IC«t{ud
Kerstfeest in Israël te beschrijven is eigenlijk het
zelfde als het beschrijven van een mooi landschap
of van een groots gebeuren dat je hebt meege
maakt. Woorden kunnen soms tekortschieten, al
léén omdat het maar woorden zijn en heus niet
bij gebrek aan fantasie of een te beperkt vocabu-
lair.
Woorden missen soms één of meer dimensies en
daarom is Kerstfeest in Israël niet alleen met
woorden te vangen omdat er zoveel meer is. Je
ondergaat het, je doorleeft het, je proeft het, je
ruikt het, je zit er midden in.
Is het met woorden alleen te zeggen hoe je ge-
imponeerd bent, al verbeeld je je nog zo'n kei
harde te zijn, wanneer de vele klokken van
Jeruzalem het Kerstfeest inluiden. Vele klokken
in de wereld luiden hetzelfde, wij hebben ze in
het hoge noorden horen luiden en in het zonnige
Italië, we hoorden de bronzen stemmen van vele
torens in ons land maar nimmer, nimmer hadden
we het gevoel zo intens gevangen te zijn als in
Israël, waar men niet ontkomen kan aan het ge
voel dat al deze klokken speciaal voor jou luiden.
Komt het omdat daar dezelfde sterren zijn die
2000 jaar geleden hun stralen naar beneden zon
den, of komt het omdat er herders zijn, dezelfde
herders die er toen waren? Neen natuurlijk, maai
er zijn herders. En er is ook een donkere onbe
wolkte lucht, waaruit je opnieuw engelen ver
wacht die het: „Vrede op aarde - in de mensen
een welbehagen" zullen zingen.
In de verte klinkt de monotone zang der Be-
doemen, die op hun drommedarissen gezeten de
doortrekkende reiziger hun zegenwensen toezin
gen: Salam, reiziger, salam!
De kamelen knorren mee en deze geluiden, ver
mengd met de rietfluit van de herders en de
klanken van de oeroude herdersviool doen ons
denken aan de reis van de Wijzen uit het Oosten.
De reis naar Bethlehem.
Een ongestoorde reis, voor zover wij weten. Een
reis zonder obstakels. Nu zijn die obstakels er wel,
want Bethlehem ligt niet in Israël, Bethlehem ligt
in Jordanië.
Een kille streep, in 1948 door de UNO bekrach
tigd, deelt Palestina in twee delen. Israël en Jor
danië, althans een deel van Jordanië.
Bethlehem's Stal ligt dus niet langer in het Hei
lige Land, maar in een Arabische staat, vandaar
die grens, die de Wijzen destijds geen zorgen
baarde.
Nu baart het ook niet zóveel zorgen; zo in de
Kersttijd zijn de bepalingen niet al te stringent en
vele bedevaartgangers, maar ook vele toeristen,
die, hetzij uit religieus gevoel, hetzij alleen maar
om „er geweest te zijn" naar Bethlehem trekken,
kunnen zonder veel moeite de reis maken. Van
Door de Mandelbaum Gate trekken vele gelovigen
naar Bethlehem om het Kerstfeest te vieren.
