r I escherming Sran de middenstand bittere noodzaak 1 KOFFIEBON. Wederopbouw van boerderijen en de keuze van een architect. S'o. 4. Jaargang 2 ZATERDAG 28 JANUARI 1950 Verschijnt elke Zaterdag De abonnementsprijs van dit blad bedraagt 0.75 p. hwartaal Uitgave van de Stichting Holtens Nieuwsbladi.o. te Holten. Telef. K 5Jf83 - 234 Adv.-prijs1—15 m.m. (cl contantf 1.00. Iedere m.m. meer f OM legering schept de room van de melk (Van onze soc.-econ. medewerker.) Maandenlang wordt er in de pers reeds op gewezen, dat de positie van de Nederlandse middenstand niet te benijden is en naarmate met de prijsverhogingen van de laatste tijd de nood in talrijke gezinnen toeneemt, wordt de aandrang om tot overheidssteun aan de mid denstand over te gaan, groter. De overheid wordt dit probleem min of meer opgedrongen, omdat zij zelf het niet wil aanvatten, minder uit principe dan uit vrees voor moeilijkheden. De vele mijnen, waarop het regeringsschip telkens dreigt te stoten, heeft zij echter ook zelf in haar vaarwater gelegd, dat zal spoedig blijken. De middenstandhet is eigenlijk een on- aandelbaar begrip. Men kan het in enge of rui mere zin opvatten, maar wij willen hierbij den- sen aan een bevolkingsgroep, die het zich tot taak heeft gesteld zelfstandig in haar onderhoud {te voorzien, dus zonder in loondienst te zijn. Het zijn ondernemers, die het risico van de T"~ups en downs in het economische leven zelf wil len dragen. Zij wensen geen hulp van buiten. Zij jzijri bereid jarenlang door hard zwoegen een lein inkomen te genieten om uiteindelijk dik wijls een klein bedrijfje te bezitten, dat hun dan imgszins vergoeding geeft ook in inkomen Ivoor het vele werk en de onbetaalde overuren die in 't verleden gepresteerd werden. Zij lopen daarbij de kans economisch ten onder te gaan, maar kunnen anderzijds ook spoedig tot grote welstand raken, wanneer zij de wind in de zeilen [hebben. Wij ontmoeten in hen nijvere werkers, die 'harde klappen zonder mopperen dikwijls accep teren, mits zij de gelegenheid hebben zich in' [goede dagen te herstellen. Voorbeelden van deze rphjgroep zijn de land- en tuinbouwers en de winke- e fliers. i Een middenstander moet enig economisch in- 'jzicht hebben, wil hij zijn doel kunnen bereiken. 'Immers, hij vecht op de barricaden van het eco- 15. 'inomisch strijdtoneel. Na de moeilijkste jaren te afhebben doorgeworsteld gaat hij terstond, wan neer zijn inkomen wat is toegenomen, reser- veren. Dat wil zeggen, hij legt een deel van zijn inkomen terzijde, om daarmede de zware storm Jvan een economische depressie te kunnen weer- staan, dan wel de schulden af te betalen, welke hij moest maken om de opbouw van zijn bedrijf staan. Is het wonder, dat zij die strijd moet ver liezen? In slechte jaren voor de loontrekkers heeft de overheid deze categorie beschermd. Dit is te ver dedigen, maar dan is het ook rechtvaardig, dat nu aan hen die thans de klappen krijgen, waar voor zij zich niet hebben kunnen wapenen, de helpende hand geboden wordt. Practisch ge schiedt dit niet, omdat men opeens meer afkerig wordt van beschermde maatregelen. De midden stand is in overgrote meerderheid afkerig van bescherming. Laat men haar zelf zwoegen in slechte jaren, dan accepteert zij dat. Maar men moet haar dan ook de goede kansen laten en daar geen remmen zetten. Nu men thans voor de vraag staat of de mid denstand geholpen moet worden, kan het ant woord niet twijfelachtig zijn. Wij denken aan een stelsel van minimumprijzen, aan subsidies en aan het beschermen van deze groep door beper king van de vestigingsmogelijkheden. Wij zien de gevaren van economische verstarring, die hiervan het gevolg zijn. Geen fraaie methode. Wij weten, dat de middenstand zelf in principe deze middelen afwijst, doch zij moeten worden aangewend, naar onze mening, als 'n tegenwicht voor de te zwaar geëiste offers in 't verleden. De economische verlammende maatregelen in de afgelopen jaren ten uitvoer gelegd op een be paalde groep moet ons thans het risico doen aan vaarden dat anderen eens 'n gevarenkans lopen, die in de praktijk zeker zal meevallen. Fraai is deze aangeprezen methode allerminst, doch zij biedt een mogelijkheid tot herstel van de economische kracht van een bevolkingsgroep, die men in 't verleden een te zware aderlating- heeft doen ondergaan. Men ziet het, door het economische leven in een keurslijf te dringen, komt men op zeker moment tot de conclusie, dat men dat keurslijf maar niet zonder meer aan de kapstok kan hangen. Een semi-geleid economisch leven is steeds gevaarlijk, want het dringt ons de weg op naar de algehele leiding of leidt tot ondergang van de in haar bewegingsvrijheid te zeer beperkte economische groep. Dr H. R. MES. te financieren. Economische blunders. 1 1 J Financieel zijn de oorlogsjaren voor de ge- J noemde categoriën van ons volk niet slecht ge dweest en velen van hen boekten grote oorlogs- - j winsten. Terwille van de rechtvaardighefd en in 't kader van de sanering van ons geldwezen in 4 het belang van geheel ons volk heeft de re- gering deze oorlogswinsten finaal afgeroomd en ♦naar de staatskas doen verdwijnen. Hier is de i eerste economische blunder gemaakt, want over j't algemeen kan men er niet aan twijfelen of men J heeft er 't mes te diep ingezet, zodat een herstel 4 van een gezonde middenstand van dat moment 1^4 af reeds dubieus was. Terstond na de bevrijding is de regering door- i#i gegaan met het handhaven van een prijsstop, die f een behoorlijke winst of een iets meer dan nor- l male onmogelijk heeft gemaakt. De lasten op de middenstand gelegd, bleven even hoog of...... j! namen toe. Ook hier werd een fout gemaakt, die I zich moest wreken. De eerste jaren na de oorlog zouden in een land met geweldige goederen- honger voor de middenstand zeer goed zijn ge- weest, wanneer er geen prijsstop was geweest, f Een groep als de middenstand heeft deze win- I sten ingecalculeerd in 't bestaansplan. Immers, men aanvaardt slechte tijden, maar men moet i ook goede tijden kennen om tot een normaal ge- fj middelde te' geraken en 'n bestaansmogelijkheid voor dit volksdeel te garanderen. j Nu is de tijd van concurrentie teruggekomen. J de kosten stijgen, de winsten dalen, men wil naar lllllll de reserves grijpen.die er niet zijn. De goede J tijd, waarin de kracht voor de slechte jaren tevens wordt gevormd, is door de overheid afge roomd. Men heeft een bestaan gehad, maar de room van de melk, bestemd om met de onder- melk van de slechte jaren te worden vermengd is door de staat opgeslokt. Men kan er over twis ten of de staat die room nodig had of niet, voor de middenstand is het funest geworden en de ge volgen zien we nu dagelijks reeds naar voren komen. Verloren strijd. De conjunctuurreserve, belichaamd in de over winst in goede jaren, vormt het bloed dat het middenstandsbestaan in slechte jaren gezond houdt. Die slechte jaren breken nu waarschijnlijk aan. Nu heeft de regering de prijsstop opgeheven en plaatst zij de middenstand en bij de kleine zelfstandigen doet dit verschijnsel zich 't eerst gelden onbewapend in de strijd om het be- ER WORDT DRUK GESCHAATST. Ds ijsbaan „De Noordpool" trekt iedere mid dag en avond veel belangstelling en vooral de jeugd maakt een zeer dankbaar gebruik van de gelegenheid, die Koning Winter voor het eerst sinds de winter 1946-'47 biedt. Dinsdagnamid dag zou de baan alleen nog maar open zijn voor de schooljeugd, doch helaas gingen ook een aan tal grote mensen op de baan, wat tot gevolg had, dat het ijs werd stuk gereden op verschil lende plaatsen. Het is wel een bedroevend ver schijnsel, dat deze groteren voor wie de baan gesloten was toch op het ijs gingen en zelfs op verzoek van één der bestuursleden het ijs niet wilden verlaten. Op deze manier kan het bestuur een volgend jaar geen uitzondering weer maken voor de schooljeugd, omdat de ouderen een genomen besluit gewoonweg negeren, met het gevolg, dat de baan vernield werd. Het is te betreuren, dat de goedwillenden thans de vruchten (slecht ijs) plukken van het optreden van een bepaald aantal ingezetenen, die zich niet storen aan genomen besluiten. Het bestuur had voor Donderda£"namiddag een korte baan-wedstrijd uitgeschreven voor meisjes en jongens boven 14 jaar. Bij de jongens was de deelname voldoende, doch bij de meisjes- helaas te .gering. Er werd flink gestreden om de uitgeloofde prijzen en ten slotte traden als overwinnaars naar voren bij de meisjes: 1. Riki Lubbersen; 2. Adrie Harting; 3. Dini Rozendom, en bij de jongens: 1. D. Aaftink Dzn., 2. J. Schuppert D.Jzn., 3. W. van Geenhuizen; 4. H. J. Ebrecht. Zaterdagnamiddag zullen de snelste rijders- (sters) van de 4 lagere scholen (maximaal 5 jongens en 5 meisjes van iedere school) hun krachten meten. Naast de fraaie prijzen, die door het bestuur van de ijsclub „De Noordpool" worden uitgeloofd, zal tevens een herinnering worden aangeboden aan die school, wier leer ling kampioen of kampioene werd. VERGADERING VEEFONDS. Het Veefonds „Ons Belang" hield haar jaar lijkse ledenvergadering de vorige week onder voorzitterschap van de heer J. A. Nijenhuis in hotel Holterman. De administrateur, de heer G. J. Boks, bracht het jaarverslag uit, waaraan ontleend kan wor- dèn, dat het ledental op het einde van 1949 179 bedroeg. Verzekerd waren 756 runderen met een waarde van 219.875.Er hebben 2 leden het fonds verlaten, terwijl in de loop van het boekjaar 4 nieuwe leden toetraden. Er werd in het afgelopen boekjaar slechts 1 °/c premie geheven, hetgeen de laatste 25 jaar niet is voorgekomen. Er hadden 21 onteigenin gen plaats, terwijl de reserves van de afdeling brandschade niet behoefden te worden aange sproken. De baten bedroegen 6466.84 en de lasten ƒ5926.81, zodat er een batig saldo was van 540.03. De heer A. Scheperman bracht verslag uit van de plaats gehad hebbende controle der admini stratie, die keurig in orde bevonden was, waar na de administrateur decharge verleend werd onder dankbetuiging voor zijn goed beheer. Tot leden van de nieuwe controle-commissie werden benoemd dé heren A. Scheperman en H. Bronsvoort. De aftredende bestuursleden, de heren M. Nij- land en J. A. Podt, werden bij acclamatie her kozen. Bij de rondvraag ontspon zich een vrij heftige discussie over de afname van de onteigende die ren, waarbij het bestuur zijn standpunt duidelijk uiteenzette. Hierna volgde sluiting. EEN MOOIE OPDRACHT. De Rijksv/aterstaat heeft het onderhoud van de Rijkswegen in het Arrondissement Almelo, perceel I, gegund aan de op een na laagste in schrijver, onze plaatsgenoten de heren J. Krekel en Zn., voor de som van 82.878. EEN „GROOT" DIPLOMA. De Coöperatieve Fabriek van Melkproducten „De Vrijheid" behaalde met wekelijkse boter- keuringen van de Gelders-Overijsselse Zuivel- bond te Zutphen voor de tiende maal het kwali teitsdiploma. In verband met deze 10e toeken ning werd een „groot" diploma uitgereikt. TRAGISCH ONGEVAL. Toen de heer en mevr. van/Rooijen Donder dagmiddag, per auto van Deventer komende, voor hun woning aan de Deventerweg stopten, om daar uit te stappen en hun bijna driejarig zoontje Bennie uit de auto zetten, liep het kind plotseling de weg over en werd het aangereden door een passerende personenauto, bestuurd door de heer M. uit Amsterdam. De kleine werd ernstig gewond opgenomen en terstond naar het St. Jozef ziekenhuis te Deventer overgebracht. Zijn toestand is zorgwekkend. BURGERLIJKE STAND. Gehuwd: Jan Assink, 26 jr. en Johanna Hen- drika van der Pluijm, 18 jr. INGEKOMEN PERSONEN. M. Bakker van Raalte; J. W. Veenstra van Kampen. PREDIKBEURTEN. Ned. Herv. Kerk. 10 uur Ds Knipscheer (Bed. H. Doop) en 7 uur Ds Knipscheer. Dijkerhoek. 10 uur de heer Wortman. Geref. Kerk. 10 en 3 uur Ds Hoogkamp. AGENDA Vrijdag 3 Febr. om half acht vergadering van de A.R. Kiesver. „Nederland en Oranje". LEDENVERGADERING H.M.V. H.M.V. kwam Maandag 23 dezer in ledenver gadering bijeen. Nadat de voorzitter de vergade ring had geopend en in 't bijzonder de dames van de leden welkom had geheten, las de secre taris de notulen en het jaarverslag voor, die na een kleine opmerking werden goedgekeurd. Uit het jaarverslag kwam naar voren, dat het ledental stabiel blijft en het jeugdkorps goede vorderingen maakt. Het financieel verslag van de penningmeester werd goedgekeurd. Het saldo is goed te noemen, dank zij de bazar, die verleden jaar werd gehou den. De kascommissie had de bescheiden in orde bevonden. Besloten werd om de jaarlijkse uitvoering zonder toneel te houden, omreden dat ?n muziek vereniging geen toneelvereniging is. Daar de voorzitter te kennen had gegeven geen bestuursfunctie meer aan te nemen, werd in zijn plaats gekozen de heer G. Brosch, terwijl de heer T. Koopman werd herkozen. Medewerking zal verleend worden aan de bondsdag van het C.J.M.V. op 2e Paasdag a.s. In dien enigszins mogelijk zal ook dit jaar weer aan een concours worden deelgenomen. Tijdens de rondvraag werd nog over unifor men gesproken, maar men was van mening, dat dit uit moet gaan van de burgerij. Getracht zal worden dit jaar twee concerten te geven in de muziektent. Het was al bijna elf uur toen deze vergadering, waarin een frisse geest heerste, door de voor zitter werd gesloten. OUDERAVOND. Het Bestuur van de Protestantse Kleuter school bericht ons: Onze tweede ouderavond hadden we vorige week. Er zijn daar belangrijke r dingen besproken en wel in de voornaamste plaats: Bouwplan nieuwe kleuterschool op een vrijterrein. In principe is hiertoe besloten en de "eerste voorbereidingen worden reeds getrof- fen. Er is nog veel werk te verzetten, doch ge- zamenlijk de schouders er onder en het komt voor elkaar. Er zal een bazar georganiseerd worden tegen Dankdag in November. Bon 424 van de Bonkaart Algemeen is aange wezen voor de aankoop van 125 gram koffie. De bon is geldig vanaf 27 Januari. Het dagelijks bestuur van de Bond van Ned. Architecten verzoekt ons opname van het vol gende: Ook in 195U zal menige boer weer in de ge legenheid worden gesteld over te gaan tot de wederopbouw van zijn boerderij. In vroeger jaren was het bouwen van een boerderij voor de boer natuurlijk wel een zaak van gewicht, maar er waren daaraan toch niet de bijzondere moeilijkheden verbonden, die de herbouw van een boerderij thans voor de boer meebrengt. De tradities, die er met betrekking tot het bouwen van de opstallen van een boeren erf bestonden, waren ongeschokt. Het waren vro'eger de plaatselijke ambachtsbazen, die het verstonden aan de wensen, die de boer aan deze opstallen stelde, te voldoen. De eisen, die de landbouw en veeteelt stelde, bleven tot voor enkele tientallen jaren vrijwel ongewijzigd. De economie van de bedrijfsvoe ring was nog niet, zoals thans, een wetenschap pelijk probleem met nog vele ongewisse facto ren. De constructie van de boerderij bleef daar om generaties lang dezelfde. Het bouwen van een boerderij ging op dezelfde wijze zoals dat ook bij 't voorgeslacht gebruikelijk was te doen. Deze tijd is voorbij. Aan het bouwen van de ge bouwen voor het boerenbedrijf worden thans andere en hogere eisen gesteld in het belang van de wetenschappelijk verantwoorde op brengst van het bedrijf. Dit strekt niet slechts ten bate van de boer, maar het is ook een alge meen belang. Het is vooral op grond van het algemeen belang, dat de overheid door middel van haar orgaan: het Bureau Wederopbouw Boerderijen, de wetenschappelijk meer verant woorde wijze van boerderijbouw bevordert. Voor de herbouw van zijn boerderij brengt het belang van de boer dan ook mede, zich te wenden tot 'n architect. Diens eerste taak is met hem de finan cieringsmogelijkheden na te gaan en vervolgens samen een ontwerp te maken. Wanneer de boer als opdrachtgever met dit ontwerp accoord is en de verschillende goedkeuringen van de over heidsdiensten hebben plaatsgevonden, kan het ontwerp onder leiding van de architect worden uitgewerkt en uitgevoerd. De voornaamste vraag van de boer bij weder opbouw van een boerderij is vanzelfsprekend: hoe kom ik aan een goede architect? Er zijn in ons land vele architecten. De meeste oefenen hun beroep voor eigen rekening uit (zij worden particulier architect genoemd)maar er zijn ook architecten, die een gesalarieerde amtelijke be trekking als zodanig bekleden, in dienst van een overheidslichaam, van 'n semi-overheidslichaam, van grote bedrijven of anderszins. De Stichting voor de Landbouw heeft sinds korte tijd ook dergelijke instellingen in 't leven geroepen, n.l. haar z.g. „Bouwbureaux", waar aan ambtelijke architecten verbonden zijn, die echter niet ten behoeve van de Stichting zelf bouwen, maar voor de boeren, die aanleiding vinden voor het herbouwen van hun boerderijen van de2e „Bouwbureaux" gebruik te maken. Het is niet aan ons de voor- en nadelen van deze „Bouwbureaux" hier te behandelen. Wij willen er alleen op wijzen, dat, waar de particu liere architecten in overleg met hun opdracht gever zelfstandig in diens belang optreden en beslissen, de ambtenaren van de „Bouwbureaux" door hun dienstverband uiteraard de goedkeu ring moeten vragen van de leiding van het be treffende Bouwbureau. Onze Bond van Nederlandse Architecten (de B.N.A.) is een vereniging van architecten. Wij menen goed te doen in verband met het voor gaande in het kort iets van de particuliere archi tecten, die bij onze Bond zijn aangesloten, te vertellen. Ambtenaarsarchitecten kunnen hier verder gevoegelijk buiten beschouwing worden gelaten. Bij de keuze van een architect, wie de boer het behartigen van zijn belangen bij de her bouw van zijn boerderij en bovendien het beste den van grote geldbedragen daarvoor toever trouwt, zal hij vanzelfsprekend de eis stellen, dat zijn architect vakbekwaam en betrouwbaar zal zijn. Wat de eerste eis betreft, kunnen wij mede delen, dat de architecten, die lid zijn van de B.N.A.alle op hun practische vakbekwaamheid onderzocht zijn en gekeurd. Natuurlijk zal de ene architect bekwamer zijn dan de andere, zoals ook de ene dokter kundiger is dan de andere. Wat hun betrouwbaarheid betreft, zij er hierop gewezen, dat de architecten een Erecode heb ben, die onder meer omtrent hun wijze van op treden jegens de opdrachtgever voorschriften geeft. Het zal sommige boeren bevreemd heb bers, dat, waar vertegenwoordigers van land bouworganisaties en-of van de bovenbedoelde „Bouwbureaux" de boeren bezochten om met hen over de herbouw van hun boerderij te spre ken, de particuliere architecten zulks niet doen. Dit is geen gebrek aan belangstelling tegenover de boeren, die hun verwoeste boerderij moeten

Erfgoed Rijssen-Holten

Holtens Nieuwsblad | 1950 | | pagina 1