Sanatorium Hellendoorn
leis over Juie.
Zoals onze lezers wel bekend is, werd de
netto recette van de laatste revueavond bestemd
voor het Sanatorium te Hellendoorn aan welke
inrichting wij een bedrag van f 340,45 konden
overmaken.
Dit is mogelijk geweest, dank zij het T.O.V.A.-
Bestuur voor het gratis afstaan van de zaal en
doordat voor deze uitvoering geen stedelijke be
lasting verschuldigd was. Bovendien was de zaal
die laatste avond uitpuilend vol, terwijl aan vrije
bijdragen nog f 33,75 ontvingen.
Wij ontvingen een schrijven van de
Geneesheer-Directeur Dr. Vos, waaruit wij het
volgende aanstippen
ik dank U hartelijk, dat U aan ons
hebt gedacht en verzoek U mijn dank
te willen overbrengen aan allen, die op
enigerlei wijze aan het welslagen van Uw
plan hebben mede gewerkt."
Aan welk verzoek wij dan hiermede gaarne
voldoen.
IX.
De S t e r k e rij
In het vorige artikel was de loop van de
garens gevolgd in de Spoelerij.
Van deze afdeling gaat het kettinggaren, op
gemaakt in kruisspoelen, öf naar een voorraad-
magazijn, öf direct naar de Sterkerij.
Zoals eerder gezegd, zijn de kettingdraden
die draden, die evenwijdig aan de zelfkant in de
weefsel liggen.
Om de kettingdraden in de gewenste vorm voor
de weverij te brengen moeten deze dus even
wijdig naast elkaar gelegd en opgewikkeld
worden.
Deze bewerking geschiedt in de jutesterkerij
meestal direct op de sterkmachine. Een sterkma-
ehine bestaat uit de volgende 4 hoofdonderdelen
lste een rek voor het aflopen van de garen
kluwens.
2de een papbak met dompelwalsen en afpers-
wals.
3de een drooginrichting.
4de een opboomstoel.
Het eigenlijke sterken heeft tot doel het
garen sterker en gladder te maken zodat het in
de weverij beter bestand is tegen de spanningen en
de wrijving die het op een weefgetouw on d ervindt.
Verder kan het sterken nog tot doel hebben om
het garen zwaarder te maken.
We zullen nu de loop van het garen op de
sterkmachine volgen. Moet een weversboom ge
maakt worden van 800 draden, dan plaatsen we
800 kruisspoelen in het rek. De kruisspoelen
worden op horizontale spillen gestoken, zodat ze
gemakkelijk kunnen Bflopen. Vervolgens worden
de draden door een riet en over verschillende
walsen geleid, zodat ze allemaal in een plat vlak
komen te liggen.
Gedurende deze loop worden ze door de
papbak gevoerd. In deze papbak bevindt zich
de sterkpap. De afperswals zorgt er voor dat de
overtollige pap er weer uitgeperst wordt.
De sterkpap moet de volgende stoffen be
vatten
lste een stof met voldoende kleefkracht om de
jutevezels aan elkaar te doen kleven,
2de een stof om de draad glad, zacht en soepel
te maken.
3de een stof om het aan elkaar plakken van de
draden onderling te voorkomen.
Vooral voor dicht ingestelde kettingen is dit
van belang.
4de een stof om het indringen van de sterkpap in
de draden te bevorderen.
5de een stof om een sterk uitdrogen van de ge
sterkte kettingen te voorkomen, waardoor de
draad te broos »ou worden.
6de een stof om het sterksel voor bederf te
behoeden.
Nadat het garen de papbak verlaten heeft
moet het gedroogd worden. Dit drogen wordt in
hoofdzaak op 2 verschillende manieren gedaan
lste door middel van aanraking van draden met
een of meer met stoom verwarmde trommels,
2de door het garen door een droogkast te voeren,
waar het gedroogd wordt door middel van
hete lucht.
Laatst genoemde methode geeft grotere productie
en de kwaliteit van het op deze manier gesterkte
garen is beter dan garen dat gedroogd is door
middel van verwarmde trommels. Op deze manier
sterkt men ook niet vanaf een klossenrek, maar
vanaf zogenaamde scheerbomen.
Voordat nu het garen opgeboomd wordt,
moet het verschillende kruisroeden passeren, zodat
de draden, die eventueel toch nog aan elkaar
plakken zoveel mogelijk gescheiden worden. Ver
volgens lopen ze door een expansieriet, dat is
een in de breedte verstelbaar riet. Hiermede kan
men de breedte van de weversboom enigszins
regelen.
Voor het regelen van de sterklengte is een
meetwërk aangebracht dat in verbinding staat
met een inrichting, die automatisch bij een be
paalde lengte van de ketting een verfstip op de
ketting aanbrengt. Dit is later in de weverij een
aanduiding voor de wever dat hij op die plaats
het doek doorsnijden moet.
De sterkers hebben een zeer verantwoorde
lijk werkals ze fouten maken geeft dit veel
oponthoud in de weverij. Wat een sterker in
