later tot het onstaan van grote interna tionale effectenbeurzen heeft geleid. Enkele eeuwen heeft de effectenhandel huisvesting gevonden in de koopmansbeurs of goederenbeurs. Toen in 1903 de beurs van Berlage aan het Damrak werd ge opend, werd hierin ook weer de effecten handel een eigen zaal aangewezen. De behoefte aan een eigen gebouw werd ech ter steeds groter. Dit gebouw kwam er tien jaar later. De effectenbeurs aan het Beursplein, die jarenlang, na New York en Londen, tot het grootste en belang rijkste financiële centrum ter wereld kon worden gerekend. kapitaal sterk toenemen, zodat steeds meer Nederlandse ondernemingen een beroep op de beurs moesten doen. Na de tweede wereldoorlog blijkt ook onder de kleine spaarders de belangstelling voor de effectenbeurs toe te nemen, o.a. door de mogelijkheid van deelneming in col lectieve aandelenbeleggingen, waardoor het risico wordt verkleind en men ook voor betrekkelijk kleine bedragen een aandeel kan kopen. In vogelvlucht hebben we een stukje beurs- geschiedenis overzien. We hebben de beurs leren kennen als de plaats waar waarde- In de loop van 3V2 eeuw heeft de effecten handel jaren van grote bloei, maar ook van slepende malaise gekend. Vooral de Napoleontische oorlogen brachten een Éware slag aan de beurs toe. Tegen het ?inde van de vorige eeuw bloeide de effec tenhandel weer sterk op door de steun, die Amsterdamse banken verleenden bij de aanleg van de grote spoorlijnen in de Verenigde Staten en Canada. Tot die tijd hield de handel zich in hoofdzaak bezig met het kopen en verkopen van obligaties. Werden er voorheen voornamelijk buiten landse effecten verhandeld, na de eerste wereldoorlog is hierin geleidelijk verande ring gekomen. De ontplooiing van de Ne derlandse industrie deed de behoefte aan papieren voornamelijk aandelen wor den gekocht en verkocht en kunnen nu allereerst de vraag stellen, hoe de effec tenbeurs eigenlijk aan de aandelen komt? Een voorbeeld kan dat het best toelich ten. Stel dat een fabriek jarenlang in handen van een bepaalde familie is ge weest en met familiekapitaal geleidelijk uitgebreid. Door de Euromarkt is voor de fabriek een geheel nieuwe situatie ont staan. Wil men ook onder de nieuwe omstandigheden „mee blijven doen", dan zal de fabriek moeten worden gemoderni seerd en uitgebreid. Daarvoor zijn ettelijke miljoenen guldens nodig. In de familie kring zijn dergelijke grote bedragen in de regel niet meer te vinden. De directie A?K£ttiv Het beursgebouw van Hendrick de Keyzer. Op de voorgrond de Amstel, die onder de brug en het gebouw doorstroomt. (Gravure door Claes lansz. Visscher) 7

Erfgoed Rijssen-Holten

Het Anker | 1959 | | pagina 7