DE KRANT
Vijf percent
Loonsverhoging.
in e&n chlüè aló
Plaatselifk Nieuws
HOLTEN.
Uitbreidingsplan ligt ter inzage.
,ai)NTo. 36. Jaargang 2.
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1950.
Verschijnt elke Zaterdag.
HOLTENS NIEUWSBLAD
abonnementsprijs van dit blad bedraagt f 0.75 p. kwartaal
Uitgave van de Stichting Holtens Nieuwsblad"
te Holten. Telef. K 5Jf88 - 23J{
Adv.-prijs115 m.m. d contant) f 1.00. Iedere m.m. meer f 0.06
)or.
AAN OBJECTIEVE EN VERANTWOORDE
BERICHTGEVING HAPERT VEEL
(Van onze soc.-econ. medewerker).
Deze tijd kenmerkt zich door spanningen,
zenuwcrises en immoraliteiten. Dit alles
vormt een onderdeel van de politiek van
het Kremlin om de Westerse wereld zoveel
mogelijk in een sfeer van onrust en gejaagd
heid, zo mogelijk angst te doen leven, met
het doel het zgn. kapitalistische stelsel te
ontwrichten en de chaos en wereldrevolutie
te bevorderen.
Er zouden meer donkere vlekken te zien
zijn wanneer er een foto kon worden ge
maakt van het alledaagse leven in 1950.
Onze maatschappij wordt ondergraven door
een toenemende immorele houding van
velen. De goede regel van hulpvaardigheid,
begrip en meeleven met hen, die door onge
luk of ellende zijn getroffen, wordt allengs
vervangen door een dollar-mentaliteit, een
zucht om overal geld uit te slaan, die is
overgewaaid uit het land, dat voor een be
langrijk deel de koers van het hedendaagse
leven bepaalt: Amerika.
Temidden van een in haat kokende we
reld, waarin de verwarring door economi
sche catastrofen toeneemt, waarin de oor
logsgeest herleeft met al zijn negatieve ge
volgen en de jalouzie hoogtij viert door een
dalend welvaartspeil, vinden wij de wegen,
waarlangs al dat gebeuren, al die spannin
gen en tegenstellingen worden uitgedragen
om aan anderen te worden meegedeeld.
Een van die publiciteitskanalen en propa-
jandamiddelen, dat is gekleurde publiciteit, is
de krant. Naast radio en bioscoop neemt de pers
een aanzienlijk aandeel in de voorlichting des
volks en het richten van de publieke opninie.
ilen kan die taak verschillend opvatten. Men
4kan nuchter de feiten weergeven zonder bijzon
derheden. Men kan een verhaal aankleden met
van kleinigheden, die de spanning verhogen
o? doen afnemen. Een bericht kan in optimis
tische en pessimistische toon worden gebracht.
Krantenmensen kunnen een gebeurtenis
ophemelen of veroordelen. Zij kunnen ma
nen tot voorzichtigheid en tot enthousias
me. Een journalist moet schiften en weten
wat hij het publiek kan voorzetten. Hij moet
kunnen beoordelen of een bepaald bericht
het publiek zal kalmeren of verontrusten.
Een redacteur heeft de opdracht de kran-
tenstof te schiften en uit te maken wat
aan de publiciteit kan worden prijsgegeve?i
en welke berichten niet in een krant horen.
Deze taak is van groot belang in een tijd,
waarin onze cultuur een crisis beleeft en
onze westerse levensgemeenschap wordt be
dreigd met de ondergang.
kNu is het een bekend verschijnsel, dat een
groot deel van het publiek is belust op sensatio
nele berichtgeving. Een zodanige voorlichting
Jehoeft niet funest te zijn, wanneer zij maar
gericht wordt op de minder belangrijke, dus
I niet-essentiële, gebeurtenissen.
Anders wordt het, wanneer men de kracht
van een krant moet zoeken in de opwindende en
zenuwprikkelende opbouw van zijn nieuws. In
perioden, waarin de gemoederen zich over het
algemeen in een evenwichtige en minder ner
veuze toestand bevinden, kan zo'n sensationele
voordracht niet veel kwaad stichten. Maar in
onze dagen, nu alle volkeren in de zenuwoorlog
n een voortdurende opwinding leven, kan een
wdanige voorlichting catastrofale gevolgen heb-
)en en oorzaak worden van een paniekstem-
ning, vooral wanneer een blad over 't algemeen
n handen komt van een minder critisch publiek.
„VOLGENS PLAN".
Wij kunnen een voorbeeld vinden in de kwes
tie Korea. Men kan de communistische succes
sen aldaar met grote letters afdrukken en daar-
loor hun importantie versterken. Men kan ook
ie feiten verdraaien of ze geheel niet vermelden,
wanneer deze voor de meerderheid van ons volk
ïngunstig klinken. Beide genoemde vormen van
voorlichting achten wij foutief en niet in het
ïlang van ons volk.
In menige krant werd de terugtrekkende be
weging van de Amerikanen voorgesteld als on-
lelangrijk en „volgens plan". Dit riekt naar de
iuitse berichtgeving uit de oorlog, wordt door
ie meerderheid van ons volk niet gewenst en
ffengt de objectiviteit van de krantenberichten
ai het vertrouwen in de pers in groot gevaar.
Hiermee zal de krant haar vat op de lezers ver
liezen.
Daarnaast dienen wij ons te wapenen tegen
immorele berichtgeving. Ook die komt voor in
Nederland en ook daarvan willen wij een voor-
:eld geven.
Wie de kwestie betreffende het nederlandse
leisje Bertha Hertogh in de grote pers gevolgd
leeft, moet hier en daar bevangen zijn door een
?evc>el van walging. In de berichten over deze
dterst delicate aangelegenheid werden hele ko-
Mnmen gevuld met uitspraken van de betrok
kenen. Ook vele uitspraken van het kind zelf,
je soms zeer grievend waren voor haar ouders,
dag
werden door de pers met graagte overgenomen
en vet gedrukt onder de ogen der wereld ge
bracht. Dit moet het leedgevoel in het gezin
Hertogh onnoemelijk versterken.
EEN KWESTIE VAN GEVOEL.
Deze zaak moet stellig onder ogen van het
nederlandse volk worden gebracht. Maar niets is
onbeschaamder en meer immoreel dan deze
kwestie uit te bouwen tot een sensationeel geval,
waarbij iedereen van dag tot dag achter de
schermen moet kijken en de kranten wekenlang
van stof worden voorzien.
Dergelijke gevoelszaken moeten niet in
détails op de berichtenmarkt worden gewor
pen en zonder meer gepubliceerd. Dit is een
kwestie van aanvoelen en de mate van se
lectie in de berichtgeving geeft het culturele
peil aan waarop een dag-, week- of nieuws
blad zich bevindt.
Met enkele voorbeelden braken wij een lans
voor objectieve en verantwoorde voorlichting en
berichtgeving. De naaste toekomst zal ons eri-
tische vermogen vermoedelijk op de proef stel
len. Dat critisch vermogen moet in hoge mate
aanwezig zijn bij het publiek.
Wij staan ieder persoonlijk in de zenuwoorlog
en in de strijd om het behoud van onze westerse
levensstijl aan het front. Maar vooral de pers,
de krant, heeft in de moderne tijd een grootse
taak. Wij willen in ons blad trachten mee te wer
ken aan het behoud van de oude waarden van
eerlijkheid en hoogstaande cultuur, opdat de ne
derlandse pers haar taak in spannende tijden
ook verstaat en haar capaciteiten zodoende
dienstbaar maakt aan het behoud van de mens
heid. Opdat wij het vertrouwen van het publiek
niet beschamen en onze goede naam behouden
blijft. Dr H. R. Mes.
Vanaf 22 Augustus j.l. ligt gedurende vier
weken op het Gemeentehuis ter inzage het ont-
werp-uitbreidingsplan dezer gemeente in hoofd
zaak, zoals dit door Ged. Staten dezer provin
cie is ontworpen. Het betreft hier het plan, dat
de bestemming der gronden regelt in de ge
meente, met uitzondering van het Dorp, waar
voor reeds een plan in onderdelen geldt.
Reeds in 1936 werd voor een gedeelte van de
Holterberg een partiëel plan van uitbreiding-
vastgesteld, dat echter geen uitkomst bood om
de bebouwing in de gehele gemeente in goede
banen te leiden.
In 1943 werd zodoende een plan in hoofdzaak
door de burgemeester vastgesteld, dat echter
niet de goedkeuring van G. S. kon erlangen.
Aangezien tegen deze beslissing niet in beroep
werd gegaan, vanwege de oorlogsomstandighe
den, behoorde ingevolge de desbetreffende be
paling van de Woningwet het vaststellen van een
nieuw plan tot de taak van Ged. Staten.
Reeds eerder hebben Ged. Staten een plan
ontworpen en ter inzage gelegd, maar het later
weer teruggenomen. De belangrijkste wijziging,
die het hernieuwde plan heeft ondergaan, is dë
gedeeltelijke bestemming van de gronden tus
sen Markeloseweg en Borkeldsweg tot terrein,
waar zomerhuisjes mogen worden opgericht.
Wanneer wij de toelichtende beschrijving,
welke bij het plan behoort, op de voet volgen,
dan kan het volgende worden gezegd:
„In de nabijheid van het dorp Holten zijn geen
grote veranderingen in de bestemmingen ge
bracht. De geprojecteerde rondweg is gehand
haafd, hoewel het twijfelachtig genoemd moet
worden of deze in de aangegeven vorm tot stand
zal komen.
Daar de uitvoering van het project voorlopig
nog niet aan de orde is, is eenvoudigheidshalve
het oude tracé gehandhaafd. Voor het tussen
het dorp en de rondweg liggende gebied is de
bestemming dorpsuitbreiding in de verdere toe
komst gehandhaafd; daar het nog lang kan
duren voor deze terreinen werkelijk bebouwd
zullen worden, leek het niet gewenst de agra
rische exploitatie tot die tijd door een totaal
bouwverbod te verzwaren en is de bouw van
lichte schuurtjes, kassen enz. toegestaan.
Het voor villabebouwing bestemde terrein, in
het plan van 1943 reeds aanmerkelijk ingekrom
pen in vergelijking met dat van 1936, is nog
verder beperkt, daar de terreinen ten Zuidoosten
van de Holterberg tussen de autoweg en de
spoorlijn zijn vervallen. Ook is een deel van het
oude voor villabouw bestemde gebied nu opge
nomen in het plan van uitbreiding in onderdelen.
De vrij sterk gedifferentieerde bestemmingen
in het oude plan zijn samengevat tot een twee
tal. De eerste bestemming „Gebouw ten dienste
van de recreatie en villa's" is gegeven aan het
oude villaterrein op de Holterberg, het terrein
van het vroegere arbeidskamp en een aantal bij
hotels behorende terreinen. Kleinere villa's kun
nen gebouwd worden op een reeds ten dele be
bouwd terrein langs de weg naar Heeten, waar
door ook voor villabouw op vlak terrein ge
legenheid is geschapen; verder is deze bestem
ming gegeven aan enkele kleine terreinen, waar
zodoende nog een enkel huis als afronding van
de reeds aanwezige bebouwing kan worden op
gericht.
Het bosgebied op de Holterberg, dat op de
Zuurberg en ten noordoosten daarvan en het
bosgebied langs de weg naar Espelo, zijn ook
tot bos bestemd met de bij deze bestemming
behorende bebouwingsmogelijkheidalleen rond
om de Canadese militaire begraafplaats is een
strook bestemd tot bos zonder enige bebouwing.
In het zuidelijk deel van de Holterberg is de be
bouwingsmogelijkheid echter verruimd ten be
hoeve van hotels, sanatoria, landhuizen, enz.,
waarbij echter een flinke terreingrootte (25 ha.)
voorgeschreven is. De meer verbrokkelde bos
gebieden hebben een gemengde bestemming ge
kregen, die ook de bouw van boerderijen, tuin
derijen enz. toelaat.
In het overige buitengebied is alleen de bouw
van agrarische bedrijfsgebouwen toegestaan, be
halve op de esgronden, die niet bebouwd mogen
worden.
De afstandsbepalingen zijn in vergelijking met
het vorige plan iets verzacht, behalve langs de
grote verkeerswegen, waar zij in verband met de
verkeerseisen vrij hoog zijn. Daar de minimum
bedrijfsgrootte op 4 ha. is bepaald, is de mini
mum maat voor de schuurruimte hiermede in
overeenstemming gebracht en op 200 M3 vast
gesteld; verwacht mag worden, dat deze voor
schriften de bouw van niet-agrarische woningen
kunnen voorkomen.
Daar de gemeente Holten een belangrijk va-
cantie-centrum is, leek het gewenst enige moge
lijkheden voor de oprichting van zomerhuisjes
en kampeercentra te scheppen.
Een voor zomerhuisjes geschikt terrein is tus
sen de Rijksweg naar Markelo en de Borkelds
weg aanwezig; de bestemming hiervan zal nog
in onderdelen worden geregeld.
Wat de kampeerterreinen betreft, is het niet
goed mogelijk hiervoor een of meer bepaalde
terreinen aan te wijzen; voor het oprichten van
de voor een kampeercentrum nodige bebouwing
kan dan ook in het gehele tot „Bos- en cultuur
land" bestemde gebied door Burgemeester en
Wethouders vergunning worden verleend.
Teneinde de stichting van minder gewenste
bedrijven of voor dit doel ongeschikte gebouwen
te voorkomen is tevens bepaald, dat deze ver
gunning alleen verleend kan worden ten behoeve
van een door de Nederlandse Kampeerraad goed
gekeurd bedrijf.
In het renvooi (bepalingen op de kaart) zijn
de onderlinge afstanden cn dë afstand tot de
wegas vastgelegd door een classificatie van
wegen. Alleen in het villaterrein bleek het nodig
plaatselijke afwijkingen hiervan op de kaart
vast teleggen."
Wij wijzen er tenslotte nog op, dat gedurende
de termijn van ter visie-legging door belangheb
benden bezwaren bij Gedeputeerde Staten tegen
dit ontwerp-plan kunnen worden ingediend.
EEN VELG RICHTTE VERWOESTING AAN.
Bij het passeren van een grote vrachtauto
met melktanks in de Dorpsstraat ter hoogte
van de kapsalon van de heer J. F. van Geen
huizen Sr., sprong een velg van een der wielen
af, welke met zo'n kracht tegen de huisdeur
van diens woning aankwam, dat deze gedeelte
lijk verbrijzeld werd. Het gaf een knal of er een
kleine bom ontplofte. Gelukkig, dat zich nie
mand achter de deur of in de nabijheid bevond,
zodat er geen persoonlijke ongelukken voor
vielen.
PREDIKBEURTEN.
Ned. Herv. Kerk (Holten)8.30 en 10.30 uur Ds
Van Herwaarden van Hellendoorn.
Bethanië: 10 uur Ds Knipscheer.
Geref. Kerk: 10 en 3 uur Ds Milo, em. predikant
te Almelo. In beide diensten extra collecte
voor de Christelijke Kleuterschool.
EIND VEILING.
Bij de op Dinsdag 29 Aug. j.l. ten overstaan
van Notaris Bernard te Rijssen in Hotel Vos
man gehouden eindveiling van een tweetal hui
zen voor rekening van de heer W. Pot te Al
melo, werd perceel 1, huis met schuur aan de
Markeloseweg, groot 15.50 Are, getrokken door
de heer B. J. Wissink voor de som van 4025.
en het huis met tuin aan de Sikkenstraat, groot
1.45 A., door de heer H. Hartsuiker voor 625.
Beide percelen zijn niet gegund.
GESLAAGD.
Voor de akte Duits L.O., slaagde te 's-Graven-
hage, onze plaatsgenoot de heer Joh. Rietberg,
B 40, onderwijzer aan de Chr. School te Rijssen.
ERE-DIPLOMA.
Naar we verneinen ontving de firma C. A.
Muller, Rijssensestraat, over het jaar 1949 boven
genoemd diploma voor veevoeders. Zonder één
enkele aanmerking. Het diploma werd uitgereikt
door het A.B.C.-bureau.
WEEK-END.
De leden van de jongensclub Espelo brachten
een week-end te Vorden door. Alhoewel het
weer nu niet bepaald zomers was, hebben de
jongens toch volop genoten en keerden voldaan
weer huiswaarts.
C.J.M.V.
Nu de vacantie weer voorbij is, vergadert
bovengenoemde vereniging elke Donderdag om
8 uur in „Irene".
Het bestuur heeft een geheel nieuwe pro
gramma ontworpen.
AGENDA
Zaterdag 9 Sept.: Verkoop Am. legerkleding van
47 uur in Amicitia (zie annonce).
Zaterdag 9 Sept.: Collecte ten bate van het Fonds
tot bestrijding van de tuberculose en ter be
vordering van de volksgezondheid „Draagt
Elkanders Lasten".
Maandag 11 Sept.: 's Avonds half acht vergade
ring Chr. Best. Bond in „Irene". Spreker de
heer Van 't Hoff, districtsbestuurder C.N.V.
voor Overijssel over het onderwerp: „Bedrijfs
organisatie en Sociale Voorzieningen".
Donderdag 13 en Vrijdag 14 Sept.: School- en
Volksfeest te Dijkerhoek.
Per 1 September en verplicht voor contractlonen
180 Gulden per jaar maximum.
Aparte regeling ambtenaren.
Het College van Rijksbemiddelaars zal,
namens de Regering, een beschikking uit
vaardigen, waarbij een verhoging van vijf
percent verplicht wordt voorgeschreven van
alle rechtens geldende, in geld genoten, lonen
en salarissen. De verhoging wordt van kracht
in de eerste volle werkweek van September
of voor de maandsalarissen op 1 Sep
tember. Zij geldt voor alle mannelijke en
vrouwelijke werknemers die 23 jaar zijn
geworden, dan wel gehuwd of kostwinner
zijn en wier arbeidsverhouding in een collec
tieve arbeidsovereenkomst of een bindende
loonregeling is vastgelegd. Voor de werk
nemers, wier arbeidsverhouding niet aldus
is geregeld, zal het College van Rijksbemid
delaars vergunning geven tot een loonsver
hoging van 5 percent.
Voor de mannelijke werknemers bedraagt de
minimum-verhoging 4 cent per uur. Niemand
mag krachtens deze beschikking een grotere
loonsverhoging ontvangen dan f 180 per jaar
(f 15 per maand, f 3,46 per week).
Voor werknemers beneden 23 jaar, die niet
gehuwd of kostwinner zijn, zal de mogelijkheid
worden geopend de lonen te verhogen volgens
een geleidelijk opklimmende schaal.
Voor het Overheidspersoneel zal de Regering
een afzonderlijke regeling in het leven roepen.
De Regering overweegt een verhoging te
bevorderen van kinderbijslagen en andere uit
keringen krachtens de sociale wetgeving, als
mede krachtens rijksregelingen voor sociale
bijstand, waaronder de overbruggingsregeling.
Hierover duurt het beraad met de Stichting van
de Arbeid voort. Zo spoedig mogelijk zal een
beslissing worden genomen.
Scherpe controle op prijzen.
Bovenstaande besluiten en toezeggingen van
de Regering maken, acht maanden na de derde,
de vierde „loon-ronde" van kracht. De beslissing
is het resultaat van het Dinsdag geëindigde over
leg tussen het in de Stichting van de Arbeid
georganiseerde bedrijfsleven en de Loon- en
Prijscommissie van de Regering. De besluiten
zijn genomen, omdat de Regering de Stichting
van de Arbeid is bijgevallen in haar mening, dat
een loonsverhoging van vijf percent wenselijk is
tot het behoud van rechtvaardige sociale ver
houdingen. Verschillende oorzaken hebben
geleid tot een toeneming der kosten van levens
onderhoud, „welke niet ver beneden vijf percent
blijft", aldus letterlijk de bekendmaking der
Regering. Bovendien vertoont als gevolg van
de gewijzigde internationale toestand het
prijsverloop op de wereldmarkten een voort
gaande stijging.
Inflationistische prijsbeweging vreest de
Regering voorshands echter niet. Zij wil er even
wel geen twijfel over laten bestaan, dat zij elke
niet-noodzakelijke prijsverhoging met kracht zal
tegengaan. De Regering doet daarom allereerst
een beroep op alle ondernemers om geen onge
motiveerde prijsverhoging toe te passen. Zij zal
voorts de gang van zaken met betrekking tot het
prijsverloop van een aantal voor het levensonder
houd belangrijke artikelen nauwkeurig onder
zoeken en overgaan tot de vaststelling van prijs
regelingen, indien zou blijken, dat de prijzen zijn
verhoogd boven hetgeen kostprijstechnisch
verantwoord mag worden geacht.
Met de Hamster- en Prijsopdrijvingswet in de
hand zal de Regering ongemotiveerde prijsver
hogingen actief tegengaan. In verband daarmee
zal de Economische Controle-dienst de noodzake
lijke omvang krijgen. Bovendien zal de Regering
streven naar een bevoorrading van de binnen
landse goederenmarkt tegen redelijke prijs. Zij
denkt hierbij onder meer aan het tegengaan van
ongewenste ondernemers-afspraken, het opslaan
van goederen in tijden van overvloed en het
weder in de handel brengen hiervan in tijd van
schaarste.
Tenslotte is de Regering voornemens omtrent
het gehele vraagstuk der in de naaste toekomst te
voeren loon- en prijspolitiek het advies in te
winnen van de Sociaal-Economische Raad, het
onlangs geïnstalleerde top-orgaan der Publiek
rechtelijke Bedrijfsorganisatie.