbaar u.l.o. f 6800, kosten bijz. gew. lager onderwijs f 1575, kosten middelbaar onderwijs f1250, rente en afschrijving van in de loop van 1953 nog geraamde kapitaals uitgaven f 5070 en rente en afschrijving van in 1954 definitief te ramen kapi taalsuitgaven f 47.900. Het totaal dezer verhogingen bedraagt f 85.500. Hierte- werken in tuin of op akker, zal hij moe ten prijsgeven en daarvoor in de plaats zal hij niets vinden, wat hem ten volle bevredigt. 4. Blijft men ten plattelande wonen, dan is het middel haast erger dan de kwaal, omdat dan de dagelijkse trek in spoor of bus de industrie-arbeider of -arbeidster wacht. Dit betekent, dat zij de gehele dag van huis zijn en 's avonds laat moe thuiskomen en voor het gezins leven grotendeels verloren zijn. De sfeer in de middelen van vervoer kan moeilijk opbouwend worden genoemd. Het grote belang voor het platteland, en in feite eigenlijk voor ons gehele land, kan ongetwijfeld hierin worden gezien, dat in eigen plaats of in de onmiddellijke nabijheid werkgelegenheid wordt ge schapen, waar de arbeidskrachten uit eigen omgeving in de eigen vertrouwde sfeer hun brood kunnen verdienen. Daarom is het voornemen van dat gro te confectiebedrijf, dat voor haar filiaal, dat het te Holten wil vestigen, voor onze gehele omgeving van eminent belang. Hier wordt een kans geboden aan de be woners van Holten en wijde omtrek om hun dochters in eigen omgeving en in eigen sfeer te laten werken. Deze kans moet zij aangrijpen, wan neer zij hun eigen belang klaar en dui delijk zien. Daarom wordt er op hen al len een beroep gedaan de beoogde in dustrievestiging te heipen realiseren. Wanneer zich niet een voldoend aan tal arbeidskrachten aanmeldt, gaat deze prachtige kans het platteland van Hol ten en omgeving voorbij. Het gaat in deze om Uw eigen zaak, het gaat om het geluk in Uw eigen ge zinnen, dat hiermede wezenlijk wordt ge diend. De Burgemeester van Holten, Mr W. H. ENKLAAR. genover staan enkele voordelen tot een bedrag van f 17.000, zodat meer ten las te van deze begroting komt in ver gelijking met 1953 f 68.500. Genoemd dienstjaar wees reeds een nadelig saldo aan van f 32.500, zodat 1954 een tekort aanwijst van f 101.000. ONHOUDBARE TOESTAND. Onze vroede vaderen behoeven zich over het door hen gevoerde beleid geen verwijten te maken. De ge meente Holten staat in dit opzicht niet alleen. In 1953 waren het ruim 460 gemeenten, die hun budgetair evenwicht niet konden vinden en voor 1954 zijn het reeds meer dan 500. Meer dan de helft van de ge- begroting. Er is op het stuk van de finan ciële verhouding tussen rijk en ge meenten want daarin moet voor namelijk de oorzaak van de moei lijkheden worden gezocht een onhoudbare toestand ontstaan. Het zou te ver voeren om hierop in dit bestek uitvoeriger in te gaan, maar het is typerend voor het be leid, dat op dit gebied wordt ge voerd, dat een noodvoorziening voor de jaren 1953, 1954 en 1955 ver moedelijk pas in de zomer van dit jaar behandeld zal worden. De hier bedoelde noodvoorziening be treft het hiervoren genoemde wetsont werp tot wijziging van de financiële ver houding tussen rijk en gemeenten en volgens dit ontwerp zal de gemeente Hol. ten aanspraak kunnen maken op een z.g. basis-uitkering van f 14.52 per inwoner. Naar de maatstaf van 120 vormt dit een uitkering uit he gemeentefonds van f 91.580.54-. Met een aldus berekende al gemene uitkering vertoont de begroting het hierboven genoemde tekort van f 101.000. Genoemd wetsontwerp opent de moge lijkheid om bij een aanmerkelijk tekort aan algemene dekkingsmiddelen een ver hoging van het basis-bedrag per inwo ner aan te vragen. B. en W. berekenden, dat, wanneer de gemeente Holten de haar door de om standigheden opgelegde en voor een ont wikkeling der gemeente strikt noodza kelijke voorzieningen zal treffen, een ho gere uitkering uit 's rijks kas nodig is van f168.300. In de begroting 1954 is slechts een deel dezer noodzakelijke voorzieningen opgenomen, andere zijn in een zodanig stadium, dat in deze begroting nog geen raming kan worden vermeld. Hoewel op het door B. en W. gedane verzoek om verhoging der algemene uit kering nog geen beslissing is genomen deze is waarschijnlijk ook niet te ver wachten zolang het hiervoren genoem de wetsontwerp tot een noodvoorziening nog niet tot wet is verheven hebben zij gemeend de begroting voor 1954, al veroorzaakt dit een stijging van het be grotingstekort, toch met de jaarlijkse lasten, als gevolg van te treffen kapi taalsvoorzieningen te moeten belasten, omdat het uitblijven daarvan het ge meentebestuur onveranwoord voorkomt en het verzorgingspeil der gemeente op ontoelaatbare wijze zou worden aange tast. B, en W. hebben derhalve een z.g. subjectieve uitkering geraamd tot het bedrag van f 101.000. BELANGRIJKE KAPITAALS UITGAVEN. Welke zijn nu die kapitaalsvoorzienin gen, waarover hier wordt gesproken? Om verschillende redenen, waarop wij hier niet in zullen gaan, wordt in deze begroting afgeweken van de voorheen gevolgde methode om de voorgenomen investeringen in de kapitaalsdienst van de primitieve begroting op te nemen. De raad zullen telkens afzonderlijke voor stellen bereiken om credieten toe te staan voor kapitaalswerken. Maar in het hoofdstuk der onvoorziene uitgaven is toch wel een overzicht opge nomen, waarin de in 1954 te verwachten kapitaalsuitgaven staan vermeld. Zij betreffen o.a. voorzieningen stalruimte woonwagenkamp, de aan schaffing van een tankwagen met nevelspuit en kleding en materiaal voor de brandweer en verbetering van de straatverlichting Larenseweg en Stationsstraat, waarmede rond f 37.000 gemoeid zal zijn. De bouw van een waterzuiveringsinstallatie met toevoerleidingen, ruiming van de leidingen naar de Schipbeek, de her- bestrating van de Kohveg (oostel. deel), Espelodijk (o. deel), Dorper- dijk, Larenseweg, Stationsstraat en Waagweg, verharding van de Hel- huizerweg en Dcrperdijk, riolering Larenseweg en de aanschaffing van een personenauto en lichtdrukappa raat voor gemeentewerken. Deze werken vragen naar schatting een bedrag van rond 7 ton. Verder staan nog op het programma de verbou wing van het me: stershuis tot poli tiebureau, de mrvhtuig van de nieu we Dorpsschool, de inrichting van de oude dorpsschool tot u.l.lo. school, enkele kleine voorzieningen voor het openbaar onderwijs en de bouw en inrichting van een nieuwe bijzon dere school, waartoe de raad reeds heeft besloten. Met deze objecten zal naar raming nog een bedrag van f 260.500 gemoeid zijn, zodat de to taal te verwachten kapitaalsuitga ven op f 967.450 of bijna 10 ton ge raamd worden. In deze opsomming zijn nog niet op genomen de kosten van het maken van een natuurbad, waaraan Holten in ver band met haar vreemdelingenverkeer grote behoefte heeft. De uitvoering van verschillende hier boven genoemde objecten is mede af hankelijk van overheidssubsidie en bij dragen van belanghebbenden, aldus de toelichting. HET VERLEDEN. Wanneer men de begrotingen van de laatste jaren wat nauwkeuriger bestu deert en de lijst van kapitaalsuitgaven nagaat, dan blijkt daaruit dat zij belast zijn met de erfenis van het jongste ver leden. In de dertiger jaren, toen vele ge meenten noodlijdend waren, is in vele plattelandsgemeenten en ook in Holten alles gedaan om uit handen van het Rijk te blijven. Dat ging ten koste van het voorzieningspeil harer inwoners. De oor logsjaren hebben meegebracht, dat veel vernieuwings- en herstelwerk is blijven liggen. In de gewone dienst blijkt zulks uit de instelling van verschillende pos ten voor sociale doeleinden, subsidies enz. Bij de kapitaalsuitgaven zijn de tal rijke herbestratingen, de bouw van een zuiveringsinstallatie e.d. daarvan een typisch voorbeeld. Thans staat deze gemeente voor enorme uitgaven, welke dringend nood zakelijk zijn, doch zonder hulp van het Rijk niet gedekt kunnen worden. Een algehele herziening van de finan ciële verhouding tussen Rijk en gemeen ten is. daarvoor noodzakelijk. DE BEDRIJFSBEGROTINGEN. Van de bedrijfsbegrotingen valt wei nig bijzonders te zeggen. In de kapitaals- dienst van het G.E.B. is een post, van f 116.635.opgenomen wegens uitbrei ding distributienet en vernieuwingen. Geraamd worden normale kleine uit breidingen, een verbinding Dijkerhoek- Waterhoek, de aanleg van voedingspun- ten, o.a. in de Waterhoek, Espelo en Nieuw-Heeten, waardoor de mogelijkheid wordt geschapen om het gebied „Nieuw- Heeten" uit te breiden, de bouw van nieuwe transformatorhuisjes en de in richting daarvan, met welke objecten reeds f 110.000 is gemoeid. Voor storting in de reserve voor de onrendabele uitbreidingen wordt in de gewone dienst een bedrag van f 7000 geraamd. De begrotingen maken te samen een zeer verzorgde indruk. llllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllM is de schakel tussen producent, detail list en consument en wordt in practisch ieder Holtens gezin gelezen. Het is de wekelijks terugkerende nieuwsbron, die door iedereen in het ge zin met verlangen wordt tegemoet ge zien. Ook voor de randgebieden om Holten lean het van betekenis zijn, omdat het door zijn talrijke aankondigingen de in gezetenen van Holten en omgeving op de hoogte houdt van de gebeurtenissen, welke zich in een welvarende plaats af spelen, maar ook, omdat de zakenmen sen er geregeld hun waren op allerlei gebied in aankondigen, en het voorts alle officiële mededelingen van de gemeen telijke overheid bevat. Indien daarvoor geschikte personen gevonden kunnen worden, wil het zijn nieuwsdienst uitbreiden tot deze rand gebieden en desnoods verder gaan. Abonneert U daarom op Holtens Nieuwsblad. Het abonnementsgeld be draagt, inclusief de innnigskosten, f 1.25 per kwartaal. De advertentietarieven worden U op aanvrage gaarne toege zonden. De Stichting „Holtens Nieuwsblad" te Holten. IIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIM ACCOUNTANTSKANTOOR voor: Inkomsienbsl. aangiftes Geslaagde toneelavond van „Volksonderwijs" De afdeling van „Volksonderwijs" heeft de talrijke bezoekers, welke Woensdag avond '10 Maart j.i. naar Amicitia wa ren gekomen, een mooie avond geboden, door het optreden van de toneelclub van de Deventer afdeling, die voor het voet licht bracht een comedie in 3 bedrijven van William Douglas Home: „Uitstekend, my Lord Aan het begin van de avond heeft de voorzitter van de afdeling, de heer H. J. A. Koldew;eij, in een kort woord iets ge zegd over het streven van „Volksonder wijs" en hij heeft daarmede over de hoof den van de aanwezigen heen kennelijk een antwoord willen geven op de rede, welke Dr. van Itterson kort geleden hier gehouden heeft op een ouderavond van de School met de Bijbel". De heer Koldeweij wees er op, dat wel iedereen overtuigd is, dat goed onderwijs een persoonlijk en eveneens een algemeen belang is. Zal het kleine Nederland, zo zwaar gehavend in de tweede wereldoor log, zich kunnen handhaven temidden van de grote wereldmachten, dan moet het in alle takken van zijn volksbestaan kunnen beschikken over theoretisch en praktisch goed geschoolde arbeidskrachten. In de strijd voor goed onderwijs stond de vereniging „Volksonderwijs" al ruim 90 jaar in de voorste gelederen. Zij wenst, dat het onderwijs zo goed mogelijk zal zijn in alle scholen, maar streeft in het bijzonder naar goed en voldoende open baar onderwijs. Het devies van „Volksonderwijs" is: „Onverdeeld naar de openbare school". Wij zijn er, aldus spr. van overtuigd, dat het een groot belang is, dat de kinderen van ons volk naar één school gaan. In de jeugd samen werken, samen spelen, sa men leren, zal banden smeden, die in la tere jaren, ondanks verschil van inzicht, op godsdienstig en poliuek terrein, niet geheel verbroken worden en zo leiden tot racer onderlinge waardering. Wij vrezen, aldus de heer Koldeweij, dat de bokjesgeest, die ons volk verdeelt, ook op onderwijsgebied, op den duur funeste gevolgen zal hebben. En onge twijfeld maakt de voortgaande splitsing der scholen het onderwijs duurder en slechter. Maar, zo zegt men van andere zijde, al dus spr., de school moet meer doen dan kennis bijbrengen. Wij kunnen dat volle dig beamen. Weest cr echter van over tuigd, dat de zedelijke opvoeding en met medewerking van de kerken ook de gods dienstige opvoeding, in de openbare school len volle tot hun recht kunnen komen. Allen, die de openbare school hebben be zocht, zullen dit kunnen getuigen en ve len hebben hiervan getuigd. Sedert het begin van de schoolstrijd in bet midden van de vorige eeuw, zijn er met name in de Iïerv. Kerk altijd predi- dikantcn geweest van verschillende rich tingen, die vóór openbaar onderwijs en tegen afscheiding warén. Zij wisten, aldus spr., dat de Kerk en het Evangelie niet zijn voor een bepaalde groep van mensen, maar voor allen en dat schoolstrijd lijdt tot kerkstrijd met ul de droevige gevolgen hiervan. Daar om geen afscheiding, maar samenwer king. op het terrein van lccrk en school. Dit zal de invloed van de kerk op indivi duen en gemeenschap versterken en het onderwijs en de opvoeding ten goede ko men. Spr. riep de aanwezigen dan ook op om Vrijdag 19 Maart: Ledenvergadering O.L.M, in café M. Kalfsterman, 'g av. 8 uur. Vrijdag 19 Maart: Ledenvergadering afd. Holten Plattelandsvrouwen. Demon stratie schaarkunst in hotel Holter- man. Aanvang 8 uur. Zaterdag 20 Maart: Heropvoering door de C.J.M.V. van „De Rebel" in Amici- tia. Aanvang 7.30 uur. Maandag 22 Maart: Ledenvergadering van de A.B.V.A. in hotel Hoiterman. Aanvang 7.30 uur. Dinsdag 23 Maart: Jaarvergadering H. Hengelaarsclub „De Rietvoorn", in café „De Waag" van de heer K. ter Horst. Aanvang 8 uur. Woensdag 24 Maart: Jaarvergadering afd. Dijkerhoek Plattelandsvrouwen in „Het Bonte Paard", aanvang 7.30 uur. Donderdag 25 Maart: Gezellige avond voor de bosbrandweer in Amicitia, om 7 uur. Donderdag 25 Maart: Jaarvergadering Herv. Mannenvereniging in „Irene" om 8 uur. Vrijdag 26 Maart: Ledenvergadering „Jong Holten": Lezing notaris Plui- mers, in hotel Hoiterman, aanvang 7.30 uur. Vrijdag 26 Maart: Verkiezing ambtsdra gers Ned. Herv. Kerk in Irene. Aan vang 8 uur (gewijzigd). Vrijdag 26 Maart, 15.30 uur: Opening van het Hotel-Restaurant „De Holter- berg" door de E.A. Heer Mr W. H. Enklaar, burgemeester van Holten. Zaterdag 27 Maart: Uitvoering Markelose Accordeonver. „W.I.K." in café Maats, voor de leden van de N.V.V. Bestuur- dersbond en betalende introducé's. Na afloop bal. Aanvang 8 uur. Maandag 29 Maart: Modeshow van de fa. E. Wonnink (zie annonce). Maandag 29 Maart: Jaarvergadering van de Brandweer in café Maats. Aanvang 8 uur. Maandag 29 Maart: Grote Voorjaars- markt en Paasveetentoonstelling te Rijssen (zie annonce). Dinsdag 30 Maart: Feestelijke ouder avond van de u.l.o.school in Amicitia. Aanvang 7.30 uur. Woensdag 31 Maart: Gebouw „Irene" 7.30 uur: le Lustrum Voorjaarsverga dering C.N.V. met alle aangesloten le den. Vrijdag 2 April: Ouderavond Zondags school in Irene. Zaal open om 7.15 uur. Aanvang 7,45 uur. Vrijdag 2 April: Ouderavond Herv. Zon dagsschool in Irene. Aanvang 7.45 uur. Zaterdag 3 AprilAanbesteding ten ge meentehuize van 16 woningwetwonin gen, om 10.30 uur. Woensdag 7 April: Algemene Ledenver gadering Coöp. Boerenleenbank in het café J. Maats. Aanvang 7 uur (zie annonce). Mijnhard! Kiespijnpoeders. Doos 50 ct. Mijnhard! Hoofdpijnpoeders. Doos 50 ct. in die richting mee te werken en lid te worden van „Volksonderwijs". Het blijspel, dat vervolgens, na een korte toelichting van de heer Groothedde van Deventer, voor het voetlicht werd ge bracht, is een spel van komische ver wikkelingen. Het heeft weinig om het lijf, maar het heeft tal van typisch gees tige momenten, die de toeschouwer veel pret bezorgen en hem voortdurend met de handelingen op het toneel verbonden houden. Het stuk speelt in 1945 op het landgoed van Lord Lister in Engeland. De zoon, Lord Pym, is candidaat voor de Conservatieve Partij. Cleghorn is zijn tegencandidaat voor Labour. Lord Pym, pas uit de militaire dienst, is niet erg actief. Zijn verloofde, June Farrell, is daarentegen van een echte Amerikaanse activiteit. Lord Lister, die erg verstrooid is en alleen maar leeft voor de jacht, is het type van een land-edelman, door wiens doen en laten het gehele stuk ge dragen wordt. Terwijl een onverstoorbare butler Beecham de rest doet om aller aardigste momenten te beleven. Het Deventer gezelschap heeft het 6tuk prachtig vertolkt. Vooral de figuur van de oude Lord en van de butler werden zo echt gespeeld, dat zij de vertolking door beroepsartisten benaderden. Ook het spel van de anderen was keurig, maar hun rollen misten de geest en de charme van de beide hoofdfiguren. De voorzitter bood na afloop de vier mcdespelende dames bloemen aan en dankte het gezelschap voor het mooie spel. Hij bracht ook de anderen, die op enigerlei wijze medewerkten, dank voor hun hulp. In het bijzonder de zakenmen sen voor hun cadeaus. De heer Koldeweij heeft er nog op ge wezen, dat „Volksonderwijs" in de ko mende herfst met eigen krachten weer iets hoopt op te voeren en dat meer aan dacht zal worden geschonken aan ont wikkelingsavonden. Met de gezellige muziek van de Goorse Rhytbme Band en onder leiding van de heer Joh. Derksen, werd er nog een tijdje gezellig gedanst. Voor vlijtige handen In het schoonmaakgetijHamea-Gelei

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1954 | | pagina 1