Hoe werkt
de beurs?
BAROMETER VAN ONS
ECONOMISCHE LEVEN
III
j n ons vorige artikel hebben we gezien
t hoe een onderneming via de beurs aan
delen op de markt kan brengen. De ef
fectenbeurs is bovendien de centrale
marktplaats, waar dagelijks voor miljoenen
guldens aan effecten wordt verhandeld te
gen prijzen, die onder het wakend oog
van het Bestuur van de Vereeniging voor
den Effectenhandel officieel worden geno
teerd.
Om te zien op welke manier er in enkele
uren voor vele miljoenen guldens wordt
gekocht en verkocht, gaan we in gedach
ten nog een keer op bezoek in de grote
zaal van de effectenbeurs, waar de effec
ten dagelijks van kwart over één tot half
drie verhandeld worden door de 600 tot
700 commissionairs of bankiers die de
beurs bezoeken om de hun gegeven op
drachten uit te voeren.
De ruime beursvloer is in 82 vakken ver
deeld, „hoeken" genaamd. In elke hoek
worden steeds dezelfde fondsen verhan
deld, zodat iedere beursbezoeker precies
weet waar hij voor een bepaald fonds
moet zijn.
Heeft een beursman opdracht gekregen
een obligatie van een of ander fonds te
gen de koers van 110% te kopen, dan
stapt hij naar de hoek, waar deze oblige
ties worden verhandeld. Is hier op het
moment geen verkoper aanwezig, dan
hoeft hij niet te wachten, maar kan hij
de order doorgeven aan een hoekman.
Deze heeft zich gespecialiseerd in de fond
sen van zijn hoek. Hij registreert alle or
ders die hij tijdens de beurstijd ontvangt
en maakt tegen sluitingstijd aan de hand
van zijn koop- en verkooporders de koers
op, waarmee hij een maximaal aantal ko
pers en verkopers kan bevredigen. Deze
koers wordt op een briefje doorgegeven
aan de guidebank, een klein administratie
kantoor in het midden van de beurs. Het
briefje gaat dan via buizenpost naar de
afdeling, waar de Officiële Prijscourant
onder toezicht van het beursbestuur wordt
opgesteld. Dit soort handel heet op de
beurs handel in de „gesloten hoek".
Veel dynamischer en drukker gaat het toe
in de „open hoek", waar de hoofdfondsen,
zoals Philips, Unilever, AKU, Koninklijke
Petroleum, staatsfondsen, scheepvaartaan
delen e.d. worden verhandeld. Gedurende
de gehele beurstijd staan in deze hoeken
groepen kopers en verkopers bijeen, die
elkaar hun prijzen toeschreeuwen. In de
Philipshoek hoort men dan bijvoorbeeld
roepen„tweeënveertig U twee". Een ver
koper geeft hiermee te kennen, dat hij
twee aandelen Philips „aan de mark^^
heeft", d.w.z. verkopen wil voor 342. Ee:flp
koper kan volstaan met „één mij twee" om
aan te duiden, dat hij twee aandelen wil
kopen voor 341. Is onder de verkopers ie
mand bereid twee stuks tegen deze koers
te verkopen, „aan te lappen", dan roept
hij onmiddellijk „Jepse" of wel „Je hebt
ze", wat betekent„Akkoord, voor deze
prijs kunt U er twee van mij kopen".
Beide beursbezoekers maken in hun boekje
een korte aantekening van de transactie
en daarmee is de zaak beklonken.
De aandelen worden een der volgende da
gen geleverd ten kantore van het lid, dat
de kooporder heeft uitgevoerd, en daarna
door hem betaald. De koers waarop koper
en verkoper het in de hoek eens zijn ge
worden 341 geldt als de officiële
koers voor dat ogenblik. Zijn er veel koop
orders, dan is het mogelijk, dat even later
in de hoek transacties worden afgesloten
tegen hogere koersen. Bij veel verkoop
orders zal misschien een lagere notering
tot stand komen. Op de eerstgenoemde
transactie heeft dit echter geen enkele
invloed. Die is vastgesteld op 341 en blijft
op deze koers gehandhaafd.
Merkwaardig is, dat op deze wijze voo^^
miljoenen guldens wordt verhandeld zon
der dat schriftelijke contracten worden
opgesteld of handtekeningen worden ge
plaatst. De beurshandel berust op weder
zijds vertrouwen. Slechts een aantekening
met potlood in een klein beursboekje is
voldoende om de transactie vast te leggen.
Ook de koersen van de open hoek worden
aan de guidebank doorgegeven; ze wor
den onder meer geprojecteerd op een ver
lichte strook boven de loketten van de
guidebank, zodat alle beursbezoekers steeds
het koersverloop in de verschillende fond
sen kunnen volgen.
10
