Voor
het ietn veltij jaat
11
't Belletje rinkelt, de treindienstleider (of
ficiële naam, wij noemen hem meestal
„de chef") draait aan geheimzinnige slin
gers en drukt op knoppen en je hoort hem
zeggen: „Zo ik heb hem er ingedraaid en
hij kan komen".
Ja, geachte lezers, wat zou dat toch te be
tekenen hebben Zoals U wellicht be
grepen zult hebben, bevinden we ons op
één van die posten, of zoals de volksmond
zegt, seinhuizen, gelegen aan de spoorbaan.
De meesten van U zullen, wanneer ze
comfortabel gezeten langs de ijzeren sta
ven voortsnellen, zich nauwelijks realise-
•en, welk een apparaat er in werking is
'm Uw reis veilig en snel te doen verlopen.
Om dit te bereiken is de spoorbaan ver
deeld in vakken van een bepaalde lengte,
de zogenaamde „blokken". De term blok-
post laat zich dus gemakkelijk begrijpen
en het is hier, waar men de trein als het
ware geleidt van de ene blokpost naar de
andere en waar de machinist (of te wel in
het spoorjargon „de meester") van de trein
moet opletten, of de seinpaal bij iedere
blokpost op veilig of onveilig staat. Omdat
velen van U, om ons tot Rijssen te bepa
len, zich nogal ergeren aan de overweg bij
de Dannenberg en menen onnodig te moe
ten wachten voor de gesloten overwegbo
men, zijn we dezer dagen eens een kijkje
gaan nemen op het station, om ons, zij het
zeer oppervlakkig, van de gang van zaken
op de hoogte te stellen.
Met toestemming van de aldaar dienstdoen
de spoorbeambte mochten we de post met
op de deur het bordje „Verboden Toegang"
even binnentreden. Al gauw hoorden we
allerlei belletjes rinkelen en zagen we
klepjes losvallen aan een grote vierkante
kast (blokkast) met allerlei rood en wit
«ekleurde venstertjes, plaatjes met diverse
pschriften etc.
Vanzelfsprekend waren we erg nieuwsgie
rig en gaven onze ogen zo goed mogelijk
de kost.
Om U een zo duidelijk mogelijke beschrij
ving te geven van wat er gebeurt, zullen
we een trein volgen van Deventer naar
Wierden.
Als een trein, komende van de richting
Deventer, de blokpost Bathmen passeert,
meldt deze de trein door aan het station
Holten. Te Holten zal men nu de seinpaal
op veilig moeten stellen, zodat de trein
door kan rijden, maar hiervoor moet toe
stemming verkregen worden van station
Rijssen en die kan dan eerst worden ge
geven, wanneer er zich geen trein op het
zelfde spoor tussen Holten en Rijssen
bevindt. Dus Holten vraagt aan Rijssen
toestemming om de seinpaal aldaar op
veilig te mogen stellen; dit vragen ge
schiedt met een bepaald belsysteem, het
geen het rinkelen der belletjes verklaart
en wat voor een leek natuurlijk onbegrij
pelijke taal is. Bevindt zich dus geen an
dere trein op het spoor tussen Holten en
Rijssen, dan geeft men te Rijssen de be
treffende toestemming en wel op de vol
gende wijze
Aan de blokkast is een slinger bevestigd,
waarmee stroom opgewekt kan worden.
Door aan deze slinger te draaien en tege
lijkertijd een bepaalde knop in te drukken,
wordt als het ware om het zo eenvoudig
mogelijk uit te drukken een slot, dat de
seinpaal te Holten in de onveilige stand
vasthoudt, electrisch losgedraaid. Nu pas
kan men te Holten, nadat men de overweg
gesloten heeft, de seinpaal op veilig stel
len, schuin omhoog en kan de trein onge
hinderd naar Rijssen doorrijden. Na het
passeren van de trein moet men te Hol
ten de seinpaal weer op onveilig terug
brengen en dan wordt tegelijkertijd het
slot weer gesloten. Nu kan er geen andere
trein direct achteraan rijden, want de
