Kopen op afbetaling. ik No. 6. Jaargang 2 ZATERDAG 11 FEBRUARI 1950 Verschijnt elke Zaterdag De abonnementsprijs van dit blad bedraagt 0.75 p. kwartaal Uitgave van de Stichting „Hóltens Nieuwsblad" te Holten. Telef. K 5^88 - 23Jf Adv.-prijs: 115 m.m. (d contant) 1.00. Iedere m.m. meer 0.06 Een maatschappelijk kwaad. LN. lis (Van onze soc.-econ. medewerker.) Vele huisgezinnen verkeerden voor de oor log in moeilijke financiële omstandigheden. Het gevolg hiervan was, dat men niet in staat bleek aankopen van grote omvang te doen, zodat de omzet van vele duurzame gebruiks artikelen, zoals radio's, stofzuigers, wasma chines enz. stokte. Om enerzijds aan de be hoefte, die er bij het publiek aan deze arti kelen bestond, tegemoet te komen en ander zijds de afzet te stimuleren, kwam men er toe het vooral in de Verenigde Staten van Amerika zo populaire systeem van afbe taling en huurkoop in te voeren. Hoewel op sommige terreinen dit systeem stellig tot een rationele behoeftebevrediging heeft ge leid, zijn er toch grote bezwaren aan verbon den. Door op deze gevaren te wijzen, menen wij een dienst te kunnen bewijzen zowel aan het bedrijfsleven in 't bijzonder de handel als aan de consument. Opnieuw leven wij in een tijd, waarin de koop kracht bij de bevolking sterk is verminderd, ter wijl een nog verder gaande daling in de naaste toekomst is te verwachten. Hoe gemakkelijk komt men er niet toe als winkelier de geremde afzet op te voeren door afbetalingscrediet te ver lenen en hoe licht laat een consument, die een beperkt inkomen heeft, zich niet verleiden tot aankoop van een stofzuiger voor 2.50 per week. Voor ieder, die 100.een hele uitgave vindt, zal een dergelijk gemakkelijk betalingssysteem zijn psychologische uitwerking niet missen. Ieder, die even doordenkt, zal zich van de ge varen van dit in wezen foutieve stelsel bewust worden. De betrekkelijk kleine afdrachten aan de leverancier zullen, de prikkel inhouden tot het voeren van een te luxe staat. Men gaat over tot het kopen van meubels, radio's en andere arti kelen met een langere gebruiksduur, die men nooit zou kopen, zo men die contant betalen moest. Hier schuilt reeds een gevaar, wat echter vele malen vergroot wordt, wanneer men naar de consequenties van 't kopen op afbetaling ziet. Bij de aankoop verplicht men zich tot een bepaald bedrag. Men verwacht daarbij dus, dat men steeds over zijn loon zal kunnen beschikken aan het eind van de maand of de week. Een ver wachting, die vooral wanneer het aantal van termijnen groot is, stellig beschaamd kan worden. In een onrustige wereld met een uiterst gevoelig economisch leven als waarin wij thans leven, is een plotseling intredende werkloosheid in 't geheel niet denkbeeldig. De koper op afbe taling zal tot zijn schrik bemerken, dat hij het verwachte inkomen moet ontberen. Langs deze weg zijn in het verleden velen in grote moeilijk heden geraakt. Onverwachte uitgaven. Doch wij willen het niet te somber zien en de werkloosheidstoestand uitbannen. Echter ook dan kan men in een poel van financiële ellende wegzinken. Hoe dikwijls komt men in een gezin niet voor onverwachte uitgaven te staan. Men denke hierbij bijvoorbeeld aan ziekte. Het in komen waarover men kan beschikken zal men voor deze niet verwachte uitgaven niet kunnen gebruiken. Immers de leverancier van de meu bels of de stofzuiger komt zijn termijn regel matig innen en zal niet licht te bewegen zijn, de betaling voor lange tijd te doen opschorten. Het gevolg is dikwijls, dat een belangrijk deel van de voor aankoop op termijnbetaling aangewende gelden verloren gaat. Zeer tot schade van de betrokkenen. Verzwegen werd tot nu toe de aanzienlijk hogere prijs, die men op deze wijze moet betalen. Uitwassen met woekerwinsten komen niet voor, gezien de repressieve controle, die de Kamer van Koophandel op de verkopers houdt. Deze laat- sten verspelen bij voorkomende misbruiken hun vergunning. Zonder echter misbruik van dit stelsel te maken zal de leverancier bij verkoop op afbetaling een aanzienlijk hogere priis moe ten vragen dan bij normale verkoop. Renteverlies en risico spelen daarbij hun rol. Ook aan de zijde van de verkoper is er sprake van een gevaar. Door de concurrentie gedwon gen komen leveranciers er toe op voordelige voorwaarden te gaan leveren zonder een vol doende vergoeding voor risico en rente. In menig bedrijf heeft een dergelijke politiek reeds tot aanzienlijke vermogenstekorten en verliezen ge leid. Zo'n vermogenstekort zal slechts kunnen worden gedekt door een lening, waarbij de hoge rente de „afbetalingswinsten" reeds bij voorbaat opslokt. Men spaartmaar te laat'. Afbetalingscrediet is een vorm van achteraf- sparen. De termijnen verlopen sneller dan het verbruik van het artikel. Men dwingt zichzelf tot sparen. Dit is 't goede element in 't systeem. Een systeem, dat de degelijke Nederlander niet mag aanhangen. Wij vormen een volk, dat weet hoe het sparen moet. Welnu, men spare dan voor af, waarbij men zich niet in moeilijkheden steekt. Men voorkomt op deze wijze het voeren van een staat, waarbij men zijn economische kracht te boven gaat, hetgeen men steeds te laat bemerkt. Slechts in enkele gevallen zal kopen op afbe taling als de goede wijze van aanschaffen kunnen worden aangemerkt. Wij denken bijvoorbeeld aan het kopen van huizen op hypotheek. In wezen een koop op afbetaling, die wij echter in deze dure tijd niet enthousiast durven aan te bevelen. De in tijd van hoogconjunctuur uit. Amerika overgewaaide systemen van koop op afbetaling en huurkoop werken er toe mede een schijnwel vaart te scheppen. Een welvaart op crediet, die juist in een tijd waarin we meer dan ooit van onze moeilijke economische toestand overtuigd moeten zijn, volkomen uit de boze zijn. Dr M. RAAD HOLTEN. De Gemeenteraad komt Maandag 13 Februari 1950, des namiddags 2 uur, bijeen ter behandeling van de volgende agenda: 1. Ingekomen stukken. 2. Verkoop grond. 3. Salaris- en rechtspositieregeling van de gemeente-ambtenaren. 4. Uitkeringsbesluit aan gemeente-ambte naren. 5. Verplaatsingskostenbesluit. 6. Verhaal van bijdragen inkoop diensttijd. 7. Vaststelling bedrag per leerling voor L.O. art. 55bis der Lager Onderwijswet 1920. 8. Uitkering bedrag ex artikel 72 der L.O.- wet aan Bijzondere School. 9. Benoeming gemeentebode-waagmeester. Aanbevolen worden: 1. G. H. Mekenkamp. 2. G. W. Oosterkamp. 10. Benoeming hoofd der school te Dijker- hoek. Op de voordracht zijn geplaatst: 1. G. H. Wanders, hoofd der school te Beerzerveld. 2. M. Boelens, hoofd der school te Ekehaar. 3. G. H. Bennink, onderwijzer te Doetinchem. 11. Verhoging max. aantal vergunningen. 12. Verdere electrificatie Beuseberg. 13. Wijziging Algemene Politieverordening. 14. Wijziging artikel 63, 7e lid Bouwveror dening. 15. Wijziging uitbreidingsplan. 16. Wijziging bebouwingsvoorschriften. 17. Toepassing verklaring van de Provinciale Verordening betreffende de bescherming van de schoonheid van stad en land. PREDIKBEURTEN, fte'd. Herv. Kerk. 10 uur (Bed. H. Av.) en 7 uur (Bed. H. Av. en Dankz.) Ds Knipscheer. Dijkerhoek. Geen dienst wegens Avondmaal te Holten. Geref. Kerk. 10 en 3 uur Ds Hoogkamp. In beide diensten extra-collecte voor de Theol. Faculteit aan de Vrije Universiteit. BURGERLIJKE STAND. Geboren: Hermina Jantina, dv. H. J. Kevelam en R. W. Paalman. Overleden: Fenneken Hofman, 87 jr., wed. van G. J. Berends. Aaltje Veneklaas, 72 jr., wed. van H. J. Oud Aanstoot. •r-teaaaKu»- - VERTROKKEN PERSONEN. D. Tijhuis en gezin naar Amersfoort. NAAR HUIS TERUG. Met 's werelds snelste troepentransportschip, n.l. „Pasteur", keren uit Indonesië naar huis terug de militairen H. Blankenaar en A. Kemper, beiden uit de buurtschap Espelo. UITVOERING H.M.V. Op de jaarlijkse uitvoering van H.M.V., naar de aankondiging waarvan wordt verwezen naar een annonce in dit nummer, zullen voor het eerst de pauken worden gebruikt. Paukenist is de heer J. Oosterkamp. VOOR NIEUWE UNIFORMEN. H.M.V. ontving een gift van 100.van een plaatselijke onderneming, bestemd voor de aan schaffing van nieuwe uniformen. Wie volgt dit goede voorbeeld? VOORGOED VRIJGESTELD. De dienstplichtigen der lichting 1948 J. W. Beldman, B 73 en J. D. Hol terman, B 17, zijn voorgoed vrijgesteld van de dienstplicht wegens persoonlijke onmisbaarheid. AMATEURS ZETTEN HUN BESTE BEENTJE VOOR. De vorige week Zaterdag kwam O.C.H. voor de tv/eede maal voor het voetlicht met 't Noorse toneelspel van Rosita Peters, „En de bossen zingen hun lied". Het ging nu beter dan de eerste keer, zonder haperingen en met veel verve werd het stuk op gevoerd. Een mooi spel met een zeer dramatische inslag, op sommige momenten wel eens met een wat gezochte ontwikkelingsgang, maar niette min boeiend van begin tot eind. Het doet soms denken aan het eveneens Noorse spel „Marjatta" en „Marjatta's Kerst", maar het is toch ook weer geheel anders van compositie. De goede verzor ging van het toneel, dat in het interieur van een Noorse houtvesterswoning was herschapen en daarbij kleding en grimering, die goed verzorgd waren, deden het, in samenhang met het keurige spel, goed slagen. De rollen van de stugge houtvester Lars Kragh, vertolkt door Jan Oosterkamp, en van zijn tegen speler Mikkel Nielseri, vertolkt door J. Krikkink, de stroper, die de houtvester door een in het ver leden begane domheid geheel in de macht heeft en daarvan gebruik maakte, werden goed ge speeld. Zeer aannemelijk was ook het spel van G. Steunenberg als Claus, de jachtopziener, met zijn dichterlijke en dromerige natuur, die vrijwel onbewust de liefde van de schone Olga Offerd- sen, dochter van de landjonker, heeft opgewekt en haar een stille verering toedraagt, maar niet temin in de moeilijke positie verkeert, haar als rijknecht te moeten dienen. De rol van Jo Wol- ters als Olga was daardoor niet minder moeilijk, omdat liefde om de voorrang streed met het grote standsverschil. Dat kwam in haar spel wel tot uitdrukking. Bij de strijd ter onderdrukking van het ge heim van de houtvester komt de verhouding van zijn dochter Ben te (Jo Wansink) met Ole, de zoon van de landjonker, een vrouwenverleider (M. Rouwenhorst)de moeilijkhedeen nog vergro ten. Treffend is onder die omstandigheden de tedere zorg van de huishoudster Karin Reimers, der kinderen tweede moeder, prachtig vertolkt door Naatje Arfman. Als door dronkemansgepraat van Mikkel liet geheim van de houtvester aan het licht komt, en zijn zoon Peter (H. J. Koopman) de rent meester, zijn patroon, daarmede in kennis stelt, ontwikkelt het drama zich in een snel tempo. De landjonker (W. Oosterkamp) gedraagt zich edelmoedig en houdt zijn handvester de hand boven het hoofd, mits afbetaling van de schade plaats vindt. Er breekt dan bosbrand uit. Claus redt Olga. En Bente, die zich bedrogen ziet, schiet Ole neer, waarvoor echter haar vroegere aan bidder Conrad Barjuff (J. Holterman) gearres teerd wordt door de koddebeier (H. Slot). Als dank voor de redding van zijn dochter Olga wordt Claus de schoonzoon en opvolger van de land jonker en gaat zijn zoon Ole, die niet dodelijk getroffen werd, vergezeld van de rentmeester Peter, naar het Zuiden, waarmede enkele ge voeligheden worden opgeheven. Tussen de be drijven door zien we nog de figuur van Sören Junker, de pelsjager, door H. Koopman sterk uit gebeeld. Ook de hiervoren genoemde minder belang rijke rollen werden verdienstelijk gespeeld. O.C.H. bezit goede krachten, die zeker in staat zijn iets goeds voor het voetlicht te brengen. De aankleding en décors waren door de heren P. A. Bos en H. H. J. Stokkers en de grimering door de heer Joh. van Geenhuizen goed verzorgd. De heer J. van Bruggen zorgde voor geluid en verlichting. De avond werd geopend door de heer E. Koop man Azn., die de talrijke aanwezigen Amicitia was geheel gevuld welkom heette. Aan het slot werden enkele taarten verloot. HET GEVAARLIJKE KRUISPUNT. Toen de 6-jarige Gerard, zoontje van de heer G. Brands, Dinsdagmorgen met een speelkame raadje op weg was naar de kleuterschool, stak het tweetal plotseling achter een melkwagen bij de Stationsstraat de Dorpsstraat over, juist toen een auto, bestuurd door de heer Rootveld uit Amsterdam, uit de richting Deventer aan kwam rijden. Het vriendje bleef staan, doch de kleine Gerard liep door en werd door de auto aangereden. Doordat de bestuurder sterk remde, liep het ongeval nog goed af. Het kind werd bij Gebr. Schuppert binnengedragen, waar dokter Gerritsma de eerste hulp verleende en enkele bloedende hoofdwonden verbond. De bestuurder treft geen schuld. OUDERAVOND TE ESPELO. Vorige week Vrijdagavond werd in de school te Espelo een ouderavond gehouden onder lei ding van het hoofd, de heer A. J. Snijders. De leerlingen van de vier hoogste klassen voer den een stukje op, getiteld: „De ganzenhoedster", dat zij onder leiding van de heer Snijders en mej. v. d. Ridder hadden ingestudeerd. Het werd door de schooljeugd goed vertolkt en viel bij de ouders zeer in de smaak. Bij de opening had de heer Snijders de talrijk opgekomen ouders hartelijk welkom geheten en werden verschillende dingen op het gebied van 't onderwijs besproken. O.a. kwam ook ter sprake de wijziging van de Leerplichtwet, waarbij het 8e leerjaar weer wordt ingevoerd. Over het alge meen wordt daarvan in Espelo geen bezwaar ge voeld, omdat de jongens naar de lagere land bouwschool in Bathmen gaan en dan niet alle klassen behoeven te doorlopen. HOEVEEL IN 1949 VOOR VERMAAK EN CULTURELE DOELEINDEN WERD UITGEGEVEN. Jaarlijks wordt aan het Centraal Bureau voor de Statistiek 'n opgave gedaan van de opbrengst der vermakelijkheidsbelasting. Hieruit valt af te leiden hoeveel voor vermaak en culturele doel einden niet alles kan uitsluitend voor ver maak doorgaan in een jaar in eigen gemeente wordt uitgegeven. Dit bedroeg voor tentoonstel lingen ƒ4691; toneeluitvoeringen enz. 1539; sport 1000; en overige voorstellingen 3924, zo dat totaal werd uitgegeven voor entree, die be last is 11.154. De belasting bracht op 2473. In 1948 werd voorts nog een bedrag besteed van 1887 voor bioscoopvoorstellingen, die in 1949 niet plaats hadden. AGENDA. Zaterdag 11 Febr.: Filmvoorstelling in Amicitia. Aanvang 8 uur. Dinsdag 14 Febr.: Vergadering vereniging t.b.c.- bestrijding onder het rundvee in café Jansen. Aanvang 7 uur. Dinsdag 14 Febr.: Vergadering van oud-militai ren 1939-1940 in café Maats, 7.30 uur. (Zie de annonce in dit no.) Woensdag 15 en Donderdag 16 Febr.: Uitvoering van H.M.V. in Amicitia. (Zie annonce.) Vrijdag 17 Febr.: Jaarvergadering Chr. Oranje vereniging in een der lokalen van de School met de Bijbel. Aanvang 7.30 uur. Zaterdag 18 Febr.: Jaarfeest C.J.M.V. „Vrien denschaar" in Irene. (Zie annonce.) Maandag 20 Febr.: Jaarvergadering O.L.M. in hotel Vosman. Aanvang 7 uur. Maandag 20 Febr.: Propaganda-vergadering van Steun Wettig Gezag in Amicitia. Sprekers de heren Van der Bijl en Overste Wilde'boer. Filmvoorstelling. Aanvang 7.30 uur. Dinsdag 21 Febr.: Film en lezing over Canada. Schoolkring Dijkerhoek. Café „Het Bonte Paard". Woensdag 8 Maart: Toneeluitvoering van Volks onderwijs in Amicitia. A.R. KIESVERENIGING. Vrijdagavond der vorige 'week werd in het lokaal bij de Geref. Kerk een vergadering gehou den van de A.R. Kiesvereniging „Nederland en Oranje". De voorzitter, de heer P. v. d. Meulen, opende de vergadering, liet zingen Psalm 89 8, waarna hij voorging in gebed. Na het lezen van Psalm 89 sprak de voorzitter naar aanleiding hiervan een openingswoord. Het eerste punt, dat aan de orde gesteld werd, was de candidaatstelling voor de verkiezing van de Prov. Staten. Na gehouden stemming werd de volgende lijst opgemaakt: 1. Haverkamp, Kam pen; 2. G. de Zeeuw, Deventer; 3. N. Sijbesma, Deventer; 4. W. Rietberg, Holten; 5. Oosthoek, Rijssen; 6. Bestenbrugge, Zwolle; 7. De Jager, De Krim. Hierna hield de heer J. W. Stam Hzn. een inleiding over Art. 9 van het Program van Begin selen: „Het Kiesrecht", waarop een drukke be spreking volgde. Besloten werd nog de heer Eshuis, districts bestuurder van het C.N.V. te Rijssen, te vragen om voor de Kiesvereniging te spreken over de P.B.O. Nadat de voorzitter de vergadering had gesloten, ging de heer Stam voor in dankgebed. RECITEER WEDSTRIJD. De Chr. Reciteerclub „Excelsior" besloot tot het houden van een reciteerwedstrijd op Woens dag 8 Maart (Biddag). Er kan worden deelgeno men in de afdelingen Ernst en Luim. De prijzen zullen bestaan uit fraaie kunstvoorwerpen. GEMEENTEVERGADERING. De jaarlijkse gemeentevergadering der Geref. Kerk zal Maandagavond om half acht worden gehouden in het kerkgebouw. TIJDELIJKONDERWIJZERES. In verband met de ziekte van mej. E. van de Ridder, onderwijzeres te Espelo, zal mevr. Gaa- keer haar functie tijdelijk waarnemen. nu» --•* - •■**-<= BOUWVAKARBEIDERS BIJEEN. De Alg. Ned. Bouwvakarbeidersbond, afdeling Holten, hield op Donderdag 26 Januari j.l. haar jaarlijkse ledenvergadering in café Ter Horst. De voorzitter, de heer H. W. Kromdijk, opende de vergadering door de leden, de nieuwe leden en vooral de Districtsbestuurder, de heer Tim mer uit Deventer, een hartelijk welkom toe te Verschillende ingekomen stukken, o.a. over de feestavond op 16 Maart te Goor in verband met het 30-jarig bestaan van A.N.B., werden bespro ken. Besloten werd voor deze avond een extra bus te laten rijden. In verband met het jaarlijks aftreden van het bestuur werden met algemene stemmen de voor zitter, de heer H. W. Kromdijk en de secretaris, de heer T. Koopman, herkozen. Voor de aftre dende penningmeester, de heer A. Paalman, die zich niet herkiesbaar stelde, wegens overschrij ving naar de Metaalarbeidersbond, werd na enige discussie tot penningmeester gekozen de heer G. Oplaat, L 14b. De contributie-inning zal nader door het bestuur geregeld worden. Nadat de voorzitter de scheidende penning meester dank had gebracht voor het vele, dat hij tal van jaren voor de organisatie gedaan heeft, werd het woord gegeven aan de heer Timmer. Deze hield een propagandistische rede en spoor de de aanwezigen aan vooral te strijden voor A.N.B. Van de gelegenheid om vragen te stellen werd druk gebruik gemaakt. De heer Timmer dankende voor het gespro kene en de leden voor hun opkomst, werd de ver gadering door de voorzitter gesloten. (Door een vergissing wordt dit verslag pas heden opgenomen.)

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1950 | | pagina 1