Bij het opstellen van wetenschappelijke, gemeten tarieven onderscheiden we twee hoofdgroepen namelijk tarieven voor: a) Vrije arbeid; b) Machine gebonden arbeid. ^B). Vrije arbeid. Met behulp van daartoe geëigend gereedschap (stophorloge, film camera) worden analyses gemaakt van de uit te vceren werkzaamheden. Door onder linge vergelijking en langs statistische weg wordt de meest efficiënte werkmetho de en de daarbij behorende arbeidswaar den vastgelegd (tarieven). Deze arbeids waarde wordt uitgedrukt in een aantal arbeidseenheden. Deze eenheid 1 B (Bedaux) de hoe veelheid arbeid, die een normale arbeider onder normale omstandigheden met een normaal tempo in één minuut kan verrich ten, mits hij in die minuut tevens de rust geniet, die aan het werk wordt toegekend. Naarmate het werk zwaarder of vermoei ender is, zal het werkgedeelte van deze minuut kleiner worden en het rustgedeelte groter. Daarom is deze IB in absolute grootheid voor lichte en zware arbeid ge lijk, waardoor onderlinge vergelijking en een rechtvaardige betaling van iedere soort arbeid kan worden bereikt. 60B per uur is de normprestatie, waarvoor het basisloon wordt betaald. «OB per uur is een prestatie, die alleen oor geharde werkers wordt bereikt (basis- loon -4- 33 1/3 premie). 1B Ff van nature een volkomen andere grootheid dan 1 minuut. 1B de hoeveelheid arbeid. 1 minuut een tijdsduur onveranderlijk gelijk aan 60 seconden. De enige overeenkomst tussen deze twee grootheden is, dat ze beide worden betaald met 1/60 van het basisuurloon. b).Machine gebonden arbeid. In de jute- industrie (evenals in de gehele textiel branche) zijn het hoofdzakelijk de machi nes, die het werk verrichten. Deze machi nes vereisen tijdens het arbeidsproces toe zicht en controle. In deze gevallen is dit machine-gebonden arbeid. Het uit te geven tarief is afhanke lijk van: le. de totale hoeveelheid arbeid; 2e. de lengte van de arbeidscyclus. Onder cyclus verstaan we de optimale tijd, die nodig is voor het volbrengen van één bewerking, die een productie-eenheid op levert. B.v. in de spinnerij is een Verzet een productie-eenheid. Dit verzet komt tot stand door een gedeelte machine-looptijd (MLT) en een gedeelte machine-stoptijd (M.ST.) (afzetten). De totale cyclus be staat dus uit de som van de machine-loop tijd en de machine-stoptijd. De formule is dus: Cyclus M.L.T. -(- M.ST. Omdat de tijd, waarin de spinma chine wordt afgezet (machine-stoptijd) af hankelijk is van het arbeidstempo, wordt de optimale tijd verrekend, d.w.z. de vast gestelde B-waarde wordt teruggebracht tot een normaal tempo van 60 B/uur. De for mule van de optimale tijd wordt dus 60 Cyclus M.L.T. -f- B.M.S. 80 Vanzelfsprekend is, dat er bij machine- gebonden arbeid wachttijden kunnen ont staan, hetgeen betekent, dat de man aan de machine een zekere onderbezetting heeft, waaraan hij zelf niets kan doen, dus hij kan zijn eigen arbeidsprestatie niet bepalen, is m.a.w. gebonden aan de ma chine. Wat te doen met de betaling van deze onderbezetting Om te voorzien in een redelijke betaling hiervan wordt de hulp ingeroepen van een Methode-Toeslag regeling (M.T.). Hoe groter de onderbezet tingsgraad, hoe hoger de Methode-Toeslag. Wordt er teveel M.T. betaald, dan is het de taak van het toezichthoudend personeel om in te grijpen en een andere bezettings graad tot stand te brengen. (B.v. door toevoeging van één of meerdere machines). (Wordt vervolgd) 5

Erfgoed Rijssen-Holten

Het Anker | 1962 | | pagina 5